DINGEN VAN DE WEEK
Rentabiliteit van het gespecialiseerde
fruitbedrijf
TIPS VOOR
TUINDERS
TUINBOUW
rrr
0 Bestrijding bladvlekkenziekte in selderij. Deze
ziekte kan worden voorkomen door voorbe
hoedend te spuiten met zineb of koperoxy-
chloride. Van zineb gebruiken we 400 gram
en van koperoxychloride 500 gram/100 liter
water. De bespuiting enkele malen herhalen.
VRIJDAG 6 AUGUSTUS 1965
DOOR de afdeling Tuinbouw van het Landbouw-Economisch Instituut is een verslag gepubliceerd over
de rentabiliteit van het gespecialiseerde fruitbedrijf in de jaren 1961, 1962 en 1963 (voorlopige bereke
ning). Hierin zijn de bedrijfsuitkomsten weergegeven van een aantal door middel van een landelijke steek
proef verkregen gespecialiseerde fruitbedrijven met meer dan 2l/2 ha fruit.
In de kosten zijn vergoedingen begrepen- voor de handenarbeid van de ondernemer en de gezinsleden, als
mede een rentevergoeding van 4 van het door de ondernemer in het bedrijf geïnvesteerde vermogen.
De bedrijfsuitkomsten in de fruitteelt blijken van jaar tot jaar sterk uiteen te lopen. In het oogstjaar 1961/
62 was er gemiddeld per bedrijf (gem. beteelbare opp. 6,72 ha) een netto-overschot van 14.500,—. Voor
1962/63 was er echter een nettoverlies van 1.460,per bedrijf en voor 1963/64 komt dit verlies op 2.800.
Gemiddelde bedrijfsuitkomsten per bedrijf en per hectare.
Per bedrijf
Per ha
1961
1962
19631)
1961
1962
19631)
672
692
716
100
100
100
459
468
497
68
68
69
164
169
170
24
24
24
2,46
2,54
2,66
0,36
0,37
0,37
133000
138000
t78000
19600
19900
24900
49220
33930
37100
7270
4900
5180
34720
35390
39900
5110
5110
5570
14500
1460
%2800
2160
%210
%390
42
%4
%7
42
4
%7
11
%1
%2
11
%1
%2
Beteelbare oppervlakte in are
waarvan appels
waarvan peren
Arbeidsbezetting in manjaren
Gemiddeld geïnvesteerd vermogen
Opbrengsten
Kosten
Netto-overschot
Nettö-overschot per 100,kosten
Netto-overschot per 100,gem. geïnvesteerd verm.
Voorlopige cijfers. negatief.
De financiële resultaten van bedrijf tot bedrijf blijken per jaar sterk uiteen te lopen. Zo varieerden de op
brengsten per 100,kosten in 1961 van 50,tot 270,in 1962 van 30,tot 220,en in 1963
van 30,tot 160,
De fruitbedrijven zijn ingedeeld naar de voornaamste fruitteeltgebieden: Noord-Holland, het Zuidweste
lijk kleigebied en het rivierkleigebied met een restgroep „overige gebieden". In de drie jaren waarop het
onderzoek betrekking had bleven de gemiddelde bedrijfsuitkomsten in het rivierkleigebied steeds achter bij
die in de andere gebieden. In 1962 en in 1963 behaalde zelfs geen van deze bij het onderzoek betrokken be
drijven in dit gebied een positief nettoresultaat. De gemiddelde bedrijfsuitkomsten in de „overige gebieden"
waren ook in 1962 en 1963 zeer redelijk, vooral van die bedrijven die in de Noordoostpolder, een jong en
modern fruitgebied, gelegen zijn.
Op de onderzochte bedrijven blijkt het nettoresultaat per ha duidelijk beter te zijn naarmate de bedrijfs-
oppervlakte groter is. De opbrengsten per ha zijn op de grote bedrijven weliswaar wat lager dan op de
kleine bedrijven, maar dit - wordt ruimschoots gecompenseerd door de lagere kosten.
Bedrijfsresultaten per bedrijfsgrootteklasse
(gemiddeld over 1961 t/m 1963)
Bedrijfsgrootteklasse 4 ha 46 ha 69 ha 9 ha
Arbeidsbezetting per ha 0,51 0,40 0,34 0,34
Gemiddeld geïnvesteerd vermogen per ha 26870 22100 22330 19370
opbrengst per ha 6560 6050 5670 5580
Kosten per ha 6960 5790 5100 4740
Netto-overschot per ha %400 260 570 840
negatief.
