TUINBOUWKLANKEN
347
VRIJDAG 10 APRIL 1964
ZUID-BEVELAND heeft een boeiend en afwisselend
landschap. Met Pasen hebben we dat wederom gecon
stateerd tijdens een welhaast traditioneel rondritje. Het is
onvermijdelijk dat je als tuinbouwer alles niet alleen als
natuurvriend ziet, maar ook als cultuurmens.
„Dat is een mooie boomgaard geworden" en „staat daar
nu ook al een warenhuis?", zijn uitdrukkingen die bewijzen
dat we toch altijd wel een beetje met ons beroep in het
hoofd zitten.
Als we van ons werk houden is dat ook geen bezwaar,
integendeel, de echte vakman krijgt er niet vlug genoeg van.
Na de krachtsinspanning van de wintersnoei, kunnen de
fruittelers even freewhelen om krachten te verzamelen voor
de zware zomeretappe.
ZIEKTEBESTRIJDING en grondbewerking be
ginnen de aandacht op te eisen. We laten over
die grondbewerking de gedachten eens gaan.
De grond ligt in het voorjaar begroeid en ge
sloten. We gaan de boel zwart en weer gesloten
maken want, redeneren we, de bodem moet warm
te af kunnen geven bij koude nachten in de bloei.
Dus die onkruidbedekking er af zodat de warmte
van de grond de bloemen kan vrijwaren voor be
vriezen. In de grond gaan werken.
Door die grondbewerking verbreken we echter
alle kanalen in de grond en leggen we als het ware
een losse isolerende laag grond op de bodem. De
warmte kan alweer niet vrijkomen. Het vriest ner
gens zo vlug en hard als op gefreesde grond
Wat moet dus ons streven zijn? Lange tijd vóór
de bloei de grond zwart maken, de grond laten
herstellen en er niet meer aankomen tot na het
nachtvorstgevaar.
In de praktijk is het niet zo gemakkelijk te ver
wezenlijken. Vroeg in de grond werken geeft
structuurbederf en hoe moet je de spuit er door
slepen?
Is het niet mogelijk een tussenweg te bewande
len? In het voorjaar de grond onbewerkt laten en
zeer vroeg met de cirkelmaaier de begroeiing tot
de grond afmaaien. Desnoods twee keer in de week
maaien, zodat er tijdens de bloei geen deken maar
hoogstens een laken op de grond ligt. We hebben
dan tevens de volgende voordelen:
le. Maaien is eenvoudig en goedkoop. Wat snoei-
hout vormt geen bezwaar.
2e. Structuurbehoud.
3e. Geen wortelbeschadiging.
4e. Organische stofvoorziening.
5e. Ideale bodemtoestand om werkzaamheden uit
te voeren.
Degenen die strokencultuur toepassen zijn al ge
deeltelijk op de weg van permanent begroeid; voor
de velen die alles zwart leggen geeft het boven
genoemde misschien stof tot nadenken. En van
denken moeten we het hebben, niet van gewoon
ten.
NET als overal zien we dat ook in ZEEUWS-
VLAANDEREN de produkten van de oogst
1963 opraken. Dit geldt voor de hele tuinbouwsec
tor, zowel fruit als groente. Overigens 'n heel nor
maal verschijnsel dat ieder jaar in april te con
stateren valt. Hierbij komt echter iets wat ook als
bijna normaal beschouwd kan worden en dat zijn
de oplopende prijzen. Met dit verschil echter dat
het eerste, het opraken van de oude oogst, onher
roepelijk is en dat het tweede, het oplopen van de
prijzen, niet altijd opgaat.
Wanneer we echter over een verloop van tien
jaar deze gang van zaken eens nader bekijken, dan
blijkt dat in veel gevallen de gemiddelde prijs
in het voorjaar hoger ligt dan de gemiddelde prijs
over het hele seizoen.
