De Landbouw in het jaar 2000
HET is een warme augustusdag, 't Is al een hele tijd
droog geweest, de zon schijnt fel en doet de lucht aan
de horizon trillen. Terwijl ik enkele gerstekorrels in het ap
paraatje steek, dat ik bij me heb om het vochtgehalte nog
even te bepalen, sta ik te peinzen over de tijd van nu. Ik
heb de leiding over dit bedrijf van ruim 100 ha, voor de
werkzaamheden ben ik alleen. Maar dat idee verontrust me
niet, ik doe het al tientallen jaren zo. De gemiddelde grootte
van de landbouwbedrijven is ongeveer 100 ha, de tuinbouw
niet meegerekend. Iedere agrariër is volkomen op zichzelf
aangewezen, toch heb ik het erg gemakkelijk, vooral nu er
definitief een einde gekomen is aan de suikerbietenteelt. De
Europese regering heeft nu de produktie van de benodigde
suiker voor onze staat in handen. Ik herinner me dat de
kranten vertellen hoe het precies nu gaat. Met kunstmatig
bladgroen in water waar kooldioxyde in wordt geperst en
dan weer blootgesteld wordt aan straling met een golfleng
te die gelijk is aan een gedeelte van het zonlicht. Deze labo
ratorium-methode gebeurt nu in het groot in de fabriek en
levert zo de begeerde bietsuiker op, maar eigenlijk heb ik
de finesses ervan niet begrepen. Enkele details van dit pro
cédé waren al in mijn jeugd uitgevoerd maar het was toen
niet lonend in de fabriek bietsuiker te fabriceren zonder
tussenkomst van de levende beta zelf, totdat ongeveer een
jaar of tien*terug een Fransman, ik ben zijn naam vergeten,
die glorieuze ontdekking deed.
Om zich een idee te vormen van de moeiiyk-
heid om te voorspellen hoe de landbouw met
alles er in 't jaar 2000 aan vast zal zyn is 'fc
het beste zich te realiseren wat iemand dacht
van de landbouw in 1960, terwijl die vraag in
1920 gesteld werd. Echter is nu de prognose
voor 2000 nog veel moeilyker omdat de ont
wikkeling zich in een dermate hoog tempo
heeft versneld dat het verdere verloop nau
welijks is te gissen. Men zou de versnelling
van de technische-sociaal-eConomische ver
andering in de agrarische sektor kunnen
vergelijken, met iemand die in een zeer snel
straalvliegtuig zit en bij de vlucht zo in de
kussens wordt gedrukt dat hij geen kans
heeft om rond zich te zien. Laten we ons
indenken dat het reeds het jaar 2000 is en
dat ik hierover vertel.
De tarweteelt is grondig gewijzigd. De percelen
met wintertarwe blijven nu vreemd genoeg drie,
vier soms vijf jaar liggen, terwijl er toch maar één
keer is gezaaid. De Russen hebben baanbrekend
werk verricht door op geheimzinnige wijze tarwe
met kweek te kruisen (ze bohoren immers beide
tot het geslacht Triticum) op zodanige manier dat
de eigenschap van kweek om na iedere wintertijd
of na afmaaien weer uit te lopen en nieuwe plan
ten te vormen, daarmede de grote produktie van
het Russische tarweras Vostoc, een voetziekte re
sistent en hoogproduktief wintervast tarweras in
Europa te brengen.
A ja, er is nu voedsel genoeg op onze aarde voor
iedereen ondanks de geweldige bevolkings
explosies van de laatste 50 jaar. Dorre woestijn
gebieden op aarde zijn herschapen in vruchtbare
vlakten. Nadat practisch alle rivieren in waterbe-
hoeftige streken afgedamd zijn voor bevloeiing en
oorspronkelijk ook voor electriciteit. Na die tijd
groeit in de pampa's van Argentinië en Brazilië en
de droge staten van het verre oosten van de U.S.A.
