De marktpositie van contractteeltgewassen
BROUWGERSTMARKT
DE O L V EH VAN 1 879
T29
MARKTBERICHTEN
LEVENSVERZ E K E R I N G
i
mJm&m
VRIJDAG 24 AUGUSTUS 196Ü
augustus-overzicht.
Ï|E marktpositie van contractgewassen die tegen een vaste prijs worden
gecontracteerd, is voor de telers slechts indirect van betekenis, want de
contracterende kweker/handelaar of industrie draagt zelf het risico van afzet
en handelsprijzen. Toch is het logisch dat een gunstig marktperspectief met
veel vraag van invloed is op de toepassing van de teeltvoorwaarden en de
kwaliteits'voorschriften. Zo is deze zomer de oogstperiode van de contractteelt
voor de conservenindusti ie met als hoofdzaak de campagne van conserven-
erwten zeer laat en de opbrengsten variëren sterk rondom 1500,per ha.
Na de voorspoedige afzet van gioentenconserven, zowel blik, glas als vries-
conserven, heeft de industrie aandrift tot een zo lang mogelijke seizoens
campagne- dit jaar met late bloei tot in augustus. Voor de tarratie bij leve
ring per kg peul, naast afrekening op ha-basis of per kg gedopt met de zgn.
tenderometer hei: meest voorkomende systeem, wordt min of meer samenge
werkt met commissies uit de contracttelers, deels met intermediair van de
Peulvruchten Studie Combinatie als neutrale instantie. Bij een opbrengst van
b.v. 12 ton peulen per ha tegen b.v. een prijs van 12 cent per kg of 10 ton a
14 cent. is de opbrengst wellicht in evenwicht met een goed gewas rijpe erw
ten, althans naar het huidige markt vooruitzicht waaronder ook dat van erw
tenstro. Het groene-erwtenloof wordt door de industrie aan de fouragehande-
laren verkocht,
Voor de telers schuilt het risico van doperwten echter in hoofdzaak in de
beperkte keus van geschikte rassen voor blik- of vriesconservering, ook al
doen de kwekers hun best voor nieuwe, meer oogstzekere rassen, vroeg rijp
en bestand tegen nachtvorst en diverse ziekten. Ingedeeld in rondzadige zoals
Gloire de Quimper en gekreuktzadige rassen als Kalvedon Wonder, is het
wachten op aanwinsten van Nederlandse kwekers als Finette, Double One en
Kaiva. Bij de stamslabonen is de opgave de dubbele zonder- draad te verbete
ren, o.m. ten behoeve van het mechanisch oogsten. Ook de verwerking van
tuinbonen en kapucijners tot conserven neemt toe, afhankelijk van de markt-
vooruitzichten en de contractteeltorganisatie, met inschakeling van tuinbouw
veilingen ten aanzien van de prijsvorming.
Wat de algemene en bijzondere teeltvoorwaarden betreft, is het van
groot belang dat voor Zeeland, Brabant en Holland door de lamtbouw-
standsorganisatK s in deze gewesten een Stichting voor de contractteelt
is opgericht om bemiddeling te verlenen bij het opstellen van contrac
ten <-n de uitleg daarvan, annex het geven van voorlichting omtrent de
betreffende teelt van zowel land- als tuinbouwgewassen. Het is te wen
sen dat de belanghebbende handel en industrie die deze gewassen voor
hun grondstof voorziening nodig hebben, hieraan in hun eigen belang
medewerking verlenen, mede door regelmatig voorlichting te geven
over de marktpositie waarmee de contractprijzen en de diverse teelt-
voovvaarden ten nauwste verband houden.
IYTT geldt in het bijzonder voor de contractteelten op participatieprijs,
U waarbij de teler een bepaald percentage van de netto-handelsprijs ont
vangt. Hierdoor is in korte jaren de contractteelt van gazongraszaden populair
geworden. Nu dreigt dit participatiecontract door onbehagen over de afreke-
ningen van oogst 1961 evenwel in diskrediet te raken, daar de financiële uit-
komsten 20 tot 50 lager zijn dah weleer, toen opbrengsten van 2000,— en
meer per ha weinig aanleiding gaven tot kritiek.
Vanuit de Wleringermeer voeren de drie landbouwstandsorganisaties in
andere teeltgebieden thans actie om meer uniforme teeltvoorwaarden,
periodieke marktberichten, speciaal over de export van graszaden en
medezeggenschap van zgn. contractcommissies namens de telers ten
aanzien van de wijze van contracteren, de aftrekposten voor bewerkings-
kosten en kwaliteitskortingen en -toeslagen door inschakeling van des
kundigen.
