De praktijkschool voor landbouwtechniek
en arbeidsrationalisatie
Prins Willem'
Schoondijke
DE CURSISTEN.
AANMELDING voor een cursus geschiedt altijd groepsgewijs. Individuele
aanmelding komt nog niet veel voor en is op het ogenblik ook nog niet
mogelijk omdat elke week een ander soort cursus gegeven wordt, afhankelijk
van de vraag van de cursisten.
Als cursisten komen groepen leerlingen van lagere-, middelbare- en hogere
landbouwscholen en oud-leerlingen van middelbare landbouwscholen. Ook is
er geregeld een opleiding voor praktijkleraren van lagere landbouwscholen,
terwijl 's zomers wel cursussen gegeven worden voor werktuigenleraren van
middelbare en hogere landbouw
scholen. Ook de werktuigenhandel
heeft belangstelling, wat zich uit
in cursussen voor vertegenwoor
digers.
Verder worden geregeld cursus
sen gegeven voor de Rijkslandbouw-
voorlichtingsdienst en boeren- en
boerenjongerenorganisaties. Vooral
de laatste tijd komt er ook van
landarbeiderszijde meer belangstel
ling voor de praktijkschool. Gere
geld worden in het kader van de
landarbeidersvoorlichting of via
cursussen aan de Rijkswerkplaat
sen door de praktijkschool cursus
sen georganiseerd voor landarbei
ders.
DE TOEKOMST.
VOALS reeds geschreven, is ge-
bleken dat er aan dergelijk
prakisch onderwijs in landbouw
mechanisatie grote behoefte bestaat.
Dit zal in de toekomst zeker toe
nemen. Er is voor de diverse cur
sussen zóveel belangstelling, dat
wil men van een plaats verzekerd
zijn, zeer tijdig besproken dient te
worden. Er valt voor de toekom
stige en huidige gebruikers van
landbouwwerktuigen nog altijd veel
te leren. De Praktijkschool „Prins
Willem" te Schoondijke draagt daar
toe haar steentje bij.
Gezicht oi> het 7
ZEEUWS LANDBOUWBLAD
Praktijkonderwijs met een zaaimachine.
T\E belangstelling voor de praktijkschool is groeiende. Nu reeds zijn de
^cursussen voor 1962 op enkele weken na volgeboekt. Reeds vele weken
In 1963 zijn besproken en zelfs is er al sprake van reserveringen voor 1964.
Over gebrek aan belangstelling heeft deze „praktijk'' school dus niet te kla
gen. Wel kan beluisterd worden dat naar verhouding uit Zeeland er nog te
weinig belangstelling voor dit op de praktijk gerichte onderwijs bestaat.
Op net ogenblik komen de cursisten uit het gehele land. Te verwachten is
dat in de toekomst praktisch alle cursisten uit het Zuid-Westen zullen komen.
Wil de praktijkschool aan de toch steeds toenemende vraag kunnen voldoen
dan zal op korte termijn uitgebreid moeten worden. Dit jaar zal een grote
loods gebouwd worden van 30 x 60 m, te gebruiken als overdekte werkruimte.
Daarnaast is er dringend behoefte aan ruimere werktuigenberging, daar de
nu gebruikte opslagruimten van de vroegere barakken, lange pijpenladen
zijn die destijds als tijdelijke oplossing van de vele problemen zeker bruik
baar waren, maar nu langzamerhand niet meer aan de te stellen eisen
voldoen. De opgeborgen werktuigen zijn moeilijk toegankelijk en het ^ran
geren" van de benodigde machines is zeer tijdrovend. De beschikbare ruimte
is ook niet voldoende om ter plaatse alle werktuigen, meer speciaal de grotere,
op te kunnen bergen. Tot op heden kon altijd een beroep op boeren in de
omgeving gedaan worden die altijd gaarne tot hulp bereid waren. Ook voor
de boer brengt dit, naar gelang dit jaren gaat duren, echter problemen met
zich mee; vandaar de plannen om tot uitbreiding over te gaan. Ook wordt
gestreefd naar een eigen praktijklokaal; momenteel wordt nog gebruik ge
maakt van het demonstratielokaal van de Middelbare Landbouwschool
Schoondijke.
PERSONEELSBEZETTING.
