Kleinfruitdag in Kapelle
Daling van kleinfruitprijzen te
verwachten
227
TUINBOUW
f
DINGEN VAN DE WEEK
Spruitkooldag te Wageningen
ZATERDAG 3 MAART 1962
WANNEER we zien hoe de resultaten in 1961 zijn geweest voor de Zeeuwse kleinfruitkwekers,
dan moeten we zeggen dat het over het algemeen niet is tegengevallen, ook al stelde de prijs
van zwarte en rode bessen teleur". Dit zeide de heer J. Burger Fzn. uit Wemeldmge in zijn ope
ningsrede tijdens de vrijdag in Kapelle gehouden ontwikkelingsdag voor de Zeeuwse Wemfruitteelt,
een dag welke door honderden kleinfruitkwekers uit alle delen van Zeeland werd bezocht.
De heer Burger had een opstelling gemaakt van de aanvoer en prijsontwikkeling van de aanvoer
en opbrengst van kleinfruit bij de veüing in Kapelle-Biezelinge en daaruit bleek 0®
durende de laatste vijf jaren in dit gebied geringe verschillen te zien geeft. In 1961 bedroeg de totale
kleinfruitproduktie hier 2,7 miljoen kg. Het kleinfruit maakte steeds tussen 14 en 16 /o uit van de
totale fruitaanvoer. De opbrengst onderging echter geleidelijk aan een daling in vergelijking met
het hardfruit want in 1961 nam het kleinfruit in Kapelle-Biezelingc nog maar 25 /o van de to ale
fruitomzet voor haar rekening. In 1960 was dat nog 30 in 1959 33 en in 1958 zelfs 45 /o.
TEN aanzien van de mogelijkheden om dat te verbeteren zei de heer Burger dat, hoewel om-
1 schakeling in deze tijd in Zeeland min of meer een modewoord dreigt te worden,j^em-
fruitkweker daaraan toch niet zal kunnen ontkomen. Omschakeling naar de richting van de teelt
van hard-fruit is voor de meeste kleinfruitkwekers niet mogelijk omdat zij te weinig grond hebben,
want voor een hardfruit-bedrijf is een oppervlakte grond van minstens 5 ha nodig.
De heer Burger was van mening dat de Zeeuwse kleinfruitkwekcr dient te streven naar opvoering
van de produktie per oppervlakteeenheid en verhoging van de kwaliteit.
Er is een vraag naar het fijnere produkt en hiervoor zal gezorgd moeten worden. Spreker was van
mening dat door het gebruikmaken van nieuwe rassen en gezonder plantmateriaal, met een verbeterde
teeltverzorging, het mogelijk moet zijn tot verhoging van kwaliteit en produktie te komen. Hij vroeg
voorts de Zeeuwen de natuurlijke mogelijkheden van hun gewest te benutten en dacht daarbij vooral
aan de teelt v%n vroegöi aardbeien (Regina).
Dankbaar wfes'^ri^trlvobr dat het aardbeiensortiment zich thans voor een groot deel beperkt tot
vier rassen, te weten RÓgüna, Red Gauntlet, Talisman en Senga Sengana, maar er zijn weer al wol
ken aan de aardbeienlucht want de fabrikant is helemaal niet zo enthousiast over de Senga Sen
gana, en de Talisman heeft het nadeel dat ze vrijwel niet zonder dop geplukt kan worden.
Omdat de aardbeienteelt nog altijd de kurk is waarop het kleinfruitbedrijf drijft, ging de heer
Burger daar vrij diep op in en het is te begrijpen dat hij daarbij ook terecht kwam bij de mogelijk
heid om aardbeien onder glas te telen. Er is in Kapelle en omgeving in dezen een ontwikkeling aan
de gang welke volgens hem alle aandacht verdient. Op deze wijze kan het mogelijk zijn op een kleine
oppervlakte grond een bestaan te vinden.
iyt. W. H. REMMERS, de economische deskun-
dige van het Centraal Bureau van de Tuin
bouwveilingen, is van mening, dat de dalende lijn
welke er sinds enkele jaren is te ontdekken in de
prijsvorming van kleinfruitprodukten, nog niet
haar dieptepunt heeft bereikt.
Op grond van areaalcijfers en ervaringen in het
verleden is hij van mening dat met name voor het
produkt bessen in de toekomst met lagere prijzen
rekening gehouden zal moeten worden.
Dr. Kemmers zei dit vorige week vrijdag tegen
de kleinfruitkwekers welke bijeen gekomen wa
ren in de veilinghallen in Kapelle-Biezelinge. Het
waren dus niet direkt optimistische geluiden
welke hij kon laten horen, maar de situatie ligt
niet anders.
Vooral bij 't kleinfruit heeft men te maken met
aanvoer- en prijsgolven welke steeds naar hoogte
en dieptepunten leiden. Bij hoge prijzen neemt
de aanplant toe, de aanvoer wordt groter en de
prijzen dalen, wat tot gevolg heeft dat er wordt
gerooid met een afnemend aanbod en weer stij
gende prijzen.
