IN
TEN
DE
n.1
mm
H I M
leien hikt 'n zodanige eindstand te krijgen,
id handwerk verder te laten groeien.
krijgbaar. Deze op kunstmatige wijze verkregen
producten, waarvan het eerste voor normale- en
het tweede voor precisiezaaimachines bestemd js,
hebben een soms aanzienlijk hogere eenkiemigheid
dan normaal zaad. Helaas varieert deze eenkiemig
heid al naar het ras en de bereidingswijze nog van
50 tot SO c/cEr wordt naar gestreefd dit percen
tage zo hoog als mogelijk is op te voeren.
Het verst komt men daarmee bij eenkiemig zaad,
dat langs de weg van selectie kan worden ver
kregen.
De overige eigenschappen van deze rassen ma
ken echter het gebruik en zelfs de beproeving van
dit type voorlopig nog onmogelijk.
Het behoeft nauwelijks betoog dat zelfs in hoge
mate eenkiemig zaad weinig bruikbaar alleen
staande planten geeft wanneer te veel zaad wordt
gebruikt dan wel wanneer dit zaad onregelmatig
wordt gezaaid.
Het materiaal komt dus alleen tot zijn recht wan
neer via een goed zaaibed een vlotte, regelmatige
opkomst en een niet te dichte regelmatige bezet
ting van de rij met veel alleenstaande planten
worden verkregen.
KI
ezaa a chin es.
HET ZAAIWERK
nOUTEN, gemaakt bij het zaaiwerk, komen
meer tct uiting naarmate minder zaad wordt
gebruikt.
Proeven hebben uitgewezen dat ook een normale
zaaimachine, die op veruit de meeste bedrijven
aanwezig is, goed werk kan leveren, mits hij in
goede onderhoudstoestand verkeert, goed afgesteld
is en goed bediend wordt. Wij hebben in de loop
der jaren moeten constateren dat in vele gevallen
niet aan deze voorwaarden voldaan is. Ook hier
ligt dus een mogelijkheid tot verbetering zonder
dat er belangrijk voor geïnvesteerd behoeft te
worden. Wat de onderhoudstoestand betreft willen
wij- volstaan met er op te wijzen dat ook een nor
male zaaimachine een precisie-apparaat is dat ge
voelig is voor roest, vuil en slijtage. Zorgvuldig
onderhoud en eventuele vernieuwing van onder
delen is dus geen overbodige luxe.
Teneinde een juiste zaaizaaddosering en een zo
regelmatig mogelijke verdeling van het zaad te
krijgen moet de machine gecontroleerd worden.
Er treden nogal eens grote verschillen op tussen
de pijpen. Dit is in vele gevallen te verhelpen.
Bij gebruik van weinig zaad van het mo
derne type moet het aandrijf- en verdeel
mechanisme wat de af
stelling betreft door
eigen beproeving aan
gepast worden. Bij be
paalde typen zaaima-
chines die vrij veel ge
bruikt worden is de
stand van de bodem-
kleppen van grote in
vloed op het resultaat.
Het komt nogal eens
voor dat men deze in de
voor normaal zaad ge
bruikelijke stand laat
staan. Vooral bij de mo
derne vrij gladde zaad
typen is dat onjuist.
Ook de bediening van
de machine is belang
rijk. Een ruwe behan
deling tijdens het werk
gaat ten koste van de
nauwkeurigheid. Het
zaad moet gelegenheid
krijgen om op een voor
de kieming gunstige
plaats terecht te komen.
Een grote rijsnelheid en
een bot zaaikouter of
onvoldoende belasting
geven gemakkelijk aan
leiding tot droog- of
zelfs blootliggen van het
zaad.
Wij hebben de indruk dat er in tegenstelling tot
vroeger, toen er meer met de paaiden gezaaid
werd, vaak, in elk geval plaatselijk, te ondiep
wordt gezaaid. Uiteraard zijn grond en zaaibed
hierop eveneens van invloed. Zorgvuldige con
trole is hier op zijn plaats.
