Rond het plantschema
Het gebruik van nortonwater in de tuinbouw
OPPERVLAKTE
TUINBOUWGEWASSEN
STAND VAN DE FRUITGEWASSEN
OP 22 JUNI 1962
Excursie naar Tuinbouwcentra
Zaltbommel e.o.
Bewaarbaarheid van appels
VRIJDAG 13 JULI 1962
(Vervolg van pagina 643)
Wil men ertoe overgaan de spil op te zetten met twee takken, dan moet naar onze mening orerwo*
gen worden, de afstand op de rij iets ruimer te nemen, b.v. 2.50 tot 3 meter. De ruimte tussen da rflen
kan dan iets ingekrompen worden, b.v. tot 3—3.50 meter. Het aantal bomen por ba is bij beide syste
men dan ongeveer gelijk.
Bij laatstbedoeld systeem echter (opgezet met twee takken) zullen, wanneer genoemde ruimere
plantafstanden worden gekozen, de in de lengterichting groeiende takken elkaar niet zo vlug kruisen.
Voor appels op M II op de niet voor M IX geschikte gronden gaat men ertoe over om de plant
afstanden wat nauwer te nemen dan vroeger. Dit betekent een vroegere produktie. Bovendien
wordt getracht door veel buigen, al of niet aan draad, een nog vroegere vruchtbaarheid te verkrij
gen. Als dit lukt is het gevolg een mindere groei. Tevens past men dan in de jeugdjaren een voor
zichtige snoei toe. De afstand tussen de rijen bedraagt 4 tot 4.50 meter tussen en 3 tot 3.50 meter
op de rijen, afhankelijk van de groei van de rassen.
HOEVEEL RIJEN VAN ÉÉN RAS NAAST ELKAAR?
DIJ het aanplanten houdt men rekening met de mogelijkheid van kruisbestuiving. Veel rijen van
1* één ras naast elkaar is niet aan te bevelen. Beter is het, het aantal rijen naast elkaar van één ras
zodanig te beperken dat de totale breedte niet meer dan 25 m bedraagt, dus b.v. zes rijen. Daar de
fruitteler toch al zoveel risicp moet nemen, is het beter het aantal rijen beperkt te houden, omdat daar
door in bepaalde jaren een betere vruchtzetting kan worden verkregen.
De volgende week wordt dit artikel vervolgd en ingegaan op het rassen-sortiment bij peren en pruimen,
plantafstanden, onderstammen enz.
UOOR glasteelten moet men zomer en winter over gietwater kunnen beschikken. Op een bedrijf
met een beteelde oppervlakte van ongeveer een hectare is per uur tenminste 15 m3 water nodig.
Om over deze hoeveelheid in elk jaargetijde en op elk moment van de dag te beschikken, wordt aan
de voorziening hiervoor hoge eisen gesteld. Dit temeer, daar het water vers cn zuiver moet zijn. Organi
sche vervuiling geeft verstopping van de regeninstallatie en heeft onregelmatige verdeling van het water
tot gevolg; een teveel aan zouten, bijv. keukenzout, geeft gemakkelijk schade aan de gewassen, aldus
de heer J. C. van Leeuwen, van het Proefstation voor de groenten- en fruitteelt onder glas.
UET Centraal Bureau voor de Statistiek heeft
voorlopige uitkomsten van de Landbouw
telling mei 1962 bekend gemaakt betreffende de
oppervlakte van enkele tuinbouwgewassen.
De oppervlakte groenten in de open grond toont,
in vergelijking met 1961, voor augurken, witlof
wortel en zaaiuien een stijging. Het areaal augur
ken onderging in de laatste jaren een voortduren
de uitbreiding en heeft nu een totale oppervlakte
van 2.086 ha bereikt, hetgeen in vergelijking met
vorig jaar een toeneming van niet minder dan
37,1 (565 ha) betekent. Voor zaaiuien, met een
beteelde oppervlakte van 5.206 ha, beloopt de toe
neming 768 ha 17,3 Het areaal bloemkool
(2.107 ha) onderging slechts zeer geringe wijzigin
gen. Bij vroege aanrdappelen (areaal 8.452 ha) was
de vermindering iets groter, nl. 268 ha (-3%).
welke voornamelijk in Noord-Holland plaatsvond,
hoewel in Friesland de teelt zich weer uitbreidde.
HE met appels beteelde oppervlakte (34.325 ha)
toonde t.o.v. 1961 een kleine vermindering
mét 1.046 ha. Het areaal peren bleef vrijwel on
veranderd (10.776 ha).
