Uitreiking gezondheidscertificaat voor dieren
Varkenshouderij op gezonde basis
k l.J D A G 1 JUNI 1962
DONDERDAG 3 mei 1962 was vooff de door de Gezond-
heidsdienst voor Dieren in Zeteland georganiseerde
arkensziektenbestrijding een belangrijke dag. Op deze dag
werd n.l. het eerste gezondheidscertificaat voor varkens in
Zeeland uitgereikt door de heer P. H. A. Polderman, voor
zitter van de Zeeuwse Gezondheidsdienst voor Dieren, aan
de heer H. Valent te Heikant (St. Jansteen). Bij de uitrei
king waren voorts aanwezig: de direkteur van de Gezond
heidsdienst, dr. J. Tesink, en de heer A. J. B. Hammink.
veterinair medewerker van deze dienst, ir. J. A. H. Haenen.
Rijkslandbouwconsulent voor Zeeuws-Vlaanderen en twee
van zijn assisten, de heer E. F. de Nijs, dierenarts te Pluist
en de heer J. H. ter Keurs, sekretaris van het Varkensstam
boek, alsmede een aantal persvertegenwoordigers en de
koper van het varken, berenhouder A. C. Audenaerdt te
Axel.
yOORDAT tot uitreiking werd overgegaan, gaf dr. J. Tesink een kort over-
zicht van de organisatorische opbouw van de Gezondheidsdienst en de
aktiviteiten die de Dienst vooral de laatste vijf jaren heeft ontwikkeld. Spreker
memoreerde dat de rundertuberculose als uitgeroeid kan worden beschouwd,
die onder het pluimvee zal binnenkort worden aangevat, waarbij in Zeeuws-
Vlaanderen zal worden gestart.
Het besmettelijk verwerpen (abortus Bang) is in Zeeland eveneens ver
dwenen. Zeeland is de eerste provincie in Nederland waar alle rundveebesla
gen over enige maanden als officieel erkend abortus-vrij kunnen worden aan
gemerkt!
Telkenjare organiseert de Dienst de mond- en klauwzeerenting en geeft
voorts richtlijnen en medicamenten (tegen kostprijs) voor de runderhorzel -
bestrijding.
Genoemde vier bestrijdingen betreffen in feite alle Zeeuwse veehouders, maar
daarnaast heeft de Zeeuwse Gezondheidsdienst nog een ziekten bestrijding ge
organiseerd onder varkens, pluimvee en paarden, alsmede onder schapen, voor
die veehouders die hieraan wensen mee te doen en die hiervoor een bepaald
tarief direkt aan de Gezondheidsdienst betalen.
Voorts verricht de Gezondheidsdienst diepgaand speurwerk op het gebied
van de minerale stofwisseling.
Dr. J. TESINK,
Direkteur Gezondheidsdienst
voor Dieren in Zeeland
Uitreiking van het eerste gezondheidscertificaat voor varkens. Op de foto
v.l.n.r. de heren H. Valent, P. H. A. Polderman, voorzitter van de Zeeuwse
Gezondheidsdienst, en A. C. Audenaerdt, berenhouder te Axel.
De ziektenbestrijding onder varkens wordt door
het Produktschap voor Vee en Vlees financieel ge
stimuleerd door op elk geslacht varkens een hef
fing te leggen van 0,09 en het aldus ontstane be
drag te verdelen onder de Gezondheidsdiensten in
Nederland. Het Rijk is voornemens deze bestrijding
te steunen over een periode van 10 jaren met een
bedrag van vijf miljoen gulden.
Ook de pluimveeziektenbestrijding wordt door het
bedrijfsleven gesteund door de heffing op broed-
eieren.
Naast genoemde aktiviteiten is de Gezondheids
dienst belast met het technisch toezicht op de K. I.
in Zeeland en probeert ze mogelijke oorzaken van
steriliteit op te sporen.
