DINGEN VAN DE WEEK
Tweemaal stikstof
TIPS VOOR TUINDERS
89
Watervoorziening in de
tuinbouw
VRIJDAG 29 JANUARI 1965
IN de afgelopen dagen is bij verscheidene fruittelers de vraag opgekomen of het dit seizoen ge-
wenst is tweemaal stikstof te strooien. Men stelt zich deze vraag vooral op die bedrijven waar
vroeg en zeer vroeg met de stikstofbemesting werd begonnen. Met zeer vroeg bedoelen wij tussen
1 en 15 december en met vroeg omstreeks de jaarwisseling. Dit seizoen kan echter op 1 februari
mesten ook nog te vroeg zijn.
De vragen waarmee men zich bezig houdt, komen daarop neer, dat men zich afvraagt wat er
met die stikstof is gebeurd. Terecht, want de weersomstandigheden waren van dien aard, dat enige on
gerustheid wel op zijn plaats is. De grote hoeveelheid neerslag, welke tot nog toe is gevallen, geeft
inderdaad reden tot nadenken.
Ter illustratie en vergelijking een overzicht van de neerslag in seizoen 19631964 en 19641965,
voor zover mogelijk.
Neerslag in mm gemeten in Wilhelminadorp en Ovezande
W.P.
Ovezande
W.P.
Ovezande
Landsgemiddeide
oktober
'63
68
62
oktober
'64
129
175
72
november
'63
99
82
november
'64
57
72
71
december
'63
11
14
december
'64
107
120
61
januari
'64
17
15
118 jan.
'65
80
75
64
februari
'64
27
28
februari
'65
1
49
maart
'64
51
53
maart
'65
f
42
273
254
373
442 -f?
359
UIT dit overzicht blijkt, dat de periode oktober 1963—maart 1964 ten opzichte van het landsge-
middelde erg droog was. Het gaat daarbij voornamelijk om de geringe hoeveelheid neerslag
in de maanden december, januari en februari. In maart kregen we echter nog voldoende voor een
verdere inspoeling van de stikstof. Was dat misschien nog mede van invloed op de oogst van 1964?
Het seizoen 1964—1965 heeft tot nog toe echter een geheel ander verloop. Dit begon feeds in okto
ber met 129 mm te Wilhelminadorp en 175 mm te Ovezande. Gemiddeld is er echter overal meer dan
150 mm neerslag gevallen. Deze vrij grote hoeveelheid regen is er oorzaak van dat het grondwater
direct tot nauwelijks toelaatbare hoogten is gaan stijgen.
De grond is vanaf 1 november verder steeds met water verzadigd geweest. Het grondwaterpeil bleef
tot nog toe op een hoog niveau gehandhaafd. Dit betekent dat de drains vrijwel continu water af
voeren. De totale hoeveelheid neerslag vanaf 1 oktober 1964—18 januari 1965 bedroeg te Wilhelmina
dorp en Ovezande respectievelijk 373 mm en 442 mm. Het gemiddelde over deze periode is 235 mm.
Nu liggen de cijfers daar dus een heel eind boven. Zóver zelfs, dat velen zich afvragen: „Waar was
de stikstof beter, op de grond of in de schuur?"
Een stap verder en men is bij diegenen, die klaar staan om eind januaribegin februari de stikstof
uit te strooien. Dit artikel komt vast te laat voor deze telers. Vandaar dat wij daar verder geen prog
noses aan zullen wijden.
Wèl heeft dit seizoen ons geleerd, dat het vaststellen van het juiste tijdstip voor de stikstofbemes
ting niet eenvoudig is. Men dient elk jaar opnieuw aan de hand van de omstandigheden vast te stellen,
wat voor de betreffende grond de beste tijd is.
Ongetwijfeld is van de vroeg gestrooide stikstof het grootste deel in de sloot terecht gekomen. Van
daar het advies in maart een tweede bemesting met kalksalpeter uit te voeren. Deze meststof dient
breedwerpig te worden uitgestrooid, ook daar waar grasstroken aanwezig zijn. In mei of juni, zo
nodig, alleen de grasstrook bemesten.
De suggestie van enkele jaren terug, wanneer vroeg gemest is en er komt veel neerslag, dan een
tweede maal stikstof strooien, is nu waarheid geworden. De grootste onberekenbare factor is en blijft
de hoeveelheid regen. Zou de weervoorspellende molenaar er misschien raad op weten?
Rijkstuinbouwconsulentschap „Goes"
P. MEEUWSE.
Het zaaien van andijvie voor de voorjaarsteelt.