Een goede aan onze omstandigheden aangepaste
preeisiezaaimachine heeft het voordeel van een
regelmatiger verdeling van het zaad
Onder bepaalde omstandigheden blijken de ge
reguleerde zaaidiepte en het drukrol- en afdek-
systeem, waardoor deze machines zich bovendien
van de normale onderscheiden, de opkomst te be
vorderen. In andere gevallen blijkt de opkomst
daardoor belemmerd te worden. Grond en weer
spelen daarbij een rol.
De vraag is nu of deze machines zoveel
beter werk leveren dat daarvan by de ver
dere verzorging van het gewas de vruchten
geplukt kunnen worden. Daar gaat het ten
slotte om. Helaas blijkt dat maar in zo ge
ringe mate het geval te zijn dat aanschaf
fing van deze vrij dure machines niet zon
der meer kan worden aanbevolen. Onderzoek
door het Duitse Instituut voor Landbouw
mechanisatie heeft aangetoond dat het met
de celvulling en de zaadverdeling van deze
machines nog niet zo erg best gesteld is.
Bovendien blijkt de verdeling bij het in de
grond komen van het zaad ernstig verstoord
te kunnen worden. Wel meent men voor deze
bezwaren een oplossing gevonden te hebben
maar die oplossing is in de bestaande machi
nes nog niet verwezenlijkt. Het schijnt dus
nog beter te kunnen.
Zeer zeker zolang er nog enig handwerk
in de bieten verricht wordt en in afwachting
van betere machines lijkt ons een geperfec
tioneerde toepassing van de normale zaai-
machines de meer voor de hand liggende en
minst kostbare oplossing.
Door loonwerk zou de kostbaarheid ge
ringer kunnen worden maar loon-zaaiwerk
lijkt ons een stap terug en niet altijd onge
vaarlijk in verband met het zo belangrijke
juiste tijdstip van zaaien. Vele overdreven
gunstige resultaten met de preeisiezaai
machine verkregen moeten worden verklaard
door de toestand waarin de vergeleken nor
male zaaimachine verkeerde en door de grotere
hoeveelheid meerkiemig zaad die door de normale
zaaimachine werd uitgezaaid.
Wij zyn er in geslaagd met bepaalde normale
zaaimachines 3 kg M-zaad per ha zodanig te
verdelen dat na opkomst een aanvaardbare stand
werd verkregen. Het kan dus wel!
MACHINAAL DUNNEN
WANNEER het zaad gekiemd is en de jonge
plantjes bovengekomen zijn kan men de
stand op dichtheid en regelmaat beoordelen en be
slissen of het gewenst is machinaal voor te dun
nen met de daarvoor geschikte machines.
Omdat het weer een belangrijke invloed kan uit
oefenen op de opkomst is de standdichtheid en de
regelmaat niet te voorspellen.
Wanneer deze wel regelmatig maar ongewenst
dicht uitvalt kan met een dunmaehine gecorrigeerd
worden. Laat de regelmatigheid te wensen over
dan zijn ten hoogste verende tanden bruikbaar. In
het geval dat de plantjes voorlopig voldoende ruim
te hebben kan gebruik met het oog op de bieten
voorlopig beter achterwege blijven
Met (lunmachines moet men leren werken en ze alleen gebruiken als het
mogelijk is en wanneer het zin lieeft.
Een dunmaehine moet dus alleen gebruikt wor
den als het mogelijk is en wanneer het zin heeft."
Een hoge mate van regelmaat is een fundamen
tele eis voor een efficiënt gebruik van deze ma
chine.
Ook met deze machine moet men leren werken.
Een veelvuldiger gebruik dan strikt noodzake
lijk is met het oog op de reductie van de stand
dichtheid is beslist ongewenst.
Een oogstdepressie van 2 tot 5 komt gemak
kelijk tot stand en wordt groter naarmate er vaker
en later mee gewerkt wordt.
Naarmate de regelmaat in het gewas groter is
kan men verder terugdunnen zonder dat er gaten
van betekenis ontstaan.
(Zie pagina 78.)
Proeven hebben uitgewezen dat ook een normale zaai
machine, die op de juiste wijze afgesteld is, goed werk
kan leveren.
