De aktiviteiten van het C.B. in een
veranderende wereld
Oogst- en afzetverwachting appels en peren
749
(Vervolg TUINBOUW.)
Ir. HAENEN VERLAAT
ZEEUWS-VLAANDEREN
AARD APPEL VERWERKINGSBEDRIJ F
N.V. LANKO TE TER AAR
IN OPRICHTING
ONDERZOEK FOKPRESTATIES
ZEEUWSE K. I.-STIEREN
ZEELWS LANDBOUWBLAD
AP een bijeenkomst voor de landbouwpers de vorige week te Goes, gevolgd door een excursie
langs enkele coöperaties in Zeeuws-Vlaanderen en die op Noord-Beveland. werden door ir IJ.
de Boer, C. H. Morsink en ir. B. G. Oude Ophuis inleidingen gehouden over resp.:
3$ De aktiviteiten van het Centraal Bureau in en veranderende wereld-
De afzet van granen in het licht van de veranderde oogstmethoden
49 Technische aspecten van het oogsten, drogen en opslaan van granen.
DE directeur-generaal van de landbouw heett
de heer ir. J. A. H. Haenen, rijkslandbouvv-
(onsulent te Axel, met ingang van een nader te
opalen datum met de leiding van het rijksland-
ouvveonsulentschap voor West Noord-Brabant
belast. Het ligt in de bedoeling dat ir. Haenen zijn
werkzaamheden in zijn nieuwe ambtsgebied aan
vangt zodra hij zijn functie in Zeeuws-Vlaanderen
kan overdragen. De heer Haenen volgt dan de heer
ir. L. J. P. Kupers op die tot lector in de leer van
de teelt der akkerbouwgewassen is benoemd.
Ir. IJ. Ad Eoer wees tijdens een de vorige week
gehouden bijeenkomst voor de landbouwpers
te Goes in zijn inleiding op de N.V. Lanko in op
richting, opgebouwd op een viertal Zeeuwse Co-
operaties en het Centraal Bureau- Drs. J. Dijkgraaf,
secretaris van het I» C. C. voor Z. W. Nederland,
deelde ons hierover het volgende mede.
Zoals bekend hebben enige Coöperaties in Zee
land reeds een aantal jaren de coöperatieve afzet
van aardappelen ter hand genomen, welke via het
C. B. plaats vindt. Op de Z. H. eilanden zijn de
telersverenigingen aktief door bundeling van aan
bod door afzetverenigingen. Sinds het vorige jaar
is in Z. W. Nederland, Zeeland, West-Brabant en
de Z. H. eilanden, het .gesprek op gang gekomen
om gezamenlijk tot een verdere bundeling van
krachten te komen. Een viertal Zeeuwse Coöpe
raties n.l. Kortgene, Walcheren, West Zeeuws-
Vlaanderen en Zierikzee hebben nu tesamen met
het C. B. de N.V. Lanko in oprichting gesticht. De
mogelijkheid is opengelaten dat ook andere ver
enigingen enz. zowel in Zeeland als elders als aan
deelhouder in deze N.V. kunnen toetreden. Op deze
wijze wordt getracht te komen tot een veranl woord
aanbod en afzet van aardappelen. De N.V. Lanko
met een- maatsch appel ijk kapitaal van 1.000.000,
heeft de beschikking over de voormalige zuivel
fabriek Ter Aar verkregen, die men nu bezig is,
niet de modernste machines van West-Europa, in
te richten voor de produktie van voorgebakken
frites. Men is voornemens dit najaar met de pro
duktie te starten. Gezien de ligging der fabriek
nabij de grote steden in de Randstad Holland ver
wacht men van de zijde der Horeca-bedrijven als
arbeidsbesparend half veredeld produkt op een
goede afzet. Deze aardappelverwerking zal echter
geen grote quanta aardappelen vragen. Daarnaast
blijft de afzet van buikaardappelen de aandacht
vragen met de verwerkingsmogelijkheden in klein-
verpakking. Voorlopig is met de direktie van de
N.V. Lanko de heer A. de Kok van het Centraal
Bureau belast. Als Commissarissen treden op de
heren P. J. Bom, namens het C. B.; J. v. d. Zande
te Nieuwerkerk; W. K. Nieuwenhuijzen te Oost-
kapelle; J. C. Risseeuw te Zuidzande en J. J. van
Maldegem te Kortgene.
Onze beste wensen vergezellen de N.V. Lanko
op haar weg!
