k
Kruiningen?
DEUTZ tractoren
P. J. G.-ers
Z. P. M.-slers
Z.L.M.-ers
Plattel ainls-
vrouwen
509
Rundveehouderij Qok in de Kring Oostel. Zuid-Beveland
Historische bijzonderheden
over Oostel. Zuid-Beveland
Deutz
Deutz
1
1
1
P. HOSTE
A. C. DE JONGE
Fa. KINT-VERMORKEN
P. WILLEMSE
1
I
I
I
I
Deutz
Deutz
f
1
I
I
1
1
VRIJDAG 7 JUNI 1963
OP het eerste geziclit lijkt het schrijven van een
land, waar de Landbouwtentoonstelling zijn
Oostelijk Zuid-Beveland is immers een gebied waar
betekenis toenemende op moderne leest geschoeide
nader inzien levert de veehouderij in de wijze van
ook de veeteelt met melkerij en fokkerij op bepaal
tal interessante aanknopingspunten.
Een algemene schets van de benutting van de gr
van circa 10.400 ha cultuurgrond nog een 1500 ha
veehouderij. Hierop steunt, met toelevering van voe
houderij van ongeveer 4600 stuks, terwijl daarnaast
ste thans meer als produktieve weideschapen op e
dijk en schor. Voorts zijn er eveneens ongeveer 1000
deze is aan de sterk doorgevoerde mechanisatie op
op 110 bedrijven.
WANNEER we ons bepalen tot het rundvee
dan merken we op dat deze nog op 280 be
drijven voorkomt. Op veel akkerbouwbedrijven
heeft de rundveemesterjj nog zijn functie in het
bedrijfsverband behouden, hoewel de minder ren
derende vleesprijzen met name in het afgelopen
jaar waren deze bij hoge voerprijzen ongunstig
niet bemoedigend zijn. De mesterij zal zich ter be
sparing van dure arbeid met meer nuttig effekt in
grotere eenheden kunnen ontwikkelen bij omscha
keling naar loopstallen met voorraad- en zelf-
voedering. Waar hiervoor een drastische wijziging
van de traditionele stalling nodig is vergt dit ech
ter nogal aan investering. Uit de inventarisatie-
gegevens van de laatste jaren komt wel een zekere
tendens naar grotere aantallen slachtvee op min
der bedrijven tot uiting. In het afgelopen jaar wer
den naast een jongvee-bezetting van ruim 1300
stuks, waarvan het gros in de vleessektor ver
dwijnt, circa 2100 mestrunderen geregistreerd.
De melkveehouderij weet zich in dit gebied, na
een aanzienlijke teruggang door het afstoten van
de arbeidsintensieve melkkoeien op de meer uitge
sproken akkerbouwbedrijven, vanaf 1960 ruim te
handhaven. Dit beeld is het gevolg van een toe
name van de melkerij op de gemengde bedrijven
met meer onscheurbaar weiland.
UOEWEL deze vergroting van produktie-een-
heid per bedrijf minder frappant is dan in de
verkavelde en gesaneerde gebieden in overig Zee
land, waar de graslandbenutting van deze maat
regelen meer heeft geprofiteerd, verdient ze zeker
vermelding. In geheel Oostelijk Zuid-BevelainJ is
de melkveestapel weer boven de 2000 koeien ge
stegen, tot circa 2200 momenteel. Deze nieevdare
koeien worden hoofdzakelijk aangetroffen in- de
gemeenten Yerseke en Kruiningen maar ook ten
Vervolg van pag. 507
„Daeromme alle geleerden soo vérre zijluijden
den arbeijt doen wouden souden zeer int feijt
van dijckagie geëxpermenteert worden en ver
nuft zijn, waer den arbeijt hun niet te groot
ende te zwaer. Sijluijden zijn te zeer het gernack
gewent, groote dachgelden weten zij wel te reke
nen maer dat en bringht geen zooden aen den
dijck, sij moesten mede heure pooien nat maeken
ende vette leer sen aentrecken soo verre zij ge
spleten zijn, ende soo eenen geheélen dach gaen
de lenden trecken deur dick ende dunWij
hadden oock sulcke commissarissen in dezelve
dijckagie van Lodijcke ende in de Creeke, maer
in stede van in vette leersen te zijn wonnen zij
heure dachgelden int verkeerbert bij den viere,
nochtans int tellen van de penninghen voor heur
dachgelden waeren zij zeer diligent berect ende
neerstich, dat was alle het hulp dat wij van
heur hadden."
