828
ZEEUWS LANDBOUWBLAD
MET behulp.van verwarming en belichting is het mogelijk nog het gehele jaar aardbeien te plukken.
Sommige teeltwijzen zijn echter nog onvoldoende beproefd onder praktijkomstandigheden en
waarschijnlijk niet lonend. Wel worden reeds aardbeien aangevoerd van half maart tot in november.
Aardbeien „het jaar rond" is dus wat overdreven, maar over de helft zijn we al, aldus de heer J.
Blommers.
|\E eenvoudigste manier van aardbeienteelt, die nog op verschillende bedrijven voorkomt, is de teelt
in de volle grond van slechts één ras. De oogst duurt dan normaal ongeveer 4 weken. Door een
vroeg en een laat ras te nemen, wordt de oogstperiode bijna verdubbeld. Voor de teler is daarbij dik
wijls de arbeidsspreiding van belang. Het gevolg voor de konsument is, dat hij in juni en juli verse
vruchten kan kopen. Wil men de oogst nog iets meer spreiden, dan worden vroeg in het voorjaar boven
de planten van een vroeg ras plastic kappen gemaakt. Dit geeft een vervroeging van ongeveer 10
dagen ten opzichte van hetzelfde ras in de volle grond. Een volgende stap kan zijn het gebruik van
platglas. Opnieuw wordt het begin van de oogst 10 dagen vervroegd. Wordt dit platglas verwarmd,
dan geeft dit een extra vervroeging, maar verwarming van platglas .wordt reeds minder toegepast.
VERROLBARE KASSEN
IN toenemende mate worden verrolbare kassen
gebruikt. Deze kassen worden in de winter
op de planten gerold. De oogst begint daarin 10
dagen vroeger dan onder koud platglas. Ten op
zichte van de vroege vollegrondsteelt wordt een
vervroeging van ongeveer 30 dagen verkregen. Dit
houdt in, dat de oogst in de koude rolkas is afge
lopen als die op de vollegrond begint. De aan-
voerperiode is bij gebruik van bovengenoemde
mógelijkheden reeds uitgegroeid tot bijna 3 maan
den. Maar de rolkas leent zich goed voor verwar
men. Meestal wordt hiervoor een warmelucht-
kachel gebruikt. Van half februari af wordt licht
gestookt en het resultaat is weer 10 dagen ver
vroeging. Nog vroeger zijn de aardbeien van plan
ten, die in augustus buiten in kistjes worden ge
poot. Zij worden in de winter met de kist in een
verwarmde vaste kas gezet. De verwarming be
gint februari en weer is de winst 10 dagen ver
vroeging. Een wat grotere sprong wordt gemaakt
door in de verwarmde kas met kistjes 's nachts
zwak kunstlicht te gebruiken. Begin januari wordt
begonnen met verwarmen en belichten en in de
tweede helft van maart zijn de eerste vruchten
rijp. Het verschil in oogsttijd met de teelt in kist
jes zonder kunstlicht is ongeveer 15 dagen.
Behalve door vervroeging wordt het seizoen ver_
lengd door verlating van de pluktijd. Bij platglas
kan door een korte-dagbehandeling in mei, een
tweede oogst worden verkregen in augustus-sep-
tember. Deze behandeling is echter duur in ver
houding tot het resultaat. Zonder korte-dagbehan
deling treedt namelijk ook dikwijls voldoende
vroeg een tweede bloei op.
Op verschillende bedrijven laat men daarom de
af geoogste bakaardbeien staan, in de hoop op een
spontane tweede bloei.
HET KAN INDERDAAD NOG VROEGER
PN dan kan het nog iets vroeger, door de plan-
ten niet met een kist in de kas te brengen.
niaar in december op te ropien uit de vollegrond
en in de kasgrond te poten. Als zij worden ver
warmd en belicht vanaf begin januari, wordt op
de voorgaande teeltwijze een winst verkregen van
5 dagen en het begin van de oogst wordt verscho
ven naar rond 15 maart.
Het Utrechts Nieuwsblad van 5 maart 1963
meldde
Op de Groenten- en Vruchten veiling „Utrecht
en Omstreken" zijn gisteren de eerste aardbeien
aangevoerd. Een Utrechtse fruithandelaar kocht
de aardbeien voor 2,40 per stuk.
