T uinbou wklanken
851
ONDERZOEK BODEM MOE HEID
KASSENBOUW ZONDER
AMBTELIJKE BELEMMERINGEN
KNOLSELDERIJ OP CONTRACT
uit gewest en praktijk
ZAAI-UIEN
GOED WITLOF TREKKEN -
KAN (NOG) NIET IEDEREEN
VRIJDAG 11 OKTOBER 1963
VELE fruittelers kampen met het probleem dat
jonge vruchtbomen de eerste jaren slecht tot
zeer slecht willen groeien als ze worden geplant op
grond waar tevoren een boomgaard heeft gestaan.
Deels zijn deze moeilijkheden een gevolg van het
voorkomen van het vrijkomende wortelaaltje Praty-
lenchus penetrans, maar voor een nog groter deel
worden ze veroorzaakt door de z.g. specifieke
bodemmoeheid, waarvan de onderzoekers de eigen
lijke oorzaak of verwekker (nog) niet kennen. Wel
is bekend dat deze bodemmoeheid afdoende bestre
den kan worden door een strooksgewijze ontsmet
ting met chioorpierine. Ook de eventueel aanwezige
aaltjes worden hierdoor gedood. Een behandeling
met chioorpierine is echter nogal kostbaar. Om te
beoordelen of deze behandeling noodzakelijk is, be
gint het Bedrijfslaboratorium voor Grond- en Ge-
wasonderzoek te Oosterbeek in 1964 met een
speciaal onderzoek voor fruitteeltmoeheid. Hierbij
worden jonge, speciaal geselecteerde zaailingen ge
plant op behandelde en niet behandelde grond. Het
groeiresultaat na enige maanden is bepalend voor
het advies.
Deze „biologische toets" voor fruitteeltmoeheid
werkt als volgt: Op verschillende plekken van het
te herinptanten perceel wordt een schop grond ver
zameld, zodat een totaal monster ontstaat van 60
a 70 kg grond. Dit monster wordt verzameld in de
wintermaanden (jan./febr.).
Het is nodig dit onderzoek tijdig te laten uitvoe
ren, daar een half jaar later pas het advies ge
geven kan worden: wel of niet behandelen alvo
rens opnieuw in te planten. De kosten van dit mon
ter nemen en -onderzoek bedragen vermoedelijk
ongeveer 85,
Zeer binnenkort hopen we uitvoeriger mede
delingen te kunnen verstrekken.
Een dringende les:
„GROENTEN EN FRUIT' van 2 oktober j.i. wijdt
een hoofdartikel aan de beperkingen, die door de
regering sedert medio 1962 aan de bouw van glas-
opstanden in de tuinbouw zijn opgelegd. Hoewel
enkele malen achtereen contingenten van vóór be
paalde data ingediende aanvragen vrijgegeven zijn,
is er voor de na 31 maart '63 ingediende aanvragen
van Rijksgoedkeuring voor nieuwbouw ruim vijf
maanden later nog steeds geen uitzicht op reali
sering. „Groenten en Fruit" wijst er op, dat e.ea.
tot een onhoudbare toestand met tal van schade
lijke gevolgen leidt. Onze tuinbouw mist als gevolg
van deze beperkingen kansen op de internationale
markt, waar toenemende belangstelling voor kwa-
liteitsprodukten bestaat. Nederlandse kassenbou-
wers, niet voldoende emplooi vindend in eigen land.
bieden verklaarbaar overigens in het buiten
land hun diensten aan. Deze worden daar beter ge
waardeerd dan bü ons, waardoor het buitenland
beter toegerust wordt voor de concurrentiestrijd in
de vrije Euroniarkt.
Daarbij komt dat zowel tuinder als kassenbouwer,
de een wat betreft teeltplannen, de ander wat be
treft werkindeling, geen behoorlijke en verantwoor
de planning kunnen maken. Verder in aanmerking
nemende dat het huidige systeem een soort „ham
sterwoede", (een neiging om eerder een bouwver
gunning aan ie vragen dan overeenkomt met de
feitelijke bedoelingen, dan blijkt hier wel uit dat
het thans gebezigde systeem van „hik-toevvijzingen-
met-steeds-langere-tussenpozen" onhoudbaar is.
