VEILIGHEID IN DE TUINBOUW!!
124
Beveiliging van Tuinbouwwerktuigen
ZEEUWS LANDBOUWBLAD
ONGEVALLEN gebeuren niet, ze worden veroorzaakt. Veroorzaakt door
onkunde, onbegrip of onoplettendheid. Veroorzaakt door haast of roeke
loosheid. Veroorzaakt door ijverige, bekwame werkers, die heel even maar
hun aandacht lieten verslappen...
ZIJN TUINBOUWWERKTUIGEN GEVAARLIJK
un Neen, in het algemeen niet. Het zijn meestal maar kleine en lichte ma
chines en werktuigen, die een flinke arbeider wel „baas" kan. Als er een kop
pelingskabel van een motorhak breekt, behoeft die niet in de sloot te rijden.
Zo'n machientje is met één hand tegën te houden.
Ook bij tweewielige trekkers en treesmachines is het risico voor de be
stuurder niet al te groot. Men loopt erachter er» heeft voldoende gelegenheid
Om opzij te stappen als er bij die geringe snelheid iets mis mocht gaan. In
dit opzicht is het besturen van een vierwielige trekker veel riskanter. Met
andere tuinbouwwerktuigen, ploegen, cultivatoren, aanaarders, kruiwagens,
rugspuiten, pottenpersen, enz,, is het al even moeilijk oni „brokken" te ma
ken.
Motorhak, niet beschermd.
Op deze wijze wordt voorkomen, dat bij het
ontkoppelen van de trekker (bijv. voor een boom
tak of sloot) de trekker door de volle toeren
draaiende cirkelmaaier nog enkele meters voort
geduwd wordt. Door het opnemen van een vrij-
loopkoppeling in de tussenas, kan de trekker wel
het werktuig aandrijven, maar niet omgekeerd.
RUGSPUITEN
Bij het uitvoeren van bespuitingen is het vooral
zaak, dat de spuiter zo weinig mogelijk met de
spuitvloeistof in aanraking komt. Het dragen van
handschoenen en beschermende kleding is prach
tig, maar het is nog beter het euvel bij de „bron"
te bestrijden.
Vele rugspuiten zijn tijdens het gebruik aan de
buitenzijde kletsnat. Het bestrijdingsmiddel drup
pelt er soms af. Niet altijd is dit te wijten aan slor
digheid van de arbeider, dikwijls is het terug te
voeren tot; een ondoelmatige constructie of slecht
onderhoud van de rugspuit.
Hier volgen enkele regels voor fabrikanten van
rugspuiten en voor hen die ermee werken.
1. Zorg voor een ruime vulopening, niet hoge op
staande rand. Dit voorkomt morsen tijdens het
vullen.
2. Maak het deksel goed sluitend, zodat door het
schommelen tijdens het dragen geen vloeistof
kan wegspatten.
3. .Breng een voldoende groot, gemakkelijk uit-
neembaar filter aan in de spuitstok. De spuiter
behoeft dan niet telkens de verontreinigingen
uit de spuitdoppen te peuteren of deze (met de
mond!) schoon te blazen.
4. Gebruik deugdelijke niet lekkende slangkoppe-
lingen en de beste slangklëmmenr, die u kunt
vinden. Dit zijn kleinigneüen, maar ze bevorde
ren in hoge mate de veiligheid van de gebruiker.
Mot opzet zijn in bovenstaand artikeltje de „nor
male" beveiligingsmiddelen als: beschermende af-
takassen, beschermde V-snaren en kettingen, aar-
ding van elektrische installaties, beveiliging van
elektromotoren, beschermende kleding, gebruik
van gasmaskers e.d. buiten beschouwing gelaten.
We mogen toch verwachten, dat iedereen met
het bestaan en de toepassing daarvan bekend is.
Belangrijk is, dat beveiligingen worden aange
bracht op plaatsen waar onverwacht acuut gevaar
kan ontstaan. Fabrikanten die. bij de constructie
van hun machines en werktuigen daarmee
voorbaat rekening houden, bewijzen de tuinbouw
een goede dienst. Tuinders die, door ervaring ge
leerd, de fabrikanten op bepaalde onvolkomen
heden wijzen en eventueel de gewenste beveiliging
door hun smid of dealer laten aanbrengen, bewij
zen eveneens dat zij van goede wil zijn en ver
antwoordelijkheidsgevoel bezitten.
Ongevallen gebeuren niet, ze worden veroor
zaakt. Help mee de oorzaken zoveel mogelijk weg
te nemen, door de werktuigen (nog) veiliger te
maken.
