De invloed van dauwroten bij vlas
op de ondervrucht
29
VANDAAG DE DAG
FRANKRIJK WEER EENS OPEN
VOOR VARKENSVLEES
BESTRIJDING
MOND- EN KLAUWZEER HEEFT
HET RIJK ƒ44 MILJOEN GEKOST
V R IJ DAG i 1 3 A N U A I 1963
JN 1962 is op het bedrijf van de heer L. Nollen te Langeweg een proef genomen met diverse onder
vruchten, waarop het dauwrotten van vlas heeft plaats gehad. Vlas staat zeer gunstig bekend om
zijn kwaliteiten als dekvrueht, vooral wanneer dit grassen voor zaadwinning betreft.
De belangstelling voor het dauwroten van vlas neemt sinds I960 jaarlijks toe. Deze verwerkings
methode maakt een wijziging van de thans gangbare oogstmethode van trekken, binden, hokken en
schelven noodzakelijk.
In het interne rapport nr. 157 door Ir. H. Sparen berg en R. P. Wijnacker van het Instituut voor Be
waring en Verwerking van Landbouwprodukten (I. B. V. L.) „Onderzoek over het dauwroten van
vlas" in 1961 wordt vermeld, dat luzerne en witte klaver geen bedekking van vlas kunnen verdragen.
Uitlopervormend roodzwenkgras had weinig last van deze bedekking en groeide wel door.
Het is bekend, dat grassen voor zaadwinning de stikstof direct na het ruimen van de dekvrueht
moeten hebben om tot voldoende ontwikkeling te kunnen komen. Bij het dauwroten van vlas zou
den de jonge grasplantjes door het in zwaden liggend vlas bedekt worden, waardoor de N-bemesting
misschien niet tot zijn recht zou kunnen komen.
IN 1961 is daarom op 2 plaatsen een proef ge
nomen met 3 soorten van N-bemesting te
weten
a. kalksalpeter;
b. geprilde kalksalpeter;
e. kalkammonsalpeter.
Hierbij werd nagegaan of het vlas schade lijdt,
indien deze stikstofmest over het in het zwad lig
gende vlas heen wordt gestrooid op basis van een
bemesting van 200 a 300 kg per ha. Het zou n.l.
mogelijk kunnen zijn, dat hierdoor vlekjes op de
vlasstengels zouden kunnen ontstaan, die de vlas-
lintkwaliteit zouden benadelen. Indien echter het
vlas nog maar dezelfde dag wordt gekeerd, blijkt
deze bemesting zonder bezwaar te kunnen worden
toegediend zonder nadelig te werken op de kwali
teit van het vlas of de ontwikkeling van het gras
zaad.
In 1962 werd dit onderzoek voortgezet met
diverse graszaadsoorten als ondervrucht, waarbij
het vlas wederom te dauwroten werd gelegd. Het
vlas werd op 20 april 1962 gezaaid, de ondervruch
ten op 24 april. De opkomst van de ondervruch
ten was zeer goed, met een vrij dichte stand in de
rij. Bij het kunstweidemengsel was te veel zaai
zaad gebruikt en werd de stand te dicht, hetgeen
duidelijk ten koste van de ontwikkeling en de
kwaliteit van het vlas ging.
De resultaten van de ontwikkeling van de onder
vrucht zijn opgenomen in het volgende overzicht.
Proefschema en beoordeling ontwikkeling
circa 3 weken na het opruimen van liet damvrootvlas
10 geen schade aan de ondervrucht.
Ondervrucht
Rijenaistand
Zaaizaad/ha
Beoordeling
ondervrucht
Geen ondervrucht
Beemdlangbloem
7 kg
8
8
8
30
10
8
10
2
10
Moerasbeemd
8
6
Roodzwenkgras gewoon
6
8
8
5
1
10
92
6
10
Het vlas werd met de hand op 10 augustus ge
plukt en in zwaden over de ondervrucht neerge
legd. Het vlas met als ondervrucht het kunstweide
mengsel MK« moest op 3 augustus worden ge
plukt wegens sterke Botrytis-aantasting van het
vlas. Een en ander was een gevolg van het voch
tige microklimaat onder in het vlas.
Het vlas met het kunstweidemengsel MK_> is
driemaal gekeerd, n.l. op 9, 14 en 22 augustus en
opgeraapt op 27 augustus.
