HTEN 1964
Dan KLEIN WANZLEBEN
rassen zaaien!
ZAAI-UIEN 1964
641.8
rijp
Rijnsburger
Grobol
105
67
6.5
bol
Maelstede
106
69
6.5
bol
Bola
111
67
7
bol
Victoria
99
73
6.5
bol
Favoriet
104
67
5.5
hoog/bol
Sel. Onderdelinden
99
73
7
boi
Luctor
99
65
8
bol
Sel. Wabeke
102
72
6.5
bol
Wijbo
103
71
7
bol
Primeur
103
67
6.5
bol
88
71
7.5
plat /bol
102
72
7
plat/bol
94
74
7
plat
93
71
7.5
plat/bol
92
64
8
plat
Noordhollandse Strogele
Sel. Buisman
Plastro
Produnos
Nostro
Wijdehoucl
Klein Wanzleben Polybeta
en Klein Wanzleben E
VRIJDAG 10 JANUARI 1964
13
Alvorens tot aankoop van zaad wordt overgegaan, moet men zich eerst
afvragen of de uien zullen worden geteeld voor aflevering bij de oogst, of dat
het produkt gedurende kortere of langere tijd zal worden bewaard.
Voor levering bij de oogst moet vooral op de produktiviteit van de selektie
worden gelet, omdat naast de verkoopprijs alleen nog de geoogste hoeveelheid
van invloed is op het financieel resultaat. Daarentegen moet voor de teelt van
bewaaruien naast de produktiviteit de faktor duurzaamheid mede in aanmer
king worden genomen. Immers het produkt van deze beide eigenschappen
bepaalt de hoeveelheid voor levering in aanmerking komende uien.
Voor de teelt in Nederland wordt overwegend gebruik gemaakt van selek-
ties, behorende tot het Rijnsburger en het Nooi'dhollandse Strogele type. Bij
de hiermede aangelegde rassenproeven zijn de in volgende tabel vermelde
selecties als de gunstigste naar voren gekomen, waarom aan hen het predi
kaat „hoofdselektie" werd verleend.
Overzicht eigenschappen van de hoof'dselekties 19001963)
Eigenschappen
Produk
tiviteit
Gem.
opbrengst
Percentage
kg/are
leverbaar
Vroeg
na
SELEKTIES
100
bewaring
heid
Vorm
OMSCHRIJVING VAN HET IN HET ONDERZOEK OPGENOMEN
MATERIAAL
Rijnsburger. De selekties hiervan geven bolvormige, gele uien. De eigen
schap produktiviteit is gunstig ontwikkeld, hetgeen ook duidelijk blijkt uit de
opbrengstcijfèrs van de tabel.
Do produktiviteit van Victoria, sel. Onderdo linden en Luctor is vrijwel gelijk
aan het gemiddelde van alle hoofdselekties, terwijl die van Bola ruim 10
hoger is. De opbrengst van de andere Rijnsburger selekties ligt hier tussen in.
Tussen de selekties komen vrij belangrijke verschillen in houdbaarheid voor.
Het met selekties Victoria, Onderdelinden, Wabeke en Wijbo verkregen per
centage leverbare uien na bewaring was gunstiger dan dat verkregen met de
andere selekties van dit type.
Naarmate voor vroegrijpheid een hoger cijfer is vermeld, kunnen de uien
vroeger worden geoogst. Een waarderingsverschil van één punt komt onge
veer overeen met een week verschil in plukrijpheid.
Voor het telen van een vroege Rijnsburger ui komt in de eerste plaats
Luctor in aanmerking. Selektie Favoriet is het laatst plukrijp.
