Het spuitschema in de fruitteelt
TUD
DINGEN VAN DE WEEK
Speciale reflector-kwiklamp voor gebruik
in de landbouw
m
Periode na de pluk ook blijven spuiten
B1
ZEEUWS LAND- EN mNBOUWBLAD
AP de ontwikkelingsdag voor de Zeeuwse fruitteelt heeft ir. G. S. Roosje, adj.-direkteur van het
Proefstation voor de fruitteelt in de volle grond te Wilhelminadorp, een zeer duidelijke uiteenzetting
gegeven over de ziektebestrijding in de fruitteelt. Verdeeld over een vijftal perioden van het jaar wer
den de voor appelen belangrijkste ziekten besproken. Deze zijn: schurft, meeldauw, gloeosporium-rot en
kanker.
Alvorens hierop in te gaan deelde ir. Roosje mede dat de ziektebestrijding 13 van de totale produk-
tie-kosten uitmaken. De keuze van een bepaald middel wordt steeds ingewikkelder daar er voor land
en tuinbouw ruim 1200 merken van chemische middelen beschikbaar zijn. Elk middel heeft zijn voor-
en nadelen en er is geen middel dat altijd in elke periode van het groeiseizoen voldoet. Er zijn geen
bijzondere moeilijkheden bij de bestrijding van insekten, wel veel bij de schimmels.
DE GROTE VIER
AAN de hand van een overzichtelijk schema
werden door ir. Roosje de zwamziekten schurft,
meeldauw, gloeosporium en kanker op hun bestrij-
dingsmogelijkheid bij appel bekeken. Belangrijk
is dat men weet wanneer een ziekte optreedt om
daarop de bestrijding te kunnen uitvoeren. Deze
vier belangrijke ziekten bij de appel kunnen vrij
wel het hele jaar door optreden. Er zijn echter
perioden te onderkeiinen waarop dit meer dan an
ders het geval is.
PERIODE 1 - VóóR DE BLOEI
Vóór de bloei, vanaf ongeveer eind maart, is
bestrijding van schurft nodig. Ook kan er in die
tijd aantasting door kanker optreden. Kiezen
we voor de bestrijding van schurft koperhou-
dende middelen, organische kwikmiddelen of
captan, dan doen we tevens iets tegen kanker.
Van deze drie soorten middelen hebben de
koperbevattende het nadeel vrij schadelijk voor
de bomen te zijn, terwijl kwik eigenlijk alleen
in aanmerking komt als kort na het optreden
van een infectie moet worden gespoten.
ROND DE BLOEI; IN PERIODE 2.
De bestrijding van de zwamziekten levert in
deze periode de meeste moeilijkheden op. Meest
al treedt er in deze tijd ook meeldauw op. Som
mige middelen die we dan tegen schurft en
meeldauw zouden kunnen gebruiken leveren een
groot gevaar op voor vruchtverruwing (vooral
bij Golden Delicious) en vermindering van
vruchtzetting, waai-door de keuze van middelen
wordt bemoeilijkt. De nadelige invloed op de
vruchtzetting is het grootst bij het gebruik van
Karanthane tijdens de bloei, bij Acricid is deze
minder groot maar "toch niet te verwaarlozen.
Veiliger is bij de bestrijding van meeldauw tij
dens de bloei het gebruik van Wepsyn of Mo
restan. Bij het ras Golden Delicious is SM 55
een goed middel om in deze periode 2 te gebrui
ken. Het is aan te bevelen dit ras apart te be
spuiten in verband met eventuele vruchtver
ruwing. Tuzet vermindert de vruchtverruwing
en is het afgelopen jaar vooral op Golden Deli
cious goed bevallen als het in een hoeveelheid
van 25 gram per 10 liter aan het mengsel van
een schurft en meeldauwbestrijdingsmiddel werd
toegevoegd. Schurft is in deze tweede periode,
rond de bloei, goed te bestrijden met captan. In
tegenstelling met wat men soms hoort beïn
vloedt captan de vruchtzetting niet nadelig. Om
trent de prijsverhouding van enkele middelen
kon de heer ir. Roosje mededelen dat in de pe
riode twee en drie 8 bespuitingen van 0,3 °/o
spuitzwavel en 0.025 Tuzet 132,per ha aan
middelen kosten. Daarentegen komt een schema
dat bestaat uit drie bespuitingen met 0,07
Wepsyn 0,15% captan in periode 2 gevolgd
door vijf bespuitingen met 0,06 Karanthane
0,15 captan op 475,per ha aan midde
len te staan.