Voor de vroege voorjaarsteelt gebruiken we
zaad van snelgroeiende rassen b.v. nummer
vijf of één van de selecties van dit ras. Denk
er aan, dat de grondtemperatuur niet beneden
12 graden C. mag komen. Deze temperatuur
moet beslist worden aangehouden; we oogsten
dan andijvie met de minste schieters.
0 Let op de valse meeldauwschimmel. Het weer
van de laatste weken is erg gunstig geweest
(hoge luchtvochtigheid) voor het optreden van
de valse meeldauwschimmel. Veel schade ver
oorzaakt deze schimmel aan jonge koolplanten
op het plantenbed. Door regelmatig te stui
ven met zineb-stuif kan de ziekte worden be
perkt of worden voorkomen. Per m'2 gebruiken
we ongeveer 2 gram.
0 Potgrond. Goede potgrond moet vrij zijn van
dierlijke of andere parasieten. Voordat we de
grond gaan gebruiken moet deze eerst wor
den ontsmet. Ook dienen we er rekening mee
te houden dat de temperatuur zodanig is dat
de plantjes direkt kunnen doorgroeien.
HERSCHENEN is de publikatie „Watervoorzie-
ning in de Tuinbouw". Deze door het Rijks
tuinbouwconsulentschap te Goes samengestelde
publikatie bevat tal van gegevens betreffende de
waterbehoefte en. -voorziening voor zowel glas-
bedrijven als vollegrondsbedrijven en moet voorts
vooral worden gezien als een bron voor de telers
die overwegen tot wateropslag op hun bedrijf over
te gaan.
Voor belangstellenden is dit boekje op aan
vraag, zolang de voorraad strekt, gratis verkrijg
baar bij het Rijkstuinbouwconsulentschap voor
Zeeland en West Noord-Brabant, Westsingel 58,
Goes.
0 Bemesting van glassla. In de komende weken
wordt veel sla geplant. Met welke meststof u
ook mest, altijd eerst de mest onder werken,
0 Het bemesten van vruchthbomen. Fruittelers,
die nog niet aan de bemesting zijn toegekomen,
dienen te weten dat het hiervoor nu de hoog
ste tijd is.
0 Het afdekken van kasaardbeien met zwart-
plastic. Het afdekken van de grond tussen de
aardbeien met zwartplastic doen we pas als
de grond voldoende op temperatuur is geko
men.
0 Wormen en de uitwerpselen hiervan. De uit
werpselen van wormen kunnen sla een onoog
lijk aanzien geven waardoor de verkoopprijs
sterk kan teruglopen. We kunnen dit voorko
men door IV2 kg derris per are door de grond
te werken (oppervlakkig). Dit kan ook in pas-
geplante sla worden toegepast.
0 Het zaaien van spinazie. Eerst gaan we de
grond goed doorspoelen en dan pas zaaien.
We gebruiken één van de wolfresistente ras
sen. Zodra de spinazie boven komt stuiven met
TMTD-stuif ter voorkoming van smeul. Deze
behandeling enkele malen herhalen.
0 De snoei van Jonathan en Cox's Orange Pip
pin. Praktijkproeven hebben ons geleerd dat
de Jonathan gunstig reageert op een vroege
snoei, terwijl de Cox's dit juist doet op een la
tere snoei. Wat we dus moeten doen behoeft
geen nadere toelichting.
0 Het bemesten van vruchtbomen. Fruittelers,
planten uitzetten zorgen we er voor dat de, pot-
kluit goed vochtig is terwijl de grondtempera
tuur minstens 15 graden C. moet zijn. Het
beste is om enkele dagen vóór het planten
flink te stoken. De hergroei moet „direkt" zijn.
Groeiremming na het planten betekent ver
schillende dagen later oogsten.
DEEDS vanaf het begin van het seizoen is er
een zeer grote vraag geweest naar Neder
landse uien in vele landen van West Europa. De
laatste weken is deze vraag nog toegenomen en
bijzonder grote hoeveelheden van dit tuinbouw-
produkt gaan er wekelijks de grenzen over. Z
bedroeg de uitvoer in de eerste week van januari
niet minder dan 6,4 miljoen kg uien, een record
hoeveelheid in dit seizoen.
Deze week is de vraag aanhoudend zeer groot
gebleven, in de eerste plaats van Engelse zijde.
Ook naar West-Duitsland gaan heel wat uien en
Frankrijk is eveneens een afnemer van betekenis.