Voor gronden waarop eerst laat kan worden gezaaid en/of waarop het ge
was laat afrijpt, alsmede voor gebruik in het noorden des lands moet geen
selektie worden gekozen, die met minder dan een 7 voor vroegrijpheid staat
vermeld. Dit in verband met het hoge percentage dikhalzen, dat vooral bij wat
minder gunstige groeiomstandigheden kan optreden. Het percentage sterk
uitwendig en inwendig rood getinte uien is bij deze selekties vrijwel gelijk
en van zeer geringe betekenis.
Noordhollandse Strogele. De kleur van de uien van dit ras is eveneens geel.
De vorm varieert van plat tot bolvormig.
Met uitzondering van die van Plastro is de produktiviteit van de selekties
minder dan die van de Rijnsburger.
Van de opgenomen selekties is Wijdehoud het minst duurzaam. Het percen
tage leverbare uien na bewaring van de andere hoofdselekties van dit ras is
•vrijwel gelijk en kan wedijveren met de beste Rijnsburger selekties op dit
gebied.
Gemiddeld zijn ze wat eerder plukrijp dan de Rijnsburger selekties. Het
percentage roodkleuring van de uien is gering en van weinig belang.
Tot nog toe waren in de rassenproeven ook selekties van het Noordhol
landse Bloedrode type opgenomen. De teelt in ons land hiervan is echter van
geringe omvang. De vorm van deze uien is plat tot bolvormig, terwijl de kleur
van het produkt paarsrood is. De produktiviteit van dit ras is aanzienlijk min
der dan van de Rijnsburger. De houdbaarheid is gemiddeld iets beter.
Bij de proeven traden het meest op de voorgrond de selekties Rrillant, H.
Zwaan en Gebr. Sluis.
Buitenlandse rassen. Naast van inlandse selekties wordt ook wel van bui
tenlands materiaal uitgegaan. Hiervan komen liet meest in aanmerking Zit-
tauer Gelbe, Stuttgarter Riesen alsmede enkele Amerikaanse hybriden. Deze
rassen bezitten echter een grotere gevoeligheid voor valse meeldauw dan de
Inlandse selekties.
Zittauer Gelbe. Overwegend bolvormige, bruingetinte ui. Is gemiddeld
1—2 weken eerder plukrijp dan liet merendeel van de Rijnsburger selekties.
De produktiviteit van deze matig uniforme uien is minder dan die van de
inlandse selekties.
Afhankelijk van de herkomst van het uitgangsmateriaal ligt de opbrengst
10—20 lager. Daarentegen is de houdbaarheid beter. Vooral in jaren met
voor de kwaliteit ongunstige weersomstandigheden komt dit het sterkst tot
uiting. Rendementsverschillen van 10 ten gunste van de Zittauer Gelbe zijn
waargenomen.
Stuttgarter Riesen. Platte ui met een donkergele kleur. De oogst valt
2—4 weken vroeger dan van de Rijnsburger. Dc produktiviteit is dan ook
slechts omstreeks 65 van die van de Rijnsburger. De geringe produktiviteit
is oorzaak, dat dit ras bij de teelt van de gewone zaai-ui vrijwel geen ingang
heeft gevonden. De vorm alsmede de gunstige houdbaarheid zijn echter ooi-
zaak, dat Stuttgarter Riesen de laatste jaren steeds meer voor dc teelt van
pïcklers wordt gebruikt.
Amerikaanse hybride-uien. De onder deze aanduiding door de zaadhandel
aanbevolen rassen komen in de eerste plaats voor het telen van een vroege
zaai-ui in aanmerking. Ten opzichte van de meeste Rijnsburger selekties zijn
deze hybriden 3—4 weken vroeger oogstbaar.
In vergelijking met de Rijnsburger hoofdselekties bedraagt de opbrengst
van deze uniform bolvormige bruingetinte uien 6070%. De duurzaamheid
is niet beter dan van de Nederlandse selekties.
Een 3-tal in aanmerking komende rassen zijn: Autumn Spice, Encore en
Epoch. De verbouw kan alleen Worden aangeraden voor de allerbeste uiegron-
den.
(Adv.).