Dit zegt op zichzelf nog niets, ieder die iets met
tuinbouw te maken heeft weet wel dat de prijzen
in het voorjaar hoger moeten zijn. Wat dat betreft
is het beter de produkten afzonderlijk te bekijken.
Bij het bewaren van fruit zijn het de bewaar-
kosten, het gewichtsverlies en de uitval die door
een betere prijs vergoed moeten worden. Hierbij
zal de kwaliteit van de partij die bewaard wordt
wel de doorslag geven.
In de achteronsliggende jaren is dan ook al wel
gebleken dat op een goede partij fruit die bewaard
wordt niet gauw verlies geleden wordt. Iedere
teler die jaarlijks een gedeelte van zijn oogst be
waart, zal daar eerder een extra voordeeltje uit
halen dan dat er geld bij moet.
In de groenteteelt ligt dit verschijnsel van op
lopende prijzen in het voorjaar echter heel anders.
Dit geldt natuurlijk speciaal voor wintergroente
zoals witlof, prei, spruiten en andere koolsoorten.
Vooral de drie eerstgenoemde worden in Zeeuws-
Vlaanderen de laatste jaren in toenemende mate
geteeld. Bij deze produkten gaat het niet, zoals bij
fruit, om de vraag bewaren of niet, maar om het
tijdstip dat ze aangevoerd kunnen worden.
Witlof is hierbij wel een heel apart produkt om
dat met de tegenwoordige hulpmiddelen de tuin
der vooraf kan bepalen in welke week hij witlof
zal oogsten.
Er zijn in Zeeuws-Vlaanderen de laatste jaren
heel wat transformatoren voor het trekken van
witlof aangeschaft. Zeer terecht is dit gebeurd
omdat hiermee een goede werkverdeling op het
bedrijf bereikt kan worden.
Toch lijkt het er op dat hierdoor de z.g. koude
trek wel zeer sterk is achteruitgegaan. En hier
rijst dan ook de vraag of in dit geval niet te
veel is gespecialiseerd. Bij de koude trek ligt
de kostprijs het laagst, de kg-opbrengst het
hoogst en kan dus met gewone prijzen goede
bearijfsuitkomsten geven.
Een gulden middenweg lijkt ook hier wel op
zijn plaats.
Met produkten als prei en spruiten is het weer
anders gesteld. Deze zijn gemaxkelijk te bewaren.
Hier zullen de extra Kosten die gemaakt moeten
worden om ze veilingklaar te manen, de doorslag
geven of nog laat in het voorjaar geprofiteerd
wordt van de meestal oplopende prijzen. Ook kan
hier gedacht woraen aan speciale selecties die goed
voldoen voor een late teelt.
Dit waren zo enkele overpeinzingen van uw
rubriekschrijver waarvan het overdenKen voor de
toekomst van belang kan zijn.
NU men zoveel leest over samenwerking is het
prettig te constateren dat deze samenwerking
ook bij ons op WALCHEREN meer en meer veld
wint. Hoewel men moeiiijK heel Walcheren (200
km-; Kan ronugaan weten we uit de praktijk hoe
verschillende groepen giastuinaers eiKaar neipen,
's morgens vroeg met het veilkiaar maKen van nun
glassla. Als A Dijv. 2UÜ kisten sia uiuevert, uan
komen collega's B en C enz. heipen. Natuurlijk
gaat A weer bij B neipen enz. op deze manier
wordt snel en viug aigenandeld. Het grote voor
deel is dat, als op aeze manier gewerKt wordt,
men in de eerste piaats op tijd Klaar Komt met een
fris en goed produkt, en in de tweeue piaats aure
extra uren werKioon uitgespaard. Aannemend dat
men voor deze incidentele gevallen extra perso
neel Kan Krijgen voor enkele uren.
