Toename areaal
fruit en groenteteelt in Zeeland
Oogstraming voor appels en peren
Bevordering kwaliteit tomaten
715
TUINBOUW
DINGEN VAN DE WEEK
19 6 2
f\EZER dagen is het jaarverslag over 1961 verschenen van de Provinciale Organisatie van Vei
lingen in Zeeland. Daarin is onder meer opgenomen een overzicht van de gang van zaken in de
Zeeuwse fruit- en groenteteelt in 1961. De gegevens hiervoor zijn ontleend aan het jaarverslag over
1961 van het Rijkstuinbouwconsulentschap te Goes. Ten aanzien van de fruitteelt wordt opgemerkt
dat de arbeidsmarkt steeds krapper wordt als gevolg van de zuigkracht van de industrie. Door ratio
nalisatie van de oogstwerkzaamheden deden zich nog geen grote moeilijkheden voor. Ongeveer 120
ha onrendabele boomgaard werd in 1961 in Zeeland gerooid. Nieuw ingeplant werd er ruim 300 ha. Van
deze nieuwe bedrijven zijn de meeste op landbouwgrond gesticht. Het gereed komen van de herverkave
lingswerkzaamheden was van invloed op de uitbreiding van het areaal. In de kleinfruit-sector bleef
het areaal ongeveer gelijk. Alleen de teelt van aardbeien in kassen en warenhuizen werd uitgebreid.
Dit is voornamelijk in het fruitcentrum Kapelle-Biezelinge het geval.
Voor de grondbewerking en ziektebestrijding worden steeds verbeterde machines aangeschaft om
de handenarbeid tot een minimum te beperken.
Veel aandacht werd besteed aan het transport op de bedrijven. Op enkele grote bedrijven heeft
men de z.g. voorraadkisten beproefd. Deze proeven worden voortgezet'.
De pakstations ondervonden geen moeilijkheden orh de oogst te verwerken.
De automatische stort- en vulapparatuur is bij de meeste veilingen in gebruik. Het aantal zelfsor-
teerders neemt nog steeds toe. Er werd weinig verpakt fruit aangeboden door het geringe prijsver
schil tussen verpakt en onverpakt fruit. Bij het kleinfruit zal het gebruik van chips en bushels
spoedig tot het verleden behoren. Vervolgens wordt in het jaarverslag een overzicht gegeven van
prijsvorming, produktie en kwaliteit van de verschillende fruitsoorten.
GROENTETEELT
AVER de groenteteelt wordt gezegd dat de op-
pervlakten voor dit onderdeel van de tuin
bouw belangrijk zijn toegenomen. Er was vooral
belangstelling voor de contractteelt van augurken
en knolselderij. Het aantal tuinbouwbedrijven is
sterk uitgebreid, mede als een gevolg van het
streekverbeteringswerk. De teelten onder staand-
en platglas beginnen in Zeeland van enige be
tekenis te worden. De veiling in Kapelle stimu
leert de glasteelt door de jonge telers een „studie
toelage" te verstrekken om zich elders met deze
cultuur vertrouwd te maken. De belangstelling
voor vroege aardappelen is in dalende lijn.
Ook de% verschillende groentegewassen worden
vervolgens afzonderlijk behandeld waaraan we
nog ontlenen dat de champignonteelt voor het
ambtsgebied van de Rijkstuinbouwvoorlichtings-
dienst een betrekkelijk nieuwe tak van tuinbouw
is. Sinds enige jaren is er in het oude fort Ram-
mekens bij Ritthem een bedrijf gevestigd. Ge
leidelijk zijn er 33 nieuwe bedrijven bij gekomen,
o.a. in de omgeving van Standaarbuiten. De pro-
dukten waren van zeer goede kwaliteit en kon
den tegen zeer lonende prijzen verkocht worden.