In verband met de hoge prijzen van enkele
jaren geleden is er in binnen- en buitenland veel
kleinfruit aangeplant, in de komende jaren moet
daarom met een toenêmend aanbod rekening
worden gehouden.
Daar staat tegenovef dat door de toegenomen
welvaart in Europa de vraag naar kleinfruitpro
dukten niet evenredig is gestegen. Integendeel,
voor bepaalde toepassingen is de vraag zelfs ge
daald want vooral de jamfabrikant is een belang
rijke afnemer van het kleinfruit, en door de ge
stegen welvaart is het jam verbruik juist gedaald.
Daar staat tegenover dat de vraag naar fruit op
sap, naar diepvriesfruit en vruchtensappen, stij
gende is. Op grond hiervan was dr. Kemmers van
Jaar Areaal Aanvoer Gem. prijs Industrie Doordraai
in ha
x 1.000
per 100
x 1.000
X 1.000
kg
kg
kg
kg
1948
2.622
8.390
100.70
4.800
1949
3.137
15.840
82.10
11.620
1950
3.590
18.410
65.00
11.810
1.190
1951
3.335
22.280
108.20
17.590
140
1955
3.995
21.500
103.50
16.680
1958
5.551
27.440
102.50
19.290
10
1959
5.352
26.410
84.90
17.080
100
1960
4.883
24.470
88.90
12.730
40
1961
4.579
26.770
100.20
i
30
mening dat de kleinfruitkweker terdege rekening
dient te houden met het feit dat de pulpsektor
niet zo best meer mee kan. Hij zal zich moeten
toeleggen op de teelt van hoogwaardige kwalitei
ten welke geschikt zijn voor verwerking in blik
of diepvries, terwijl er voor aardbeien en in min
dere mate voor rode bessen ook mogelijkheden
zijn voor verse consumptie.
Dr. Kemmers wees er op, dat de uitbreiding
van de kleinfruit in Nederland in hoofdzaak heeft
plaats gevonden op het kleinere gezinsbedrijf en
voor dit bedrijfstype zag hij in de toekomst moei
lijkheden omdat ook op het platteland de invloed
van de industrie steeds duidelijker merkbaar zal
worden waardoor degenen, die tot dusver op
dat gezinsbedrijf hebben gewerkt, naar de indu
strie getrokken zullen worden. Daar komt bij dat
het gezinsbedrijf hogere inkomsten zal moeten
krijgen omdat het in de lijn der verwachting ligt
dat in Europa de lonen verder zullen stijgen.
Samenvattend zei dr. Kemmers dat er weinig
perspectief lijkt te schuilen? in de teelt van massa-
produkterc in de kleinfruitsector maar dat men
zich dient toe te leggen op de teelt van fijnere
kwaliteitsprodukten. Hij achtte het een gunstige
omstandigheid dat de Zeeuwse telers hebben ge
toond dit reeds tijdig begrepen te hebben. Verder
gaf dr. Kemmers aan de hand van tal van cijfers
een: overzicht van de ontwikkeling van aanvoer en
afzet van alle kleinfruitgewassen.
Om willens van de plaatsruimte kunnen we deze
hier niet allemaal opnemen, maar wel willen wij
weergeven de cijfers welke dr. Kemmers gaf over
de aardbeienteelt. We nemen deze op omdat de
aardbeien nog steeds het belangrijkste produkt
van deze sector zijn en omdat we van mening zijn
dat door grotere mogelijkheden voor verse con
sumptie deze teelt de meeste perspectieven lijkt
te bieden van alle gewassen in de kleinfruitsector.
Export naar Produktie Exp. Bulgarije
W.-Duitsland Enge-
West-
Enge
West-
Enge
land
Duitsl.
land
Duitsl.
land
vers
pulp
pulp
vers
pulp
3.430
29.200
1.000
6.350
3.100
43.600
370
3.740
5.750
4.800
33.100
240
3.000
9.700
10.200
37.500
590
4.940
4.300
13.300
37.300
275
2.200
6.110
6.490
21.200
30.300
560
640
3.180
4.510
4.980
19.500
37.100
1.210
2.600
3.610
3.870
4.570
19.800
28.800
1.820
1.400
3.680
2.260
3.600
22.000
35.500
1.550
WAT we al enkele jaren zien aankomen hebben
TT we vorige week ook nog eens gehoord uit
de mond van een afzetdeskundige: we moeten
in de kleinfraitsektor rekening houden met lagere
prijzen. Op deze pagina vindt u uitvoerige ver
slagen over hetgeen er is gezegd op de ontwikke-
lingsdag voor dc klcinfruitteelt in Kapelle. Met
name dr. Kemmers heeft daar minder prettige
klanken laten horen maar we mogen ook zeggen
dat hij een nuchter betoog hield en geen gouden
bergen voorspelt wanneer de ontwikkeling in een
andere richting wijst.
