Het transport in nieuwe banen
516
DINGEN VAN DE WEEK
ZEEUWS LANDBOÜWBLAD
E oogsttijd is in de fruitteelt een arbeidstop, die ieder jaar nog groter wordt, omdat:
a. De kilogramopbrengst per ha toeneemt, b. De beschikbare arbeidskrachten per ha afnemen.
De fruitteler tracht op verschillende wijze de oogst zo goed en vlug mogelijk te doen verlopen, al
is het dan niet mogelijk om het fruit, zoals in de landbouw het graan, op zelflossende wagens te ver
voeren en op te slaan.
Er zijn echter andere middelen die gebruikt kunnen worden cm de pluk en het transport te verge
makkelijken en te versnellen. Enkele van deze hulpmiddelen zijn:
le. De plukslede. 2e. De plukemmer. 3e. De plukwagen.
Vooral door de aanpassing van de transportmiddelen, o.a. verschillende typen wagens, stapelaars,
transporteurs en stapeibcrden, kan het werken verlicht en veel tijd bespaard worden.
VERSCHILLENDE TYPEN
I N de struikaanplant kan een tweewielige wagen
van twee kisten breed worden gebruikt.
In de spillenaanplant is deze wagen te breed.
Als het goed is, mag de wagen niet breder zijn dan
de smalgebouwde trekker. Uitstekend geschikt hier
voor is de smalgebouwde wagen van 8 of 10 kisten
lang, met een lengte van 3 meter of 3,70 meter en
60 cm breed.
Het lossen van deze smalgebouwde wagens gaat
in de bedrijfsschuur vrij eenvoudig, met een klem
steek wagen wordt dan op en van het rij bord ge
reden en de kisten worden dan meteen op de ge
wenste plaats neergezet. Het is aan te bevelen de
klemsteekwagen (met kisten) eerst op de wagen te
draaien en er daarna vooruit af te rijden. Hiervoor
zal men even van de wagen af moeten stappen. Dit
kan zonder bezwaar, mits de wagen niet hoog is.
Een wagen, waarvan de laadvloer boven de
rechte as ligt, is te hoog. Niet alleen het laden en
lossen duurt hierdoor langer, maar ook-zullen cle
kisten minder stabiel op de wagen staan. Hoe hoger
de last ligt, hoe voorzichtiger de chauffeur moet
rijden om geen stapel kisten te verliezen.
Het is beter om bij deze wagens een gebogen as
aan te brengen; hierdoor komt de laadbodem lager
te liggen. De meest gewenste hoogte van de laad
bodem is 32 cm, aan de bovenkant gemeten.
Niet alleen zullen op een laag gebouwde wagen
de stapels kisten steviger staan, maar ook het laden
;n de boomgaard gaat gemakkelijker. Op een wagen
die hoger dan 35 cm is, zal eigenlijk altijd een man
moeten staan om de kisten aan te pakken en vijf
hoog te stapelen.
Op een laag gebouwde wagen zal door één man
geladen kunnen worden omdat, om de bovenste
kisten weg te zetten, gemakkelijk op de wagen ge
stapt kan worden.
De eerste drie kisten kunnen vlot op de wagen
worden gezet, terwijl de man naast de wagen staat.
Maar voor de bovenste twee zal hij, met één kist in
zijn handen, even op de wagen moeten stappen. Een
stap geven van hoger dan 35 cm, met een volle
kist in de handen, is moeilijk uitvoerbaar.
HET TRANSPORT VAN HET BEDRIJF NAAR
DE VEILING
IN het algemeen zijn smalgebouwde wagens niet
geschikt voor het transport naar de veiling.
Voor wat grotere afstanden is de laadcapaciteit van
ongeveer 1000 kg te gering.
Voor het transport van het bedrijf naar de vei
ling worden dan ook meestal grote twee- of vier
wielige wagens of vrachtauto's gebruikt. Verschei
dene telers trachten het laden van deze wagens zo
vlug en zo goed mogelijk te doen verlopen, b.v.
door middel van rolbanen vanuit de bedrijfsschuur,
of door het gebruiken van een laadperron.
