Loonwerkbedrijf in de branding
Het ontwikkelings- en saneringsfonds
in de praktijk
511
T)E overige basisvoorwaarden zijn onveranderd.
VRIJDAG 21 MEI 1965
(Vervolg van le pagina).
Evenzeer kunnen de loonwerkers op verkeerde wijze hun bedrijf voeren en
zaken over het hoofd zien, die een zeker nadeel opleveren.
DE GEVOLGEN
DE consequenties van samenwerking voor de landbouwers zijn velerlei. In
de eerste plaats zijn grote bedrijven nodig om de vereiste machines aan
te schaffen. Indien de landbouwers van zichzelf eisen, wat dikwijls van de
loonwerkers wordt verlangd, zullen ze bjj moeten blijven. E)e machines zijn
veelal nog niet volmaakt, elk jaar komen verbeteringen aan de markt en is
de capaciteit nog weer toegenomen. Zullen de samenwerkende ondernemers
bereid zijn die ontwikkeling op de voet te volgen, met alle lasten daaraan
verbonden?
Er is geschoold personeel nodig dat met de ingewikkelde werktuigen moe'
kunnen omgaan, d.w.z. ze moeten ze niet. alleen kunnen bedienen, maar oo>-
reparaties weten uit te voeren. Arbeiders die vrijwel alle herstelwerk op zich
kunnen nemen zijn op het landbouwbedrijf veelal niet aanwezig. Dikwijls za'
men zich tot de plaatselijke smid of de gespecialiseerde werkplaats moeten
wenden, hetgeen hoge kosten met zich mede brengt. De loonwerker met een
groot machinepark en een jarenlange ondervinding kan meestal wel dit werk
met geschoold personeel opvangen.
Als de vlucht uit de landbouw nog voort blijft gaan en met name de
arbeiders minder in aantal worden, kan het moment komen dat de ma
chines aanwezig zijn en ook de middelen om vervanging en herstel te
financieren, maar niet meer de mensen om ze te bemannen en te onder
houden.
Een allereerste voorwaarde tot samenwerking, die we eigenlijk voorop had
den moeten stellen, is de goede geest en het vertrouwen in elkaar. De moei
lijkheden die op dit punt kunnen ontstaan zijn vele. Het goed samenwerken
m-t een loonbedrijf hangt van heel wat minder voorwaarden af. De samen
werking tussen landbouwers kan in gevaar komen door juridische gevolgen
van overlijden, huwelijk van zoons, splitsing van bedrijven, enz. In het alge
meen door zaken, waaraan men bij de aanvang zelden denkt- De samenwer
king met de loonwerker kan te allen tijde beëindigd worden al komt het ons
voor dat men ook in die gevallen de loonwerker tijdig op de hoogte moet stel
len indien men van zijn diensten geen gebruik meer denkt te maken
Verschillende bezwaren, verbonden aan inschakeling van loonwerkers,
zuilen soms eveneens kunnen gelden voor samenwerking tussen landbouwers,
b.v. het moeten wachten op zijn beurt, het nadeel van slecht weer op de dag
dat men aan de beurt is. (Bij bepaalde combinaties is een streng schema in
gesteld, waarvan niet wordt afgeweken.)
COMBINATIE SAMENWERKENDE
LANDBOUWERS-LOONWERKER NUTTIG
WK willen hiermede slechts aantonen, dat ondanks moeilijkheden, welke
zich door het afhankelijk zijn van een loonwerkbedrijf kurnen voordoen,
de onderlinge samenwerking ook niet altijd tot in lengte van dagen rozegeur
en maneschijn hoeft op te leveren. Het is mogelijk dat in bepaalde gevallen
van samenwerking onder gunstige omstandigheden wat voordeliger gewerkt
kan worden dan wanneer men voor een deel der werkzaamheden het loon
bedrijf inschakelt. Dat het laatste de boer minder hoofdbrekens kost is echter
wel zeker. Raadzaam zou voor de landbouwers zijn, plannen voor samenwer
king ook op langere termijn te bezien en niet te vlug en rigoureus de band
met het bonafide loonbedrijf te verbreken.