Tenslotte is nagegaan in hoeverre de resultaten van de bedrijven binnen een gebied van jaar tot jaar een
zelfde verschil vertonen t.o.v. het gebiedsgemiddelde. In het algemeen blijken het steeds dezelfde bedrijven
te zijn die relatief goede of slechte bedrijfsresultaten behalen. Door min of meer toevallige oorzaken, zoals
b.v. een zeer plaatselijke nachtvorst of een beurtjaar, wordt deze continuïteit enigermate verstoord.
Het verslag kan worden besteld door overschrijving van ƒ4,op postrekening nr. 41.22.35 van het
Landbouw-Economisch Instituut te 's-Gravenhage. Vermeld dient te worden: „Zend Verslag No. 131".
0 Kort gras in fruitaanplantingen. Het gras in
onze aanpalntingen blijven we kort houden,
dit vergemakkelijkt de werkzaamheden tijdens
de oogst.
0 Denk aan de bestrijding van Gloeosporium. De
tijd is nu aangebroken om de bewaarrassen
regelmatig te spuiten ter voorkoming van
Gloeosporiumrot. Het beste middel is nog
steeds Captan.
0 Het planten van winterbloemkool. Voor het
planten van winterbioemkool is het nu tijd. Om
een goed resultaat te krijgen moeten de plan
ten voor half augustus geplant zjjn. Plantaf-
stand 60 cm op de rij en 75 cm tussen de rijen.
Direkt na de planting een bestrijding toepas
sen tegen de koolvlieg. Met het geven van stik
stof wachten we nog tot ongeveer december.
Wel geven we een ruime kalibemesting.
0 De verzorging van herfsttomaten. Het telen
van herfsttomaten is niet gemakkelijk. In de
eerste plaats moeten we zorgen dat een onge
stoorde groei kan plaats vinden. In de tweede
plaats moeten we een vrij stevige plant kwe
ken daar deze meer weerstand kan bieden. In
het begin van de groei dus weinig water geven
en vrij veel luchten. Bij de verdere opkweek
zorgen we er voor dat het gewas vrij snel op
droogt, ook dit kan bereikt worden door goed
te luchten. Dit alles bevordert het oogsten van
stevige vruchten.
0 Spuit in bonen. Tot 4 weken voor de oogst spui
ten met 100 ml fosmanidon of thisneton, tot
10 dagen 100 g phenkapton of 75 ml diazinon,
tot 14 dagen 150 gram malathion 25
0 Herfstkomkommers aan de droge kant houden.
Herfstkomkommers moeten tot ze vruchtbaar
gaan worden weinig water hebben. Een goed
resultaat wordt bereikt door ze aan de droge
kant te houden.
0 Bestrijding bladluis in spruiten. Bladluis in
spruiten kunnen zeer goed worden bestreden
met een systemisch middel. Na het verstrijken
van de veiligheidstermijn gebruiken we 50 ml
Phosdrin/100 1 water tot 14 dagen voor de
oogst.
0 Het zaaien van herfstsla wordt ongeveer half
augustus uitgevoerd. Het zaad kiemt het beste
bij een temperatuur van 12 graden C.
0 Bestrijding papiervlekkenziekte bij prei. Een
goede bestrijding tegen papiervlekkenziekte bij
prei is 14 dagen na het planten te spuiten met
400 gram zineb of 300 gram captan 83. De kans
op aantasting is het grootst bij aanhoudend
slecht weer. Om de 10 a 14 dagen herhalen.
9 Bestrijding koolvlieg in spruiten. Koolvlieg in
spruiten kan goed worden bestreden door rond
1 augustus 1 a 2 bespuitingen uit te voeren
met D.D.T. Spuiten bij warm weer verdient
aanbeveling.
Voorkom brandkoppen door op de juiste wijze
te luchten. Als we in het komkommergewas
's nachts iets luchten of 's morgens vroeg dit-
- zelfde doen dan behoeven geen brandkoppen
voor te komen.
P*R zou genoeg aanleiding zijn om op dit moment
weer een klaagzang aan te heffen naar aan
leiding van de bijzonder slechte weersomstandigheden
van de laatste tijd. Tot op het moment dat we dit
schrijven is er nog steeds geen verbetering gekomen
in de toestand en velen vragen zich af wat er van
komen moet.
