Belang van een goede ontwatering
33
VERZEKERINGSZAKEN
Verzekering bloembollen
tegen hagelschade
II
VRIJDAG 17 JANUARI 1961
I\E gewenste grondwaterstand
voor bouwland stelt men op
minstens 10 cm onder het maai
veld. Voor grasland is dit min
stens 30 cm. Voor elke bodem-
type bestaat er een zeker ver
band tussen de ontwaterings-
diepte en de opbrengst van de
gewassen. De diepte en afstand
van draineren is sterk afhanke
lijk van de profielopbouw en de
doorlatondhcid van de grond.
Voor een goede kleigrond is de
optimale ontwateringsdiepte te
stellen op 120 em beneden het
maaiveld. In het algemeen kan
men stellen: diep draineren is
goedkoop draineren.
Een goede ontwatering dooi
middel van een drainage biedt
vele mogelijkheden voor het ge
was om een hogere opbrengst te
bereiken. Een ie natte grond is
een moeilijk bewerkbare gronu.
In het voorjaar laat, in de herfst
moeilijk oogsten en in de winter
kan bijvoorbeeld tarwe verrot
ten. Het is moeilijk met werk
tuigen te werken. De structuur
vim de grond gaat snel achteruit.
De kans op vervulling van het
land neemt toe. De bestrijding
van onkruid kost extra geld.
Waar rich water in de grond
bevindt, zullen door gebrek aan
lucht (zuurstof) zich geen plan
tenwortels normaal kunnen ont
wikkeien. Een te natte grond zal
gezien de vel© moeilijkheden dus
niet alleen lagere opbrengst ge
ven, maar ook oorzaak zijn van
hogere kosten.
'Hl1'1' W m <■- -
DRAINAGE VRAAGT EEN FIJNTE
INVESTERING
IYE totale kosten van een drainage zijn afhan-
kelljk van
a. de totale oppervlakte die moet worden gedrai
neerd. Grote objecten zijn algemeen goedkoper
uit te voeren per strekkende meter drain.
b. de afstand van de reeksen. Hoe meer reeksen
worden gelegd, hoe duurder een drainage wordt.
c. de wijze van uitvoeren. Het maakt een groot
verschil of machinaal of met de hand wordt ge
legd. Dit in verband met het arbeidsloon en
transport van materiaal.
d. de soort van buis. Bij een prijsvergelijking tus
sen gebakken en plasticbuizen blijkt dat de
plastic drainage momenteel goedkoper kan wor
den uitgevoerd. Indien meerdere industrieën
plasticbuizen gaan produceren en er dus meer
onderlinge concurrentie is, is te verwachten dat
de prijs van dit produkt naar beneden gaat.
e. de soort afdekking- of omhiillingsniateriaal.
Van belang is welk materiaal wordt gebruikt
(.turfmolm of glasvlies e.d.) en of de buis ge
heel of gedeeltelijk wordt omhuld. De totale
kosten van een drainage bedragen momenteel
fittot 1,50 per meter. Dit dus afhankelijk
van bovengenoemde factoren. Gemiddeld kan
gesteld worden dat per ha 800,tot 1000,
nodig is voor een drainage.
CONTROLE VAN DE DRAINAGE
UET geld, dat in een drainage wordt gestoken,
zal slechts rente opbrengen, indien een drai
nage goed werkt. Daarom is het nodig de drains
geregeld te controleren en tijdig schoon te maken.
Deze controle kan het beste plaats hebben in een
periode van waterafvoer, zoals in het najaar en de
winter. Soms zijn de eindbuizen verzakt of zodanig
overgroeid, dat de drains daardoor minder werken.
Eventuele verstoppingen kan men zelf opsporen
met de zogenaamde boorgatenmethode. Dit houdt
in dat men met een profielboor een gat boort juist
boven tot vlak op de drains. Het is dus gewenst
dat men de ligging van de drains weet, anders zal
men ze eerst moeten opzoeken. Het is gewenst deze
gegevens op kaart vast te leggen om de volgende
keer niet weer behoeven te zoeken.
O? ELK BEDRIJF MOEST ER EEN
DRAINAGEKAART ZIJN
DIJ een ongehinderde afvoer zal geen grond-
water boven de drains staan. Wanneer er één
dag nadat er op de drain een gat js geboord, in dit
gat meer dan 2 cm water blijft staan, dan is de
drain op één of meer plaatsen verstopt. Door op
zulk een verstopte drain meerdere boringen te
doen, za! men de verstopping kunnen lokaliseren.
SCHOONMAKEN VAN DE DRAINAGE
INDIEN men de drainbuizen regelmatig wil rei-
irigen (bjjvoorbeel lichte afzettingen in de bui
zen) dan kan met een plastic slang de drains wor
den doorgestoken. Aan het einde van de slang zijn
één of meer klepjes gemonteerd. Deze slaan bij het
terugtrekken van de slang uit en schrapen de bin
nenkant van de drains.
Hét doorsteken geschiedt in een periode van
waterafvoer. Het losgemaakte materiaal wordt
door het water naar de sloot afgevoerd. Door de
klepjes aan beide uiteinden te bevestigen kan men
de buigzame plasticslang bij het terugtrekken direct
weer in de volgende reeks brengen. Afhankelijk
van de verstoppingen die voorkomen, kan men per
dag met 2 man wel tot 30 a 40 reeksen van 150 m
doorsteken. Met deze plasticslang kan men hoog
stens tot 150 m gaan. Bij zware verstoppingen kan
men aan de plasticslang een ketting met zandveren
j*M"*stigen.