Wjj onderschrijven dan ook ten volle de in dit
hoofdartikel geuite wens, dat op zeer korte termijn
de tuinbouw onder glas zijn kansen op een even
wichtige ontplooiing moge herkrijgen.
De Veilingsvereniging K. E. O. vestigt in de
mededelingen voor de leden er de aandacht op dat
overeenkomstig de contractvoorwaarden knolselde-
rijteelt, de teler verplicht is schriftelijk aan de vei
ling op te geven indien verwacht moet worden dat
de opbrengst van het contractareaal aanmerkelijk
beneden de 27.500 kg per ha zal blijven en/of de
kwaliteit van het gewas beneden het gemiddelde
zal blijven. Deze opgave dient tenminste één maand
vóór de oogst, of indien deze omstandigheden
eerst. later optreden, binnen 48 uur ingediend te
zijn.
De Veiling stelt de fabrikant hiervan op de hoog
te en is in de gelegenheid de juistheid van de op
gave te onderzoeken.
Indien een teler lieeft nagelaten afwijkende om
standigheden op te geven, wordt aangenomen dat
hij een normale oogst van gemiddelde kwaliteit
kan afleveren i
U/AT een pracht en praal op 't fruitcorso in Goes.
Fantastisch wat men bereikt met de geringere
bewegingsvrijheid in kleur, in tegenstelling met
het oneindig gevarieerder kleurenpalet der bloe
men. Als men nu rekent dat onze provincie, prak
tisch in drieën gedeeld door de Schelde's, nog geen
300.000 inwoners heeft dan is een bezoek van
30.000 wel zéér bevredigend. Leg in gedachten onze
provincie eens op de kaart van Zuid-Noord-Hol
land dan bestrijkt dezelfde oppervlakte 4 mil
joen inwoners. Voor de reklame moest zo'n corso
dan ook door v.n. streken kunnen gaan. Nu heeft
deze bevolkingsdunheid voor ons echter dierbare
voordelen. Nogmaals alle hulde aan de organisa
toren voor het vele moois en de genoeglijke dagen
aan zovelen bezorgd.
VRIEND Willem bij ons op WALCHEREN was
boos op de veiling en dat gebeurt echt niet
gauw. Hij gaf onlangs Princessen mee die in II wer
den geclassificeerd. Het feit dat ze hem 1.58 dus
20,70 per 'kist opbrachten kon hem niet gunstiger
stemmen. I is I. „En wat vind jij er van?" zo vroeg
hij. We gaven ze extra. Scherpe keur is goed maar
geen onzin en daar bleef onze vriend bij. Nu is ook
ons bekend dat Middelburg streng keurt, en dat
heeft toch ook wel veel goede kanten!
Dé komende balans, vertrouwelijk onder verschei
den collega's ook boeren, komt nogal eens ter spra
ke. Er resten nog 3 maanden maar bij velen zal
deze wel eens negatief kunnen uitvallen vrezen wij.
Bedriegen de voortekens niet dan zullen we weinig
last van de progressie in de belastingen hebben!
En nu komt hier nog een forse loonronde bij.
De tuinbouw zit o.i. nog moeilijker dan de land
bouw daar deze nog verschillende garantieprijzen
als kans heeft. Natuurlijk gaat na wat touwtrekken
de loonronde er door. Het nuttig rendement zal
helaas niet navenani z(jn aan de loonhoogtc, daar
de belasting de grote winnaar wordt, gevolgd door
verhoogd prijspeil. Onze prijzen zijn vrij, maar de
kartels en grootbedrijven zullen de loonsverhoging
heus wel in de lengte of breedte doorberekenen,
zodat wij dubbel met onze vingers tussen de deur
zitten. Hogere lonen, geen doorberekeningskansen,
hogere inkoopprijzen over de hele zéér gevarieerde
inkoopstaalkaart.
Een drastische vennootschapsbelasting zou o.i. de
groothandeiprijzen op peil houden. Belastingver
laging op divers terrein eveneens. En juist lazen we
dat en-ze Polder het dijkgeschot met 3 verhoogd.