Dat is niet mis. Hij zal wel voor een groot deel
gelijk gehad hebben, maar aan de juistheid van zijn
betoog, dat men in plaats van eerst de kleine gaten
te dichten, de grote (bij Lodijke en Creke) had moe
ten aanpakken, rijst enige twijfel.
Na de ramp van 1 februari 1953 is het slechts
met de grootste inspanning en dank zij het enorme
aantal machines en het .materiaal (de caissons!),
waaróver men beschikken kon, gelukt de grootste
stroomgaten in de zeeweringen te dfchten. Zo ge
zien, vraagt men zich toch af hoe men met de arm
zalige hulpmiddelen, die de dijkers in de 16e eeuw
ten dienste stonden, tot een wérkelijk volledig her
stel had moeten komen.
DAS 60 jaar later, in 1595, begon men met de
r reeks kleine en grote inpolderingen, die tot 1923
zouden voortduren en die de verbinding vormen
met Noord-Brabant..
In het Zeeuws Landbouwblad van 16 juni 1951
eindigde ik het historisch overzicht van Oostelijk
Zuid-Beveland met de wens, dat deze streek in de
toekomst gespaard mocht blijven voor rampen als
die van 1530. Anderhalf jaar later bleek dit helaas
een ij dele wens te zijn geweest. Niettemin wil ik
ook thans dit artikel besluiten met het uitspreken
van de hoop op een toekomst, vrij van ramp en
leed.
Renesse, mei 1963. J. M. DE NOOIJER.
artikel over rundveehouderij in deze streek van Zee
poorten gaat openen, een minder dankbare taak.
een hoogstaande akkerbouw en een nog steeds in
tuinbouw (hoofdzakelijk fruitteelt) overwegen. Bij
voorkomen op de akkerbouwbedrijven en daarnaast
de meer uitgesproken gemengde bedrijven een aan-
ond in dit gebied leert dat op een totale oppervlakte
als grasland direkt dienstbaar is gebleven aan de
derprodukten uit de akkerbouwsektor een rundvee-
ongeveer 1000 schapen worden gehouden. De laat-
en 30-tal bedrijven en minder in kuddeverband op
varkens. De paardenbezetting is, onderhevig als
het akkerbouwbedrijf ingeperkt tot ongeveer 250
Westen van het kanaal in Kapelle-Biezelinge en
Wemeldinge. Een tweetal faktoren werken deze
ontwikkeling in de hand:
1. de huidige melkprijs geeft bij een gemiddeld
produktieve veestapel van voldoende omvang
een redelijk arbeidsinkomen
2. bij machinaal melken wordt een aanzienlijke
arbeidsbesparing verkregen en wordt de nodige
investering bij uitbreiding van de melkveestapel
spoedig rendabel. Op een 25-tal bedrijven wordt
thans machinaal gemolken.
De produktiviteit van de veestapels kan niet
name in dit gebied, waar de georganiseerde vee-
verbetering te weinig deelnemers heeft, nog aan
zienlijk worden opgevoerd. Onder Kapelle vinden
enkele melkveehouders aansluiting bij de melk-
eontrölevereniging Goes, daarnaast is een kern
van deelnemers geconcenteerd in de contrólever-
eniging Kruiningen. In een gebied als Yerseke, met
relatief vee! melkvee en slechts enkele deelnemers
aan de produktiecontrêle, blijkt de achterstand
echter maar moeilijk in te lopen. Verder is een
meer algemeen en doelmatig gebruik van de be
schikbare Zeeuwse K. I.-stieren hard nodig. Een
rationalisatiekern zal hier vruchtbaar voorberei
dend werk kunnen doen.
JYE Melkcontrólevereniging Kruiningen/Yerseke
waarbij thans 15 melkveehouders zijn aange
sloten, geeft op enkele stallen blijk van goede fok-
resultaten die resulteren in hoogproduktief vee.
Als voorbeeld noemen we de fraaie prestatie van
een koe van,een goed bedrijf, n.l. Lotje 9 van H. C.
Poley te Kruiningen die in 9 laktaties 50.326 kg
melk met een gemiddelde van 5592 melk en 3.88
\et produceerde. In deze vereniging steeg het aan
tal contrólekoeien sedert 1 juli 1962 van 185 tot
230. Een 3-tal bedrijven nemen met ruim 30 koeien
aan de eiwitcontróle deel.