OINDS enkele maanden is een aanvang gemaakt
met een onderzoek naar een doelmatige be
strijding van uierziekten. Het is duidelijk dat voor
deze veelzijdigheid de Dienst over veterinaire spe
cialisten dient te beschikken. Een tweetal veteri
naire medewerkers zijn dan ook, naast de direk
teur, aan de Dienst verbonden met de navolgende
werkverdeling: Dr. K. G. Robijns is belast met het
technisch toezicht op het laboratorium, verzorgt
daarnaast de secties en voorts de pluimveesector
en de bestrijding van uierziekten en steriliteit.
De heer A. J. B. Hammink verzorgt de georgani
seerde bestrijding van varkensziekten, paardenziek-
ten en is daarnaast belast met het toezicht op de
K. I. Voorts behandelt de heer Hammink de af en
toe, bij de bestrijding van abortus, optredende
tegenvallers.
De direkteur, dr. J. Tesink, is verantwoordelijk
voor de algehele technische leiding en uitvoering
van genoemde ziektenbestrijdingen en verzorgt
daarnaast nog het speurwerk over de minerale
stofwisseling.
DIJ de georganiseerde varkensziektenbestrij-
ding zijn nu ruim 50 veehouders aangesloten.
Op deze bedrijven wordt vooral aandacht geschon
ken aan besmettelijk hoesten (virus-pneumonie),
varkenspest, wormen en schurft, alsmede aan voe
ding en stalbouw. Ook de biggendiarrheeën krijgen
de nodige aandacht.
Genoemde ziekten zijn er de oorzaak van dat de
rentabiliteit van de varkenshouderij op een niet
onbelangrijk aantal bedrijven (veel) te wensen
overlaat, waardoor men geneigd is deze bron van
inkomsten vooral van belang voor de kleinere
gemengde bedrijven maar af te stoten. De Ge
zondheidsdienst bezoekt de aangesloten bedrijven
tenminste vier keer per jaar en geeft adviezen, een
behandeling verricht (zonodig) de plaatselijke die
renarts. Zijn drie controles na elkaar gunstig ver
lopen, alsmede de uit deze controles voortgekomen
laboratoriumonderzoeken op besmettelijk hoesten,
varkenspest, wormen en schurft, dan is het bedrijf
certificaat-waardig geworden en ontvangt de var
kenshouder bij verkoop van varkens een gezond
heidscertificaat. De koper weet nu dat zijn aankoop
afkomstig is uit een door de Gezondheidsdienst ge
controleerd en in orde bevonden bedrijf De voor
delen hiervan zowel voor verkoper ais koper zijn
voor een ieder zonder meer duidelijk.
JJADAT de heer Valent zijn grote waardering
had uitgesproken voor het werk van de Ge
zondheidsdienst in deze en de heren Van Aerts
en Hiel van de Rijkslandbouwvoorlichtingsdienst
en de heer J. H. ter Keurs van het Varkensstam
boek had bedankt voor hun initiatief en de door
hun gegeven adviezen inzake aankoop van fok
materiaal en aansluiting bij de georganiseerde
varkensziektenbestrijding, overhandigde de heer
Polderman aan hem het eerste gezondheidscerti
ficaat voor varkens in Zeeland (zie foto).
De heer Polderman wenste de heer Valent van
harte geluk en sprak de hoop en verwachting uit
dat nog vele varkensfokkers in Zeeland zich bin
nenkort op zullen geven bij de Gezondheidsdienst
als deelnemer aan de georganiseerde ziektenbe
strijding onder varkens. Een goede en gezonde
varkensstapel bestaande uit een beduidend aantal
fokzeugen kan immers, vooral voor de gemengde
bedrijven in de randgebieden, van niet te onder
schatten financiële betekenis zijn.
De heer Valent bracht nog naar voren dat het
fokmateriaal de laatste 5 jaar veel verbeterd is en
dat hij niet begreep dat nog zoveel boeren met min
derwaardig materiaal fokken. Alleen met goed
materiaal en daarbij een juiste voeding en goede
verzorging is de varkenshouderij rendabel. Het
verheugde hem, dat hem de eer te beurt viel voor
de uitreiking van het eerste certificaat.