ONDERWIJS EN VOORLICHTING
AVER onderwijs en voorlichting deelt het
v jaarverslag mede, dat als gevolg van de uit
breiding van diverse teelten er een grote behoef
te bestaat aan voorlichting, zowel in als buiten de
streekverbeteringsgebieden. Behalve de reeds
jaren bestaande waarschuwingsdienst voor de
ziektebestrijding van pit- en steenvruchten, is
sinds kort deze waarschuwingsdienst uitgebreid
en ontvangen ook.de telers van zachtfruit derge
lijke kaarten. Deze dienst is gratis dank zij een
subsidie van de Provinciale Veiling-Organisatie.
De ontwikkelingsdagen voor de telers van groen
ten en fruit hebben in Zeeland een grotere be
langstelling. Ook wat het onderwijs betreft zijn
er de laatste tijd grote vorderingen gemaakt.
Fruitteeltvakscholen zijn gevestigd in onderstaan
de plaatsen
Wilhelminadorp met in 1961 43 leerlingen;
Haamstede met in 1961 18 leerlingen; Philippine
met in 1961 49 leerlingen, en Steenbergen met in
1961 65 aanmeldingen.
Sinds enige jaren *s er in Middelburg een vak
school voor de tuinbouw. Het aantal leerlingen
kon groter zijn. In Koewacht en Scherpenisse
bestaat er belangstelling voor een dergelijke
school.
Hierover wordt voorts nog vermeld dat het
grootste deel van de leerlingen voorheen bestond
uit werknemers, terwijl in de laatste twee jaren
deze verhouding geheel veranderd is. Nu bestaat
ongeveer 2/3 deel uit werkgevers. In deze ver
houding schuilt het gevaar dat er in de toekomst
een tekort aan geschoold personeel zal ontstaan.
IYE Direktie van de Tuinbouw van het Ministerie van Landbouw en Visserij heeft dezer dagen een
oogstraming van appels en peren voor het komende seizoen bekend gemaakt. Hieruit blijkt dat
er in 1962153 in ons land meer appels worden verwacht dan in het vorig seizoen maar de produktie
zal toch ver achter blijven bij die van twee jaar geleden. Geschat wordt dat de Nederlandse appeloogst
dit jaar een hoogte zal kunnen bereiken van 250 tot 300 miljoen kg. Het vorig jaar bedroeg de Neder
landse appelproduktie 245 miljoen kg en in 1960—'61 werden er in ons land 386 miljoen kg appels
geoogst.
De perenoogst zal dit jaar laag zijn en waarschijnlijk de kleinste van de laatste vijf jaren worden. De
produktie wordt geschat op 100 miljoen kg tegen het vorig jaar 120 miljoen kg en twee jaar geleden
134 miljoen kg. Uiteraard zijn dit schattingen welke met de nodige voorzichtigheid bekeken moeten
worden maar ze tonen toch wel aan dat er dit seizoen geen sprake zal zijn van overweldigende fruit-
aanvoeren, iets wat we trouwens ook in ohze provincie reeds enige tijd hebben kunnen waarnemen. Ook
uit het buitenland komen berichten die er op wijzen dat er geen sprake is van een grote oogst die ver
wacht zou mogen worden op grond van de bestaande cyclus bij de fruitoogsten. Wat de invloed hier
van zal zijn op de afzet kan uiteraard nog moeilijk ten volle worden bekeken. Wel ziet het er naar uit
dat de vraag naar het goede fruit zeer bevredigend zal kunnen zijn en er is alle reden toe voor de men
sen met een goed bedrijf om de uiterste zorg aan hun produkten te besteden. Dat wil vooral ook zeg
gen dat de ziektebestrijding niet verwaarloosd mag worden en in het bijzonder willen we de fruittelers
die ook kleinfruit op hun bedrijf hebben, hierop wijzen. We zien nog al eens dat er de hand wordt ge
licht met de ziektebestrijding in de boomgaarden, gedurende de periode dat de pluk van het kleinfruit
alle aandacht vraagt. De gevolgen blijven dan meestal niet uit en ze worden duidelijk zichtbaar in de
vorm van b.v. zware meeldauwaantasting of het beruchte rood-bruin van het fruitspint. Dat is geen
opwekkend gezicht maar elk jaar opnieuw treffen we het aan op bedrijven waar de bestrijding werd
verwaarloosd en daarom leek het ons nuttig hierop nadrukkelijk de aandacht te vestigen.
