Reklame en Public Relations?
r
J
ZATERDAG 17 FEBRUARI 1962
In dit nummer
N
Frankering bij abonnement: Terneuze?!
50e Jaargang: No. 2618
„Officieel orgaan van de Maatschappij tot bevordering van Land- en Tuinbouw en Veeteelt in Zeeland
SINDS enige jaren verschijnen er in de landbouw-
pers beschouwingen over reklame cm public
relations. Wat de reklame betreft is dat vanzelf,
sprekend. Tal van agrarische bedrijven doen zèlf
aan reklame, b.v. kwekers van zaaizaad of poot.
goed, grote bedrijven en ook onze organisaties,
vooral de coöperatieve en de produktschappen. Ook
kennen wij al lang de collectieve reklame, wel het
meest in de veehouderijsector. Daarvan zijn de be
kendste voorbeelden: de acties die het F.R.S- en
de Noord-Hollandse Fok verenigingen in Duitsland
voeren voor de afzet van fokvee, en de reklame
van het Nederlands Zuivelbureau voor melk en
zuivel. En van vóór de oorlog herinneren wij ons
nog de „Eet meer fruit" en „Drink meer melk"
acties enz. Wat reklame is, menen wij dus te weten*
Maar wat zijn „public relations"?
PUBLIEKE RELATIES
ZEG tegen een reklameman, dat U die vreemde, Engelse woorden voor het gemak maar letterlijk
vertaalt en hij zal U medelijdend aanzien. Want sinds lang is het in de reklamevvereld de gewoonte,
geheimzinnige Engelse (of Engels uitziende) woorden te gebruiken om daar dan heel wat anders mee
te bedoelen dan zij aangeven.
Toch is het in ons geval niet zo dwaas. Het gaat wel degelijk om de relaties met het publiek. Het
gaat er om, bij hen, die wij als klant, consument of anderszins nodig hebben, „goodwill" te kweken
voor ons, onze bedrijven en produkten. Een industrieel bedrijf, dat public relations bedrijft, doet dat op
allerlei manieren: door goed personeelsbeleid tracht zij het personeel te binden en in de gezinnen een
goede gezindheid jegens het bedrijf aan te kweken. Om die goede gezindheid gaat het: die wil men over
al aankweken. Een goede gezindheid bereikt men natuurlijk alleen als het bedrijf een goede naam
heeft en behoudt en zo heet één der meest genoemde leerboekjes over public relations dan ook „Om
de goede naam van Uw bedrijf". Daarin kan men vinden, wat men zoal doen kan op dit gebied. Een
goed deel van de reklame dient dan ook voor public relabels, Mocht U soms menen, dat dit niet be
langrijk is, dan kan iedere direkteur van een bedrijf van enige omvang (laten we zeggen boven de 100
geconcentreerde werknemers) U het wel anders vertellen. Zonder public relations kan men geen
personeel krijgen of houden, komt de rust in het bedrijf in gevaar en op den duur ook de produk-
tie en...... de afzet. Laten wij dus goed bedenken, dat public relations een strikt zakelijke inslag heeft.
Als b.v. de K. L. M. aan iedereen, die dat wenst, foto's van haar snelle machines ter beschikking stelt,
dan is dat met de bedoeling, dat op den duur een groter gebruik van die machines gemaakt zal wor
den. Public relations is dus niets anders dan een zeer handige vorm van reklame en wie het anders
beweert huichelt (een beetje
TOCH moeten wij die twee goed onderscheiden. Want wat bij de één wèl mogelijk is, is bij de ander
vaak onmogelijk. Wij willen daarvan een duidelijk voorbeeld geven. Enige jaren geleden werd in
geheel ons land collectieve bierreklame gevoerd onder het motto: „Het bier is weer best Dat was
reklame. Maar het bleek onmogelijk in plaats van het produkt de distributeur (de caféhouder) te noe
men. Bier kan men ook thuis drinken (U kunt het bij de kruidenier halen), maar een caféhouder wekt
niet altijd prettige gedachten op bij de consumentIn liet algemeen zien wij dan ook, dat bij de rekla
me wèl collectiviteit mogelijk is, maar bij de public relations niet. Want boeren onder elkaar zijn col
lega's, maar industriëlen zijn eikaars concurrenten. Daarom is public relations altijd iets, wat strikt
gebonden is aan één bedrijf of aan een heel kleine groep bedrijven. Onze schoenmakers zouden er geen
cent voor over hebben, als men public relations te hunnen behoeve ging bedrijven, evenals de kap-
pérs, de slagers of de kruideniers. Want deze mensen heeft men toch wel nodig. Zij voelen wèl voor
collectieve reklame als het gaat om een produkt dat vergeten dreigt te worden of dat men óók bij
eën ander soort bedrijf kopen kan. Public relations bedrijven zij zèlf wel door de persoonlijke omgang
met het publiek.