PERIODE 3 - NA DE BLOEI TOT EIND JULI
In deze periode is de bestrijding van schurft
minder nodig en het gevaar voor meeldauw-
aantasting wordt eveneens minder. Indien men
in periode 2 op Golden Delicious spuitzwavel
Tuzet gebruikt kan men hiermee nog in periode
3 doorgaan. Gebruikt men in periode 2 Wespyn,
dan is het aan te raden in periode 3 over te gaan
tot het gebruik van Karathane of Acricid voor
de bestrijding van appelmeeldauw.
PERIODE 4 - BEGIN AUGUSTUS
TOT DE PLUK
In deze periode dient men vooral rekening te
houden met het optreden van aantasting van de
vruchten door gloeosporium-rot. In proeven is
captan tegen dit vruchtrot het beste middel ge
bleken. Als ernstige aantasting kan worden ver
wacht zal het nodig zijn in deze periode om de
10 tot 12 dagen met 0,25% captan te spuiten.
Eventuele infecties van kanker worden daarmee
tevens zoveel mogelijk voorkomen.
PERIODE 5 - NA DE PLUK
Tot vrijwel nu toe was men gewend er niet veel
meer aan te doen na de pluk. Op deze laatste
periode zal men echter meer de nadruk moeten
leggen. Na de pluk krijgen we de meeste kansen
voor het optreden van kanker. Kanker kan ech
ter het hele jaar door optreden maar omdat
kanker voor aantasting van de bomen wonden
nodig heeft bestaat het grootste gevaar in de
perioden:
a. bij het uitlopen van de knoppen;
b. bij de pluk;
c. bij de bladval.
Als de gevaarlijkste periode voor aantasting
wordt momenteel de periode van de herfstblad-
val beschouwd. Er zijn dan veel wonden, door
dat elk afvallend blad tijdelijk een wond be
tekent. Verder zijn er juist in de herfst zeer veel
sporen van de kankerschimmel, terwijl de weers
omstandigheden (veel regen) aantasting in de
herfst in de hand werken.
We moeten echter niet menen dat door enkele
bespuitingen in de herfst alle kankeraantasting
kan worden tegengegaan.
Herfstbespuitingen zijn wellicht het meest op
hun plaats in de boomkwekerij, in jonge uitge-
plante percelen en als zeer ernstige aantasting
in oudere percelen voorkomt. Voor deze herfst
bespuitingen komen in aanmerking 0,3 - 0,5%
koperoxychloride of organisch kwik of een
mengsel van een koper- en een kwikmiddel.
WINDSCHERMBOMEN
IJ populieren kunnen twee schimmels, te weten
Marssonina en roest, bladval veroorzaken. De
eerste is in Zeeland het gevaarlijkste. De vroe
ge bladval veroorzaakt een verzwakking van de
populier, waardoor de kans op het optreden van
schorslyand toeneemt. Schorsbrand veroorzaakt
taksterfte in de populier. Bovendien loopt een ver
zwakte populier later uit, terwijl de groei ook af
neemt. De overwintering van de schimmel Mars
sonina gebeurt in het afgevallen blad. Het tijdstip
van verschijnen van de sporen is niet geheel be
kend. Vermoedelijk ontstaat de infectie voor het
eerst in de maand mei.