Hoewel de prijs nogal flink is aangetrokken is
deze o.i. nog steeds te krap. We heboen ook een
kijkje genomen op de veiling bij het Klaarmaken
der sla voor export. Als men de vele kosten ziet
die hier aan besteed moeten worden aan verpak
king, verpaKkmgsmatenaal, vracntKosten, gros
sierswinsten enz., dan kan men zonuer enige fan
tasie een idee krijgen hoe het komt dat het prijs-
versChii tussen pioaucent en consument zo groot
is. Ook hier speien zovele faktoren een roi aat
men o.i. voorzichtig moet zijn om zich al te con
creet uit te drukKen. Het bnjft wenselijk dat de
prouucent enkeie centen meer maaxt. Temeer daar
de distributie hetzij bij hoge, hetzij bij lage prijzen
een ongeveer even grote laxtor bnjit vormen.
Dit feit wordt nogal eens over 't hoofd gezien.
We hebben nog eens op ons gemak ae zeer leer
zame grote redevoering van ae heer Prins, voor
zitter Centraal Bureau, nagelezen.
De ai eens eeruer aangenaaide klimatologische
verschillen in ons werelddeel, gepaard met de
snelle verplaatsmogelijkheden van land tot land,
werden door deze zeer desxundige sprexer in net
stramien zijner rede ingevoerd, met ae opmerking
dat men in zijn algemeenheid geen hogere be
loningen voor de tuinbouwproauxtie moet ver
wachten. We scharen ons dan ook ten voile achter
de heer Prins in zijn constatering dat alléén mo
derne goed geleide bedrijven toekomst hebben.
We lazen in ons Z. L. M.-blad van vorige week
de nieuwe tuinbouw-C.A.O. Deze zal beslist niet
kostprijsverlagend werxen. We behoren tot de
laatsten die een arbeider geen goed loon gunnen,
maar naast alle gepraat over rationalisatie enz.
enz. hadden we graag wat vastigheid in groenten-
en fruitprijzen zonuer gepraat. Dit zal wel een
vrome wens blijven.
We lazen juist aat de eerste aprilweek de koud
ste is sinds 1911. Het is dan ook bar en boos met
het weer. Met veel moeite hebben onze tuinders
de vroege koude sla er in.
Een enkeling heeft al vroege aardappelen ge
plant maar we vinden deze nog beter in de cel
dan in de goede aarde. De Simazin die we reeds
verspoten op paden, erven e.d., is in elk geval wel
flink ingeregend.
OP maandag 23 maart vergaderde een vereni
ging die voor de tuinbouw en speciaal de
fruitteelt op SCHOUWEN-DU1VELAND van veel
belang is. Wij bedoelen dan de „Vereniging tot
Bevordering van het Tuinbouwonderwijs op Schou-
wen-Duiveland". Deze meer dan 30 jaar oude ver
eniging heeft een lagere tuinbouwschool gesticht
in 1932, en daarnaast een proeftuin geëxploiteerd.
Theorie en praktijk vulden elkaar hier aan. Jon
gelui van het gehele eiland bezochten deze school
om onderwijs te genieten. Bezien we eerst het on
derwijs dan is het zo, dat juist de laatste jaren
grote veranderingen zijn opgetreden. Oorspronke
lijk is deze school te Haamstede gesticht, omdat
voornamelijk in deze streek de tuinbouw en fruit
teelt werd beoefend. Door allerlei omstandigheden
zijn ook hier veranderingen gaande. In de West
hoek is eerder een af- dan toename, maar eilande-
lijk bezien is er een duidelijke uitbreiding van de
fruitteelt en ook glasteelt. Vooral na de ramp in
1953 nam ook het aantal leerlingen op de school
af, terwijl juist de overheid werkte in de richting
van meer leerlingen per school. Vooral de kans op
medewerking voor vernieuwing van het onder
wijs met name om te komen tot een vakvaardig-
heidslokaal was erg klein. Onder de gegeven om
standigheden is een zeer gelukkige samenwerking
ontstaan met de Z. L. M., in deze vorm dat reeds
enkele jaren de Z. L. M. nu ook het tuinbouw
onderwijs verzorgt. Nu kan dus ook gesproken
worden van een land- èn tuinbouwschool te Zie-
rikzee, centraal gelegen op het eiland, aangepast
aan het nieuwe leerlingenstelsel, geleid door pri
ma leerkrachten, zodat goed onderwijs verzekerd
is.