LANDBOUW EN PUBLIC RELATIONS
HOE komt men er nu toe, de landbouw te betrek
ken bij de public relations? Zit er soms een
stel handige jongens achter, die hier wel wat aan
verdienen wil? Neen, dat is niet het geval, althans
niet het begin daarvan. Het is van voormannen en
redacties uitgegaan. De reden lag voor de hand.
De niet-agrarische bevolking van ons land raakt
snel en grondig van de landbouw vervreemd. Zij
heeft allerlei rare en soms verwrongen denkbeel
den van de landbouw en de landbouwers. Dat is
voor ons niet prettig. Maar het kan zelfs schade
lijk voor ons zijn i.v.m. de afzet van onze produkten.
Niet prettig is het b.v., als de stadsbewoner uit
onwetendheid in zijn krant stukjes gaat schrijven,
die de boer voorstellen als dierenbeul. Twee voor
beelden. Voorjaar 1961 kalfde een koe in een wei
land bij Dordrecht op eigen houtje. De veehouder
whs er niet bij. Nu kan dat de beste veehouder
wel eens overkomen en in verreweg de meeste ge
vallen knapt de koe het karweitje dan zèlf wel op.
Ideaal is het niet, maar toch ook niet iets wat ons
In beweging brengt. Het regende echter in Dor
drecht ingezonden stukken over de dierenbeul, die
zijn koeien alleen liet kalven.
Voorbeeld tweeieder weet, dat Shetlandse ponies
keihard zijn en ook 's winters graag buiten lopen,
zelfs bij sneeuw en vorst. Als men ze maar wat
bijvoert hindert dat niets, zeker niet overdag. Daar
om regende het enkele weken tijdens de vorstperio
de weer ingezonden stukken overenfin, de
rest kunt U wel raden.
Zulke dingen kan men voorkomen (of trachten
te voorkomen) als men de stedeling wat meer
begrip voor de landbouw bijbrengt. Dat is ook wel
goed, want als onze boeren steeds maar weer on
romantiek volkomen uit de tijd is. De stedeling zat
de boer nooit beminnen om zijn lieve blauwe ogen,
zelfs niet ter wille van zijn klederdracht, zijn fraaie
hoeve of de mooie streekromans waarin hij de on
bedorven held is. Hij zal in de eerste plaats vragen
naar goede en goedkope produkten. En als uw
fruit een dubbeltje duurder is dan het Belgische
of het Duitse, dan zult U méér dan een dubbeltje
moeten uitgeven om hem wijs te maken, dat uw
fruit tóch beter is, als hij dat niet in één oogopslag
zien kan.
Wij bemerken nu wel, dat het bedrijven van
public relations niet zo eenvoudig is en dat wij, als
wij er aan beginnen, op een keiharde, zakelijke
ondergrond moeten staan. Dat wil zeggen, dat wij
alleen aan p. r. (dat is de gebruikelijke afkorting)
mogen denken, als daarbij vaststaat, dat óók een
verantwoorde reklame voor onze agrarische pro
dukten en diensten zal worden gevoerd. Laten wij
thans zien, hoe men p. r. ten behoeve van de land
bouw kan bedrijven.
MOGELIJKHEDEN
DE mogelijkheden zijn groot en talrijk en vele
zullen tegelyk aangewend moeten worden.
Allereerst kan men trachten via het onderwijs
betere begrippen in de stad te doen doordringen.