Met uitzondering van de bramen, is de oogst van
zachtfruitprodukten nu vrijwel afgelopen. Voor deze
groep van telers is het kwaad geschied. Degenen
die aardbeien moeten planten in de komende weken
hebben een tijdelijke droogte dringend nodig want
zoals het de laatste dagen gaat, is er niet op het
land te komen.
De pruimenoogst is begonnen. De prijzen zijn hoog,
maar de kwaliteit heeft ernstig te lijden van de
regen. Het moet voor dit produkt spoedig droog wor
den wil er geen grote sehade ontstaan.
De bonentelers beginnen te klagen over rotte pun
ten aan de nog jonge bonen. Zij hebben over het
algemeen reeds een slecht gewas waarvan weinig
kilo's geoogst zullen worden en nu komt daar het
rot nog bij. Ook de augurkentelers zitten in een heel
slechte hoek dit jaar. Dit is een gewas dat het moet
hebben van zon en warmte. In verschillende gevallen
zullen de augurkentelers met een heel geringe op
brengst tevreden moeten zijn. Degenen die hebben
gecontracteerd zitten bijzonder slecht.
In Zeeland is de augurkenteelt niet meer van grote
betekenis. Op Zuid-Beveland, waar ze enkele jaren
terug begon, is ze nu vrijwel geheel verdwenen en
op Tholen is het areaal ook belangrijk ingekrompen
in vergelijking met twee en drie jaar geleden. Daar
staat een nieuw produktiegebied tegenover en wel
Duiveland. Daar zijn enkele telers er mee begonnen.
In de fruitsektor is de pluk van appels en peren
begonnen. We hebben reeds flinke aanvoeren gezien
van Yellow Transparant en de Stark Earliest begint
te komen.
Deze week kwamen de eerste partijtjes Oomskin-
derenperen en de Prëcoce de Trevoux zal niet lang
meer op zich laten wachten.
Het fruit zal dit jaar over het algemeen klein van
stuk zijn.
De prijsontwikkeling is tot nu toe niet tegengeval
len. De grote aanvoeren moeten weliswaar nog komen
maar het begin is toch wel moedgevend.
De grote maten van de verschillende rassen wor
den zelfs duur betaald. Die zijn er echter weinig. We
kunnen echter niet goed begrijpen waarom vele telers
zo bijzonder vlug met het plukken van de kleine ap
pels zijn begonnen. Wanneer we zien hoeveel Yellow
Transparant van 55 mm er werd aangevoerd de vorige
week dan is er toch wel reden zich af te vragen wat
men er mee voor heeft deze appeltjes zo vroeg te
plukken.
Men oogst er geen kilo's van betekenis van en de
prijs van deze kleine appels, hoewel op zichzelf niet
slecht, is toch ook niet om over naar huis te schrij
ven. Waarschijnlijk speelt op de achtergrond een
angst dat de de prijzen zullen dalen. Laat dat nog het
geval zijn. Laat men straks de maat 6065 moeten
leveren tegen de prijs die de vorige week voor de
5560 werd betaald, dan zal het onderste regeltje
van de veilingbrief, toch een groter bedrag aanwijzen
want men heeft veel meer kilo's. Men staat er ver
steld van hoe hard het fruit groeit de laatste dagen
voor dat het plukrijp is.
Hetzelfde zien we ook bij de Stark Earliest. Uit
zichzelf is deze appel al niet groot en wanneer men
ze dan nog niet de tijd gunt om uit te groeien wordt
helemaal een kleine appel geoogst. We brengen dit
naar voren omdat het ons wil voorkomen dat er geen
aanleiding is om het fruit vroegtijdig te vermoorden.
Er is geen enkel jaar eender wat de, prijsvorming
betreft, dat dient steeds bedacht te worden.
De consument van 1965 geeft de voorkeur aan
kwaliteitsfruit en dat moet goed uitgegroeid zijn. We
kunnen de vruchten zelf niet laten groeien maar we
kunnen ze wel de kans geven om uit te groeien.
Het jaar is later dan normaal en daar moet ook
bij de pluk rekening mee gehouden worden. Houdt
dit vooral ook in de gaten als u mogelijk in de komen
de week gaat beginnen met de pluk van Précoce de
Trevoux. Er zijn dit jaar in heel Europa weinig peren.
Een bevredigende prijsontwikkeling ligt in de lijn der
verwachting. Geef daarom de vruchten de kans om
uit te groeien, ook al betekent dit dat u veertien
dagen later kunt oogsten dan u eigenlijk gewoon was.
Haastige spoed is zelden goed, zeker bij de fruit-
pluk in dit seizoen.
Tot over veertien dagen.