RASSENKEUZE
ZAAIZAADPOSITIE ZOMERTARWE
Ffl. M.Lm ACKER In. A.D.RIENENS.
93
een LELY
VB IJ DAG 1 FEBRUARI 1963
Gezien het risico van uitvriezen van de wintertarwe is het interessant te
trachten een inzicht te verkrijgen omtrent de zaaizaadpositie van zomertai w
Onderstaand laten wij een aantal landelijke gegevens volgen betreffende
de keuring en plombering van zomertarwe.
VoorsDellen is altijd een gevaarlijke zaak. Gezien echter het goedgekeurde
areaal 1962 van 4288 ha. behoeft voorlopig geen tekort van zomerzaaizaad-
tarwe verwacht te worden. Speculatiefactoren en sterk afwijkende mark -
posities door export buiten beschouwing gelaten!
Totaal
areaal
kg zomertarwe
in ha in
Totaal Nederland
9.989.393 46.900
31.353.740 54.500
6.354.754 53.700
6.127.904 57.300
6.907.006 56.400
4.332.683 58.900
16.500.164 39.700
11.916.120 82.800
69.200
Goed
gekeurde
Geplombeerd in
areaal
Te velde
Handels-
Oogstjaar
in ha
gekeurd
zaad
1954
1.702
3.184.541
6.804.852
1955
2.566
7.760.872
23.592 868
1956
3.002
5.317.777
1.036.977
1957
3.282
6.127.904
1958
4.015
6.907.006
1959
3.940
4.332.683
1960
2.068
4.748.922
11.751.242
1961
2.709
7.850.373
4.065.747
1962
4.288
Opbrengst doperwten-rassenproe ven voor zaadwinning in kg are 1900 196
Rassen
Gemiddelde v. d.
jaren
Gemiddeld 54-62
Am.
Valse
1960
1961
1962
kg/are
vaatz.
meek
Vroegste mei
46.3
31.7
40.4
38.1
102
10
9
Witte krombek
47.8
27.1
32.1
33.2
90
10
9
Telefoon
40.7
25.9
31.9
31.3
83
10'
9
Alderman
39.6
27.3
30.1
30.9
82
10
9
Alaska
45.6
31.5
37.7
36.8
98
10
9
Senator
39.2
26.7
52.6
39.6
105
10
9
Roi de Fir
48.5
31.8
46.3
40.9
109
10
9
Eminent
58.5
37.3
44.2
44.3
118
10
9
Gloire de Quimpor
59.4
36.1
35.7
40.6
108
10
9
Kelvedon Wonder
48.0
32.8
37.4
37.7
101
10
9
Feitham First
58.3
35.2
36.4
40.3
107
10
9
Wonder van Amerika 45.2
29.5
37.6
35.9
96
10
9
Rovar
41.7
58.7
36.2
37.5
97
100
10
9
SCHOKKERS (rassenkeuzebcricht I.V.R.O.)
De schokkerrassen zijn alle weinig vatbaar voor topvergeling en resistent
tegen de Amerikaanse vaatziekte. De produktiviteit van schokkers ligt lager
dan die van de ronde groene erwten. In het zuidwestelijke zeekleigebied, waar
vrijwel alle schokkers worden geteeld, bedraagt dit verschil 10 tot 15 °/o. In
andere gebieden is het verschil wat groter. De rassenlijst vermeldt twee rassen,
n.l. Big Ben en Emigrant. Eerstgenoemd ras nam in 1962 69 van het areaal in.
ZAADOPBRENGSTEN
Verhoudingsgetallen per gebied
Rasnaam Zuidw. zeeklei Centrale zeeklei
Big Ben 100 8 103 8
Emigrant 100 7 97 8
In beproeving:
C.B. 56-4 109 4 100 3
Big lien. Vooral op vruchtbare gronden een produktief ras. Het gewas is vrij
kort en stevig. Moet in het algemeen vrij dik worden gezaaid. Het zaad Is
middelgroot, geneigd tot. verbleken.
Emigrant. Het gewas is iets langer, ijler en wat minder stevig dan dat van
Big Bén. Geelt in het zuidwesten van het land vrijwel dezelfde opbrengsten.
