ONKRUIDBESTRIJDING IN ERWTEN
- J. KODDE
R. L. V. D., Goes
VRIJDAG 5 MAART 1985
De onkruidbestrijding met
chemische middelen gaat in de
bedrijfsvoering een steeds be
langrijker rol spelen. Zodanig
dat zü nu reeds een niet meer
weg te denken plaats inneemt
de verzorging van de ge
wassen en ongetwijfeld zal het
belang er van nog steeds ver
der toenemen. De middelen
werden voortdurend verbeterd,
de ervaring met en het ver
trouwen in het gebruik nemen
tee en de moeilijkheden met
handwerk worden geringer.
Toch is het de laatste paar
jaar met name in het gewas
erwten nogal eens voorgeko
men dat het resultaat van de
onkruidbestrijding tegen viel.
Dit en het feit dat er de
laatste jaren ook enkele
nieuwe onkruidbestrijdings
middelen zijn bijgekomen
geven aanleiding hieraan een
artikel te wijden.
MBCHANISCHE ONKRUIDBESTRIJDING
De onkruidbestrijding met wiedmachine, on-
krrridegge en soms ook bietendunner spelen in de
erwten een voorname rol. Met enkele op het juiste
tijdstip uitgevoerde bewerkingen kan ook zeer veel
zaadonkruid worden opgeruimd. Toch moeten we
hier oppassen voor overdrijving. Vooral bij vrij in
tensief werken met de bietendunner en eggen vlak
voor of tijdens de opkomst van de erwten wordt wel
opbrengstderving gekonstateerd, terwijl ook na de
opkomst de wortels soms meer beschadigd worden
dan men wel denkt!
Daarnaast moeten de mechanische bewerkingen
aangepast zijn aan een eventueel uit te voeren be
spuiting tegen het onkruid. En wanneer men voor
of kort na de opkomst toch een chemische bestrij
ding moet uitvoeren heeft een bewerking vóór deze
bespuiting weinig of géén zin.
CHEMISCHE ONKRUIDBESTRIJDING
Voor onze Zeeuwse omstandigheden zijn vooral
de volgende middelen en mogelijkheden aktueel:
A. Toepassing voor opkomst van het gewas
1. Camparol
Dit is een nog vrij nieuw middel op basis van si-
mazin en prometryn. Het wordt gespoten enkele
dagen voor opkomst tegen lH kg per ha. Kosten
plm. 80,85,per ha aan middel. Vooral
ep de opdrachtige vochthoudende gronden zijn
de resultaten goed. Op erg droge en humusrijke
gronden valt het wat tegen. In konservenerwten
en op zeer lichte gronden kans op wat groei-
remming. Speciaal tegen varkensgras en kamille
is de werking goed, tegen witte krodde matig.
Dit middel is evenals de onder 2 t/m 5 ge
noemde, een bodemherbicide. Voor al deze mid
delen geldt dat de werking sterk afhankelijk
iis van de vochtvoorziening, bovendien kunnen
zij groeiremming aan het gewas geven.
Daarom is het bij gebruik van één van deze mid
delen zeer belangrijk dat regelmatig diep (mini
maal 3 cm) wordt gezaaid. Hoe lichter en hoe
humusarmer de grond hoe meer kans op groei
remming.
Ook met het oog op de nateelt is het belangrijk
dat men zich aan de juiste dosering houdt en
overlapping voorkomt. Met alle bodemmiddelen
moet men trouwens juist in geren en bij het in
zetten voorzichtig zijn.
2. S i m a z i n
Dit middel is in de praktijk al veel gebruikt. De
toepassing brengt echter zeker op gronden lich
ter dan 25 afslibbaar bepaalde risiko's mee
iiV.m. groeiremming. Spuiten tussen zaaien en
enkele dagen voor opkomst. Dosering 0,6 0,75
kg/ha, kosten plm. 30,aan middel. Onder
gunstige omstandigheden is de werking tegen de
meeste zaadonkruiden zeer goed.
3. Campagard
Een nieuw middel dat waarschijnlijk dit voor
jaar nog goedgekeurd wordt. Het geeft een goede
onkruiddoding en bovendien spaart het de onder-
gezaaide kar wij. Toepassen kort na het zaaien.
4. Ivor in
Nog een nieuw middel dat naast een langdurige
werking als bodemherbicide ook nog enige ver-
fr*
2
v. -
Vooral vrij intensief werken met bietendunner en egge vlak vóór of tijdens de opkomst van de
erwten geeft kans op opbrengstderving.
brandende werking heeft en daarom kort voor
opkomst gebruikt moet worden.