De verwachting bestaat dat de schimmel Mars
sonina ook in 1964 weer zal optreden. Het is daar
om aan te bevelen de populieren te bespuiten met
Ziram of Zineb. Zineb bestrijdt ook roest, -en is
zachter op de naaststaande fruitbomen. Ir. Roosje
sprak de hoop uit dat er in 1964 een waarschu-
wingskaart voor het begin van de bespuitingen kan
worden uitgegeven. Een kleine waarschuwing liet
ir. Roosje horen om in plaats van populieren nu
maar wilgen te gaan gebruiken voor het wind
scherm. De wilg heeft vooral in warme jaren ook
last van belagers, met name van insekten. Daar
naast komt ook op wilg een soort Marssonina voor
al is deze op wilg tot nu toe niet zo schadelijk ge
bleken.
ZOALS bekend heeft het daglicht een bijzonder
effect op de groei van planten. De kiem- en
bladvorming in het voorjaar, de prachtige kleuren
in de herfst, dit alles staat in nauwe relatie tot de
lengte van het daglicht. Bovendien is de lichtkleur
in hoge mate bepalend voor de groei. Het kunst
matig verschuiven van de jaargetijden, of anders
gezegd het laten groeien onder nauwkeurig gecon
troleerde omstandigheden, kan echter in veel ge
vallen wenselijk zijn en wordt dan ook meer en
meer toegepast. De meeste broeikassen die voor dit
doel worden gebruikt, zijn, daar uiteraard hoge
lichtniveaus worden verlangd, veelal voorzien van
een groot aantal lampen. Lampen die als de zon
schijnt niet nodig zijn en dan dus worden uitge
schakeld. Het zonlicht moet op zijn beurt de ge
legenheid hebben ongehinderd de betreffende plan
ten te kunnen Jtereiken, vandaar dat men aan de
andere kant het liefst met zo min mogelijk ob
stakels als lampen en reflectoren in de kas te ma
ken heeft.
Na de introductie van de HPLR lampen bleek,
dat speciaal de 400 watt lamp uit deze serie veel
vuldig voor het verlichten van planten wordt ge
bruikt. Aangezien 'men als gevolg van de lage op-
hanghoogte lampen met brede lichtbundels wenst,
heeft Philips een nieuw type reflector-kwiklamp
ontwikkeld die speciaal bedoeld is voor het ver
lichten van planten. De ballonbodem van deze lamp,
die als type HPLRH 400 W in de handel wordt ge
bracht, is voorzien van een fluorescentielaag welke
de ultra violette straling absorbeert. Bovendien
UORIGE week woensdag hebben we in Goes de
ontwikkelingsdag voor de groenteteelt bijge
woond. In zijn openingsrede heeft voorzitter W.
Joziasse het duidelijk gesteld; op elk bedrijf hoort
een glaskern. Specialisatie is nodig want ook in
1963 is weer gebleken dat bedrijven die zich spe
cialiseren in enkele glasteelten, een hechtere eco
nomische basis hebben dan de vollegrondsbcdry-
ven.
De Z. G. V. wil de contractteelt zelve niet stimu
leren maar gaat er van uit dat het voor de tuinder
moeiltfker is om de produkten te leveren die de
industrie in massale hoeveelheden nodig heeft. De
contractteelt is voor niet erkende telers.
Grote behoefte is er in Zeeland aan intensieve
voorlichting. Minstens één voorlichter zou er vol
gens de Z. G. V.-voorzitter bij moeten komen en hij
noemde hzt een taak van de overheid in die voor
heb tingsbehoef te te voorzien.
Ook werd in deze openingsrede een beroep op
de tuinders om hun bedrijven naar de eisen des
tijds in te richten en daarbij te durven investeren.
Het Waarborginstituut voor de tuinbouw kreeg nog
geen aanvragen voor kassenbouw. De borgstellin
gen van het Borgstellingsfonds nemen toe in Zee
land. In 1962 4 bedrijven tot een bedrag van
44.900.in 1963 19 bedrijven tot een bedrag van
290.000,—.