WAAR verluidt stellen de drie centrale landbouworganisaties zich achter
deze actie, met medewerking van het Landbouwschap, terwijl het over
leg met de organisatie van de graszaad-kweekbedrijven nu op gang is geko
men. Tot dusver verzetten de contractfirma's zich tegen exportmarktnoterin.
gen en werd meer en meer afgeweken van de tot dusver geldende Algemene
Teeltvoorwaarden
De laatste jaren werden de kwaliteitseisen in de exporthandel naar Enge
land en de Verenigde Staten ten aanzien van schadelijke onzuiverheid welis
waar hoger, maar het prijsniveau bij oogst 1960 ca 50,per 100 kg
lager. Van roodzwenk is de contractteelt in het geheel niet meer lonend. In-
•middels is de marktinzinking voor het éénjarige Wèsterwolds raaigras na
rigoureuze inkrimping van de contractteelt tegen vaste prijs, dus direct reage
rend op te lage prijs, weer met ca ƒ100,— groothandelsprijs aan de betere
hand.
Denemarken is met graszaden op de exportmarkt een grote concurrent,
maar volgens de Voorzitter van de samenwerkende Deense zaadtelers-coöpe
raties daalde de Deense export tof 6700 ton, terwijl dat van Nederland opliep
tot rond 9500 ton. Het graszaadareaal in 1962 is in Denemarken evenals in
Nederland nog weer enigszins uitgebreid, hoewel de marktprijzen de Deense
produktiekosten voor diverse soorten nauwelijks kunnen dekken. De binnen
landse afzet is in Denemarken door het kunstweidensysteem evenwel belang
rijk groter dan in Nederland. De ontwikkeling van het Euromarktbeleid
inzake granen zal voorts van grote invloed kunnen worden op de animo voor
contractteelt. Een redelijke contractbasis, waarbij de risico's van een wissel
vallige exportmarkt evenwichtig over beide contractpartijen worden verdeeld,
zal zich daarbij evenwel als een noodzakelijkheid aandienen.
Wat de teelttechniek betreft heeft ons. land een voorsprong op concurrenten
door hogere zaadopbrengsten, maar ook door een strenge veld en kwaliteits
keuring in het algemeen belang, waardoor do contractteeltbedrijven en de
contacttelers op geschiktheid en ambitie worden geselecteerd.
Verstrekt door N. V. Gebr. van den Akker Agenturen, Rotterdam, tel. 0.10 - 134655.
De kwaliteit van de geoogste gerst is beter dan al
gemeen verwacht werd. Sortering en opbrengsten
blijken zeer goed te zijn. Het eiwitgehalte is bijzonder
laag; wij hebben voor de Balder nog geen percentage
boven 10 vastgesteld. Alleen het vochtgehalte fluc
tueert bijzonder, en wel van 13,5 tot 22 en
soms nog wel hoger.
Het ziet er naar uit, dat wij, wat betreft de afzet
mogelijkheden voor brouwgerst een moeilijk seizoen
tegemoet gaan. Evenals in ons land, zijn ook de oog
sten in Frankrijk en Duitsland zowel in kwalitatief
als in kwantitatief opzicht goed. Geschoonde Duitse
brouwgerst wordt tevergeefs op basis 31,85 cif
Mannheim aangeboden.
Franse brouwgerst wordt op dezelfde basis voor
30,60 naar Duitsland geoffreerd, terwijl wij deze in
ons land onder 30,kunnen kopen. Wij zullen dit
jaar in enge konkurrentie met de Franse exporteurs
en de Duitse boeren onze positie bij de Duitse mou
terijen moeten handhaven, zodat de Hollandse brouw
gerst; bij de Duitse mouters een belangrijke plaats
blijft innemen en wij in de komende jaren, die, naai
wij aannemen gemakkelijker zullen zijn, weer veel
brouwgerst naar Duitsland kunnen exporteren. Hol
land mag zich onder geen beding door Frankrijk van
de Duitse markt laten verdrijven!
Het is de opzet van de E. E. G. om een vrij stabiel
prijsniveau te creëren, dit n.l. door middel van in
voerheffingen, die dagelijks aan kleine fluktuaties
op de internationale markt aangepast worden. Het
ziet er naar uit, dat in het komende seizoen inder
daad grote prijsfluktuaties, zoals wij die b.v. het
vorig seizoen gekend hebben, niet voor zullen komen,
te meer daar o.a. de Duitse invoerheffing gedurende
het seizoen zes maal met 0,36 per 100 kg verhoogd
wordt. -•*
Wat er ook zal gebeuren, het staat v^st, dat het
komende seizoen in vele opzichten volkomen anders
zal zijn dan het vorige. Vorig jaar om deze tijd had
den wij b.v. reeds meer. dan honderd kontrakten Hol
landse Balder brouwgerst, (variërend van 100 tot 400
tons) met onze buitenlandse afnemers afgesloten. Dit
aantal is thans verhoudingsgewijs gering, waaruit 'ge
concludeerd kan worden, dat thans nog slechts een
kleine hoeveelheid van de oogst naar het buitenland
is verkocht.