We hebben nu het -twijfelachtig genoegen één der
duurste polders te worden. In vele dag- en week
bladen zal nog zéér veel geschreven worden over
v.n. kwesties door zéér bekwame of bekwame men
sen, geleerd en ongeleerd en voor ons lijkt 't best
om verder te gaan met andijvie planten, tomaten
ruimen, sla- en bloemkoolbedden aanleggen, tinbe-
spuitingen tegen selderij roest, fruit plukken en nog
een pagina vol dagelijkse werkzaamheden meer.
Volgens de telling van het C. B. S. is de met zaai-
uien beteelde oppervlakte in ons land dit jaar op
nieuw aanzienlijk uitgebreid. In Zeeland steeg de
moei vlakte van 1875 ha in 1962 tot 22.14 ha in 19&3-
Zuid-Holland geeft een uitbreiding te zien van 2086
ha tot 2177 ha. Procentueel is de uitbreiding van het
areaal het grootst in Gelderland, namelijk 484 ha
tol: 679 ha. Noord-Holland liep echter met 46 ha, bijna
:i0 terug. Voor geheel Nederland steeg het areaal
van 4438 ha in 1961, via 5298 ha in 3962 tot 5904 ha
In 1963. Wat betreft de omvang van de le verwach
ten oogst zfjn er echter nog geen cijfers gepubliceerd.
Volgens de gegevens van het C. B. S. bedroeg de pro-
duktie van zaaiuien per ha in 1961 gemiddeld 35.295
kg of in totaal 156.640 ton; in 1962 werd gemiddeld
33.555 kg per ha verkregen, d.w.z. een totale produk-
tie aan zaaiuien van 177.772 ton. Dit jaar zijn er wel
veel uien, maar deze, zijn overwegend kleiner geble
ven dan normaal, waardoor de produktie wordt ge
drukt. Een schatting van de produktie van zaaiuien
blijft vrij riskant zolang het. produkt nog niet van
het land is. Zoals de situatie thans i-S zou men kunnen
schatten «lat de oogst van zaaiuien niet veel groter
zal zijn dan vorig jaar. Het Uitvoer Controle Bureau
becijferde de export van uien in het tijdvak 1 juli
1961 tot 30 juni 1962, dus inclusief de uitgevoerde
poot- en plantuien op 166.115 ton. Gedux'ende het
tijdvak 1 juni 1962 tot 30 juni 1963 bedroeg deze
export 153.269 ton. Tot dusver wijkt onze export, voor
namelijk nog poot- en plantuien ,niet veel af van die
van het vorige seizoen. Van begin juli tot 21 septem
ber werd 28.578 ton verzonden, verleden jaar bedroeg
de uitvoer in de overeenkomstige periode 2S.150 ton.
Zoals gebruikelijk, waren West-Duitsland cn Enge
land verreweg de grootste afnemers, maar ook Frank
rijk was goed aan de markt. Het is daarom dan ook
spijtig dat Frankrijk de invoer van uien van 23 sept.
af heeft stop gezet. De prijzen die echter voor de
uien werden betaald in Middelharnis en St. Maar
tensdijk waren tot dusver, zowel voor middel als voor
drielingen, belangrijk lager dan verleden jaar. Ook
voor picklers werd in het algemeen minder betaald,
maar voor dit produkt was het prijsverschil minder
groot.
Houd er echier rekening mee dat de spiraal draait
en de wal het schip moeilijk zal keren.
AP SCHOUWEN-DUIVELANI) zijn de meeste
v fruitbomen al zonder vruchten; het rooien vati
de gladiolen is in volle gang. Wat wij als fruit
telers en bollentelers (en wij niet alleen) nog enkele
weken nodig hebben is mooi weer en gezonde dagen,
om tijdig de oogst te bergen. Als wij onze produkteu
maar ip de schuur of bewaarplaats hebben, zijn wij
wat het werk betreft niet meer zo gebonden aan de
weersomstandigheden.
Het is wel opvallend, dat men bij het rooien van
de gladiolen nog zo weinig gebruik maakt van
mechanische hulpmiddelen. Handwerk is erg tijd
rovend en men zal toch moeten trachten, ook dit
gedeelte van de gladiolenteelt zoveel mogelijk te
gaan mechaniseren. Een eindoordeel over de finan
ciële uitkomst van de gladiolenteelt is uiteraard
thans nog niet te geven, maar het zit er globaal ge
sproken wel in, dat het dit jaar niet tot de slechtste
teelten zal gaan behoren. Het is te hopen, want de
grove tuinbouwer (die in de meeste gevallen toet*
ook de gladiool in zijn teeltplan heeft opgenomeul
heeft al verschillende produkten, met name Prin-
cessebonen en vroege aardappelen, moeten verzor
gen, zonder dal deze verzorging werd gehonoreerd
met een redelijke beloning. Het zou prettig zijn,
dat op het eind van dit seizoen, de gladiool nog het
een en ander goed zou maken.
