Tienjarenplan van de Veiling Goes
De fruitteeltsituatie in Joegoslavië
607
TUINBOUW
DINGEN VAN DE WEEK
VRIJDAG 29 JUNI 19G2
IN de op 12" december vorig jaar gehouden Algemene Ledenvergadering van de veilingvereniging
„Zuid-Beveland" te Goes, werd aan het Bestuur verzocht om een plan te maken voor de komende
tien jaren te verwachten investeringen en daarbij een overzicht te geven van de middelen, die aange
trokken zullen moeten worden om dit plan te kunnen uitvoeren. Dit is gebeurd en in het jaarverslag
van de veiling over 19611962 werd het volgende plan voor de komende tien jaar bekend gemaakt:
Het is bekend, dat de uitbreiding van de produktie in het rayon van de Goese Veiling voornamelijk
gericht is op de teelt van bewaarfruit. Dit maakt het dus noodzakelijk om in de eerste plaats aandacht
te besteden aan uitbreiding van de koelhuisruimte. Het voorstel tot het bouwen van het vierde koelhuis
werd inmiddels op de hierboven vermelde vergadering aangenomen.
De relatief grotere produktie van bewaarfruit zal verder tot gevolg hebben een grotere behoefte aan
veilingfust. Naarmate de samenstelling van het sortiment zich wijzigt in de richting van bewaarfruit
wordt de omloopsnelheid van het fust geringer, met het gevolg dat de hoeveelheid kisten, die nodig
is om de oogst op te vangen, steeds groter wordt. Er zal gedacht moeten worden aan jaarlijkse aan
schaffingen van 50.000 a 60.000 stuks standaardfruitkisten. Het in de toekomst wellicht mogelijke ge
bruik van voorraadkisten voor de oogst of van eenmalige verpakking bij de afzet is hier buiten be
schouwing gelaten.
Uitbreiding van het fustpark maakt het noodzakelijk om te zórgen voor opslagruimte voor kisten
in de vorm van een nieuwe fustloods.
UET meer verleggen van het accent naar het bewaarfruit heeft voor het veilingbedrijf ook enkele
voordelen. Zowel de aanvoer als het handelskl aarmaken zal over een groter aantal maanden wor
den gespreid. Naar het zich laat aanzien zullen aanvoeren van meer dan 24.000 kisten per dag (het
maximum wat de aanvoerruimte kan bevatten) voorlopig nog wel tot de uitzonderingen blijven be
horen. Uitbreiding van de neerzetruimte zou echter ook om een andere reden gewenst kunnen zijn, n.l.
voor de tijdelijke opslag van het door de kopers niet onmiddellijk afgevoerde fruit. Deze meerdere
ruimte (b.v. 1000 m2) kan dan buiten het seizoen tevens worden benut voor kisten-opslag. Dit 'ge
schiedt ook thans gedurende de voorjaarsmaanden in ongeveer de helft van de neerzetruimte.
Bij toename van het percentage bewaarfruit zal bij het sorteren een betere arbeidsspreiding ontstaan.
De capaciteit van het nieuwe pakstation kan bij een volle bezetting worden gesteld op 80 a 100 ton per
dag. Het is thans nog niet mogelijk om te Voorspellen of en zo ja, wanneer ruimte en capaciteit
van het pakstation te klein zullen blijken.
Voor kantoor, afmijnzaal, kantines, kleed- en wasruimten zullen geen voorzieningen nodig zijn.
Resumerend komt het bestuur van de Goese veiling tot de navolgende opstelling:
1963 Koelhuis—IV.
1963 FustloodsIII.
1965 Verlenging Neerzetruimte.
1967 Uitbreiding Pakstation
1969 Koelhuis—V(?).
TEN aanzien van de geldelijke verplichtingen over de periode 1962/71 heeft het Bestuur rekening
gehouden met de aflossing van leningen, met de hierboven vermelde belangrijke fustaankopen,
met herstellingen aan machines en gebouwen, alsmede investeringen ten behoeve van roerende goe
deren. Daartegenover staan als middelen de te verwachten jaarlijkse liquiditeits-overschotten, de stor
tingen in het Bouwfonds tot 1966, alsmede voor belangrijke objecten, als koelhuisbouw, te sluiten
leningen. Naar verwacht wordt zullen in de komende tien jaren de aflossingen der lopende leningen
ongeveer ƒ300.000,groter zijn dan de bedragen die voor nieuwbouw moeten worden opgenomen.
(Ontleend aan een „European Letter" van de FAO.)