Een nieuwe mogelijkheid voor het laden van
deze wagens is de laadbrug. Deze wordt tegen de
achterzijde van de wagen gereden. Met een klem
steekwagen kan op het platform van de laadbrug
worden gereden. Door middel van een electromotor
wordt het platform met man en klemsteekwagen
omhoog geheven, tot de hoogte van de laadbak van
de wagen. De kisten kunnen dan direkt op de wa
gen op hun plaats worden gezet. Het laden kan op
deze manier in korte tijd door één of hooguit twee
man worden gedaan. Om 1000 kg met de hand te
laden zijn 10 man/minuten nodig en met de laad
brug 7 man/minuten.
De laadbrug is op het fruitteeltbedrijf alleen
voor het laden van wagens te gebruiken. En gezien
de prijs is de laadbrug voorlopig alleen voor grote
bedrijven geschikt.
CEN ander werktuig, dat ook voor kleinere be-
drijven geschikt is, is de kistenstapelaar.
Deze werd tot voor kort uitsluitend in bewaar
plaatsen en koelhuizen gebruikt.
Omdat de nieuwere modellen stapelaars meer
wendbaar en lichter in gewicht zijn geworden, wor
den ze thans ook op verschillende bedrijven aange
schaft. Ze worden gebruikt om er wagens mee te
laden, maar ook om het fruit, dat tijdelijk in de
bedrijfsschuur wordt opgeslagen, 10 kisten hoog op
te stapelen.
Voor het laden van een wagen wordt de stapelaar
naast de wagen gereden. Met een klemsteekwagen
worden vijf kisten tegelijk op het platform van
de stapelaar gezet. De man op de wagen bedient
de stapelaar met een schakelaar en wel zo, dat hij
de kisten op een voor hem gemakkelijke hoogte eraf
kan nemen.
Het laden met een stapelaar werkt prettig en
vraagt minder inspanning dan het laden met de
hand. Bovendien gaat het laden ook sneller en kan
er zoals op bovengenoemde manier met twee man
worden geladen.
Tot nu toe zijn er maar enkele vormen van
stapelaars die voldoen aan de eisen die men eraan
stellen mag. Wij moeten u dan ook aanraden om
eerst goed naar de mogelijkheden te informeren,
vóór u een stapelaar aanschaft.
DE TRANSPORTEUR
het gebruik van een transporteur geeft
voordelen. Vooral op gemengde bedrijven,
waar de transporteur ook dienst kan doen voor
ander transport, kan dit werktuig voorkeur ver
dienen. Door één man worden de kisten op de
transporteur geplaatst en door de chauffeur worden
ze er af genomen en op hun plaats op de wagen
gezet.
De loopafstand op de wagen of op de grond is
echter in het algemeen groter dan bij het laden
met een stapelaar. Ook is er een vrij grote opslag
ruimte voor nodig.
STAPELBORDEN IN DE FRUITTEELT
CEN nieuwe ontwikkeling bij het transport van
de oogst in de fruitteelt is het gebruik van
stapelborden. Op enkele Zeeuwse en Betuwse be
drijven is hiermee nu drie jaar ervaring. Op één
stapelbord kunnen 24 of 30 kisten tegelijk worden
vervoerd.
Vroeger werd er steeds met eeri eenheid van één
kist gewerkt. Door het gebruiken van een klem
steekwagen kan er met een eenheid van vijf kisten
worden gewerkt. Met de stapelborden wordt de
eenheid opgevoerd tot 24 of 30 kisten.
Voor het transport van stapelborden kan er aan
de hefinrichting van de trekker een hefmast wor
den bevestigd. Op vrijwel alle trekkers met een
vermogen van 25 pk en groter kan een hefmast ge
monteerd worden. Op de werktuigenshow (beurs)
hebt u enkele typen hefmasten kunnen zien. Een
paar ervan zijn door Zeeuwse constructiebedrijven
gemaakt.
De ervaringen met het gebruik van stapelborden
zijn gunstig en men verwacht, dat op meerdere be
drijven dit transportmiddel toepassing zal vinden.