Deze week willen wij allereerst in het kort aan
dacht besteden aan hetgeen de heer De Boer op
merkte. Deze wees op het toenemend aantal uit
spraken betreffende de noodzaak van samenwer
king tussen landbouwcoöperaties en de particuliere
handels- en industriële ondernemingen. Spreker
merkte op dat deze samenwerking niet alleen
formeel als zakelijk aanwezig is maar ook met
betrekking tot de algemene belangenbehartiging
bij de afzet van landbouwprodukten reeds plaats
vindt. Het C. B. isoleert zich wat deze samenwer
king betreft bepaald niet en deze wordt, bijv. bij
exporttransacties, zelfs vaak gezocht.
Dikwijls houdt de oproep tot meer samenwer
king in, dat meer aan gezamenlijk marktonderzoek
moet worden gedaan. Hiervan is ook het C. B.
voorstander. Voor het bedrijfsleven ^begint het
feitelijke werk pas na het marktonderzoek en dit
is vaak niet zo eenvoudig als men veelal denkt. De
mogelijkheden van marktverovering en markt-
bederf liggen zeer dicht bij elkaar, wanneer vele
ondernemers op de zelfde basis van zo'n onderzoek
de markt gaan bewerken. Het C. B. voelt dan ook
meer voor een eigen aanvullend onderzoek. Markt
verkenning en bewerking door persoonlijk con
tact, waaraan ook de coöperaties veel aandacht
besteden is voor het bedrijf van veel wiaarde.
Een dynamisch beleid is noodzakelijk. Het „één
voor allen, allen voor één", richtsnoer van de co-
operatie, zou kunnen leiden tot de gedachte dat
haar praktisch handelen op de weg van producent
naar consument door een grote mate van unifor
miteit gekenmerkt zou zijn. Het Centraal Bureau
meent evenwel dat er veel plaats moet zijn voor
het hier „zus" en daar „zo", zelfs wat de onder
nemingsvorm betreft.
Naast de coöperatieve ondernemingsvorm die
voor boeren en tuinders het meest in aanmerking
komt om hun gelijk gerichte belangen bij de afzet
en de aankoop te behartigen, komt ook de andere
ondernemingsvorm, die van de N.V., naar voren.
Ir. De Boer noemde naast de reeds bekende onder
nemingen op het gebied van de pluimveeslachterij,
de N.V. Lanco, die een aardappelverwerkingsbedrijf
te Ter Aar zal exploiteren.
De leden van de coöperaties behoeven niet als
kasplantjes behandeld te worden. De coöperaties
zelf ook niet. In dit verband duidde spreker op een
wijd verbreide verkeerde mening, dat bijv. het Cen
traal Bureau geen belasting zou betalen. Het tegen
deel is waar. Het betaalt het normale percentage
aan vennootschapbelasting. Alleen over een betrek
kelijk klein bedrag n.l. IVz a 2°/oo van de omzet
per jaar, 'dat op de prijzen der artikelen wordt
teruggegeven, wordt geen belasting betaald. Dit
is een bedrag dat in het niet valt tegenover de 10
van De Gruyter en alle andere zaken die op de
een of andee manier prijscorrecties geven.
AVER de vele investeringen die thans worden
v verricht, aansluitend op de nieuwe oogstme
thoden merkte Ir. De Boer op, dat in 't algemeen
er nog te weinig opslaggelegenheid in Nederland
is en wel in het bijzonder in het noorden. In stre
ken, waar men reeds belangrijke investeringen op
dit gebied lieeft gedaan, moet gewaakt worden te
gen overinvestering. Het graan moet stromen en
en niet in silo's blijven liggen, aldus Ir. De Boer.
Een goed samenspel met de verwerkende industrie
is hier van groot belang.
Ir. De Boer wees op de horizontale samenwer
king waartoe ook de coöperaties gedwongen wor
den door de grote concentraties in de E. E. G. In
Nederland mogen organisaties als het C. B. en
C. T. V. groot zijn, in het E. E. G.-gebied kunnen
gemakkelijk grotere „reuzen" worden aangewezen
als concurrent van de coöperatie. De E. E. G.
vraagt van het C. B. in de komende jaren extra
inspanningen. Alhoewel concentratie in vele ge
vallen een voor de hand liggende oplossing biedt
is concentratie in het wilde weg gevaarlijk.
Het bovenstaande geeft samengevat weer het
geen Ir. De Boer naar voren bracht. De volgende
week gaan wij nader in op de vraagstukken die
door de andere sprekers op deze bijeenkomst wer
den belicht.
B.
UOOR het verkrijgen van inzicht in de fokkerij
van de Zeeuwse K. I.-stieren wordt op ge
zette tijden vanwege de Provinciale Commissie ter
bevordering van de rundveefokkerij in Zeeland een
onderzoek .ingesteld naar de exterieurvererving.
Het volgen van deze afstammelingenkeuringen van
veehouderszijde is bijzonder nuttig. Immers van
de keuze en het gebriiik van de stieren hangt in
de fokkerij zoveel af.