Het probleem' van de watervoorziening vormt de
grootste rem voor de uitbreiding van de glastuin
bouw. In verband met de hoge tarieven vroeg de
voorzitter het water voor de tuinbouw tegen bij
zondere tarieven beschikbaar gesteld te krijgen.
Graag wil de Z. G. V. goede relaties onderhouden
met de standsorganisaties zo werd gesteld en daar
om werd besloten de standsorganisatie te verzoe
ken een adviseur van de Z. G. V. aan te w>izen die
ook de bestuursvergaderingen zal kunnen bijwonen.
Ir. Vellekoop. de fungerend tumbomveonsulent
die de vergadering to^sorak. wees op de perspec
tieven die de glasteelt biedt voor het kleine ge
mengde bedrijf en hij vroeg de tuinders snel de
weg te vinden naar het gespecialiseerde glas-
bedrijf.
Een kas van 1000 m- noemde hij geen einddoel
maar slechts een begin.
Ir. W. van Soest, consulent in algemene dienst
voor de groente onder glas, hield de Zeeuwen voor
dat ze bij het stichten van een glasbedriif moeten
uitgaan van een eenvoudige opzet. Wel is het nodig
sterk te specialiseren en het te houden bij twee
of drie teelten. Daarbij moet het streven erop ge
richt zijn om met een zo groot mogelijke opper
vlakte te beginnen (2000 m2) en omdat Zeeland
een vroeg gebied is, kan het beste worden begon
nen met een koud bedrijf.
Deze vrij eenvoudige opzet kan dan uitgroeien
naar 3000 *n2 koud bedrijf' en vervolgens naar lichte
en tenslotte zware stook.
Belangrijk is dat het bedrijf zo wordt opgezet
dat het kan uitgroeien naar grotere eenheden.
De veilingomzetten aan groenten onder glas stij
gen jaarlijks, zo zei ir. Van Soest, maar de vraag
of het alle tuinders ook goed gaat, moet met nee
worden beantwoord.
Het is het vakmanschap van de ondernemer dat
voor 70 het inkomen bepaald. Juist omdat dit
zulk een belangrijk punt is vroeg hij de Zeeuwen
meer jonge mensen voor een jaar naar een glas-
teeltcentrum te sturen om de teelten te leren. Hier
door wordt de best mogelijke basis voor het bedrijf
gelegd.
Over de afzetmogelijkheden van kasgroenten
(sla, tomaten en komkommers) was ir. Van Soest
vr" optimistisch want behalve België geeft de glas
tuinbouw in het buitenland geen uitbreiding van
betekenis te zien terwijl er steeds meer klanten
voor komen. De Nederlandse tuinbouw neemt een
zeer sterke positie in met haar glasteelten en het
streven zal er op gericht moeten zijn dit te be
houden. Dat kan door verhoging van de kwaliteit
en liet voortdurend zoeken naar en toepassen van
nieuwe arbeidsbesparende methoden. Op de vraag
welke kas om te beginnen was het antwoord „een
moderne Venlo-kas met steile glashelling".
De heer Buishand uit Alkmaar, deskundige van
het Proefstation voor de vollegromls groenteteelt,
behandelde de mogelijkheden van mechanisatie bjj
de teelt van verschillende groentegewassen.
Daarbij werd uitgegaan van de teelten die de in
dustrie nodig heeft en op het akkerbouwbedrijf
geteeld kunnen worden.
Als zodanig noemde de heer Buishand: spinazie,
biadandijvie, peen (waspeen in de kuststreken en
breekpeen elders), verder kroten, knolselderij en
stamslabonen.
Over de fruitteeltdag de volgende week.
geeft de lamp een brede lichtbundel van diffuus
licht, terwijl de ingebouwde metalen reflector de
helderheid naar de zijkanten reduceert, hetgeen
zeer aangenaam is daar de lamp op ooghoogte
wordt opgehangen.