OP IE
ZEEWS
LANDBOWE
Een nieuw jaar heeft zijn intrede gedaan. De boer staat voor een nieuw
oogstjaar. Ondanks dat hij niet weet wat het hem zal brengen, zal hij zijn
bedrijfsplan op moeten stellen. De betrekkelijke rust van deze maand leent
zich hiervoor. Daarnaast heeft hij de zorg over de reeds te velde staande
gewassen, de restanten van oogst 1961 en de verzorging van het vee. Tevens
vraagt de kuituurtoestand van de grond aandacht en dient de werktuigen-
inventaris bedrijfsklaar gemaakt te worden.
RENTABILITEIT
DR is de laatste jaren reeds veel gesproken en
geschreven over vereenvoudiging van het
bouwplan. Hiermede wordt beoogd dat het aantal
gewassen beperkt blijft tot b.v. 6 of minder. Gro
tere eenheden vragen relatief minder arbeid en
soms geringere investeringen. De mogelijkheden
lopen van bedrijf tot bec^ijf sterk uiteen.
Op kleinere' bedrijven is het telen van één
graangewas een vereenvoudiging die zonder be
zwaar kan worden toegepast. Bij de opstelling van
een bouwplan [speelt de arbeidsbezetting een be
langrijke rol. Een zo gelijkmatig mogelijke ver
deling van het werk over het jaar kan gewenst
zijn. Wanneer er van uitgegaan wordt dat alles
wat goed mechanisch kan plaats hebben niet in.
handwerk moet gebeuren, dan kan dit betekenen
dat er bij handhaving van het oude bouwplan
arbeid vrij komt. Indien de vruchtwisseling dit
dan toelaat, is intensivering mogelijk. Vooral op
gezinsbedrijven kan hierdoor ruimte komen voor
intensievere teelten, mogelijk zelfs tot in de tuiii-
bouwsektor toe.
VEEHOUDERIJ
IIOEWEL het aantal
veeloze bedrijven
toeneemt, is het houden
van melk- en/of mesi-
vee nog het meest voor
komend. Kultuurgrond
die alleen voor grasland
geschikt is, maakt het
dikwijls noodzakelijk
dat vee gehouden wordt.
Op de gemengde bedrij
ven bestaat de rund
veestapel dikwijls uit
zowel melk-, jong- als
mestvee; op de grotere
akkerbouwbedrijven
wordt meestal alleen
mestvee aangehouden.
Op de bedrijven waar
melkvee is, wordt het
aantal melkkoeien gro
ter. Ook hier een spe
cialisatiemogelijkheid
die wel ingang vindt,
maar toch lang niet al
gemeen is. Een aantal
koeien van b.v. 12 stuks
opent reeds de mogelijk
heid om tot mechanisch
melken over te gaan,
hetgeen gemakkelijker
werken en lagere pro-
duktiekosten tot gevolg
heeft.
Uitbreiding van het aantal melkkoeien op de
daarvoor in aanmerking komende bedrijven ver
dient daarom overweging.
Opbouwen van een goede mc-lkveestapel is ech
ter niet gemakkelijk. Persoonlijke aanleg van de
ondernemer is hierbij zeer belangrijk. Twaalf
goede produktieaieren betekenen een arbeidsin
komen voor één man, hetgeen op veel van de klei
nere gemengde bedrijven een basis voor het totale
inkomen kan betekenen.
Mestvee vraagt minder werk. De rentabiliteit
is meestal maar matig. Ook hiervoor is veel ken
nis nodig. Voor al het vee is een doelmatige stal
inrichting een eis; voor mestvee kan een open
loopstal met zelfvoedering er toe bijdragen dat
de hoeveelheid benodigde arbeid tot een minimum
beperkt blijft.
WERKMETHODEN
70WEL bij het vaststellen van het bouwplan
als bij de te volgen methode van grasland
besteding zal de boer zich thans moeten beraden
hoe hij het werk hieraan verbonden denkt te doen.
Gezien de schaarste aan goede werknemers en
de hoge lonen die moeten worden uitbetaald, en
de verkorting van de arbeidstijd die steeds ver
der doorgevoerd wordt zal steeds meer mense
lijke arbeid door werktuigen en machines moeten
worden gedaan.
Werktuigen en machines zijn duur en vragen
belangrijke investeringen. Mede hierdoor wordt dc
plaats die de loonwerker op veel bedrijven gaat
innemen, belangrijker.