Een afstammelingenkeuring is in tegenstelling
tot een Fokveedag geen show, waar de dieren ge
rangschikt worden op volgorde van type en kwali
teit, maar een vertoning van een ongeselecteerde
groep nakomelingen van een stier. Getracht wordt
per stier een groep van vijftig nakomelingen bij
een te brengen. Voor de jongere stieren wordt bij
het voorlopig onderzoek, indien onvoldoende na
komelingen beschikbaar zijn, wel met een gerin
ger aantal volstaan. Het is immers noodzakelijk
zo spoedig mogelijk een inzicht te krijgen in de
vererving van de stieren. Voor herhaald onderzoek
komt dit jaar in aanmerking de stier Roorda Wietse
van de K. I.-Vereniging Walcheren.
Dit onderzoek zal plaats vinden op vrijdag 7
september a.s. om 9.30 uur 's morgens op het „Mo
lenwater" te Middelburg.
Ter verruiming van het zo noodzakelijk inzicht
van de fokprestaties der K. I.-stieren geven wij
de veehouders in overweging deze keuring ie
bezoeken, waarbij niet enkel gedacht wordt aan
de leden van de vereniging, waarvoor het on
derzoek zal plaats vinden, maar ook aan de aan
geslotenen bij de overige K. I.-Verenigingen in
Zeeland.
t. K.
(Vervolg van pag. 746)
Met conclusies moet men echter voorzichtig
zijn want ook in het verleden kwamen derge
lijke opeenvolgingen van slechte zomers wel
voor. Er werd toen niet zoveel drukte over ge
maakt en onze persoonlijke indruk is, dat men
toen dergelijke tegenvallers gemakkelijker ac
cepteerde. Men moest toch al zo veel aanvaar
den; tegen ziekten en plagen waren geen mid
delen en vakantie was geen probleem om de
eenvoudige reden dat niemand vakantie had!
IMS gevolgen van dit bijzondere groeiseizoen
zijn vele. De graanoogst is laat en komt te
liggen in een tijd waarin de nachten lang en de
dagen kort zijn. Men moet dan wel heel mooi
oogstweer hebben om alles vlot en in redelijke
conditie binnen te krijgen. De bietenoogst wordt
ook zeer laat. Zonder twijfel zullen de gevolgen
nog in het volgende jaar bemerkbaar zijn, in het
bijzonder bij overjarige gewassen en dus ook bij
vruchtbomen. De insectenwereld is ook van de
wijs, want er zijn o.a. bijna geen vliegen en blad
luizen. Waarschijnlijk zijn de eerste generaties
mislukt als gevolg van de koude.
M. SCHARRINGA.
AEWOONTE getrouw heeft vorige week het Centraal Bureau van de Tuinbouwveilingen door
middel van haar officieel orgaan „Groenten Fruit" haar zienswijze bekendgemaakt ten aan
zien van de afzetmogelijkheden voor appels en peren van de oogst 1962. Het leek ons interessant om
de conclusie weer te geven.
We lezen daarin dat het Centraal Bureau van vie Tuinbouwveilingen voor de Nederlandse appelen
en peren in het komende seizoen een vlotte afzet verwacht ondanks de grote oogsten in Zuid-Europa.
De prijzen in Nederland zullen gemiddeld vrij wat hoger liggen dan in 1960-'61, ofschoon niet zo hoog
als in 1961-'62.
Enkele Nederlandse appel- en pererassen zullen beslist schaars blijven met als gevolg hoge prijzen.
Afzetmoeilijkheden zullen dit seizoen dan ook waarschijnlijk achterwege blijven.
Naar de indruk van genoemd Centraal Büreau van Veilingen zal 1962-'63 een ideaal seizoen zijn
om de nieuwe E. E. G.-regelingen ten aanzien van kwaliteiten en invoerbepalingen te introduceren, in
een seizoen met een overvloedige fruitoogst zouden alle nieuwigheden veel moeilijker in te voeren zijn.
De schattingen van de oogsten in de Europese landen, Canada en de Verenigde Staten worden ia
onderstaand overzicht opgenomen, almede de oogsten van deze landen in 1960 en 1961, alles in mil
joenen kilo's.
Land:
appels
peren
1960
1961
1962
1960
1961
1962
België
175
130
150
65
60
65
2489
866
1400
634
317
386
Engeland
666
348
458
72
52
45
Frankrijk
684
689
828
278
245
309
Griekenland
92
100
145
25
30
41
Italië
1837
2050
2320
622
750
825
Nederland
385
300
275
137
120
100
Sub totaal
6328
4483
5576
1833
1574
1771
Verenigde Staten
2246
2542
2466
556
563
591
Canada
309
284
269
34
35
39
Totaal «iii11Mi,Tiiij.f.i111
8883
T3Q2
8311
2423
2172
2101