Opslag en transport van GRAAN en PEULVRUCHTEN
op het bedrijf van de heer
A. Stoutjesdijk te Stavenisse
ZATERDAG 24 FEBRUARI 1962
6 silo's van bouwstaal cn hardboard rond de stortput»
HET verwerken van gedorste produkten in los
se toestand staat de laatste jaren weer in de
belangstelling, speciaal op de grotere akkerbouw
bedrijven. Dit is begrijpelijk als we nagaan dat
soms met enkele mensen in korte tijd 100 150
ton graan en peulvruchten verwerkt moet wor
den. Het ideaal is ongetwijfeld dat dit los gebeurt.
Technisch is het ook goed mogelijk gedorste pro
dukten los te verwerken. Het vereist echter heel
wat voorzieningen voor dit geheel „rond" zit. Hier
bij zijn transport en opslag (afgezien van het feit
of dit door derden of door de boer zelf gebeurt)
de grootste knelpunten.
Hoe een landbouwer op Tholen dit voor zijn be
drijf heeft aangepakt, willen wij hier in het kort
nader toelichten. Niet omdat ieder dit voor zijn
bedrijf zonder meer zal kunnen overnemen, maar
alleen om aan te tonen hoe een van de kollega's
dit voor zijn bedrijf heeft aangepakt en hiervoor
op vrij goedkope wijze een oplossing heeft gevon
den.
D0 heer Stoutjesdijk heeft een akkerbouwbedrijf van 64 ha, hiervan is ruim
63 ha bouwland. Alle grond ligt bij de bedrijfsgebouwen. Het bouwplan
fcevhfc 25 ha graan en 8 ha peulvruchten. Het oogsten heeft plaats met een
ejgbn getrokken combine waarop in 1961 met eigen mensen een graantank
is gebouwd. Inhoud 1500 kg. Met een vijzel wordt het graan tijdens het
rijden gelost in een meerijdende wagen. Op deze wagen zijn schotten geplaatst
van 80 cm hoog en 2 losse schuine schotten op de bodem. Onderin de wagen
zijn 3 schuiven aangebracht waardoor het graan kan worden gelost. Het op
deze manier ombouwen van 2 wagens heeft 250,gekost. Als alles normaal
verloopt, kan 1 man met 1 wagen de afvoer van de combine naar het bedrijf
yêffcorgen. Voor de graantank vol is, is de wagen weer terug. Er kan dus met
2 <nan geoogst worden.
De ontvangst vindt plaats in een stortput. Deze meet 3 x 3 m en heeft een
inhoud van 2,5 ton. Hij is gedeeltelijk overdekt met ijzeren buizen waar
over 0e wagen kan rijden en waardoor kan worden gelost. Bij het bouwen van
ee» Sstortput dient men er o.a. op te letten dat deze van onder taps toeloopt
èn gemakkelijk kan worden schoongemaakt. Dit om vermenging tegen te
gaau. Midden in de stortput is een elevator opgesteld die het graan direkt
naar' boven voert. Deze elevator is 11,25 m hoog en heeft een kapaciteit van
15 Ion/uur. De bouwkosten waren, inclusief motor, aandrijving enz. 1200,
De motor staat boven opgesteld. D.m.v. eenvoudige glijgoten van hout en
hardboard loopt het graan in één van de silo's. Het hoeft geen bezwaar te
zijn, dat de stortput geen grotere inhoud heeft, omdat datgene wat op de rand
blijft liggen, er gemakkelijk kan worden ingeschept.
Voor de opslag zijn in de schuur 6 silo's gebouwd van bouwstaal en hard
board. De maaswijdte van het bouwstaal is 7.5 cm en de draaddiameter 5 mm.
De "silo's hebben een middellijn van 3 m, 4 zijn er 4.35 m hoog en 2 zijn er 6.50
m hoog. De totale opslagkapaciteit is 160.000 kg. Zij staan rond de stortput
opgesteld.
De normale 4-wielige wagens zijn met opgebouw
de schotten en losse schuin geplaatste platen op de
bodem geschikt gemaakt voor het vervoer van los
graan. D.m.v. 3 schuiven in de bodem wordt er
gelost.
teur en opzakinrichting waren, o.a. voor de aardappelen, reeds op het bedrijf
aanwezig. De kosten van het gehele objekt, dus silo's, stortput, elevator met
toebehoren inclusief het ombouwen van combine en wagens, bedragen 2.9
cent/kg graan. Hierbij zijn alleen de arbeidskosten gerekend van de metselaar
die geholpen heeft bij de stortput.
DIJ deze kosten zijn niet begrepen de kosten van het drogen. Dit had in
1961 plaats in de aardappelbewaarplaats die aan de andere zijde van de
schuur is gebouwd. Omdat het transport naar en van deze bewaarplaats
nogal voorzieningen eiste, zal dit jaar boven de stortput een vertikale droger
met een voorreiniger worden geplaatst.
In het afgelopen jaar zijn de erwten, die uit het zwad zijn gedorst, in de
aardappelbewaarplaats gedroogd.
Uit dit voorbeeld van de heer Stoutjesdijk blijkt dat men door veel zelf te
doen de kosten aanzienlijk kan drukken. Wij menen dan ook dat dit object
als een uitstekend voorbeeld op dit gebied kan worden beschouwd.
Ook blijkt hieruit dat als men tot opslag op het eigen bedrijf overgaat, het
geheel goed op moet zetten inclusief het transport en het drogen.
IJST geheel is door de boer en met zijn personeel gebouwd. De bouwkosten
11 waren exclusief de eigen arbeid 1505,—. Dit is 0,94 cent/kg graan. Voor
de afvoer vanuit de silo naar de stortput zijn 2 sleuven gemaakt, waarin een
tïhnsportbandje wordt gelegd dat het graan terugvoert. In elke sleuf monden
3 silo's uit. Hierdoor kan men het graan gemakkelijk laten omlopen. Vooral
in de nazomer is geregelde kontrole op het produkt en dikwijls laten omlopen
noodzakelijk, om bederf tegen te gaan. Als buffermogelijkheid tijdens het
omlopen is nog een kleine losse silo in gebruik geweest. Het is n.l. noodzake
lijk een silo geheel leeg te laten lopen omdat anders het graan aan de randen
blijft zitten. Graanopslag zonder mogelijkheid tot omlopen of beluchten is
onverantwoord. Bij aflevering wordt het graan door de band in de stortput
gedraaid, door de elevator naar boven en vandaar d.rruv. een glijgoot los op
de wagen of de auto. Wil men in zakken afleveren, dan laat men het graan
op de transporteur lopen waaraan een oozakinrichtine is bevestigd. Transpor-
De stortput met elevator. Het losse bandje rechts dient voor afvoer van do
silo's naar de stortput
Graan en erwten zijn meer kwetsbare produkten waaraan uiterste zorg
moet worden besteed. Het drogen en bewaren is dan ook alleen iets voor
diegenen die bereid zijn deze zorg eraan te besteden. Verder zal het kwan
tum voldoende groot moeten zijn om het geheel rendabel te maken. Voor
de overige bedreven zal o.I. de oplossing gevonden moeten worden in een
goede samenwerking tussen de boer, de centrale ontvangstinrlehtlngen
en zonodig ook met de loonwerker.
R.L.V.D Goes J. KODDE,