JOEGOSLAVIË is een belangrijk fruitteeltge
bied, met 75 min. pruimebomen, 16 min. appel
bomen, 7,5 min. perebomen, alsmede 5 min. kerse
en 2 min abrikozebomen. De pruimenproduktie
alleen bedroeg in 1959/60 ca. 1,2 min. ton, d.w.z.
meer dan een vierde van de wereldproduktie. Dit
neemt echter niet weg dat Joegaslavië te kampen
heeft met fruitteeltproblemen.
De gemiddelde produktie per boom is aan de
lage kant en bedraagt voor appels 23 kg, peren
17 kg, kersen 7,5 kg, perziken 14 kg en abrikozen
28 kg. Het probleem, waarvoor de Joegoslavische
regering zich ziet gesteld, is op welke wijze de
opbrengst kan worden vergroot en de kwaliteit
verbeterd. De eerste maatregel voor de oplossing
van het vraagstuk was invoering van moderne
teeltmethoden, waarmede de regering reeds een
aanvang maakte toen zij in maart 1959 assistentie
De aanvoer van aardbeien is nil in volle gang. Vóór
de verkoop op de veiling wordt van elke partij de
kwaliteit vastgesteld. Bij een goede sortering is
liet mogelijk om extra kwaliteit aan te bieden en
daar worden de hoogste prijzen voor betaald.
kreeg van Dr. Caselli, een FAO-fruitexpert uit
Italië (waar ongeveer dezelfde ecologische
omstandigheden als in Joegoslavië heersen).
Klimaat, bodemgesteldheid en regenval lopen
in Joegoslavië sterk uiteen en door de aanzienlijke
verschillen tussen de diverse delen van" het land
kunnen praktisch alle fruitsoorten van de gematig
de en sub-tropische zone worden geteeld. De
structuur van de grondsoorten is zodanig dat deze
gemakkelijk kan worden verbeterd. Irrigatie en
toepassing van kunstmest kunnen er eveneens toe
bijdragen de opbrengsten te vergroten.
PLAN VOOR VERBETERING VAN DE
FRUITTEELT
BEGIN I960 stelde de regering een plan op, om
de fruitteelt te stimuleren door toepassing
van betere cultuurmethoden en het aanplanten
van variëteiten die het meest geschikt zijn voor
de export.
In verband met dit laatste kan worden opge
merkt dat het Joegoslavische fruit altijd werd
gebruikt voor de bereiding van dranken (zoals
bijvoorbeeld de bekende likeur „Slivovitza") en
dat bijna 75% van de fruitoogst wordt verwerkt
tot alcohol, pulp of gedroogde vruchten. Het
ontbreken van sortering naar kwaliteit en trans
portmogelijkheden hebben de ontwikkeling van
de handel in vers fruit belemmerd.
In januari 1960 zond de FAO nog een Italiaanse
deskundige, Dr. Gardella, naar Joegoslavië. Deze
werd belast met het toezicht op de aanleg van
proeftuinen en boomgaarden voor de teelt van
fruit voor industriële verwerking. Deze bedrijven
zijn bestemd om te dienen als voorbeeldbedrijven
ten behoeve van het grote aantal kleine telers.
Thans worden in het gehele land betere
methoden gedemonstreerd voor planten, enten,
snoeien, wieden, bemesten en plukken, terwijl ook
prestatiewedstrijden worden georganiseerd. Aan
coöperaties werd het verzoek gedaan om plannen
op te stellen ter verbetering van de boomgaarden
van hun leden.
FINANCIERING VAN DE PLANNEN
MA zorgvuldige studie van de fruitafzetmogelijk-
heden en kostenramingen voor aanleg en
vernieuwing van aanplantingen heeft de Joego
slavische landbouwbank leningen verstrekt om de
uitvoering van de plannen te financieren.
Hefc heeft wel erg lang- geduurd maar eindelijk
is dan nu toch het nieuwe seizoen op de fruitvei-
iingen volop op gang gekomen. Vrijdag j.l. brach
ten we een bezoek aan de veiling in Kapelle-Bie-
zelinge en daar waren toen ongeveer 6000 kratten
aardbeien aangevoerd. Deze waren nog wel af
komstig van ongeveer 300 telers waardoor de par
tijtjes nog klein waren, maar het begin was er
toch in elk geval weer en verwacht kan worden
dat de aanvoer spoedig zal toenemen, zodat onge
veer drie weken later dan het vorig jaar bet sei
zoen begonnen is. Een zeer drukke tijd is nu
weer voor de klcinfruitteler aangebroken.
Op het ogenblik zijn het nog maar de aardbeien
die de aandacht vragen maar weldra zullen de
frambozen en bessen volgen en dat betekent dat
honderden vrouwen en meisjes ingeschakeld zul
len moeten worden om het fruit te plukken. Van
harte hopen wé dat de weersomstandigheden er
toe zullen meewerken om de oogsttijd goed te doen
verlopen. Op het ogenblik is er nog steeds een
grote behoefte aan regen en het ziet er voor de
aardbeien niet zo best uit. De lucht dreigt wel ge
regeld maar er valt geen water van betekenis <*n
vooral de Regina heeft dat hard nodig.