Stelt iets minder hoge eisen aan de grond en is minder vatbaar voor valse
meeldauw, wordt daardoor in enkele gebieden geprefereerd. Het zaad wordt
echter in de handel veelal iets lager gewaardeerd; is weinig gedeukt en neigt
meer naar de rondovale vorm. Is daarentegen helder groen van kleur en
weinig geneigd tot verbleken.
Ras in beproeving. C.B. 56-4 (Kweker: Centraal Bureau, Rotterdam). Aanvan
kelijk iets traag ontwikkeld, maar geeft later een vrij massaal, doch stevig
gewas. Rijpt laat. Minder vatbaar voor valse meeldauw dan de andere schok
kerrassen. Heeft in het zuidwesten van 't land zeer goede opbrengsten gegeven.
Het zaad lijkt veel op dat van Big Ben, is iets platter en houdt soms iets beter
zijn groene kleur.
BLAUWMAANZAAD 1963 (rassenkeuzebericht I.V.R.O.)
In 1962 werd in Nederland slechts 55 ha blauwmaanzaad geteeld. Van de
rassen wordt de laatste jaren het meest Nobel verbouwd; Emmabloem loopt
in oppervlakte steeds verder terug.
In onderstaande tabel zijn de opbrengsten, die sinds 1952 op de interprovin
ciale proefvelden werden verkregen, samengevat met daarachter de bijbeho
rende betrouwbaarheidscijfers. Tevens is de zaadkwaliteit vermeld. Deze is
zeer belangrijk voor de handelswaarde, die vrijwel geheel door exporteisen
wordt bepaald.
ZAADOPBRENGSTEN IN VERHOUDINGSGETALLEN
Rasnaam Zeekleigronden Kwaliteit van het zaad
Nobel 101 9 Zeer goede kwaliteit diepblauw zaad
Emmabloem 99 9 Goede kwaliteit lichtblauw zaad
In beproeving:
Vroege Blauwe Zeer goede kwaliteit, zeer egale,
(voorl. naam) 115 3 helderblauwe kleur
Nobel en Emmabloem geven beide goede opbrengsten. Onder gunstige Om
standigheden kan Nobel iets meer opbrengen; onder ongunstige groeivoor-
waarden voldoet Emmabloem vaak beter. Het stro van Nobel is wat steviger
en de zaadkwaliteit is wat beter.
Het in beproeving zijnde ras Vroege Blauwe (voorlopige naam), gekweekt door
E. Diekhuis te Zuidhorn (Gr.), is kort, stevig en rijpt zeer vroeg; het gaf hoge
opbrengsten, het zaad heeft een zeer egale, mooie helderblauwe kleur.
AARDAPPELEN. Rassenbericht samengesteld door de
Rijkslandbouwconsulcnten voor het Zuidwestelijk Kleigebied.
T"\e oppervlakte aardappelen voor consumptiedoeleinden heeft de laatste jaren
U een inkrimping te zien gegeven. In vergelijking met 1959 was de teruggang
in het Zuidwestelijk Kleigebied plm. 3800 ha. De rassenkeuze onderging even
eens een verandering. Vanaf 1958 is de oppervlakte met Bintjes ongeveer 3099
ha groter geworden. In verhouding was de stijging op de Zuidhollandse
Eilanden het grootst, van 950 ha in 1950 tot 1880 ha in 1962. Daar werd de
oppervlakte dus bijna verdubbeld. In West-Brabant was de stijging 600 ha, op
de Zeeuwse Eilanden 1300 ha, terwijl deze in Zeeuwsch-Vlaanderen gering
was, n.l. plm. 170 ha.
Met de toename van de verbouw van Bintjes namen uiteraard de andere
bekende rassen in oppervlakte af. Eigenheimer heeft de grootste veer moeten
laten. Dit komt vooral tot uiting in de cijfers van de Zuidhollandse Eilanden,
waar dit ras met ongeveer 900 ha terugliep. In Zeeland is de uitbreiding van
Bintje ten koste gegaan van Alpha, Furore en Meerlander. Door deze rassen
wordt slechts een klein gedeelte van de oppervlakte in beslag genomen. Daar
entegen heeft Furore op de Zuidhollandse Eilanden aan oppervlakte gewonnen.
Re conclusie uit deze cijfers, ontleend aan de rassenlijst, kan zijn, dat de
telers na 1960 het hebben gezocht in rassen die gemakkelijk zyn te telen.