5. Diuron 4- chloor-IPC (merken Resi-
duren en Aaproron)
Toepassen kort na het zaaien. De kosten per ha
zijn gelijk als bij Camparol. De werking lijkt iets
heftiger waardoor de onkruidbestrijding wel
goed is maar ook de kans op schade aan het ge
was toeneemt. In 1964 zijn enkele vrij ernstige
schadegevallen voorgekomen. Als vlas of blauw-
maanzaad in de periode van spuiten al boven
staan moet men er minstens 200 m van verwij
derd blijven i.v.m. schade door de chloor-IPC.
Alleen toe te passen in landbouwerwten, niet in
konservenrassen.
6. D N O C (5 kg van 80 of 8 kg van 50
Dit is een bespuiting die enkel het onkruid doodt
dat reeds of bijna boven staat. Toepassing tot
vlak voor de opkomst van de erwten is mogelijk.
Het heeft dus alleen zin tegen onkruid dat eerder
boven komt dan de erwten. Vooral als veel ka
mille voorkwam zijn op de proeven met deze be
spuiting zeer goede resultaten behaald. Het zijn
vaak juist de vroege kamilleplanten die bij een
latere bespuiting met kleurstoffen te groot zijn,
maar die als kiemplant nog wel worden opge
ruimd. Kosten aan middel: 25,30,per
ha. In tegenstelling tot de vorige zal deze be
spuiting in praktisch alle gevallen door een
tweede, na opkomst, moeten worden gevolgd.
7. A v a d e x
Dit middel helpt alleen tegen wilde haver en
duist. Wordt toegepast voor het zaaien op be
werkte grond. Wegens vervluchtiging onmiddel
lijk na het spuiten inwerken. Kosten aan middel
plm. 75,per ha. Geen onderteelt van gras
zaad mogelijk, wèl van karwij.
B. Na opkomst van het gewas
Na opkomst komen alleen de kleurstoffen in
aanmerking en wel DNBP en het wat minder be
kende middel Ivosit. Vooral de toepassing van
DNBP is algemeen bekend. Kleurstoffen hebben het
voordeel dat zij iets opbrengstverhogend kunnen
werken. Zij betalen zichzelf, zegt men wel.
1. Ivosit
De werking is zwakker dan van DNBP. Voor het
onkruid houdt dit in dat vooral kamille, varkens
gras en muur na het kiemplantstadium moeilijk
meer te doden zijn, maar voor de erwten be
tekent dit dat men kort na de opkomst bij een
gewaslengte van plm. 3 cm reeds kan spuiten.
Het gewas hoeft bovendien niet afgehard te zijn,
spuiten onder vochtige omstandigheden is zelfs
gewenst. Dit middel komt vooral in aanmerking
in een wat vochtige periode na de opkomst als
het onkruid zich zodanig ontwikkelt dat het later
met een DNBP-bespuiting niet meer voldoende
wordt gedood. Proef s ge wijs uitgevoerd bleek
menging met dieldrin spuitpoeder tegen thrips
en bladrandkever geen moeilijkheden op te
leveren.
2. DNBP
Dit is het tot nog toe in de erwten meest ge
bruikte middel dat ook nu als zodanig nog de
volle aandacht waard is. Het wordt gespoten als
de erwten 5-15 cm hoog zijn. De resultaten rea
geren nogal sterk op het weer tijdens en kort na
de toepassing. Ideaal zijn rustig, donker weer en
een afgehard gewas. Dosering 7^-12 liter/ha, af
hankelijk van weer, gewas en onkruid. Kosten
aan middel 35,55,/ha.
In de praktijk is hiermee reeds een jarenlahge
ervaring opgebouwd en zijn ook vaak prima re
sultaten behaald. Stelde het toch teleur dan lag
dit meestal aan het weer of aan het feit dat de
onkruiden vooral kamille en varkensgras reeds
te groot waren.
Het beste systeem is dan ook om met kleurstof
fen twee keer te spuiten. De kosten worden dan
wat hoger, hoewel niet het dubbele omdat de
dosering per bespuiting dan heel wat lager kan
zijn.
KONKLUSIE
1. Vooral op de stro-arme gronden de mechanische
bewerkingen niet overdrijven en deze bewerkin
gen afstemmen op uit te voeren bespuitingen.
2. Wil men met kleurstoffen blijven werken maar
blijkt één DNBP-bespuiting niet afdoende te zijn
dan zijn de volgende kombinaties mogelijk:
a. DNOC vlak voor opkomst, gevolgd door
DNBP.
b. Ivosit vlak na de opkomst, gevolgd door
DNBP.
c. 2 X DNBP, maar dan de eerste bespuiting zo
vroeg mogelijk.
3. Op de goed vochthoudende zavelgronden zijn
met de bodemherbiciden zeer goede resultaten
mogelijk. Teelt van graszaad als ondervrucht ia
niet mogelijk, die van karwij alleen bij Campa
gard.