TOT 1 oktober van het vorige jaar stond dé school onder leiding 'van de
direkteur van de Middel oare Landbouwschool. Gezien de toenemende
werkzaamheden zowel bij Landbouwschool als Praktijkschool, werd voor de
laatste een direkteur benoemd, zodat sedert die datum deze een zelfstandig
leven leidt. Behalve de direkteur zijn aan de praktijkschool twee leraren ver
bonden voor leiding en ontwikkeling der cursussen. Voor de praktische lessen
zijn er een hoofd-instructeur en vijf instructeurs. Mocht de voorgestelde uit
breiding plaats vinden dan zullen ook meerdere instructeurs aangesteld moe
ten worden.
DE CURSUSSEN.
DE cursussen duren in de regel één week, waarbij verschillende onderwer
pen behandeld worden die elk een dag duren. Ook zijn er wel onder
werpen die veel uitvoeriger behandeld worden en dan een gehele week duren.
Zulke onderwerpen zijn b.v. maaidorsen en persen, trekkeronderhoud en
ploegen. De cursisten worden verdeeld in groepen waarbij er naar gestreefd
wordt om per instructeur vier cursisten te hebben. Een instructeur behandelt
dan in één dag het onderwerp waarbij aangesloten wordt op de kennis die de
cursisten reeds van het werktuig hebben. Begonnen wordt met een korte be
spreking van het werktuig en de er bijbehorende trekker. Daarna wordt het
werktuig afgesteld in het werktuigenlokaal en tot slot wordt er met het werk
tuig op het veld gewerkt. Het werken buiten is op de praktijkschool het be
langrijkste en hier wordt dan ook de meeste tijd aan besteed. Als gevolg van
de weersomstandigheden is het niet altijd mogelijk om buiten te werken en
in zulke gevallen wordt er dan meer aandacht besteed aan de verschillen in
constructie tussen de diverse merken en typen werktuigen. Ook wordt er
dan dieper ingegaan op de afstelmogelijkheden en het onderhoud, voor zover
dat binnen uit te voeren is.
Een gedeelte van het gebouwencomplex van de praktijkschool.
Het vorenstaande geeft zeer in het kort weer hetgeen ons door de directeur
van de praktijkschool ir. G. F. Israël en de heer Van Dijke, de aktieve secre
taris van de Stichting over het wel en wee van de Praktijkschool verteld werd.
J\EZE school te Schoondijke is uit de praktijk voortgekomen. In de oorlog
werd ook in West Zeeuws-Vlaanderen veel verwoest. Een werktuigen
commissie in 1945 opgericht, stelde zich tot taak de boeren zo vlug als mo
gelijk was weer van de nodige werktuigen te voorzien. Als gevolg van deze
aktiviteiten is West Zeeuws-Vlaanderen het sterkst gemechaniseerde gebied
in Nederland.
Nadat de werktuigenvoorziening geen moeilijkheden meer gaf, daar de
handel hierin "op normale wijze kon voorzien, heeft men zich na het bezig hou
den met het verbeteren en ontwikkelen van nieuwe werktuigen gericht op het
werktuigenonderwijs. De steeds verdergaande mechanisatie, veranderingen
in arbeidsmethoden, wees in de richting van het praktijkonderwijs, de juiste
vakkennis voor het - juiste gebruik, het onderhoud, kleine reparaties en
nieuwe arbeidsmethoden kunnen worden geleerd.
Hoewel hier vanzelfsprekend een taak voor het landbouwonderwijs ligt, kan
daar het praktijkonderricht veelal moeilijk of in pnvoldoende mate worden ge
geven. En de oplossing hiervoor is dan ook de' cursus op één der praktijk
scholen te volgen, die alhoewel nog niet zo lang bestaand, toch in een be
hoefte blijken te voorzien. Genoemd kunnen worden die te Slootdorp, hoofd
zakelijk gericht op de technische kant van werktuigen en trekkers, met daar
naast de scholen te Schoondijke en Emmeloord.
DE SCHOOL.
IYE praktijkschool te Schoondijke is bedoeld voor het Zuid-Westelijk klei-
gebied, alhoewel, zoals wij reeds schreven, overal van uit Nederland,
leerlifigengroepen naar Schoondijke komen. In verband hiermede moesten
voorzieningen worden getroffen voor de huisvesting van de cursisten. Het
in Schoondijke staande kamp was hiervoor uitstekend geschikt en dank zij de
voortreffelijke medewerking van het gemeentebestuur kon dit kamp gehuurd
en ingericht worden als internaat. In dit internaat is momenteel slaapgelegen
heid voor ca 30 cursisten, er is een conversatiezaal, recreatiezaal, eetzaal en
keuken, dus men kan zichzelf geheel redden.