Het vlas met de ondervrucht witte klaver is even
eens driemaal gekeerd, n.l. op 16, 22 en 25 augus
tus en op 27 augustus opgeraapt.
Het vlas waaronder de overige dekvruchten
waren ingezaaid is Slechts tweemaal gekeerd n.l.
op 16 en 25 augustus en op 3 september opge
raapt. Het dauwrootproces is dit jaar ten gevolge
van het gunstige weersverloop snel verlopen, het
geen een gunstige invloed heeft gehad op de onder
vruchten. Het kunstweidemengsel en de witte kla
ver bleken snel in het zwad met vlas te groeien,
waarom vaker gekeerd diende te worden, terwijl
het keren er bovendien door werd bemoeilijkt.
Witte daver lijkt een ongeschikte ondervrucht
bij het dauwroten, evenals de kunstweide in deze
proef.
De opbrengstresultaten van het vlas waren als volgt
Datum
Opbrengst
Repel-
Opbrengst
in kg'ha
Percentage
RasFibra Object
Trekker'
Einde
ongerepeld
vlas
verlies
0/a
Gerepeld
Lint
lint van
gerepeld
Lint
kwaliteit
dauwróot
in kg/ha
ra v/o
stro
gewicht
Geen ondervrucht
10-8
3—9
8148
75,2
6129
1523
24,5
1,77%
Beemlangbloem
10—8
3—9
8500
75,4
6431
1565
24,3
3,75
Bosbeemd
10-8
3—9
8537
73,9
6313
1569
24,9
1,79
Kunstweide MK>
3—8
27—8
8653
77,6
6715
1821
27,1
1,72%
Kamgras
10—8
3—9
8347
76.2
6865
1592
25,0
1,75%
Kropaar
10—8
3—9
8527
75,7
6467
1611
24.9
1,77
Moerasbeemd
10—8
3—9
8361
74,7
6255
1532
24,5
1,75%
Roodzwenk
10—8
3—9
8407
73,2
6153
1552
25,2
1.77
Witte klaver
10—8
27—8
8771
76,5
6708
1677
25.0
1,74
Timothee
10—8
3—9
8574
75,6
6486
1652
25,4
1,78%
Veldbeemd
10-8
3—9
8745
74,1
6486
1667
25,7
1,77
Met de hand
getrokken,
Overige veldjes machinaal met
een Depoortere voorplukker
getrokken
Zowel uit de opbrengstresultaten aan stro en
lint als aan het lintgehalte en de lintkwaliteit blijKl
geen van de ondervruchten nadelig geweest te zijn.
Slechts het object kunstweide en witte klaver gaf
een lagere lintkwaliteit. De hoge opbrengstcijfers
voor het object kunstweide zijn toe te schrijven
aan het plukken met de hand, waardoor de op
brengstderving veel geringer was dan bij het ma
chinaal plukken.
Deze proef zal in 1963 op meer uitgebreide schaal
worden ïerhaald, waarbij ook de ontwikkeling van
het graszaad tot in een later stadium zal worden
gevolgd, mede in verband met het eventuele na
delige effect van de opslag van vlas. In bepaalde
jaren bij veel zaadverlies tijdens het dauwroten
kan deze opslag zeer hinderlijk en bovendien moei
lijk te bestrijden zijn. Als voorlopige conclusie kan
uit deze oriënterende proef wel worden geconsta
teerd, dat noch het vlas noch het graszaad als
onder vrucht ernstige nadelen van het dauwroten
ondervinden. Wel is het weersverloop voor het
dauwrootproces in deze proef bijzonder gunstig
geweest.
Afdeling Handelsgewassen van het
Proefstation voor de Akker- en Weidebouw,
S. VREEKE.
VEE EN VLEES
HE weken met de vele feest- en zondagen die we
achter de rug hébben geven onvoldoende basis
voor een beschouwing over de marktontwikkeling.
