8
DE PRAKTIJK
ZEEUWS LAND- EN TUINBOUWBLAD
MET ons eerste bericht in 1964 willen we vanuit ons WEST ZEEUWS-
VLAAMSE praktijkadres alle lezers van deze rubriek veel geluk en
voorspoed toewensen in het nieuwe jaar. Naast een goede gezondheid wensen
we U vooral ook een beter boerenjaar, een jaar, waarin we niet zoals in 1963
achteruit boeren, maar vooruit. Dan pas kunnen we blijven die we zijn. En dat
willen de meeste boeren toch nog wel.
Al leven we in een tijd waarin het zoeken naar een goed betaald baantje
waarvoor niet moet worden gewerkt ongekende vormen heeft aangenomen,
geloven we niet dat deze drang onder onze boerenbevolking sterk leeft. Daar
wil men nog wel werken, zelfs nog wel hard en meer dan vijf dagen per week
als het werk dat vereist. Maar ais het gaat zoals we de laatste jaren in Neder
land gewoon zijn geweest, dan is er heus niet veel moois meer aan om boer
te zijn.
Want waar bleef de beloning voor ons werk?
En hoeveel waardering genieten onze produkten bij het Nederlandse volk?
Wie trok er de profijten uit ons spotgoedkope produktieproces t.o.v. onze
nabuurlanden?
Om van ae waardering, die ons zelf als boer ten deel valt, nog maar niet te
spreken.
En wat men nog niet allemaal van ons wil verlangen, getuige de opvatttin-
gen die men o.a. in Wageningen koestert omtrent de uitoefening van het
boerenberoep.
Het zal wel weer aan ons liggen, maar wij in ons praktijkadres vinden het
bij de beesten af, en dat in een land waarin men ieder een menswaardig be
staan zegt te willen gunnen.
En hoe moet het straks gaan als een boer eens ziek wordt? Moeten zijn
bedrijf en zijn oogst dan maar verwaarlozen en zijn gezin in armoede voort
leven?
Zo zijn er nog vele dingen meer waar we als boer mee te maken zullen
krijgen en waarvoor wc geen reserve of voorzieningen hebben.
Een heel actuele vraag is hoe we de snel stijgende kosten in onze bedrijfs
voering kunnen opvangen, \ooral nu veel bedrijven financieel reeds zo moei
lijk zitten. De tijd van renteloos voorschot op de suikerbieten is voorbij, want
dat maakt de suiker duur.
De prijs voor de suikerbieten oogst 1964 is gelukkig wat meer aangepast
bij de veranderde omstandigheden. Het is nog wel geen prijs om over te
juichen, maar als men maar met weinig genoegen wil nemen kan men er
bieten voor telen.
Toch voorzien wij weinig of geen uitbreiding van het huidige bietenareaal
in ons gewest, want naast de vele bezwaren, die dit gewas bij de huidige
arbeidsvoorziening meebrengt, is ook de animo om zich nog meer arbeid en
risico op de hals te halen bij de meeste boeren heel klein.
De gemoederen bij de boeren zijn verhit, men gevoelt zich in de steek
gelaten en bedreigd.
En er zal dan ook wel heel wat water door de Schelde moeten spoelen,
willen de gemoederen voldoende koelen. Want 1963 heeft bij ons toch wel de
deur dichtgedaan!
ANDANKS de vele mistige dagen, met als gevolg
het isolement door het ontbreken van een
vaste oeververbinding, is het in OOST ZEEUWS-
VLA ANDEREN toch ook 1964 geworden.
Gelukkig een Nederlands 1964. want de grens
palen staan nog steeds niet aan de Schelde, maar
op hun oude plaats. Ja, het was toch wel erg ge
waagd van de televisie-„ster" uit „het westerl" om
in hetzelfde jaar, waarin we het 150 jaar konink
rijk herdenken, ook te durven spreken van „de
paolen verzetten".
Neen, daar kwamen we als Zeeuws-Vlamingen
toch tegen in het geweer, ondanks het feit dat in
ons „goede Nederland" nu (4 januari) de suiker
prijs nog in nevelen was gehuld (deze mist is in
tussen opgeklaard - Red.) en de graanprijzen pas
voor 15 april zullen worden bekend gemaakt, wat
voor de oogst 1964 te laat is.
En zo zijn we weer met een terugblik in het
oude jaar in de problemen van het nieuwe jaar
gekomen. Problemen, waar we nog niet uit zijn.
Dat hebben we wel op de Zeeuwse Spreekdag te
Goes op 3 januari gehoord. Er werd een opmer
king gemaakt, waar ik het eerst niet mee eens was,
omdat ik het andprs van plan was: Chemische on
kruidbestrijding in de suikerbieten zal alleen vol
doende resultaat hebben, als we het onkruid van
te voren in de granen bestrijden. Daar gaat het
gemakkelijker dan in de bieten, en het nalaten
van een bestrijding in de granen zal meestal voor
het graan niet nadelig zijn, maar dit „kweken van
onkruid" zal de bestrijding in suikerbieten maar
half of helemaal niet doen slagen. Ik ben dan ook
zeker van plan in de granen te spuiten. Of vroeg
met DNOC óf laat met MCPA, dan kan ik ook
nog een stoppelklaver zaaien met weinig kans op
schade door de bespuiting, maar daar zullen we
op de Studieclubs nog wel meer van horen, want
die zijn inmiddels ook begonnen.