Overigens zal de ontwikkeling van één fok- en
contrölevereniging voor geheel Beveland, geba
seerd op de 8 bestaande verenigingen, tot een
betere concentratie van bestuur en uitvoering van
de veeverbetering kunnen leiden. Een hiervoor in
te stellen werkcommissie zal hiervoor dit jaar
reeds voorbereidingen treffen.
TENSLOTTE willen wij wijzen op de mogelijk
heid tot ontwikkeling van nieuwe bedrijfs
systemen in de veehouderij. In de onmiddellijke
nabijheid van liet tentoonstellingsterrein te Krui
ningen trekt het grote melkveebedrijf van E. van
Hootegem de aandacht. Dit momenteel nog in
ontwikkeling zijnde bedrijf heeft een voor Zeeland
geheel nieuwe opzet. Een grote produktie-eenheid
melkvee, thans 60 a 70, een aantal dat tot om
streeks 100 zal worden uitgebreid is onderge
bracht in een moderne open loopstal met een
omheinde uitloop (betonplaat). De koeien wor
den het gehele jaar door binnen de omheining
van deze loopstal gehouden. Het voeder wordt
zo efficiënt mogelijk naar de koeien gebracht.
Vanuit een 3-tal aanwezige torensilo's van elk 400
m inhoud, die automatisch met verschillende kuil-
produkten worden gevuld en gelost, worden de
dieren door zelfvoedering in hoofdzaak in hun
dagelijkse behoefte voorzien. Automatische lossing
en transport van het voeder door middel van een
vijzel zorgt voor deze zelfvoedering aan een voer-
tafel in de open loopruimte. Bij voedering van droog
ruwvoer vindt aan de ruif plaats in de overdekte
loopstal die 40 bij 14 m groot; is.
Het melken van de koeien vindt plaats in een 8
stands visgraat doorloopmelkstal die in de be
staande schuur naast de nieuwe loopstal is onder
gebracht. Hier ontvangen de dieren ook de aan
vullende krachtvoer-gift. Bij het melken wordt het
melkleidingssysteem toegepast en sedert kort
wordt direkt in één grote tank van 1000 liter ge
molken die in het naast de melkstal gelegen melk-
lokaal is opgesteld. Deze bedrijfsvorm is er op ge
richt om met behulp van 2 goede vakmensen het
melken, de voedering en verzorging van 100 koeien
uit te voeren. Momenteel is de capaciteit van één
melker reeds tot 35 a 40 koeien per uur opge
voerd. Een goede voorbehandeling van de uiers
van do koeien in de melkstal is uit oogpunt van
hygiëne, melksnelheid en gezondheid van de uiers
van zeer groot belang. De reiniging en ontsmetting
van het melkleidingssysteem en de tank vereist
de nodige zorg maar hiervoor is een goed circu
latiesysteem in toepassing.
Op de geschetste wijze van melkwinning, in
clusief liet tankmelken, zou vervoer van de
melk per tank naar de fabriek uit rationele
overwegingen dienen aan te sluiten. Zolang de
melkbussen voor de bewaring en transport van
de melk op de kleine bedrijven vrijwel nog al
gemeen in gebruik blijven, is de zgn. „rijdende
t nel kont vangst" door de fabriek echter moei
lijk in te voeren.
Ir W. L. HARMSEN,
Goes, 4 juni 1963. Rijks veeteeltconsulent.
Op de Z. L. M.-tentoonstelling te Kruiningen op 13,
14 en 15 juni zijn wij vertegenwoordigd met onze ge
heel uitgebreide serie
Vraagt vrijblijvend prijs en inlichtingen bij de
dealers voor Zuid-West-Nederland
Draaibrug, Aardenburg, Tel. 01177-316
Ovezande, Tel. G1I95-236
Kloosterzande, Tel. 01148-327
Aagtekerke, Tel. 01188-448
1
s
Na op 14 of 15 JUNI de tentoonstelling bezocht
te hebben, gaat U toch zeker 's avonds ook
nog naar
Aantrekkelijk programma.
Naast plaatselijke Verenigingen treden ook
het bekende showorkest „De TROMMELAERE
VAN ROSENDAELE" op. In ons Dorpshuis
DANSEN met medewerking van twee beken
de dansorkesten, hammondorgel alsmede
Cabaret.
Y
Y
Y
Y
Y
y
Y
t