Een andere methode van reinigen van de drains
is het doorspuiten. Dit gebeurt meestal door een
loonbedrijf. Er wordt gebruik gemaakt van een
plasticslang, waarvan liet ene uiteinde is voorzien
van oen spuitkop en het andere einde wordt aan
gesloten op een pomp. Het water wordt onder hoge
of lage druk (naar gelang de methode) door de
slang in de drainreeks gespoten. De resultaten van
beide methoden zijn gunstig. Het doorspuiten
wordt in do praktijk steeds meer toegepast. Bij
samengestelde drainage zullen de verzamelputten
moeten worden opgezocht, hetgeen dikwijls nogal
wat werk met zich meebrengt (drainagekaart).
INVESTERING RENDABEL MAKEN
DE totale kosten van een drainage bedragen
ƒ800,tot ƒ1000,per ha. Bij een regel
matig onderhoud is de levensduur moeilijk vast te
stellen. Deze zal minstens 4050 Jaar bedragen.
In de praktijk wordt het doorsteken weinig toege
past. Vaak is er hiervoor geen gelegenheid (wei
nig personeel). De kosten van 150 m plasticslang
met toebehoren zijn op 150,tot 200, - te stel
len. Indien men laat doorsteken, zijn de kosten 2
20 cent per strekkende meter, al naar gelang de
omstandigheden zijn.
Het doorsptiiten kost 1020 cent per meter of
wel 60,- - tot 120,per ha. Dit is ook sterk af
hankelijk van drainafstand en andere omstandig
heden.
Indien om de 5 a 6 jaren wordt doorgespoten,
kan men verzekerd zijn van een goed functione
rende drain. In de praktijk komen echter gevallen
voor, waar in geen 20 jaar of langer iets is gedaan
aan een drainage. Dat in zulke gevallen moeilijk
heden voorkomen en het wel eens extra geld kost,
behoeft geen betoog.
De jaarlijkse kosten van een drainage bedragen
gemiddeld7 voor afschrijving en rente van
ƒ800,— tot ƒ1000, - ƒ56,— tot ƒ70,— onder
houd om de 6 jaar doorspuiten k 60, tot 80,
10,tot 20,totale kosten 66,tot 90,
De bruten-opbrengst van de akkerbouwgewas
sen is te stellen op ongeveer 2.000,per ha.
De jaarlijkse kosten van een drainage zlïn dus
te stelten o*> ongeveer 4 van de bruto-op-
brengst. Anders gesteld, moeten de kosten van
een drainage goedgemaakt worden door een
jaarliikse meeropbrengst van 250 kg tarwe of
15^0 kg bieten per ha.
Een goed functionerende drainage verhoogt
de opbrengsten, verlaagt de kosten en vergroot
«le oogstzekerl»ei«l.
R. L. V. D. Axel J. VAN AERTS.
De vorige maal hebben wii iets verteld over de
bloembollenhagelverzekering en thans wat nader in
gaan op de werkwijze van de Eerste Onderlinge
Bloembollen Verzekering Mg.
Jaarlijks wordt een ledenvergadering gehouden,
waarin een uitvoerig overzicht van de werkzaam
heden wordt gegeven en tevens verantwoording van
het financieel beleid wordt gedaan.
Ook vindt dan zonodig benoeming van arbiters
plaats. Dezen hebben het laatste woord ingeval van
eventueel meningsverschil, bij een hagelschade,
tussen kweker enerziids en Maatschappij anderzijds.
Bij een hagelschade geeft de verzekerde hiervan
binnen 2 maal 24 uur kennis aan de Maatschappij en
deze zorgt er op haar beurt voor dat op fc«>rte ter
mijn, in de regel is dat binnen enkele dagen, het
getroffen perceel bezichtigd wordt. Na 10 a 12 dagen
volgt veelal een tweede bezoek en zonodig daarna
nog een derde bezoek. Als regel zal bij deze bezoeken
altijd een inspecteur aanwezig zijn en worden ver
gezeld door een bestuurslid-bloembollendeskundige.
De kweker is dan ook verzekerd, dat ziin bloembol
lengewas wordt bezichtigd door vakbekwame bollen-
meusen. Na het tweede of eventueel derde bezoek
gaan deze heren tezamen met de kweker aan tafel
zitten om te trachten in onderling overleg de schade
te regelen.
Mocht men niet tot een vergelijk kunnen komen,
dan benoemen èn kweker èn Mij. elk een schatter.
Nadat deze schatters zich van de toestand van het
getroffen perceel op de hoogte hebben gesteld, trach
ten deze twee schatters om tot overeenstemming te
komen. Mocht dit niet mogelijk zijn, dan komt de
arbiter aan bod, die alsdan het laatste woord heeft.
De arbiter wordt door de twee schatters benoemd.
l>e arbiter stelt zich vanzelfsprekend zo volledig
mogelijk op de hoogte en neemt onafhankelijk van
de Mij., naar eigen eer en goed vakmanschap, zijn
beslissing. Deze beslissing is bindend voor beide
partijen.
Met deze procedure meent de My., dat de be
langen van de kweker voldoende gewaarborgd zijn.
Ais regel vindt echter de schadebepaling in volledig
minnelijk overleg plaats.
Wy verwachten, dat de hagelschadeverzekering voor
bloembollen ook in Zeeland een gezonde ontwikke
ling tegemoet zal gaan in het belang van hen di«
zich daar op de voor Zeeland vry nieuwe cultuur
hebben ingesteld.
Inlichtingen worden op aan
vraag gaarne verstrekt door
dc Afd. Verzekeringen van de
Z.L.M., Postbus 72 te Goes.