Nu het de eerste dagen van het jaar weer wat
is gaan vriezen, ziet men hier en daar nog de
laatste stukken winterland oprijden, wat met dit
dunne korstje mooi gaat. Vooral in het oosten
van Oost Zeeuws-Vlaandercn was men gisteren
(3 januari) zo hier en daar nog bezig. Ook een
winterbehandeling van de ploegsneden „het' over
de vorst rijden" kan bij dit weer mooi gebeuren.
AP ZUID-BEVELAND zaten we ook in spanning
te wachten op de nieuwe suikerbietenprijs,
die nu eindelijk békend is gemaakt. In deze prijs
van 65,— zou een premie van 6,opgenomen
zijn voor uitbreiding van de suikerbietenteelt. Af
gewacht dient nu te worden of het werkelijk hier
door tot een uitbreiding van de teelt zal komen.
Het blijkt nl. dat op vele bedrijven niet alleen de
prijs een grote rol speelt. Het arbeidsvraagstuk
bij het dunnen en schoonhouden van de bieten
speelt, vooral nu de arbeidslonen eveneens flink
lullen stijgen, soms een nog belangrijker rol in het
gebruikmaken van precisiezaad, precisiezaaima-
chines en chemische onkruidbestrijdingsmiddelen
zullen dan ook velen om die reden hun heil moeten
zoeken.
Op verschillende vergaderingen wordt dan ook
veel aandacht besteed aan het onderwerp, de sui
kerbietenteelt omvattende. Voor West Zuid-Beve
land krijgt men op 13 januari in Goes hiervoor de
kans, voor Oost Zuid-Beveland krijgt men deze
kans op 15 januari te Kruiningen. Wil men nog
meer voorlichting en adviezen, ga dan naar de
voorlichtingsdagen van de suikerbietenteelt op 15
en 16 januari te houden in de Praktijkschool te
Schoondijke.
Vele landbouwers zullen nu de bietenprijs be
kend is hun bouwplan definitief op kunnen ma
ken. Bestellingen van zaaizaad en pootgoed als
mede van kunstmest kunnen nu definitief gedaan
worden. Verder is het wel gewenst o,m er toe over
te gaan om een afspraak met de loonwerker te
maken over de door deze te verrichten werkzaam
heden voor het aanstaande jaar. Voor werkzaam
heden als preeïsiezaaien en het tegelijk toepassen
van chemische onkruidbestrijdingsmiddelen is dit
wel noodzakelijk.
TERWIJL we dit schrijven is op NOORD-BEVE-
1 LAND op het land nog een enkeling bezig de
laatste percelen af te werken. Door het invallen
van de vorst was er hier en daar nog wel eens een
perceeltje of kantje blijven liggen wat nu nog af
gewerkt kan worden.
Een ander facet van liet winterwerk n.l. de ver
gaderingen, is volop aan de gang. Jammer dat het
bezoek vooral op de dorpsafdelingen nogal eens
wat tegenvalt, terwijl deze toch de basis vormen
van de gehele organisatie.
Het gewone lid brengt zijn ideeën en ook zijn
kritiek nog veel te weinig naar voren. Niet al
leen omdat hierdoor de voormannen beter zou
den weten wat er onder de leden leeft maar
vooral ook omdat dan de leden meer begrip
zouden krijgen van de achtergrond van veel
problemen. Als iets vaker wordt toegelicht blijkt
dit vaak al veel kritiek te ontzenuwen. De leden
moeten weten wat de organisaties kunnen berei
ken maar ook begrip hebben voor wat niet te
realiseren is.
Het wilde haver probleem is ook op diverse af
delingen aan de orde geweest. Vrijwel algemeen
vindt men een verordening gewenst. Men zou deze
zelfs uitgebreider willen zien n.l. over de gehele
provincie of zelfs over het gehele Zuidwesten. Ver
der is er wel eens kritiek op het feit dat wegber
men, bouwterreinen e.d. buiten deze verordening
vallen. Ook deze zaak moet groeien.
Iedere boer moet het gevaar inzien en het
op zijn terrein aanpakken. Dan kan dit voor
onze streek in de kiem worden gesmoord.
Een onderwerp dat deze winter ook veel belang
stelling trekt is de chemische onkruidtoestrijding in
de bieten. Dit is volkomen begrijpelijk. Wij willen
graag ons bietenareaal handhaven indien mogelijk
zelfs nog wel uitbreiden. Zonder werkmethoden
die een flinke arbeidsbesparing geven in het voor
jaar is dit beslist niet mogelijk.