hot gras hoger dan ooit en grazen hier nu 's we
relds grootste kudden vee. De Russen hebben Cen
traal Azië grondig gewijzigd, bergruggen door
atoomexplosies doen verdwijnen en rivierlopen
doen wijzigen. Men zegt dat zuidelijk Siberië nu
één groene vlakte is. Zelfs de ontzagwekkende
grote Gobi-woestijn in Oost-Azië (Mongolië) en
droge gebieden van West-China hebben de Chine
zen door afdammingen van de Gele rivier herscha
pen in vruchtbare rijstvelden. Ik herinner me nog
dat een dertig of veertig jaar terug de kranten
schreven van mensen die plotseling enorm fortuin
maakten in Westelijk Amerika met het bespuiten
van regenwolken met zilverjodide door middel van
vliegtuigen. Er zijn dan wel regenwolken maar ze
laten hun water niet los, dat gebeurt immers alleen
wanneer de wolken van een warm naar betrekke
lijk kouder gebied trekken, ook een gebergte kan
de oorzaak zijn dat het gaat regenen. De westen
wind van de Stille Oceaan bracht vochtige lucht
boven land maar daar wras het veel warmer (in
de zomer) in tegenstelling tot Europa (zeewater
warmer, Golfstroom). Tegenwoordig wordt „kunst
regen" toegepast waar geen bevloeiing mogelijk
is en toch wolken aanwezig zijn.
MAAR vrijwel de grootste revolutie op motor-
gebied sinds mijn jeugd is ongetwijfeld de
ontwikkeling van de practisch geluidloze brand
stofcelmotor (motor met een hoog rendement) ge
weest; de dieselmotor die in mijn jeugdjaren zijn
lawaaierig hoogtepunt heeft gehad, bezorgde iedere
bestuurder een geestelijke vermoeidheid door zijn
lawaai; bovendien was het rendement niet zo hoog
maar daarentegen de slijtage wel. Toen ik mijn
eerste tweeschaarsrobotploeg kreeg was die factor
..vermoeid door lawaai" niet belangrijk meer, al
thans niet voor het ploegen. De celmotor was toen
al algemeen geworden. In de vroege zestiger jaren
begon Allis Chalmers, in Engeland het eerst met
de celmotor bij tractoren toe te passen. De motor
bestaat uit een groot soort accu die zolang stroom
afgeeft, zolang er Propaangas en zuurstof in de
accu worden gebracht. Zonder vuur komt ellectri-
sphe stroom vrij, waardoor de elektromotor wordt
aangedreven, die zodoende het hart van de tractor
is. Alle motoren op mijn werktuigen en trekkers
zijn van dit type. De eerste tijd deed de practische
geluidloosheid van de motor me onwerkelijk aan.
Dat herinner ik me nog goed. De robotploegen be
spaarden veel manuren, een Nederlander van de
eilanden heeft deze uitvindingsprimeur gehad. Ja,
waar is eigenlijk de tijd gebleven dat een tractor
uur duurder was dan een man-uur!
Het kost nu b.v. 2 V» maal zoveel als een tractor
uur. Tot voor 3 jaar terug moest ik nogal eens op
het land gaan kijken of de robotploeg zijn werk
nog goed deed. Dat is nu niet meer nodig. Deze
herfst wordt het drie jaar dat ik de ploeg via een
televisie-systeem in de gaten kan houden. Ik heb
de vrij kostbare installatie in een apart vertrekje,
grenzen# aan dé' .woonkamer laten plaatsen. Een
trilling vrije- en stevige televisiecamera geplaatst
boven op de motor kan zich gemakkelijk, op radio
grafisch commando van mij thuis, in alle richtin
gen draaien en zich in het werk stellen en direct
de beelden doorgeven op mijn beeldscherm waar
ik dan vooral in de eerste tijd nieuwsgierig de ge
beurtenissen daar op die verre kavel volgde. De
grap van het dag en nacht laten doorrijden was er
snel af, vooral na ongewenste gebeurtenissen zoals
die bij mijn buurman.
In de nacht had de robotploeg zich door nog on
opgehelderde omstandigheden (de robotploeg had
moeten stilvallen) door een afrastering rond een
weidekavel geboord en daar in het duistere van de
nacht ongeveer 1 Va ha weiland omgeploegdAlle
landbouwbedrijven zijn nu langzaamaan eenzijdig
georiënteerd geworden. Grote aantallen koeien
vindt men op de geperfectioneerde bedrijven, zo
tussen de 100 en 200 melkkoeien.
Twee mensen kunnen het werk gemakkelijk aan.
De machinaal gemolken melk komt via de pijplei
dingen in een gekoelde verzameltank. Tankauto's
slurpen de melk op en brengen ze naar de fabriek.
Het voer in de stalperioden bestaat uit krachtvoer
maar voornamelijk uit ingekuild gras en gehak-
selde mais.
UROEGER gedijde de hybride mais in onze stre-
ken niet zo goed, te koud, te nat en te winde
rig. Nu beschikken we over een aangepaste zoge
naamde Polyhybride mais die een onovertroffen
kg-opbrengst per ha geeft en tevens ook de mees-
(zie verder volgende pagina.)
Tekening ontleend aan de Agro-Chemie Koerier Arnhem.
