Omstreden
Landbouwpolitiek
VRIJDAG 1 MEI 1964
„Officieel orgaan van de Maatschappij tot bevordering van land enTuinbouw en Veeteelt in Zeeland
OVERZICHT
52e Jaargang No.273%^
Frankering Dij abonnement: Temenden
VEELVULDIG hebben wij de laatste jaren kunnen
constateren, dat velen in den lande een oordeel
uitspreken over het landbouwbeleid, dat door de rege
ring gevoerd wordt of gevoerd zou moeten worden.
Op dit punt heeft de landbouwsector zeker niet te kla
gen over gebrek aan belangstelling en publiciteit.
Naast de grote dagbladpers en de meer streeksgewijze
gelezenprovinciale dagbladen besteden veel gelezen
weekbladen als Elsevier en de Haagse Post geregeld
aandacht aan sommige kanten van het landbouw
beleid. Ook in meer gespecialiseerde bladen als het
Financieel Dagblad en Economisch-Statistische Be
richten kan men over landbouwvraagstukken lezen.
Naast de voormannen der landbouworganisaties, die zich van
zelfsprekend veelvuldig in het openbaar met het landbouwbeleid
en de hoogte van prijzen en boereninkomens bezighouden, vormen
deze zaken ook dikwijls een onderdeel van redevoeringen van poli
tici. economen, leiders van industriële werkgeversorganisaties en
vakbonden en van sprekers namens consumentenverenigingen.
Tenslotte speelt het nationale landbouwbeleid van verschillende
landen een grote rol bij internationale besprekingen, zoals E. E. G.,
Kennedyronde en wereldhandelsconferentie.
Neen, over gebrek aan belangstelling hebben de boeren op dit
gebied niet te klagen
UITEENLOPENDE MENINGEN
OVER verschil aan inzicht bij allen, die zich ermede bemoeien
ook niet. Wij kunnen bijna zeggen, dat de opvattingen over
de door de regering te volgen richting uiteenlopen van het ene
uiterste tot het andere. Er zijn mensen die de volledige zoge
naamde pariteit eisen en verdedigen, hetgeen wil zeggen, dat de
boeren steeds recht hebben op prijzen voor hun produkten, die
hun een vergelijkbaar inkomen verschaft met andere groepen van
de bevolking. Prijzen dus, die de boerenstand steeds een bepaald
en rechtvaardig deel van het nationale inkomen verschaffen.
Er zijn aan de andere kant deskundigen of quasi deskundigen,
die menen, dat men de landbouwprodukten zo goedkoop mogelijk
op de wereldmarkt moet kopen en dat de boer in eigen land zijn
bedrijfsvoering daaraan maar moet aanpassen. Kan hij dat niet,
dan moet hij maar wat anders gaan doen.
Er zijn mensen, die van oordeel zijn, dat het boerenfamiliebedrijf
volledig in stand gehouden moet worden en dat het de taak van
de Overheid is hiervoor te zorgen.
Anderen daarentegen menen, dat wij in Nederland en ook in
West-Europa zo snel mogelijk moeten zorgen voor grote, geme
chaniseerde en zelfs ten dele geautomatiseerde bedrijven, die niet
meer zoals tot nu toe met eigen geld gefinancierd worden, maar
waarvoor men volgens moderne methoden vreemd geld moet aan
trekken om op deze wijze als een soort geïndustrialiseerde land
bouw zo economisch mogelijk te werken.
Ter gelegenheid van de viering van de 55e verjaardag van
H. M. Koningin Juliana is het ons een voorrecht Haar en haar
gezin met deze dag geluk te wensen en hieraan de bede te
verbinden dat zq nog lang gespaard moge blijven voor gezin,
land en volk. Aan de vooravond van de herdenking der bevrij
ding zien we in Haar het kostbare goed der vrijheid gesym
boliseerd.
ZWAAR OMSTREDEN LANDBOUWBELEID
VAN REGERING
TUSSEN deze twee uitersten, waarover op zich-
zelve reeds veel te zeggen zou zijn, bevindt
zich een heel scala van opvattingen. Maar wat wel
vast staat is, dat juist omdat er zoveel verschillen
de meningen zijn. het landbouwbeleid, dat de rege
ring uiteindelijk uitstippelt en in de praktijk
brengt, zwaar omstreden is en bestreden wordt,
want slechts weinigen achten zich geheel of vol
doende bevredigd.
De redenen voor deze belangstelling zijn niet ver
te zoeken. Waarom spreekt en schrijft een ieder
over een verhoging van de melkprijs of van de
suikerprijs of van de tarwe- en broodprijs en
waarom maakt men zich veel minder druk over be
richten in de krant, dat de prijs van het bier, van
de sigaretten of van de gloeilampen is verhoogd?
Welnu, in de eerste plaats worden uit vele land
bouwprodukten de eerste levensbehoeften van een
ieder vervaardigd en spelen de prijzen hiervan een
rol ten opzichte van de kosten van levensonderhoud,
dus ook van de lonen en van de produktiekosten
van alle andere bedrijfstakken, zoals industrie, han
del, bouwnijverheid enz.
Ten tweede vindt de prijsvorming van de meeste
produkten ogenschijnlijk op een veel vrijere manier
plaats dan die van de belangrijkste landbouwpro
dukten, waarvoor immers de regering prijzen af
boerderij vaststelt. Regelingen en maatregelen van
de Overheid ten aanzien van deze vaststelling der
prijzen staan dus in de openbare belangstelling en
staan dus bloot aan openbare critiek van alle kan
ten. Zowel van de zijde van de landbouworganisa
ties, die de prijzen nog al eens te laag vinden als
van de zijde van allen, politiek of beroepsgewijze
georganiseerd, die bij hun dagelijkse uitgaven met
de hoogte dezer prijzen te maken hebben.
Tenslotte worden verschillende prijzen voor
landbouwprodukten hoger vastgesteld dan de
prijzen van de wereldmarkt. Het feit dat deze
wereldmarktprijzen meestentijds overschot-
prijzen zijn en met behulp van export, subsidies
of andere methoden lager liggen dan zij met het
oog op de kosten van het betreffende produkt
zouden behoren te zijn, doet aan het feit op
zichzelf niets af.
Naast de prijsvaststelling door de Overheid,
neemt deze zelfde Overheid de noodzakelijke maat
regelen om de boer tegen deze lage wereldmarkt
prijzen te beschermen.
Juist het aanvaarden van dit systeem van zekere
prijsgaranties en van bescherming, maakt, dat die
zelfde Overheid hetzij zelf, hetzij via semi-over-
heidslichamen als produktschappen zich ook met
de afzet van het eigen produkt moet bemoeien en
tevens, om te hoge kosten voor het volk te voor
komen, met bedrijfsvoering via onderwijs, onder
zoek, voorlichting en cultuurtechniek.
LANDBOUWMAATREGELEN IN HET
POLITIEKE VLAK GETROKKEN
HIT alles maakt, dat dit hele pakket van land-
bouwmaatregelen in het politieke vlak
wordt getrokken en dat daardoor ook velen
buiten de landbouwkring zich een oordeel trachten
te vormen en erover meepraten.
Beslissingen op het hele terrein van het land
bouwbeleid zijn dus meestal politieke beslissingen.
Wanneer de georganiseerde landbouw voor de boe
ren een bepaalde prijs bijvoorbeeld voor de melk
of voor de tarwe vraagt, moet zij deze prijs bij de
Minister verdedigen, die haar daarna politiek waar
moet kunnen maken.
De volksvertegenwoordiging moet haar immers
goedkeuren en dit parlement zit er namens alle
(Zie verder pag. 411);