Ook kan door deze samenwerking in september
a.s. een moderne land- en tuinbouwschool geopend
worden. Het stemt tot voldoening dat op deze
wijze goed onderwijs in de toekomst verzekerd is
voor alle toekomstige land- en tuinbouwers op
Schouwen-Duiveland. Laten we daarom rond deze
school staan en helpen de bloei, van de school te
bevorderen.
De taak die dus nu overblijft voor bovenge
noemde vereniging is het beheren van de proef
tuin of voorbeeldbedrijf. Door de ramp is ook de
oude proeftuin verloren gegaan. Thans heeft men
echter weer de beschikking over een nieuw bedrijf
groot 4 ha, in 1957 geplant, met woning en be-
drijfsschuur waarin ondergebracht twee cellen
voor luchtkoeling voor 30 ton fruit totaal. Nog pas
is het machinepark aangevuld met een nieuwe
nevel-snelspuit. Talrijke proeven zijn hier opgezet,
en voor ons ligt het keurige verslag over 1963.
Natuurlijk staat ook dit bedrijf open voor praktijk
lessen voor de leerlingen van de school.
Het bestuur doet alle moeite om deze tuin zo
veel mogelijk in de belangstelling te plaatsen.
Steun dit streven door lid te worden, maar breng
bovenal een bezoek aan dit bedrijf alleen of als
vereniging. Er valt werkelijk iets te leren.
De slaoogst op THOLEN is voor het grootste
gedeelte weer achter de rug, verschillende kassen
zijn leeg gesneden. De prijs v'otte in het begin niet
zo erg, doch deze zijn geleidelijk aardig aange
trokken, zelfs tot 30 ct per krop. De afzet heeft een
goed verloop gehad. Door gezamenlijk overleg van
veilingbesturen en telers kan immers veel bereikt
worden. Jammer dat er eerst zoveel harde woorden
over zijn gevallen.
Dat één ons geluk een dikkere portemonnaie kan
bezorgen dan één kilo wijsheid, is nog steeds geen
verleden tijd. Dat blijkt weer voor diegenen die de
zaak behoorlijk hebben verwarmd en de nodige
COi hebben toegediend en hierdoor vroeger op de
veiling kwiamen. Dit pakte deze keer juist verkeerd
uit, de extra kosten van olie gaven een mindere
prijs.
Wat men wèl in de hand heeft, dat is de sor
tering. Het is goed hier de nodige aandacht aan te
besteden daar dit veel geld kan kosten indien men
dit minder serieus doet. Nog erger zou het wezen
als men dacht van „vooruit maar jongens, ze zien
het toch niet". Door dit laatste zou men het nodige
vertrouwen verliezen; dit kan even goed schadelijk
zijn.
Het is beslist de moeite waard om te weten hoe
zwaar een krop sla moet wegen om in een bepaal
de prijsklasse te vallen. Wanneer men dit goet na
gaat kan dit soms aanleiding geven om de sla b.v.
nog even te laten groeien, om zodoende in een
betere prijsklasse te komen. Wanneer men een
week vroeger tomaten zou kunnen planten omdat
men ge1ukkig de sla zo vlug heeft kunnen ruimen,
behoeft dit nog geen voordeel te zijn. Wie kan de
toekomst van de tomatenprijs voorspellen? Ver
schillende telers hbeben reeds tomaten geplant,
voor het grootste gedeelte zijn deze planten geza
menlijk in 't Westland aangekocht. Enkele telers
hebben hun planten zelf gekweekt met behulp van
de witlofverwarmingsinstallatie.