Hierop aansluitend bracht ir. J. A. H. Haenen
de belangrijkheid naar voren van een goede var
kenshouderij in dit gebied. In dit gebied zijn het
overwegend kleinere bedrijven waar veelal de fac
tor grond zeer beperkt is. Om een voldoend ge
zinsinkomen te verwerven is aantrekken van een
produktietak waar weinig of geen grond voor nodig
is, gewenst. De varkenshouderij is een vorm van
bodemloze produktie, welke op deze bedrijven bij
zonder goed past. Niet alleen uitbreiding van de
varkensstapel is op veel bedrijven nodig, maar
vooral ook verbetering van fokmateriaal, voeding,
huisvesting, ziektenbestrijding e.d.
Ir. Haenen sprak de wens uit dat velen het voor
beeld van de heer Valent zullen volgen en zich zul
len aansluiten bij de georganiseerde varkensziek
tenbestrijding.
Dierenarts A. J. B. Hammink wenste ook de heer
Valent geluk met het certificaat en sprak de hoop
uit, dat hem in de toekomst nog zeer veel certifi
caten uitgereikt zouden kunnen worden.
J. H. TER KEURS
DE varkenshouderij in de provincie
Zeeland heeft als gevolg van de
structurele veranderingen in de landbouw
de laatste jaren een enigszins ander karakter
gekregen. De varkensmesterij, die in het
verleden overwegend in geringe aantallen
op de kleine bedrijven en door landarbeiders
plaats vond, heeft zich gericht op grotere
eenheden per bedrijf. Ook op het terrein
van de fokkerij nemen de aantallen per
bedrijf toe, terwijl het aantal fokkers een
geleidelijke teruggang aangeeft. De betekenis
van goede gebruikseigenschappen zoals
groeisnelheid, voederverbruik en slacht
kwaliteit is door de grotere bedrijfseenheden
zwaarder gaan wegen en zal zich bij de
huidige ontwikkeling in de toekomst in nog
scherpere mate aftekenen. Op de factoren
die in een iets ander vlak liggen maar het
wezen van de fokkerij raken vestigen wij van
stamboekzijde in verband met de uitreiking
van het eerste gezondheidscertificaat door
de Gezondheidsdienst voor Dieren in
Zeeland gaarne even de aandacht. De
schade, die uit de verschillende varkens
ziekten voortvloeit door biggensterfte en
ziekte die de groei vertragen kan zeer aan
zienlijk zijn. Vandaar dat de rentabiliteit
van de varkenshouderij niet enkel
afhankelijk is van de gebruikseigenschappen
maar mede van de gezondheidstoestand.
IN Zeeland heeft de varkensmesterij in
1 meerhof mindere mate, gesteund vanuit
de voeder- en vleeswarenindustrie, zich de
laatste jaren op meerdere bedrijven
ontwikkeld tot veelbetekenende aantallen. Uit
de hierbij opgedane ervaring blijkt dat het
financiële voordeel bij de varkensmesterij
niet enkel afhankelijk is van de biggen- en
meelprijzen maar grotendeels van het
uitgangsmateriaal. De varkensmester vraagt
in dit verband soortige, gezonde biggen van
goede afstamming.
De Zeeuwse varkensfokker dient met deze
vraag rekening te houden, wil men uit dit
onderdeel van de varkenshouderij putten
van hetgeen er in zit. Er zijn de laatste
jaren op verschillende bedrijven met
betrekking tot de kwaliteitsverbetering
belangrijke vorderingen gemaakt. Hoewel
wij van mening zijn dat de mogelijkheden
van een meer massale, doelbewuste fokkerij
niet uitgeput zijn. Bij de afgifte van het
eerste gezondheidscertificaat „een belangrijk
moment voor de Zeeuwse varkenshouderij",
achten wij het nuttig van stamboekwege met
name de fokkers te attenderen op de zich
voordoende ontwikkeling. Met inschakeling
van de provinciale instellingen, het Varkens-
stamboek en de Gezondheidsdienst voor
Dieren mogen foktechnisch en in veterinair
opzicht verwachtingen gesteld worden aan
de zich wijzigende koers in de varkens
houderij.