De Jonathan is op de meeste plaatsen al een keer
doorgeplukt, maar voor de laatste Golden-Delicious
in de kist ligt, zijn er nog vele handen nodig om
dit te verwezenlijken.
Er wordt wel eens gesteld, dat men als fruitteler
op een éénmansbedrijf wel erg kwetsbaar is. Wan
neer deze fruitteler bijv. door ziekte zou worden
uitgeschakeld zou dit voor het bedrijf wel eens heel
nadelig kunnen zijn. Dat dit niet noodzakelijk is,
hebben wij dezer dagen kunnen zien. Een fruitteler
werd in het drukste van het plukseizoen ziek. Bit
geval heeft bewezen, dat in zo'n situatie de werk
zaamheden toch gewoon door kunnen gaan. Het
plukken kon met niet-vakmensen gebeuren. Het
uitrijden van de kisten e.d. werkzaamheden werd
gedaan door een aantal fruittelers uit de buurt, die
hun werk enkele uren per dag op hun bedrijf on
derbraken, om zo hun uitgeschakelde collega te
helpen. Zolang dit nog mogelijk is, valt hét met die
kwetsbaax-heid van een éénmansbedrijf wel mee
Wanneer de wil om elkaar te helpen, aanwezig is.
kan er veel gebeuren. Juist in deze tijd, waarin het
gezegde: Ieder voor zich en God voor ons allen, zo
vaak in praktijk wordt gebracht, is het toch prettig
te weten, dat het ook anders kan. En dat dit moge
lijk is, bewijst dit praktijkgeval.
(Vervolg van vorige pagina.)
GEBRUIK NACHTSTROOM
Door de goede warmtevasthoudende eigenschap
pen van de grond kan worden volstaan met alleen
tijdens de goedkopere nachturen te verwarmen-
(nachttarief, ca. cent/kWh). Doordat een elek
trisch vermogen van 150 W m- wordt toegepast
kan in hoogstens 4 nachten stoken de kuil op tem
peratuur worden gebracht. Na uitschakelen van de
verwarming zal de met stro afgedekte kuil per et
maal ca. 2° C. afkoelen. Een temperatuurdaling
van 6° C. is toelaatbaar, voordat de kuil wederom
moet worden opgewarmd. Gedurende een nacht
stoken is de vereiste temperatuur weer bereikt.
Wenst men sneller te werken dan kan worden over
wogen om met twee transformatoren te verwarmen
of tijdens de daguren met hoger elektriciteitstarief
door te verwarmen.
VRAAG ADVIES
De benodigde transformatoren zijn in verschil
lende vermogens en spanningen verkrijgbaar. In
Zeeland wordt doorgaans gewerkt met 3 of 5 kVA.
Complete installaties voor alle voorkomende kuil-
opp"ervlakten zijn thans in de handel. Het verdient
voorkeur om advies te vragen alvorens men gaat
aanschaffen bij de P. Z. E. M. of de Rijkstuinbouw-
voorlichtingsdienst. Globaal kan worden gezegd dat
bij een redelijke opbrengst de elektriciteitskosten
3 cent per kg oogstbaar witlof bedragen. Het ver
warmen geschiedt hierbij hoofdzakelijk in de nacht
uren.
Een complete verwarmingsinstallatie, geschikt
voor ongeveer 4 kuilen van elk 30 m- komt op on
geveer 750,De kosten van de voedingskabel
zijn hierbij inbegrepen.
Waarom, zult U vragen, zullen wij deze kosten,
maken als het zonder verwarming ook gaat.
Maar deze kosten zijn economisch volkomen
verantwoord door een
1. hogere kilo-opbrengst aan lof uit de wit
lofwortel;
2. mooier produkt:
3. betere oogst- en werkverdeling.