Vroeger had men leesboekjes op de lagere scholen*
die uitsluitend over de landbouw gingen. Bij de
moderne onderwijsmethoden (projectonderwijs, be
langstellingskernen) kan men, behalve moderne
leesboeken, ook iets anders brengen. Men kan b.v.
zorgen, «Jat een deskundige commissie toezicht
houdt op datgene, wal bij het moderne onderwijs
de landbouw raakt en daarbij voorlichting, advie*
zen en materiaal verstrekken aan auteurs, scholen,
uitgevers enz. Voor volwassenen kan men populair-
wetenschappelijke boekjes uitgeven, die goede
oriëntatie mogelijk maken. Daarnaast is goed werk
te doen via perscommuniqués aan de bladen, d.w.z.
korte, interessante gegevens (het eerste lammetje
van het seizoen geboren met foto, doch ook met
aanduiding van de zorgen van de schapenhouder
en de betekenis van de schapenfokkerij) en juist
feitenmateriaal. Goede contacten met radio, tele*
visie, bioscoopjournaal, V.V.V. enz. zijn evenzeer
nodig. Daarnaast is nog veel te doen vis*
tentoonstellingen of stands op bepaalde exposities-,
korte films (dokumentaires) enz. Er is teveel om
(Zie verder pagina 159.)]
gunstig worden afgeschilderd, moet dat een terug
slag hebben op de afzet van onze produkten. Als
de stedeling steeds maar weer te horen krijgt, dat
kunstmest vergif is, zijn de gevolgen voor boer
en tuinder op den duur rampzalig.
JJEEDS thans geeft de stadsbewoner aan het
vreemde produkt een volstrekt onredelijke
voorkeur boven het Nederlandse. Weer een voor
beeld. Een Amsterdams levensmiddelenbedriif wik
kelde kleine, ronde Edammer kaasjes in Deense
en Nederlandse verpakking. Van de Deense koos
het publiek er 8 tegen 2 Nederlandse. Wanneer men
nu weet, dat meer dan 30 der Deense koeien één
of meer ontstoken kwartieren heeft, dat van melk
met ontstekingsprodukten onmopeliik goede kaas
gemaakt kan worden, dan begrijpt ieder, dat thans
de Deense kaas niet zoveel beter dan de Nederland
se zijn kan.
Laten wij maar ophouden met voorbedden geven:
de zaak waar het om gaat is duidelijk genoeg.
Vandaar dat zij, die de gevaren zien, ons waar
schuwen.
Er is echter één fout, die telkens weer gemaakt
wordt. Wanneer wij de stedeling wat beter willen
inlichten over de landbouw, dan is dat uitstekend.
Het zal ons heel wat Kster en kwaadaardige kri
tiek besnaren. Maar willen wij bovendien de afzet
in stand houden, dan is méér nodig. Hierbij kun
nen oublie relations ons niet meer helpen. De reden
is, dat wij in de landbouw met een paar honderd
duizend bedrijven (ondernemingen dus) te doen
hebben. Daarvoor kan men public relations gaan
bedriiven, maar vergeet dan niet, dat de goede
indruk reeds volkomen teniet kan gaan bh de eer
ste de beste kennismaking van de stedeling met
de boer. Voorts dient men te bedenken, dat alle
Uit de praktijk
„Van barak naar paleis", de
feestelijke opening van de
Laiidbouwhuishoudsehool der
Z-L. M. „De Oesterschelp" te
Tholen
Onkruïdbestrljding in winter
gewassen
Sterk gemechaniseerde teelt
wijze bij suikerbieten
Een praktijk-man vertelt in
„Stemmen uit de fruitwereld"
hoe hij het zou doen, als hij
nog eens opnieuw beginnen
kon
De teelt van augurken
Verslag Ceptrale Hengsten -
keuring te Goes
De uitkomsten landbouwtel
ling december 1961 en de ge
gevens over de aardappel
inventarisatie in de provincie
Zeeland
Vereenvoudiging bij 't voeren
van rundvee
De „Boerenjeugd" besteedt
aandacht aan de Algemene
Vergadering der L. J. G„ o.m.
met een foto-reportage
pag- 160
pag. 161
pag. 163
pag. 165
pag. 167
pag. 168
pag. 169
pag. 171
pag. 173
pag. 174/
175
£ITDAGEN
Boeklioudbureau
der Z- L. M.
pag. 158