Groenten onder glas
De totale oppervlakte groenten onder glas
(4.445 ha) breidde zich ook dit jaar, evenals vele
voorgaande jaren, verder uit met 232 ha (5,5 °/o).
Dit jaar werden voor het eerst alle groenten
onder glas onderscheiden naar staand en plat glas
en naar verwarmd of koud. Van het totale areaal
blijkt ruim 83 onder staand glas te worden ge
teeld. Van dit staand glas is rond 50 ver
warmd. Van al deze groenten nam de totale opper
vlakte toe, nl. van aardbeien met. ruim 14 ha tot
135 ha. Zowel van staand als van plat glas neemt
de onverwarmde teelt het grootste aandeel.
UET koude voorjaarsweer veroorzaakte een late
en langdurige bloei. De zetting is als gevolg
hiervan nog moeilijk te beoordelen. De standcijfers
van het eerste oogstberieht voor fruit van dit sei
zoen geven daarom slechts een zeer voorlopige
indruk. Ook de rui kan de stand nog aanzienlijk
beïnvloeden.
De appelen zullen, voor zover dit thans te be
oordelen is, een redelijke oogst geven, hoewel het
nog steeds zeer belangryke ras Schone van Bos
koop, evenals vorig jaar, er niet best voor staat.
De Golden Delicious blyft achter bij vorig jaar.
Daarentegen geven Jonathan en James Grieve op
dit moment een goede indruk. Het vroege ras Yel
low Transparant is dit jaar bijzonder goed.
De eerste indruk van de stand van peren is, dat
de oogst kleiner zal zijn dan vorig jaar, doch het
voorlopige cijfer komt overeen met het veeljarig
gemiddelde. Over het ras Conference valt weinig
te vermelden, daar de gevolgen van de sterke rui
vooral in de laatste dagen nog niet zijn te overzien.
De rassen Charneux en Clapp's Favourite, vertonen
een matige stand. Bonne Louise d'Avranches en
vooral Précoce de Trévoux worden gunstig beoor
deeld.
Het standcijfer voor pruimen is vergeleken met
dat van vorig jaar aanzienlijk lager, maar is tere
opzichte van het veeljarig gemiddelde niet ongun
stig.
De kersen vertonen over het algemeen een
matige stand. Vooral meikers en wijnkers staan er
slecht voor. De stand van de frambozen is aan
zienlijk beter dan vorig jaar. De bramen hebben
veel te lijden gehad van de harde wind.
J~\OOR de gezamenlijke veilingen van Tholen, met
medewerking van de tuinbouw commissie der
Z.L.M., en tuinbouwvoorlichtingsdienst, werd vrij
dag 22 juni een excursie gehouden naar het tuin
bouwgebied Zaltbommel, Kerkdriel en omgeving,
een gebied dus dat tot de nieuwe tuinbouwcentra
behoort. In dit gebied heeft ook een ruilverkaveling
plaats gehad, welke stimulerend heeft gewerkt in
de tuinbouwrichting.
Een 100-tal personen namen aan deze excursie
deel. Verschillende tuinbouwbedrijven werden in de
morgenuren bezocht. De bedrijfsgrootte bedroeg tus
sen 1,en 1,40 ha.
In de namiddag werd de proeftuin in Zaltbommel
bezocht; de hoofdteelten zijn aardbeien, tomaten,
komkommers en wat sla, de meeste nadruk was
echter gelegd op de aardbeienteelt, zowel onder
glas als in de volle grond. In 4 groepen werden de
deelnemers rondgeleid 'door assistenten van het
R.T.C. en heren van de proeftuin. Op deskundige
wijze werd tekst en uitleg gegeven over de ver
schillende teelten en wat hier allemaal mee samen
hangt.
Tevens werd nog een bezoek gebracht aan de
veiling te Zaltbommel.
De bedoeling van deze excursie was de adspi-
rant-tuinders van Tholen de mogelijkheden te laten
zien op tuinbouwgebied.
HEELAL rijst de vraag of het slaan van een
norton de oplossing kan zijn. Nortonwater is
altijd helder en vers, met een constante tempera
tuur van ongeveer 12° C en het is, bij een goede
norton, altijd in voldoende hoeveelheid beschik
baar. Zo gesteld zou het nortonwater zelfs te
verkiezen zijn boven het oppervlaktewater.
Nortonwater kan echter schadelijke stoffen be
vatten. Langs de kust is dit vooral het te hoge ge
halte aan cliloor-ionen, waardoor met natrium
keukenzout wordt gevormd. Elders in het land is
het ijzergehalte de beperkende factor.