De te verwachten toename van het gebruik van
stapelborden in de fruitteelt ligt in de volgende
mogelijkheden:
1. Het transport vanuit de boomgaard naar het be
drijf kan geheel door één man worden gedaan.
2. In de bedrijfsschuur kan het fruit op eenvoudige
wijze 10 kisten hoog worden gestapeld.
3. Het laden van een wagen of vrachtauto kan in
korte tijd door één of twee man geschieden.
4. De beschadigingskansen van het fruit zijn met
stapelborden kleiner dan met de hand laden of
lossen.
5. Het transport met stapelborden werkt prettig
en is niet vermoeiend.
AANPASSING VOOR DE FRUITTELER
CEN andere oorzaak voor meer belangstelling
voor het gebruik van stapelborden is, dat de
veilingen Krabbendijke, Goes en Fijnaart plannen
hebben om koelhuizen te bouwen, die geschikt zijn
voor transport met stapelborden. Het gevolg hier
van zal zijn, dat deze veilingen stapelborden zullen
meegeven naar de bedrijven voor het vervoeren van
fruit, dat voor het koelhuis is bestemd. Het ligt
voor de hand dat er telers zullen zijn, die deze
borden dan ook op het bedrijf willen benutten. Er
is dan ook van uitgegaan dat het fruit vanuit de
boomgaard naar de bedrijfsschuur wordt gebracht
en daar tijdelijk wordt opgeslagen, om daarna naar
het pakstation van de veiling te worden gebracht.
Het gaat echter niet altijd om de besparing van
tijd en arbeid, maar voor het laden zijn vaste ar
beidskrachten nodig, die op het bedrijf aanwezig
zijn; terwijl deze dikwijls juist niet bij de losse
arbeidskrachten die aan het plukken zijn, gemist
kunnen worden.
De invoering van stapelborden in de Neder
landse fruitteelt staat, gezien de ervaringen in Zee
land en ook in de nabuurlanden, stellig voor de
deur.
Dit zal echter aanpassing vragen van de fruit
teler, zijn personeel en de bedrijfsgebouwen. Ruime
ingangen en een vlakke vloer in de bedrijfsgebou
wen is een eerste vereiste.
De hefmasten behoeven niet alleen voor het
transport van het fruit te worden gebruikt, er kan
ook een snoeihoutschuif aan bevestigd worden, of
door het aanbrengen van een schop kan er ook
grond en stalmest mee worden geladen.
Het is nog niet precies te zeggen hoe groot een
bedrijf moet zijn om tot aanschaffing van stapel
borden over te gaan.
De fruitteler die hier (voorlopig) nog niet aan
toe is, kan echter wel van meer moderne transport
middelen gebruik maken.
Hem staan ten dienste:
1. De smalgebouwde wagen. 4. De laadbrug.
2. De klemsteekwagen. 5. De transporteur.
3. De stapelaar. 6. Perronbouw.
Een doelmatig gebruik van één of meer van deze
werktuigen zal in de oogsttijd (de hoogste ar-
beidstop) veel tijd en arbeid besparen.
UA de langdurige periode met te lage tempera-
turen lijkt liet er nu op, dat de zon het goed
w il maken. Alles in de natuur wordt er door ver
kwikt. We worden er zelf ook een ander mens van.
De stroom van toeristen heeft vooral tijdens de
Pinksterdagen de weg naar Zeeland ree:Is gevon
den. Het was een voorproefje van wat ons in de
komende zomermaanden te wachter.' staat.
We weten niet hoe liet staat met uw vaeantie-
plannen. Vele van onze lezers komen daar niet aan
toe. Hun vacantie blijft beperkt tot het dagje uit,
waf op ziehzelf ook zeer gezelFg kan zijn en vol
doening kan schenken.
Aiogen we deze week in de dingen van de week
uw aandach vragen voor „een dagje uit" in de
komende week. Nee, U krijgt geen vaoantietip a
la Van Eegeraat, maar wel willen wij U opwekken
op 13 14 of 15 juni een bezoek te brengen aan
Kruiningen, waar gedurende deze dagen de grote
Land- en Tuinbouwtentoonstelling van onzp Z. L.