Het vorig seizoen kwam het C. B. K. op 2 augustus
in de markt en kocht binnen twee dagen meer dan
10.000 ton voor september/oktober afname tegen een
prijs van 28,50 plus premiën. Tot heden heeft het
C. B. K. nog geen Hollandse brouwgerst van de nieu
we oogst gekocht.
Verwacht wordt, dat de Duitse regering voor uit
voer van gerst een exportpremie zal verlenen op de
hoogte van de invoerheffing. Zodra dit het geval is,
zal geschoonde Duitse brouwgerst in Nederland bene
den 32,geleverd kunnen worden en wel gedurende
het gehele seizoen.
Invoerheffing België t.o.v.
Frankrijk Holland Derde landen
deze week B.fr. 43 B.fr. 16 B.fr. 145
vorige week 43 16 149
per 100 kg
Invoerheffing
Duitsland
deze week DM 115,21 DM 98,90 DM 203,60
Vorige week 118,12 101,01 203,60
per 1000 kg
Hoewel men vaak door de vele invoerbepalingen de
indruk krijgt, als zouden wij ons, wat betreft de gra
nen, op een geïsoleerd eiland bevinden, toch worden
onze prijzen wel degelijk door de internationale markt
beïnvloed.
GROENTEN- EN FRUITMARKT
In de zuidelijke helft van het land hebben flinke
aanvoeren van prinsessebonen plaatsgevonden. Met
name geschiedde dit in Barendrecht, Kapelle en Ber
gen op Zoom. De prijzen die vorige week nogal ge
daald waren, hebben zich deze week enigszins her
steld. Zo liep de le kwaliteit op van 0,65 naar onge
veer 0,80 per kg. Kennelijk was op de aanvankelijk
gedaalde prijzen de vraag meer algemeen geworden.
De afzet vond nog bijna uitsluitend naar de binnen
landse verse markt plaats.
Ondanks dat het aanbod van de diverse soorten
zomerkooi beperkt is, vallen de prijzen tegen, mede
doordat er weinig exportvraag bestaat. In Broek op
Langendijk deed rode kool dinsdag 4,50—14 en
gele kool 4,50-—10,50 per 100 kg. Groene kool kwam
doorgaans niet boven 15. De animo voor witte kool
was ook al niet sterk. Hiervoor werd 48 per
100 kg gegeven.
In Zeeland verkreeg de aanvoer van pruimen reeds
flinke betekenis. Ook het sortiment werd wat rui
mer. Op vrijdag liep de markt tijdelijk op. De Czar-
pruim deed toen 1,622,16 per kg, terwijl de On
tario 1,702,16 opbracht. Op maandag daarna
liepen de noteringen snel terug. De prijsdaling- be
droeg per kg ongeveer 70 tot 90 cent. By een veel
ruimer aanbod was dit ook wel te begrijpen.
De aanvoer van appelen is verder toegenomen. De
hoofdschotel werd nog gevormd door Yellow Trans
parent. Verder werden aangeboden Stark Earliest,
Perzikrode Zomerappel, Beauty of Bath en Earlv
Victoria. De prijzen zijn wel gedaald, maar deson
danks heel gunstig gebleven. De afzet vond plaats
naar de binnenlandse markt en in toenemende mate
naar West-Duitsland, België en Zweden.
Geleidelijk komen er meer kroten aan de veilingen.
De vraag voor export is wat teruggelopen, die van
het binnenland bleef op peil. Tot een prijsmatiging
kwam het nog niet. Meestentijds werd ƒ0,10ƒ0,16
per kg betaald.
BROUWGERSTNOTERINGEN VAN 20 AUG. 1962.
„Balder" brouwgerst: kiemkracht 95 vocht
17 doorval 5 augustus/september ƒ28,90 bie
den, 29,gedaan en laten; september 29,25 gedaan
en bieden; oktober ƒ29,50 bieden.
„Balder" brouwgerst: kiemkracht 98 vocht
16,5 doorval 1 augustus/september 30,75 bie
den, ƒ31,gedaan en laten; september ƒ30,75 bie
den; oktober 31,bieden.
In de loop van deze week zijn de pryzen van brouw
gerst aanzienlijk gestegen. Naar ons van bevoegde
zijde werd medegedeeld is de oorzaak hiervan uit
sluitend te verklaren idoor vraag van de zyde van
speculanten. De hogere pryzen zyn n.l. noch in Duits
land noch in België te maken. Derhalve kan ver
wacht worden dat de huidige vastere tendens van
voorbijgaande aard zal zyn.
'Adv.)
X -•••, ',-r. v'. J
i.';v
'o KÖRTENAERKADE t, S-GRAVE NHAGE. BIJKANTOREN: AMSTERDAM. ARNHEM. EINDHOVEN,'S-GRAVENHAGE, GRONINGEN. ROTTERDAM, UTRECHT