Men kan dit later nog weieens weer willen inschakelen. Maar als de
loonwerker gedwongen wordt te liquideren of om te schakelen op werk
zaamheden van andere aard, is dat te laat
Een combinatie van samenwerkende landbouwers, waarbij zoals we
hiervoren aangaven een deel der werkzaamheden aan de loonwerker
wordt overgelaten, zou voor beide partijen nuttig kunnen zijn.
Een eenvoudige trekker weten de meeste boeren nog wel rendabel te maken,
maar als het om dure machines gaat zijn vele bedrijven te klein om deze
lonend te exploiteren.
EI KANDEK NODIG
HE achter ons liggende jaren hebben voldoende bewezen, dat landbouwers
en loonbedrijf elkaar nodig hebben. Een landbouw zonder de laatste is
niet meer denkbaar. Een loonbedrijf met een kapitaal aan inventaris kan
echte? ook niet bestaan zonder een basis van in zekere zin vaste klanten.
Voor beide geldt b.v. dat werken beneden de geldende tarieven funeste ge
volgen kan hebben. Voor de loonwerker bestaan daarnaast nog meer onge
schreven regels, die voor de gezondheid van zijn bedrijf van belang zijn. We
denken daarbij aan het waken tegen te grote en te snelle investeringen om
elkaar te overtroeven. Er lopen nog oude combines die zeer goed werk leve
ren
Verder is een goede samenwerking tussen collega's in het zelfde dorp of
dezelfde streek buitengewoon nuttig. Men kan elkaar beter helpen dan af
breken Hetgeen dan tevens in het belang is van de landbouwers die, als het
even kan, op tijd en goed bediend worden.
Het geheel overziende hebben we geen reden om de huidige situatie
somber in te zien. Samenwerking onder landbouwers is zo oud als de
landbouw zelf en ze zal altijd die vorm aannemen, welke de tijdsom
standigheden mogelijk maken, zonder dat daarvoor een kunstmatige
pressie nodig is. Daarnaast is het loonbedrijf een aanpassingsvorm die
eveneens uit de aanwezige en toegenomen behoefte, is ontstaan. Er is
geen sprake van dat de noodzaak van aanwezig zijn dezer bedrijven zal
komen te vervallen. Landbouw en loonwerker zouden er beide de dupe
van worden. Een gezonde en zakelijke instelling van beide zijden zal in
staat zijn het evenwicht te bewaren tot beider voordeel.
v. Y.
"W/lJ ontvingen deze week een besluit van het be-
stuur van het O S fonds voor de Landbouw
inhoudende een wijziging van de beëindigingsvetv
goedingsregeling. Deze is ter goedkeuring aan de
Staten Generaal aangeboden.
De voornaamste voorgestelde wijzigingen bestaan
hieruit:
a. Dat op het tijdstip van aanvraag de leeftijd van
49 jaar moet zijn bereikt. Dit was voorheen 54
jaar.
b. In de laatste 3 jaar, waarover een definitieve
aanslag in de inkomstenbelasting is vastgesteld,
mag geen hoger zuiver fiscaal inkomen zijn ge
noten dan gemiddeld f 8.000,per jaar. Dit was
voorheen f6.500,
o. Meer dan 50% van dit gemiddelde fiscaal inko
men moet verkregen zijn uit het door de onder
nemer uitgeoefende land- of tuinbouwbedrijf.
Maar dit gedeelte moet dan minstens f 2.500,
per jaar zijn. Voorbeeld: iemand heeft over de
laatste 3 jaar een gemiddeld fiscaal inkomen ge
had van f 4.500,en hiervan is de definitieve
aanslag in de inkomstenbelasting vastgesteld. Hij
moet dan minstens f 2.500,uit zijn eigen bedrijf
hebben verkregen om voor beëindigingsvergoe
ding in aanmerking te komen. De helft zou dus
hier f2.250,bedragen,
d. Wanneer iemand in een ruilverkavelingsgebied
ligt met zijn grond en hij wil beëindigen, dan
dient deze grond overgedragen te worden aan de
Stichting Beheer, Landbouwgronden. De eigen
dom gebruikt deze Stichting op haar beurt voor
bedrij fsvergroting.