UET bestuur van het Centraal Bureau van de
11 Tuinbouwveilingen in Nederland heeft be
sloten met ingang van woensdag 25 juli het vei
len van tomaten welke drooggescheurd zijn, niet
meer toe te staan. Hiertoe 'is besloten om te be
reiken dat op de binnenlandse markt alleen to
maten van goede kwaliteit aangeboden zullen
worden. Reeds eerder had het Centraal Bureau
van de Tuinbouwveilingen besloten tot een veil-
verbod voor tomaten waarin voorkomen grauwe
vruchten, natgescheurde vruchten, vruchten met
steel- of ander botrytis, waterzieke en aardappel-
kwade vruchten, vruchten met neusrot, nood-
rijpc vruchten, door groeistofbehandeling ernstig
^isvormde vruchten en tomaten welke kleiner
zijn dan de CC-sortering. Wanneer er"op een vei
ling partijen tomaten komen waarin voorgenoem
de vruchten voorkomen, dan moeten deze wor
den uitgesorteerd en de slechte vruchten dienen
te worden vernietigd.
De aanvoer van tomaten op de Nederlandse vei
lingen gaat thans flink toenemen. Ook in Zee
land begint het aanbod nu wat groter te worden
al zijn hier de hoeveelheden nog van zeer geringe
betekenis waardoor de exporthandel er weinig of
geen belangstelling voor heeft. Wanneer er ech
ter een kwantum komt dat de moeite waard is
zullen de exporteurs die in Zeeland hun produk
ten laten kopen, zeker de tomaten ook meenemen.
De tomatenaanvoer op de Nederlandse veilingen
vertoont op het ogenblik een grote achterstand in
vergelijking met voorgaande jaren. De kans zit er
ELK jaar voor dat het nieuwe seizoen van appels
en peren begint belegt het Centraal Bureau
voor de Tuinbouwveilingen een bijeenkomst mei
dc besturen van de Nederlandse fruitveilingen om
te spreken over maatregelen welke genomen kun
nen worden in het belang van de afzet van de
fruilprodukten. Dezer dagen is weer een dergelijke
bijeenkomst belegd en daar is met name gesproken
over bet gebruik van eenmalig fust en de mini-
mumprijsregeling.
Bij deze gelegenheid heeft C. B. voorzitter Prins
ook een overzicht gegeven van de komende fruit
oogst in West Europa. Daarbij kwam hij tot de
conclusie dat de oogst van 1962 belangrijk groter
zal worden dan die van het vorig jaar maar klei
ner zal blijven dan die van 1960. Met name komt
dat door bet tegenvallen van de oogst in West-
Duitsland, België, Engeland en ons land. Verwacht
wordt dat de prijzen van appels en peren in het
komende seizoen lager zullen liggen dan het afge
lopen seizoen maar hoger dan in 1960'61. Omdat
de industrie geen voorraden verwerkte appels
meer heeft wordt voorts van die zijde een goede
vraag verwacht en met name voor onze goudreï-
nette kan dat belangrijk zijn. Samenvattend noem
de de heer Prins de afzetvooruitziehteii voor appels
niet ongunstig. Voor peren zijn de afzetperspectie-
ven gunstig en ook hier verwacht men prijzen die
hoger zullen zijn dan twee jaar geleden maar lager
dan het vorig jaar.
