TOERISME EN TUINBOUW
952
0 Deze grotere vraag kan geproduceerd
worden door de Zeeuwse tuinder (en
boer).
ZEEUWS LAND- EN TUINBOUWBLAD
RECREATIE en toerisme trekken steeds meer belang
stelling- en de verwachting bestaat dat binnen vijf jaar
een verdubbeling van de stroom toeristen in Zeeland te ver
wachten is. De Duitsers vormen veruit de belangrijkste
groep buitenlanders en een groot deel van de overnachtin
gen en de bestedingen worden door hen geboekt, respek-
tievelyk uitgegeven.
Aan het verzorgen van de mens die zich recreëert ver
dienen velen een geheel of gedeeltelijk inkomen. Een groot
onderdeel van die verzorging in de vorm van de eerste
levensbehoeften wordt ingenomen door groenten, fruit en
aardappelen. Het hiervoor benodigde bedrag wordt nu im
mers in de toeristenbadplaats besteed. Een globaal onder
zoek naar de mogelijkheden om als Zeeuwse tuinbouw hier
van te profiteren, het aanbod te leveren voor een grotere
vraag in een bepaalde periode is de aanleiding geweest om
met telers, veiling, groot- en kleinhandel gesprekken hier
over te hebben. Enkele campings op Walcheren en Schou-
wen-Duiveland werden bezocht om ter plaatse de afzet van
tuinbouwprodukten aan de toeristen-consumenten te kun
nen waarnemen.
Door het E. T. I. voor Zeeland werd bij de uitvoering van
het onderzoek en de opstelling van deze nota veel mede
werking verleend.
0 Door de grotere stroom toeristen komen
de naar Zeeland dan gaande uit Zeeland
zal een verhoogde vraag ontstaan naar
groenten, fruit en ook Zeeuwse aard
appelen.
0 In het seizoen is er een onvoldoende aan
tal groenteboeren.
0 De plaatselijke groenteboer kan meer aan.
dacht besteden aan de presentatie en
daardoor nog meer verkopen van zijn
produkten.
0 Bij de intensieve reklame voor vakantie
in Zeeland kan ook vermeld worden dat
men prima Zeeuwse produkten kan mee
nemen bij het naar huis gaan.
0 Door middel van borden, affiches etc. kan
nog meer geattendeerd worden op de ver
krijgbaarheid van groenten en fruit.
0 De gemeenten moeten hun volle mede
werking geven bij uitbreidingen of nieuw
bouw van winkels voor groenten en fruit.
0 De hantering van de ventverboden moet
soepel zijn.
Camping en doperwten broederlijk naast elkaar.
DE VEILING „WALCHEREN"
IYE veiling „Walcheren" te Middelburg is een
neerzet-consumptie-veiling waar de verkoop
grotendeels aan kleinhandelaren geschiedt. Er be
staat een grote verscheidenheid in de te veilen
produkten die voor telers worden aangevoerd. On
geveer van de omzet, ten bedrage ^van 3 miljoen
gulden in 1962, komt voor rekening van de groen
ten.
Het overige gedeelte wordt ingenomen door
fruit, zowel hard als zacht fruit. Door de toe
nemende gunstige faktor voor de afzet van tuin
bouwprodukten zullen de telers zich, zeker op
Walcheren, daarop kunnen richten, naast de mo
gelijkheden om de interne bedrijfsvoering aan te
passen. Op Walcheren komen veel kleine bedrij
ven voor, in de grootte-klasse van 210 ha zelfs
47%.
Mogelijkheden voor tuinbouwteelten in een
bepaalde periode en afstemming van het ar
beidsaanbod op het bedrijfsplan zijn zeker te
overwegen. In het kader van de streekverbe-
tering op Walcheren kunnen hier nog goede re
sultaten bereikt worden. De belangstelling voor
groenten in de volle grond en onder glas neemt
in Walcheren voortdurend toe. Wat de afzet be
treft gedurende de maanden dat er veel toeris
ten zijndeze gaat in het algemeen vlot.
Kwaliteit wordt gevraagd.
Aan het eind van het seizoen, eind augustus,
bemerkt men op de veiling Walcheren een scher
pe prijsdaling. Een behoorlijk aantal vakantiegan
gers is dan weer verdwenen van het eiland, een
groot gedeelte van de vraag valt dan dus ineens
weg. In het voorseizoen, juni en daarna in juli en
augustus zijn er voor de zacht-fruitsoorten goede
prijzen.
Tomaten en sla komen in behoorlijke hoeveel
heden aan de veiling en worden vlot afgenomen.
Beide produkten zijn snel en makkelijk te bereiden.
Ook perziken, pruimen en vroege aardappelen
worden door de detailhandel goed afgenomen. Deze
detailhandel moet immers produkten hebben en
veelal liggen de prijzen dan ook in het toeristen
seizoen boven het landelijk niveau. De groothandel
baseert zich op de landelijke prijs en deze zal wel
licht meer ingeschakeld kunnen worden.
DE GROOTHANDEL
EEN zeer groot aantal detailhandelaren koopt
zelf in op de Middelburgse veiling. Er komen
onvoldoende zacht fruit en perziken op deze vei-
Ung; naar schatting wordt iets meer dan 50 van
genoemde produkten door de groothandel geleverd.