INDIEN een pachter wil beëindigen dan dient
hij aan de eigenaar te verzoeken of deze er aan
mee wil werken de grond in te geven in de z.g. ruil
verkavelingspot. In overleg met hem zal dan t.z.t.
een nieuwe pachter worden aangewezen.
Een nieuw element in deze regeling, ter beoorde
ling voorgelegd aan de plaatselijke commissie of
voorbereidingscommissie van de ruilverkaveling, is
het volgende: Stel A heeft een bedrijf van 24 ha in
een ruilverkavelingsgebied. Hij verpacht aan B 4 ha.
B wenst gebruik te maken van de beëindigingsver
goedingsregeling. Verpachter A kan dan onder door
de plaatselijke of voorbereidingscommissie te stellen
voorwaarden deze grond zelf in gebruik nemen. Dit
is alleen mogelijk indien de verpachter zelf een land
of tuinbouwbedrijf uitoefent.
De nieuwe vergoedingen zullen per maand gaan
bedragen:
f 196,bij beëindiging op 50 jarige leeftijd.
f207,— „51
f219,— „52
f 225,— „53
f 243,— 54
f 255,— 55
f 273, 56
f 303,— „57
f338,— 58
f 392,-— 59 h
Bij beëindiging tussen de 60 en 65 jarige leeftijd
bedraagt de uitkering f451,— per maand. Indien
men beëindigt na de 65 jarige leeftijd ontvangt men
een uitkering van f 95,— per maand.
Men dient sinds 1 januari I960 ononderbroken
een land- of tuinbouwbedrijf te hebben uitgeoefend
en het bedrijf mag de laatste 5 jaar niet verkleind
zijn, of dit moet ontstaan zijn door een rechtelijke
uitspraak, executoriale verkoop of onteigening.
Zodra de mogelijkheid is geopend onder deze nieuw
voorgestelde regeling te beëindigen zal dit via het
Zeeuws Landbouwblad worden bekend gemaakt.
HOE is nu de stand van zaken nadat dit fonds
gedurende 1 jaar in werking is? In Zeeland
werden in totaal 222 aanvragen ingediend met een
totale oppervlakte van 1056 ha. Hiervan werden er
op belastingvoorwaarden afgewezen 28 en op ove
rige voorwaarden 10. Definitief zijn 85 voorstellen
goedgekeurd waarvan 33 personen een-uitkering
ontvangen. Van 55 personen wordt gewacht op voor
stellen voor een nieuwe gebruiker terwijl 44 aan
vragen in behandeling zijn. Wij hebben de indruk
dat de voorstellen voor een nieuwe gebruiker maar
langzaam ingediend worden.
Verder is gebleken dat de afhandeling nog al
enige tijd vergt, zodat het wellicht aanbeveling ver
dient dat belanghebbenden niet alles op het najaar
laten aankomen.
Van de ontwikkelingskant van dit fonds wordt
weinig nieuws vernomen. De aanvragen voor mon
tagestallen in ontwikkelingsbedrijven worden be
keken. Er zal naar we hopen spoedig een definitieve
beslissing genomen worden welke bedrijven hier
voor in aanmerking komen. Verder zjjn er via de
Provinciale Raad voor Bedrijfsontwikkeling diverse
andere projecten ingediend, die van belang zijn voor
de ontwikkeling van bepaalde gebieden. Hiervan
horen we niets tot op heden. Het moet ons van het
hart dat we van de ontwikkelingskant van dit fonds
grotere verwachtingen hadden. Iedere start is moei
lijk maar ook hier wordt nu spoedig een etappezege
verwacht. Toch menen wij dat besturen, commissies
door moeten gaan de ontwikkelingsmogelijkheden
voor hun gebied, hun streek te bezien en waar zy
dit nodig achten met goed gefundeerde voorstellen
bjj het bestuur van het ontwikkelingsfonds moeten
komen. Een etappezege kan dan niet uitblijven. Be
hoort hierbij ook de rentesubsidie?