Zoals gezegd is zeer uitvoerig gesproken over
het gebruik van eenmalig; fust voor de export van
de „extra'' kwaliteiten appels en peren in het ko
mende seizoen. Alle afgevaardigden van de fruit
veilingen waren het wel eens over de noodzaak
om het fruit in waardig fust te presenteren op de
buitenlandse markten. Het Centraal Bureau van
Veilingen heeft thans besloten dat met ingang van
het komende seizoen appels en peren van de kwa
liteitsklasse extra moeten worden geveild in een
malig fust. Klasse 1 mag in eenmalig fust worden
aangevoerd maar dat is niet verplicht gesteld. On
geacht de aankoopprijs, moeten de veilingen het
1'ust, gevuld met fruit in de kwaliteitsklasse
„extra" aan de kopers afleveren voor 80 cent per
stuk en als de handelaren het schoon cn solide
weer inleveren, er 70 cent per kist voor terug be
talen. Dat zal dus betekenen dat de teler die „ex
tra" kwaliteit aanvoert, daarvoor extra op het lust
moet betalen want zoals gezegd wordt er 80 cent
per kist aan de handel berekend en dan blijft er
waarschijnlijk wel een verschil over van ongeveer
3040 cent per kist dat gedragen zal moeten wor
den door de teler die het fruit aanvoert, althans zo
hebben wij het begrepen en zo zou het ook billijk
zijn. Verder heeft het Centraal Bureau van Veilin
gen besloten bet gebruik van pakbladen bij het
appelras James Grieve te bevorderen. Via de vei
lingen zullen hierover nog nadere mededelingen
worden gegeven. De minimumprijsregeling voor
appels en peren ondergaat in het komende seizoen
geen wijziging. Deze minimumprijsregeling- is al
enkele .jaren een moeilijke zaak. Vooral in Zeeland
is er nog al wat bezwaar tegen omdat men van
mening is dat door deze regeling de teelt van min
derwaardig; fruit wordt bevorderd, althans zeker
niet wordt gewerkt in de richting; die men in Zee
land graag zou zien. Bovendien zijn sommigen
hier ook niet overtuigd van de gunstige werking
van de minimumprijs op de prijs van het goede
fruit. Het vorig jaar is er een compromis tot stand
gekomen en dat is gehandhaafd. We achten dit
een gelukkige omstandigheid. Ook wij hebben wel
vragen rond deze minimumprijsregeling maar we
zouden als Zeeuwen er toch ook niet graag de oor
zaak van zijn dat er onenigheid kwam in het kamp
van de Nederlandse fruitteelt zoals die verenigd is
in haar afzetorganisatie.
De minimumprijs voor appels bedraagt in het
komende seizoen 9 cent per kg. Bij doordraai mag-
de fabriek kopen tot een minimumprijs van 5 eent
per kg. De vergoeding bij doordraai bedraagt 6
cent per kg; behalve voor kroet, hiervoor wordt
geen vergoeding bij doordraai'betaald.
Er zal een heffing van 40 cent per 100 kg wor
den ingehouden op alle appelen welke niet als ex
port kwaliteit worden geveild, behalve kroet en
verder van de exportkwaliteit welke wordt ver
kocht voor 2 cent per kg of minder. Voor peren
geldt geen heffingsregeling en er wordt ook geen
vergoeding betaald bij doordraai. De minimumprijs
is 6 cent per kg en voor de fabriek 3 cent per kg.
Tot zover enkele van deze regelingen voor het
komende fruitseizoen welke er hopelijk toe zullen
bijdragen dat de afzet een vlot verloop zal hebben.
Zoals hekend komt ons blad volgende week niet
uit en daarom eindigen we met: tot over veertien
dagen.
nu in dat spoedig deze achterstand zal worden in
gelopen. Ook in de voornaamste buitenlandse teelt
centra van tomaten blijft de aanvoer nog ach
ter bij voorgaande jaren en hierdoor is er nog
steeds een vrij goede vraag naar Nederlandse to
maten geweest. Vooral naar West-Duitsland wor
den dagelijks enorm grote hoeveelheden ver
laden. Het is werkelijk verbazingwekkend als we
zien hoeveel daar geplaatst kan worden. Een
steeds grotere massa heeft de fijnere tuinbouw-
produkten leren kennen en waarderen, en daar
heeft men een deel van het huishoudgeld voor
over.