Ontleend aan een publicatie van het Veilig
heidsinstituut, Amsterdam.
Dat er desondanks toch ongevallen in de tuin
bouw blijven plaatsvinden is te wijten aanTWEEWIELIGE TREKKERS.
I. Te weinig technisch inzicht van de man, die het
werktuig bedient. Hij let niet op loszittende
moeren en versleten kabels. Hij is tuinder, geen
monteur.
Het hoge tempo, waarin vaak wordt gewerkt.
Machines en werktuigen worden aangeschaft
®m de arbeidstoppen in het seizoen weg te ne
men. Er is altijd „haast" bij het werk, waar
door weieens te weinig op eigen veiligheid wordt
gelet.
Deze kunnen risico's opleveren als ze gebruikt
worden voor het trekken van aanhangwagens,
bijv. naar de veiling.
Voorkom breken van koppelingskabel door het
aanbrengen van een stang. Zorg dat de remmen
op beide wielen goed afgesteld zijn en tegelijker
tijd pakken.
Ook de rem van de aanhangwagen gebruiken.
Pas op, dat u in bochten niet de macht over het
stuur verliest. Geef richting aan en zorg ervoor
dat men u in het donker bij het rijden op de open
bare weg duidelijk kan zien. Voer de voorgeschre
ven verlichting op trekker en aanhangwagen.
BE MOTORHAK.
Het toerental van het freesrondsel is bij een
motorhak lager dan bij een freesmachine. Som
mige fabrikanten leveren deze machientjes zonder
freeskap, anderen met een afneembaar scherm-
plaatje en enkelen zelfs zonder beveiliging.
Met het oog op weggeslingerde stenen e.d. is
een beveiliging van de motorhak echter beslist
noodzakelijk. Verlang stevige, afneembare be-
schermplaten en gebruik die ook. Laat u niet ver
leiden (bijv. in kassen) een al te korte stuurboom
te kiezen, waardoor uw voeten gevaar lopen tus
sen de freesmessen te komen.
CIRKELMAAIERS
Willen we in de tuinbouw ongevallen zoveel mo
gelijk beperken, dan dienen we te beginnen bij een
ferHoze beveiliging van de werktuigen.
ENKELE VOORBEELDEN.
Het kan nuttig zijn om hieronder enkele concre
te voorbeelden te noemen van beveiliging van
tuinbouwwerktuigen. Ieder kan dan nagaan hoe
het daarmee op zijn eigen bedrijf gesteld is. Fa
brikanten en constructeurs kunnen er eventueel
rekening mee houden.
DE FREESMACHINE.
Het werkende deel van de freesmachine is het
draaiende freesrondsel met haken of bladen. Het
is beschermd door een freeskap. Zolang de frees
in de grond draait, is er weinig gevaar. Gaat de
feestuurder echter draaien op het eind van het per-
teel, zonder de frees uit te schakelen, dan kan hij
lelijke verwondingen aan been of voet oplopen.
Ook het instellen van de werkdiepte (dat veelal
bij draaiende motor gebeurt) is een riskante be
zigheid. Als de klauwkoppeling plotseling pakt,
kan dit een hand kosten.
Let daarom bij freesmachines op:
a. een stevige freeskap van zwaar plaatijzer;
b. een veilige freeskoppeling, bereikbaar- vanaf de
stuurboom;
diepte-instelling boven op de freeskap;
Bowden-kabels zoveel mogelijk vervangen door
stangen;
uitlaat beveiligen door een strip of geperforeer
de ptaat
Motorhak met beschermkap.
Voor zover de cirkelmaaier niet wordt aange
dreven door een doordraaiende aftakas van de
trekker, moet in de tussenas een vrijloopkoppeling
worden opgenomen.
Cirkelmaaiers, dienen niet alleen aan de boven
zijde, doch ook rondom aan de zijkanten goed af
geschermd te zijn. Het mes heeft een hoog toeren
tal en weggeslingerde steentjes kunnen verwon
dingen veroorzaken of ruiten doen sneuvelen. Let
daar vooral op bij het maaien van wegbermen of
langs fietspaden. Grote (getrokken) cirkelmaaiers,
zoals die in de fruitteelt worden gebruikt, dienen
op deze wijze beschermd te zijn. Aan het vastzet
ten van de messen moet veel zorg worden besteed.
3 Be gebrekkige uitvoering van de beveiliging bij
sommige tuinbouwmachines. Soms is aan de
wettelijke voorschriften voer beveiliging vol
daan, doch de uitvoering en de constructie laat
bij gebruik door ondeskundigen nog te veel
kans op ongevallen over.
Detail van tie diepteregelaar.