De prijs is op het moment, dat wij dit schrij
ven, opgelopen tot rond 32 cent per kg voor de
export-geschikte middel en grove uien; een hoge
prijs. Degenen, die hun uien hebben bewaard,
zitten er dit jaar goed mee. Opnieuw zien we,
dat het een produkt is, waarvan tevoren weinig
of niets valt te zeggen over de afzetkansen.
|n verband met de grote vraag van het ogen
blik lijkt het verstandig om aan deze vraag voor
export te voldoen. Het is verleidelijk om uit te
gaan van de gedachte, dat bij een zo ruime export
de voorraad spoedig een heel eind uitgeput zal
zijn en dat de prijzen dan nog wel verder zullen
aantrekken. Zekerheid hieromtrent bestaat ech
ter helemaal niet; integendeel, we hebben al meer
prijsdalingen op het eind van het seizoen mee
gemaakt.
We moeten niet vergeten, dat er meer produktie-
gebieden van uien zijn en hoe hoger hier de
prijs wordt, hoe groter de kans op invoer uit
die andere gebieden.
Daarbij denken we dan vooral aan Polen, een
uienproducerend land van grote betekenis.
Wanneer we dus als telers nog een behoorlijke
uienvoorraad hebben lijkt het verstandig om te
profiteren van de hoge prijzen, die op het ogen
blik te maken zijn. Vooral voor de handel is
een regelmatig aanbod van enorm grote beteke
nis.
Bij verschillende tuinbouwprodukten ontbreekt
hieraan nogal het een en ander. Daar de uien-
afzet voor een belangrijk deel plaats vindt via
de veilingen, zoals dat op Tholen het geval is»
is daardoor een regelmatig aanbod beter ver
zekerd, dan wanneer ieder op eigen gelegenheid
moet handelen (zoals we deze situatie kennen
op Zuid-Beveland). Al vaker hebben we er onze
verwondering over uitgesproken, dat de uienpro-
ducenten op Zuid-Beveland, en ook wel elders
buiten Tholen, elkaar nog steeds niet hebben
kunnen vinden voor een gezamenlijke en regel
matige afzet van hun produkt.
We weten wel, dat zich in deze gebieden een
zeer krachtige handelsstand voor dit produkt
heeft ontwikkeld, die nuttig werk doet. Maar
voor de juiste prijsvorming zou een gezamenlijk
aanbod van een zo belangrijk produkt naar onze
mening toch alleszins aan te bevelen zijn.
De tuinbouw heeft op andere terreinen al dik
wijls bewezen hoezeer zij overtuigd is van de
noodzaak om gezamenlijk wat te doen.
We zien dat op het ogenblik ook weer met de
contractteelten voor de industrie. De Zeeuwse
veilingen hebben hiervoor in de afgelopen week
circulaires aan hun leden gezonden, waarin een
opgave werd gevraagd van het areaal, dat men ia
het komende seizoen wil contracteren. Wanneer
deze opgaven binnen zijn, zullen de veilingen
trachten het aangeboden kwantum onder te
brengen. Daarbij gelden voor de verschillende
produkten minimumprijzen, die zijn vastgesteld
op een vergadering met vertegenwoordigers van
de belanghebbende telers en het Centraal Bureau
van de Tuinbouwveilingen.
De afspraak is gemaakt, dat beneden deze
minimumprijzen geen contracten via de veilin
gen zullen worden afgesloten. Er komt immers
een moment, dat men niet meer lager kan met
de prijs, omdat er dan geen sprake meer is van
economische teeltmogelijkheden.
Het produkt knolselderij zal in 1965 weer het
belangrijkste contractteeltprodukt in Zeeland
worden. Wel lijkt het er op, dat het areaal kleiner
zal zijn dan het vorig jaar. Toen hadden heel wat
mensen voor de eerste keer dit produkt op hua
bedrijf en bij de oogst kwam duidelijk naar vore*
dat het een produkt is, dat niet zonder risico's
geteeld kan worden. Bovendien is lang niet elk
gebied geschikt voor de teelt van knolselderij.
Gewenst is een hoge pil van de grond, terwi#
op slemperige en slecht doorlatende grond ge
makkelijk ziekten een kans krijgen op het pro
dukt tijdens het groeiseizoen.
Andere produkten van de contractteelt voor de
industrie zijn plaatselijk wat tuinbonen, verder
augurken, dubbele princessebonen, prei en boere--
kool. Van deze produkten zal het Zeeuwse areaafl
echter heel wat kleiner zijn dan van knolselderij,.
Heeft men er belangstelling voor, stelt U zicto
dan met de veiling in uw gebied in verbinding.
Tot de volgende week.