Ten aanzien van de werkzaamheden rond de
pluk van het zachtfruit willen we nog een keer
wijzen op de noodzaak om dat serieus uit te voe
ren. We leven in een tijd dat er steeds meer wordt
gelet op de kwaliteit. Als die goed is wordt er
graag wat meer voor betaald. Dat doet wanneer
u iets kopen wilt, dat doet ook de huisvrouw die
onze tuinbouwprodukten koopt en de fabrikant let
er even goed op.
Wanneer we aardbeien of frambozen moeten
plukken met mensen die er geen verstand van heb
ben is het belangrijk ze eerst terdege te vertellen
hoe het moet en desnoods het enige tijd vóór te
doen. Regelmatig toezicht zal niet gemist kunnen
worden.
Voor de pluk maken we gebruik van plukslan-
daards en de geplukte vruchten worden zodanig
weggezet dat ongedierte van het veld er niet bij
kan terwijl we het ook tegen de zon beschermen.
De zachfruitveilingen zijn er op ingesteld enkele
keren per dag het produkt van de teler te ontvan
gen. Maar daar ook gebruik van en wacht niet met
het afleveren tot het avond is geworden.
Bij ons hard fruit is op het ogenblik de beruchte
juni rui aan de gang. Vooral bij enkele pererassen
is deze zeer hevig en er blijft op sommige bedrij
ven te weinig aan de bomen, zelfs daar waar men
aanvankelijk dacht dat er teveel op zaten. Vooral
het ras Conference heeft veel van de rui te iijdea.
De pereoogst 1962 in Zeeland kan wel vrij goed
worden maar we hebben toch de indruk dat ze wel
eens beter is geweest.
Ook bij de appels vindt er rui plaats maar onze
indruk is dat het wel mee valt. Op verschil2cnoe
bedrijven kunnen er bovendien nog heel wat af
vóór er sprake zou zijn van te weinig vruchten.
De berichten over de komende fruitoogst uit
andere delen van het land wijzen haast allemaal
in de richting van een redelijke oogst, maar geen
topoogst.
Naar aanleiding hiervan willen we nog eens wij
zen op het verpachten van fruit. Het zou on-. t
verwonderen indien de fruitpaehters weer spoc-dlg
op komen dagen in de Zeeuwse fruitceiura om
daar te trachten de goede percelen cp te kopen.
We hebben geen idee van de prijzen die ze willen
besteden maar we zouden elke eigenaar van een
boomgaard het advies willen geven cm toch goed
uit te kijken voor er wordt overgegaan tot ver
pachten. Vooral als men goed fruit heeft moet
men dat beslist niet tegen elke prijs van de hand
doen, daar is geen reden voor.
Het kan in sommige gevallen wel aanbeveling
verdienen om het fruit op het hout te verpachten,
speciaal wanneer men er zelf niet op ingesteld is
het te plukken maar over het algemeen zien we
het toch als ideaal dat de fruitteler zelf alles ver
zorgt tot en met de verkoop via de veiling. Krijgt
u fruitpaehters bij u op bezoek die belangstelling
hebben voor uw bedrijf, ga dan toch eerst eens
praten met de directie van uw veiling. Daar zal
men u graag alle geweste inlichtingen geven om
trent de vooruitzichten die er zijn en de prijzen
welke redelijkerwijze gevraagd kunnen worden
Als u een goed bedrijf hebt moet u heus niet te
gauw tevreden zijn met hetgeen de fruitpaehters
u bieden. Het vorig jaar hebben ze volgens hun
zeggen beste zaken gedaan in Zeeland. Het is een
groep die een nuttige plaats inneemt in enkele van
onze fruitcentra maar doe niet overhaast zaken
met de fruitpaehters, het is uw eigen belangd-
Tot de volgende week.
NOG VELE PROBLEMEN
UOORDAT de Joegoslavische fruitsector de
maximale produktiecapaciteit zal hebben
bereikt, wachten nog vele problemen op een
oplossing, zoals bijvoorbeeld met betrekking tot
de opslag, bestrijding van ziekten, sortering,
transport enz.
Volgens Dr. Caslli werd echter met de voor
beeldbedrijven (waar opbrengsten worden ver
kregen van 40 tot 80 ton appelen per ha, d.w.z.
tot het tienvoudige van de gemiddelde opbrengst)!
een goed begin gemaakt en hij is ervan overtuigd
dat Joegoslavië door het regeringsplan in de niet
te verre toekomst een nog belangrijker fruit*
exporterend land kan worden.