Als het gehalte aan ijzer hoger is dan 4 mg per
liter en vooral wanneer dit gepaard gaat met een
lage pH, kan schade in de vorm van verbranding
optreden. Ook indirect kan schade optreden door
de bruinkleurige ijzerneerslag op gewas en glas.
Aan de proeftuin voor de groenteteelt in Lim
burg worden proeven genomen ter voorkoming
van schade door ijzer. Zo geeft o.a. het toevoegen
van 150 g landbouwpoederkalk per nri water oen
snelle uitvlokking van het ijzer. Voor toepassing
in groter verband zal de methode echter nog op
moeilijkheden stuiten.
HOE LIGT DIT IN ZEELAND
In Zeeland is er alleen op de zandgronden in
Schouwen, Walcheren ere langs de Belgische grens
voldoende zoet water aanwezig. Verder komen in
Zeeland plaatselijk nog dunne zoetwaterlagen voor
waaraan vaak met moeite water onttrokken kan
worden. In de oudelandpolders zoals Walcheren,
Schouwen, Schakerloo, Poortvliet, Scherpenisse,
Hoedekenskerke, Baarland, Ellewoutsdijk etc. be
vatten alleen de kreekruggronden zoet water. Af
hankelijk van de omvang van deze gronden is de
zoetwaterlaag dikker of dunner. In Kapelle bijv. is
de zoetwaterlaag dikker dan op de smalle kreek
rug van (Middelburg naar Oostkapelle. Wat do
jonge polders betreft, kan worden opgemerkt dat
in de buitenpolders langs de Ooster- en Wester-
schelde vrijwel geere bruikbaar water in de grond
voorhanden is. In de binnenpolders varieert de dikte
van de zoetwaterlaag van 210 m. Plaatselijk
kunnen dus wel kleine hoeveelheden water voor
beregening worden gebruikt.
WEEST VOORZICHTIG
De vele mislukkingen met het slaan van bron
nen manen echter overal tot voorzichtigheid. Er
blijkt meestal na verloop van tijd zout water te
worden opgepompt. Bij onttrekking door middel
van een nortonpomp is het daarom zeer belangrijk
dat men van te voren ingelicht is over de samen
stelling van de ondergrond.. Daaruit kan men glo
baal berekenen hoeveel kubieke meter water per
tijdseenheid zonder schade voor verzilting kan vvor-
De organisatoren meenden er goed aan te doen
juist naar een dergelijk gebied te gaan omdat de
overgangsmoeïlykheden deze tuinders nog zo vers
in het geheugen liggen.
Jammer dat er niet meer voldoende gelegenheid
was om de veiling Zaltbommel in volle bedrij vigheid
te zien. Toch mag men veronderstellen, dat deze ex
cursie aan zijn doel heeft beantwoord. Dank aan
allen die deze excursie mogelijk hebben gemaakt is
zeer op zyn plaats.
ONT'JZERINGSINSTALLATlE
den onttrokken-. Is het water z-oet dan wil dit nog
niet zeggen dat het ook goed beregeningswater is.
In vrijwel alle gevallen is het ijzergehalte van het
bronwater te hoog. Vandaar de proeven voor ont-
ijzering welke in Zeeland zijn genomen. Zie Zeeuws
Landbouwblad 1961 pag. 865 d.d. 25 november. Ook
de resultaten van de proeven met landbouwpoeder
kalk zien wij met belangstelling tegemoet.
Het gebruik van grondwater kan dus een oplos
sing betekenen. Men moet echter, alvorens tot
het slaan van een norton over te gaan, eerst
inlichtingen vragen. Wendt u hiervoor tot do
Rijkstuinbouwvoorlichtingsdienst.
M.
Verschillende onderzoekers in ons land hebben
methoden ontwikkeld om de bewaarheidheid van de
appels reeds betrouwbaar te kunnen voorspellen
terwijl de vruchten nog aan de bomen hangen. Men
gaat hierbij uit van het blad. Half augustus wordt
van speciale plaatsen van de bomen ongeveer 1 kg
blad geplukt. Het Bedrijf slaboratorium voor Grond
en Gewasonder zoek te Oosterbeek onderzoekt
dit blad op de gehalten aan diverse mineralen
onder andere kalium, magnesium, calcium en stik
stof. Uit de verhouding tussen de elementen kan
voorlichter reeds een advies verstrekken of du
appels zullen worden opgeslagen in bewaarplaats,
koelhuis of de gascel. Op deze wijze kunnen vc»
teleurstellingen bij de opslag worden voorkomen*
omdat de minder goed bewaarbare partem ryt?
eerst verkocht en geconsumeerd worden.