Ook groenten komen er soms onvoldoende in het
seizoen. Er is hier dus ook een taak voor de groot
handel om dit tekort aan te vullen. Zuidvruchten
worden er ook zeer veel geleverd tijdens het toe
ristenseizoen.
DE KLEINHANDEL
UET standpunt van de detaillist moet zijn dat
hij grote aandacht heeft voor de prijs, kwali
teit en de wijze van aanbieden. De huisvrouw èn
de toerist moeten kunnen zien wat er bij haar in de
buurt te koop is, zij moet haar keuze ter plaatse
kunnen maken. Wanneer dit niet goed mogelijk is
zullen er meer groeikansen bestaan voor super
markets, zelfbedieningsbedrijven etc. De presen
tatie via winkel en étalage kost veel, maar is in
enkele plaatsen op Walcheren nog onvoldoende.
Het verkeer wordt meer en meer bepalend voor
de vestiging van verkooppunten, winkels. Op vele
campings e.d. is gedurende het seizoen dan bij de
ingang een groentewagen van de plaatselijke
groenteboer aanwezig. Vaak wordt 's middags ge
kocht op de veiling en op dezelfde middag kan de
toerist aan de wagen de produkten kopen die hij
nodig heeft. Tijdens het seizoen is er dan ook
sprake vn een grote omzet. Na net seizoen is er
minder werk en weinig afzet. Veel inwoners van
de dorpen kweken hun eigen groenten en aard
appelen. Ons huidige sortiment van appels en peren
komt te laat om van de grotere vraag te profi
teren.
Deze lacune wordt nu opgevuld met buitenlands
fruit (perziken, peren) en natuurlijk zuidvruch
ten. Behalve verse groenten en vers fruit worden
ook veel conserven verkocht (kampeerders). De
indruk bestaat dat dozen met blikken doperwten
en spinazie bij het naar huis gaan worden meege
nomen. Niet altijd is er voldoende keus uit de pro
dukten en de kwaliteit valt soms tegen. Er zijn
dan ook tijdens het seizoen te weinig groente
boeren. Zeeuwse aardappelen worden veel ge
vraagd.
VERKOOP VIA KAMPWINKELS
DE tuinder of fruitteler mag geen verse aard
appelen, groenten en fruit verkopen tenzij
het voorverpakt is door een grossier of gebeurt
door een erkend detailhandelaar in deze produk
ten. Wanneer de tuinder of fruitteler zelf zo'n
diploma haalt liggen hier wel mogelijkheden. De
marge tussen veilingprijs en verkoopprijs is op de
meeste plaatsen langs de kust in Zeeland nog be
hoorlijk groot. Om een vlotte doorstroming van
produkten te krijgen zal een kontakt gelegd moeten
worden tussen bestaande, erkende winkeliers en
de kampwinkelhouders om bijvoorbeeld voorver
pakte produkten geplaatst te krijgen. Er zijn te
weinig speciaalzaken in verschillende gemeenten.
Voor verkoop uit een winkel is een afzonderlijke
vergunning nodig, die bij de Kamer van Koop
handel verkregen kan worden. Bij plaatselijke po-
litie-verordening is er een ventverbod om straat
verkoop tegen te gaan. De gemeenten kunnen op
aanvraag een ontheffing verstrekken.
WELKE PRODUKTEN
URIJWEL alle produkten waar weinig werk
aan is, die gemakkelijk klaar te maken zijn,
worden gevraagd. Sla en tomaten, andijvie (i.p.v.
sla), bloemkool, zacht fruitsoorten, vroege appels,
pruimen en perziken. Daarnaast zijn belangrijke
produkten: uien, snijbonen en ook tuinbonen. Door
de andere consumptiegewoonten van vele buiten
landers worden ook veel tuinkruiden als dragon,
venkel, -bieslook en paprika gevraagd, die veelal
van elders moeten komen. Van de genoemde pro
dukten wordt veel verkocht als panklare (schoon
gemaakte en gesneden) gerechten. Dure machines
hiervoor benodigd zijn alleen in het seizoen te ge
bruiken. Kampeerders etc. gebruiken ook veel blik.
groenten, maar dan is daarbij wel vaak vers fruit.
De kleinhandel geeft er de .voorkeur aan om de
produkten zelf op de veiling te kopen om ze direkt
ter beschikking te hebben.
VERGROTE VRAAG,
VRAAGT GROTER AANBOD
I'JET is bijzonder moeilijk te becijferen welke
vergroting van de vraag het toerisme mee
brengt. In Zeeland werden in 1962 ca. 2,3 miljoen
overnachtingen van toeristen geboekt, waarvan
op Walcheren rond 1.200.000, Zeeuws-Vlaanderen
500.000, Schouwen-Duiveland 500.000 en de Beve-
landen 100.000. Deze overnachtingen vinden hoofd
zakelijk plaats in de periode half julieind augus
tus (7 weken), doch ook nog in juni, eerste helft
juli en september.
(Zie verder volgende pagina.)]