Tevens worden de zwaardere gronden wat meer voor de teelt van aardappelen
bestemd.
De behoefte aan gemakkelijk te telen aardappelrassen wordt steeds groter in
verband met de geringe arbeidsbezetting op de bedrijven. Het aanbod van
nieuwe kruisingsprodukten is vrij groot, in teelttechniek zijn deze kweek-
prcdukten vaak beter dan de bestaande rassen.
De grote moeilijkheid bij het in het verkeer brengen van nieuwe rassen is de
kwaliteit. Het ligt moeilijk om aan te geven welke rassen voor beproeving
in aanmerking komen om de oude te vervangen.
In de bijgaande tabel zijn eigenlijk geen rassen aan te wijzen, die als vervanger-
van Bintje kunnen dienen. Het ras Patrones is hiervoor het meest genoemd,
doch op de zwaardere gronden bevalt het ras niet zo best. Er treedt n.l. nogal
eens doorv/as (flessen) op, waardoor het percentage uitval groot kan zijn.
Van dezelfde kruising is het ras Extase. Dit ras is echter beduidend minder
produktief, heeft wel een mooie knolvorm en een gunstige sortering. Bleek
gevoelig voor Fasarium-rot in de knol. Mede door een goede consumptiekwali
teit kan dit ras worden beproefd als eventuele Eigenheimer vervanger. Het
ras Dalca kan hier eveneens .voor dienen. De opbrengst is goed, evenals de
sortering. Groeit soms wat grof, is gevoelig voor Phijtophthora in het loof,
weinig in de knol. Het nieuwe ras Realta gaf ook dit jaar weer lage opbreng
sten. De loofontwikkeling is matig en in droge perioden komt dit nadeel
duidelijk tot uiting. Heeft een gunstige sortering en een goede consumptie
kwaliteit.
Van de roodschillige rassen heeft Furore de grootste uitbreiding. Daarnaast
is er belangstelling voor het ras Irene. De opbrengst hiervan is wat lager, heeft
echter een goede knolvorm en dito sortering, wordt in de knol weinig door
Phijtophthora aangetast.
Als nieuw ras is Geertsema 51-18 op de rassenlijst geplaatst. Deze (Bintje x
Record) x Furore kruising heeft overal zeer hoge opbrengsten gegeven. De
knolvorm is goed, evenals de sortering. De consumptiekwaliteit wordt gunstig
beoordeeld. Voor de overige roodschillige rassen bestaat in het Zuidwestelijk
Zeekleigebied geringe belangstelling. Burmania kan in opbrengst goed mee
komen, doch vraagt door zijn grote gevoeligheid voor Stoofblauw extra aan
dacht voor de bemesting.
Voor de lichte kleigronden is Woudster een prima ras. Geeft daar goede op
brengsten en heeft goed gevormde knollen met een goede tot zeer goede
consumptiekwaliteit.
Opbrengst - sortering aardappelen 1962 Zuidwestelijk Kleigebied
Ras Opbrengst in kg Sortering in
Reg. no. per are 35/55 55
gem.zw. gem.zw. mm
°/o Opbr.verh. Gevoelig-
mm in heid
phijtoph-
1962
1958-'62
tho
in de
Eigenheimer
395
372
79
8
97
3
Bintje
427
418
66
29
109
3
Patrones
417
412
76
20
107
8
Plato
401
396
47
51
101
8
Extase
391
382
67
29
99
8
Dalco
400
391
55
43
102
7
Reajta
324
324
51
47
84
8
Furore
377
364
57
37
95
6
8
Burmania
381
370
54
43
96
Woudster
378
378
93
45
98
8
Irene
365
351
50
47
91
8
Geertsema 51-16
476
466
44
54
121
-
(Adv.)
Straks wilt U snel en ongestoord werken
Nu kunt U de LELY Kunstmeststrooier uit
voorraad kopen.
Wij zouden het jammer vinden als wij U
straks deze buitengewone strooier niet ter
stond zouden kunnen leveren.
Wij weten wel, dat de LELY strooier best de
moeite van het wachten waard is, maar het
Is nu (nog) niet nodig.
7
j/ÜJj|c> I/JXA
:g§PNv%t) v
JjlA
Bestel dan nü
Waterlandkerkje Hoek
Tel. 01170-2163 "Tel. 01154-298