Van diegene die anders geen kans ziet het
werk in de bieten rond te krijgen bieden de
huidige chemische middelen beslist toepassings
mogelijkheden.
AP WALCHEREN is het wintervoorploegen na
het invallen van de dooi ook weer hervat. Op
vele bedrijven was dit werk nog niet geheel klaar
gekomen. Hopelijk kan het nu worden afgewerkt
vóór het invallen van een nieuwe vorstperiode.
Overigens bevinden we ons op het ogenblik wat
de aktiviteiten op de bedrijven betreft enigszins
op een dood punt.
Intussen kan het wel zijn nut hebben zo hier en
daar het oor eens te luisteren te leggen wat be
treft bepaalde onderdelen van de bedrijfsvoering.
Wanneer er bepaalde knelpunten verwacht worden,
is het tijdig onderkennen hiervan gewenst, zodat
nog de nodige maatregelen kunnen worden geno
men. Van verschillende collega's vernamen we dat
weer een arbeidskracht van het bedrijf weggaat.
In vele gevallen is vervanging niet mogelijk, zodat
er gewikt en gewogen moet worden hoe het be
drijfsplan voor het aanstaande oogstjaar zal wor
den opgesteld. Er zijn vele mogelijkheden, die ech
ter van bedrijf tot bedrijf zeer verschillend kunnen
zijn. Vooral op het gebied van samenwerking tus
sen twee of meer bedrijven is nog wel het een en
ander te doen.
Overigens, om in termen van 25 jaar terug te
schrijven, „van het Walcherse front weinig nieuws".
IYE feestdagen liggen ook op SCHOUWEN-DUI-
VELAND weer achter ons, een nieuw jaar is
weer begonnen en we hebben elkaar, oprecht ge
meend, een gelukkig nieuwjaar toegewenst.
Bij deze nieuwjaarswens gingen onze gedachten
uit naar de welvaartsstijging die we overal om ons
heen zien, maar waar we als landbouw vgak niet
of maar zeer ten dele in meedelen.
Op de Spuitdag in Goes hebben we kunnen ho
ren dat er voor het gewas suikerbieten verschil
lende chemische onkruidbestrijdingsmiddelen bruik
baar zijn, doch dat de prijs van deze middelen toch
altijd wel bij een volveldsbehandeling, boven de
100,per ha zal gaan bedragen.
Als boeren zijn we niet bang om nieuwe werk
methoden toe te passen maar het moet ons door
verantwoorde prijzen mogelijk gemaakt worden om
ze rendabel toe te passen.
De arbeidsbesparing die we met verschillende
nieuwe methoden kunnen bereiken worden finan
cieel op iets langere termijn steeds weer te niet ge
daan door de snelle loonstijging.
In vele opzichten stelt de snel voortschrijdende
mechanisatie ons op het individuele bedrijf voor
dermate grote problemen op het financiële en
arbeidsorganisatorische vlak, dat we dit indivi
dueel niet meer kunnen klaarspelen. Door deze
ontwikkeling ontstaat er vanzelf wel een samen-
werkingsgedachte.
We zien op ons eiland dan ook verschillende
vormen van samenwerking tussen de bedrijven
naar voren komen.
Het is van de Bedrijfsstudiegroep een goed ini
tiatief geweest om met een groep boeren, die er
varing met samenwerking hebben opgedaan, eens
bij elkaar te komen om onderling de ervaringen
eens uit te wisselen.
Belangrijke facetten van de samenwerking zijn
o.a. financiering, personeelsbezetting van ieder be
drijf afzonderlijk en de organisatie van het werk.
Hopelijk kunnen bijeenkomsten zoals die dooi
de Bedrijfsstudiegroep georganiseerd worden een
bijdrage leveren tot een positieve samenwerkings-
gedachte.
Voor het kleinbedrijf, zoals we dat hier kennen,
rond Oosterland en Nieuwerkerk, zal deelname
aan de welvaartstij ging direkt gepaard moeten
gaan met een intensivering van het bouwplan. Ge
lukkig wordt deze ontwikkeling door vele bedrij
ven goed gevolgd. Een bewijs hiervan vormt de
grote belangstelling voor de teelt van gladiolen,
waarmede het inkomen van de boer op het klei
nere bedrijf belangrijk verhoogd kan worden. Deze
intensivering van het bouwplan zal echter veelal
ook gepaard moeten gaan met toepassing van nieu
we werkmethoden en toepassing van chemische
onkruidbestrijding. Ook de verdere verwerking van
het gewas vraagt de aandacht, speciaal bij gla
diolen.
Drogen, sorteren en pellen zijn werkzaam
heden die op het klein bedrijf gemakkelijk uit
voerbaar zijn. Wordt al dit werk door een loon-
droger verricht dan komt het arbeidsinkomen,
en voor deze bedrijven tevens gezinsinkomen,
belangrijk minder gunstig te liggen dan men
aanvankelijk gedacht had.
Het zelfinrichten van een gedeelte van de
schuur voor gladiolendrooginrichting vraagt
relatief een kleine investering.