Toch menen we dat in het hijzonder wel de na
druk gelegd mag worden op de mogelijkheid om
te streven naar speciale teelten, ook in de klein-
fruitsektor. Gewezen is op dc mogelijkheid om
over te schakelen op glasteelten; op de kansen die
er in Zeeland zijn voor vroege aardbeien. Het is
mogelijk dat de noodzakelijke omschakeling vrij
aanzienlijke investeringen zal vragen. Ook hieraan
is aandacht besteed op deze ontwikkelingsdag,
maar het uitstekende betoog van de heer Noord-
hoek over deze aangelegenheid'is waard meer aan
dacht to krijgen dan mogelijk zou zijn in een vrij
oppervlakkig vcrgaderiiigsverslag. Daarom hopen
we de volgende week uitvoerig terug te komen op
de financieringsmogelijkheden voor het tuinbouw
bedrijf, mede omdat er een grote kans is dat bin
nenkort ook in Zeeland gebruik gemaakt zal kun
nen worden van het Waarbcfr v^or de
tuinbouw.
Ter gelegenheid van genoemde kleinfruitdag is
er in de veilinghallen in Kapelle ook een tuinbouw
tentoonstelling georganiseerd. Bij een bezoek aan
deze tentoonstelling zijn we opnieuw bepaald ge
worden bij de geweldige ontwikkeling welke er op
het gebied van de mechanisatie aan de gang is. De
bestaande machines worden geperfectioneerd,
nieuwe machines voor liet verplegen- van de tuin-
bouwgewassen komen naar voren. Ook voor het
kleinbedrijf is er heel wat te koop.
Wc zullen op een en ander niet al te uitvoerig
ingaan omdat de laatste tijd over de mechanisatie
In deze rubriek reeds veel is geschreven maar wel
zouden? we. elke fruitkweker de raad willen geven
om zich toch voortdurend op de hoogte te stellen
van de ontwikkeling op dit gebied. We moeten
echter ook zeggen dat de kleinfruitkweker ten op
zichte van zijn collega welke het moet hebben van
de teelt van hardfruit, wel in een nadelige positie
verkeert.
Hierop heeft ook ir. Van Hennik in Kapelle ge
wezen. De mogelijkheden om tot rationalisatie te
komen zijn op het kleinfruitbedrijf niet zo groot.
Dat komt ook uit in de. ontwikkeling van dc pro
duktie per manuur. Voor het hardfruit bedroeg
deze produktie omstreeks 1939 9 kg per manuur.
Op het ogenblik ligt dat op het moderne bedrijf
ruim 3 maal hoger op 30 kg per manuur. De ge
middelde produktie op het kleinfruitbedrijf geeft
echter vrijwel geen verhoging tc zien in de laatste
twintig jaar. Men kan dit betreuren? maar de
situatie is niet anders.
Tot de volgende week.
DE belangstelling voor de spruitkoolteelt is de
laatste jaren sterk toegenomen. Dit blijkt on
der meer uit de snelle toename van het areaal.
Ook van de zijde van de onderzoekinstellingen
wordt veel aandacht aan dit gewas besteed. Hierbij
doen zich thans verschillende gezichtspunten uoor
die de verdeling en teelt van spruit kool ingrijpend
kunnen beïnvloeden. De eerste I. V. T.-hybriden
zijn al in verschillende landen beproefd, nieuwe
teeltwijzen en aantrekkelijke oogstmethoden zijn
andere interessante aspecten.
Ook de toenemende vraag van de diepvriesin
dustrie laat zijn invloed gelden.
Om hen, die bij deze ontwikkelingen geïnteres
seerd zijn, op de hoogte te stellen wórdt op dinsdag
13 maart 1962 door het Instituut voor de Verede
ling van Tuinbouwgewassen een speciale spruit-
kooldag georganiseerd.
Tijdens deze studiedag zal ir. M. Nieuwhof spre
ken over „De methode van het kweken van
hybride-spruitkoolrassen" en over „Teelt en ras-
senonderzoek door het I. V. T.'\ De heer D. Wiering
zal de techniek van het kweken van hybride-spruit
koolrassen behandelen; de heer Tj. Buishand van
het Proefstation voor de Groenteteelt in de Volle-
grond te Alkmaar bespreekt het teelt- en rassen-
onderzoek van dit proefstation, terwijl de heer F.
J. J. Loeff van de diepvriesbedrijven Iglo N.V. te
Utrecht dc wensen van d'e diepvriesindustrie zal
toelichten.
Programma's zijn verkrijgbaar bij het Instituut
voor de Veredeling van Tuinbouwgewassen, Post
bus 16 te Wageningen. In verband met de organi
satie is het zeer gewenst dat u er een aanvraagt.
AARDBEIEN