Iedereen verwachtte slapte in de varkensmarkl
vanwege de ,rare' weken waardoor liet aanbod
terugliep, trouwens men had vóór de Kerst al
flink geruimd. De stadsgrossiers, die voor de sla-*
gers toch wat varkens moesten hebben, moesten
zodoende voor courante slagersvarkens tot ƒ2,35
besteden..Het is een open vraag of dit prijspeil ge
handhaafd kan blijven. In ieder geval zijn er in
ons land nog voldoende varkens, al zal de produc
tie vanwege het zeer winterse weer geremd wor
den. By een vertrouwenwekkende handel lopen de
boeren trouwens niet zo hard met de varkens naar
de handel of de coöperatie. Als de varkens een
winstgevende prijs kunnen opbrengen zijn de boe
ren heus wel bereid zich uit de sneeuw te graven.
Wanneer er wat te verdienen is zien de boeren
hier heus niet tegen op, aldus de heer De Veer,
die daarbij nog betoogde dat men vanwege de
weersomstandigheden heus niet behoeft te vrezen
voor een tekort aan vlees in ons land.
West-Duitsland stelde weer een contingent open
voor de levering van 3750 ton spek.
Voorts gaan er nog geruchten dat Frankrijk wel
weer eens open zou kunnen gaan.
De heer De Veer vond het nog tevroeg om over
deze mogelijkheid in hel openbaar te discussiëren.
Op de slachtveemarkt wordt meer stabiliteit
merkbaar. Een geringe prijsverhoging diende zich
aan hoewel het weer ka.v. de aanvoer een rol zal
hebben gespeeld. De voorraad vette kalveren raakt
wat uitgedund, vandaar dat thans ook stierkal
veren voor de levering aan Italië in aanmerking
komen. Voor Spanje is thans circa 700 ton rund
vlees geleverd van de 2500 ton die er met prijssuö-
sidie van het F. V. V. heen kan.
Zojuist werd bekend dat een Belgische handelaar
met Spanje weer een nieuw contract heeft afge
sloten voor de levering van 400 ton Nederlands
rundvlees. Vanwege de in België beschikbare kwa
liteit,, met daarbij in aanmerking genomen de daar
geldende prijzen en onze prijssubsidie kon deze
handelaar in eigen land niet slagen. In de Spaanse-
zaak zal dus totaal 2900 ton geleverd kunnen wor
den.
Meer stabiliteit op de rundveemarkt kan daar
door een blijvend karakter krijgen wat liet ver
trouwen kan doen terugkeren.
IN de Centrale Hallen te Parijs is de notering
voor geslachte varkens, kwaliteit „belle coupe"
op een niveau gekomen waardoor de invoer van
varkensondcrdelcn met ingang van deze week
weer is gestart. De invoer is toegestaan zonder
kwantitatieve beperking.
Het Productschap voor Vee en Vlees besloot de
uitvoer niet zonder meer vrij te geven doch een
heffing in te moeten stellen van 50 cent per kg
achterham en 30 cent voor de schouders per kg.
De andere onderdelen als carbonade, rug en buik-
spek enz. zijn niet belast met een heffing.
Het bovenstaande geldt eveneens voor België
en Luxemburg (anders zouden de varkens deze
landen als Invoerstation gebruiken voor zij naar
de „Hallen van Parijs" zouden gaan.
Het Productschap bericht dat genoemde heffin
gen zijn ingesteld om het regelmatige verloop van
de hammen en schouders export naar andere lan
den niet n gevaar te brengen.
Kennelijk had men hier in voorgaande al de
„lucht" van, gezien de marktontwikkeling.
D.
DE financiering van de bestrijding der besmet-
telijke dierziekten rundertuberculose en de
abortus Bang geschiedt geheel door de veehouders
zelf. Ook de kosten van de normale preventieve
enting van de runderen tegen mond- en klauwzeer
worden door de veehouders gedragen. Voorts zal
de Overheid financiële bodengen in de georgani
seerde varkensziektenbestrijding, terwijl daarnaast
nog financiële medewerking is verleend aan de
versterkte bestrijding van de varkenspest. De kos
ten van de bestrijding van mond- en klauwzeer
ingevolge'de voorschriften van de Veewet komen
ten laste van het Rijk. De inmiddels bedwongen
mond- en klauwzeerepizoötie van het thans, af
gelopen jaar heeft ƒ43.279.368,gekost, terwij!
naar schatting nog financiële verplichtingen lopen
tot een bedrag van 1,miljoen. De totale kosten
zullen derhalve ongeveer 44 miljoen bedragen,
aldus de M. v. A. bij de Landbouwbegroting.