DE TWEEDE BLOEI BIJ AARDBEIEN
AOK de vollegrondsrassen Talisman en Red-
Gauntled hebben de eigenschap in de nazo
mer voor de tweede keer nogmaals te bloeien. In
koude jaren zoals 1962 liet zien komt deze bloei
te laat, maar in 1959 gaven verschillende percelen
in de herfst een volledige oogst. In normale zomers
wordt een gedeelte van de vruchten rijp door
nachtvorsten en andere ongunstige weersomstan
digheden.
TEELTWIJZEN DIE WORDEN BEPROEFD
OMSTREEKS half juli, na de topaanvoer van de
vollegrondsrassen, stijgt de prijs van de aard
beien in de regel sterk. Het is dus aantrekkelijk
teeltwijzen te beproeven waarbij de oogst in die
periode valt. Een mogelijkheid daartoe is het koe
len van planten. Goed ontwikkelde planten worden
in de winter opgerooid en in een koelhuis bij een
temperatuur van 1° C bewaard. Bij deze tem
peratuur blijven de planten in rust en worden
niet beschadigd. Om de oogst na de normale volle
grondsteelt te krijgen moeten de planten minstens
tot half mei in he koelhuis blijven. Daarna worden
zij buiten uitgeplant. Ongeveer twee maanden na
het planten begint de oogst. Over kosten en op
brengsten van deze teeltwijze is nog te weinig
bekend om een voorspelling te wagen over de
bruikbaarheid voor de praktijk. De grote belang
stelling ervoor belooft echter een snelle beslissing.
Een teeltwijze die hetzelfde effekt heeft is het
gebruik van doordragende of remonterende ras
sen. Deze rassen hebben de eigenschap de gehele
zomer door bloemen en vruchten te vormen. Tot
voor kort werden zij uitsluitend in partikuliere
tuinen geteeld. Door het in de handel komen van
betere rassen met grotere vruchten verandert dit.
De teelt is eenvoudiger dan van gekoelde planten.
Zij kunnen goed in het voorjaar worden gepoot.
Om kracht te sparen voor de periode waarin de
aardbeien duur zijn worden de bloemen aanvanke
lijk weggenomen. Als de bloei van de „gewone"
late rassen is afgelopen worden de bloemen aan
gehouden. Ook van deze teeltwijze is weinig be
kend over kosten en opbrengsten.
Maar het lijkt er op dat de doordragers met hun
eeuwige jeugd in de toekomst van meer betekenis
zullen worden.
HET AARDBEILOZE TIJDPERK
ANDANKS dit alles en de variaties die erop
mogelijk zijn blijft er een periode van onge
veer vijf maanden waarin geen aardbeien worden
geoogst. Het moeilijke punt bij een teelt in de win
ter is het tekort aan zonlicht. Een aanvulling met
sterk kunstlicht kan dit tekort opheffen, maar de
kosten daarvan zijn hoog. Bij een toepassing van
enige betekenis zullen in vele gevallen zelfs voor
zieningen aan het elektriciteitsnet nodig zijn om
de gevraagde stroom te kunnen leveren. Een
nieuw gezichtspunt in deze kwestie is: het verho
gen van het koolzuurgasgehalte van de lucht. Het
is aannemelijk, dat bij een hoger CO2 gehalte het
weinige zonlicht beter wordt benut. Dat daarmede
ook in de donksterste maanden het liehttekort kan
worden weggewerkt, mag worden betwijfeld. Maar
wellicht kan met de bekende teelt met zwak kunst
licht wat vroeger worden begonnen.
i 'OMBINATIETEELT
DE teelt van aardbeien wordt op het kleinbedrijf
uitgeoefend, dikwijls in combinatie met ander
groot- en kleinfruit.
In Zeeland is er ongeveer 220 ha aardbeien in de
volle grond en bijna 2 ha onder glas (volgens mei-
lelling 1962).
Voor het kleinere bedrijf is de teelt van aard
beien gebleken een grote steun te zijn. De struc
tuur en de arbeidsvoorziening op vele kleine be
drijven lenen zich voor het uitoefenen van deze
teelten. De kostprijzen van de kleinfruitteeltpro-
dukten, waaronder de aardbei, zijn echter vaak
zeer hoog. In de oogsttijd vraagt de pluk een on
evenredig grote arbeidsbelioefte. Wanneer hierin
spreiding gebracht kan worden door teeltmetho
den, andere rassen en de mogelijkheid om te
mechaniseren zal de teelt van aardbeien in de toe
komst een goede plaats kunnen innemen