M. wordt gehouden.
We durven met een gerust hart een beroep doen
op onze tuinders-leden, omdat de tuinbouw op. deze
tentoonstelling zeker aan haar trekken zai komen.
De tirnbouw heeft o.m. een aparte hal gekregen,
waarin zij zich zal presenteren in haar verschillen
de geledingen. U kunt zich hier op iïe hoogte stel
len van al datgene wat van belang is voor uw
bedrijf. We weten, dat de ontwikkeling in de tuin
bouw bijzonder snel gaat, niet alleen op het gebied
van de teelten, maar ook ten aanzien van de me-
ehanisat'e. Onze bedrijven worden steeds meer
kapitaalintensief. Hef is mogelijk het kapitaal aan
te trekken, maar het gaat er om, dat het zo econo
misch mogelijk wordt benut.
Voorlichting, handel en techniek staan de tuinder
ten dienste maar de tuinder zal de moeite moeten
nemen om zich van dit alles op de hoogte te stel
len. VOLGENDE WEEK KRIJGT U HIERVOOR
EEN IDEALE GELEGENHEID
In de tuinbouwhal op de tentoonstelling zal,
om te beginnen, een grote stand van de veilingen
uit dit gebied (Krabbendijke en Kapelle) de aan
dacht trekken. Daarin zal een overzicht worden
gegeven van hetgeen Zeeland in deze tijd van het
jaar aan tuinhouwprodukten heeft te bieden. De
tentoonstellingsarrangeur van. het Centraal Bureau
van de Tuinbouwveilingen, een man met '"nterna-
tionale ervaring, zal deze stand verzorgen.
Verder noemen wij öe Zeeuwse groentetelers
vereniging, die de aandacht vestigt op voorlichting,
onderzoek en selectie in de groenteteelt.
Dcor het Rijkstuinbouwconsulentschap te Goes
wordt op verschillende wijzen getoond het belang
van de specialisatie in de verschillende tuinbouvv-
sektoren.
Voor de fruitteelt zullen worden behandeld liet
plantsysteem, rassensortiment en de investeringen.
Ook de telers van groente en kleinfruit zullen in
deze stand aan hun trekken komen, want ook voor
hen zijn er voorbeelen ontworpen hoe het kan.
Ook zullen daar te vinden zijn schema's voor -:1e
glastuinbouw.
Verder mogen we noemen als stands, die te vin
den zijn in de tuinbouwhal, de stand van het Pro-
duktschap „Groenten en Fruit", het instituut voor
tuinbouwtechniek. Hier wordt speciaal de aandacht
gevraagd voor kassenbouw, gladiolen drogen en
witlof -verwarming.
De N. F. O. vraagt de belangstelling voor de be
tekenis van het werk van de vaktechnische organi
satie en de Stichting Nederlandse Uienfedoratie zal
in samenwerking met het. Instituut tot veredeling
van tuinbouwgewassen alles over de teelt en be
waring van uien laten.
De Plantenziektekundige Dienst toont hoe ziek
ten en plagen op hef tuinbouwbedrijf bestreden
kunnen worden en ook wordt getoond hoe de
onki uidbestrijding met chemische middelen moet
worden aangepakt.
De lagere Tuinbouwschool in Kapelle zal het doel
en belang van goed tu'nbouwonderwijs naar voren
brengen..
Laten we het laten bij deze opsomming. We heb
ben slechts een greep gedaan uit de veelheid van
onderwerpen waarover men ingelicht zal kunnen
worden op deze tentoonstelling.
We zijn begonnen met een oproep tot elke Zeeuw
se tuinder om daar heen te gaan. We rekenen op
een massale opkomst. Terecht wordt er gesproken
over Land- en Tuinbouwtentoonstelling en niet
over Landbouwtentoonstelling, zoals ook wel eens
het geval is geweest. Bat zou trouwens ook niet
anders kunnen nu onze 2-jaarlijkse tentoonstelling
wordt gehouden in een deel van de provincie waar
de tuinbouw zo uitermate belangrijk is.
We hopen op goede tentoonstellingsdagen en
wensen U toe een prettig verblijf in Kruiningen op
een der dagen in de komende week
Tof de volgende week.