Voor een groot aantal boeren is het uitermate
belangrijk dat er loonwerkers iti de omgeving zijn
die een uitgebreid werktuigenpark ter beschikking
hebben.
Wanneer de loonwerker kan rekenen op een be
paalde hoeveelheid werk, wordt het hem gemak
kelijker gemaakt zijn inventaris aan te passen of
uit te breiden.
Vergeet niet dat ook hij moei investeren I
Door gezamenlijke
aanschaffing van
werktuigen en ma-
chines is het moge-
lijk belangrijk op de - --<■ 'd
mechanisatiekosten -
te besparen. De prak-
tijk heeft geleerd
dat dit tot nu toe
moeilijk ingang vindt. 1
Niet dat men de
voordelen niet ziet, -~
doch menselijke ver- V
houdingen zijn dik-
wijls de sta-in-de-
weg. Toch moet het -b—
mogelijk zijn dat de I L1
boeren van b.v. 3 of I 9
4 gelijksoortige be- 1 J
drijven elkaar vinden
om samen bepaalde
investeringen te doen.
Boeren van grote bedrijven kun
nen meer werktuigen en machines
zelfstandig aanschaffen. Toch zijn
ook voor deze bedrijven kombina-
ties mogelijk door b.v. gezamenlijke
aankoop van grote oogstmachines.
FINANCIERING
INVESTERINGEN moeten kun
nen worden gefinancierd. Voor
velen is het niet meer mogelijk dit
met eigen middelen te doen. Dit
mag echter bij verantwoorde investeringen geen
reden zijn om het niet te doen.
De boerenleenbanken kennen tegenwoordig ver
schillende vormen van financiering, waarbij in
bepaalde gevallen het borgstellingsfonds voor de
landbouw ingeschakeld kan worden. De boer is
dikwijls huiverig vóór het lenen van bedrijfskapi
taal. Hij dient echter te bedenken dat het in ande
re takken van liet bedrijfsleven normaal is dat met
andermans geld gewerkt wordt.
BEDRIJFSPLAN 1962
(IET is nu de tijd om het bouwplan definitief
vast te stellen. Hierbij dient rekening te wor
den gehouden met de vruchtwisseling en de te
verwachten rentabiliteit.
VRUCHTWISSELING
(IET gezond houden van de grond wordt vooral
bereikt door een goede vruehtvvisseling. In
het verleden is hier al zoveel tegen gezondigd dat
lang niet altijd van gezonde grond gesproken kan
worden. Sprekende voorbeelden hiervan zijn het
optreden van biete- en erwtemoeheid. In de ge
bieden waar veel uien geteeld worden, is „kroef",
hetgeen door het uienstengelaaltje veroorzaakt
wordt, een veel voorkomend verschijnsel. Tegen de
aaltjesziekte is een direkte bestrijding ekonomisch
niet verantwoord.
ïndirekte bestrijding is mogelijk na grondonder
zoek op het voorkomen van cysten en/of aaltjes.
De praktijk leert nogal eens dat eerst dit hulp-
BEDRIJFSEKONOMISCHE KENNIS
PEN moderne bedrijfsvoering eist van de onder-
nemer bedrijfsekonomisch inzicht. Om deze
in ruimer mate te verkrijgen staan hem verschil
lende mogelijkheden ter beschikking.
Door het volgen van kursussen kan hij meer
inzicht en kennis vergaren in deze belangrijke
materie.
Bij de boekhoudbureaus bestaat de mogelijkheid
een bedrijfsekonomische boekhouding te laten bij
houden.
Doordat de oppervlakte met voederbieten veelal te groot genomen, of
omdat niet tijdig met het voeren van dc bieten begonnen wordt, moet er
op meerdere bedrijven per 1 april nog een grote hoeveelheid gekopt worden.
middel te baat genomen wordt als de grond reeds
ernstig besmet is.
Vooral de grote oppervlakte bieten van de laatste
jaren is oorzaak dat, althans in bepaalde gedeel
ten van de provincie, de besmetting van de grond
sterk is toegenomen.
Er kan niet genoeg de aandacht op worden ge
vestigd dat eerst grondonderzoek plaats heeft al
vorens gezaaid wordt. Wanneer in de naaste toe
komst op een bedrijf de bietenteelt drastisch zou
moeten worden ingekrompen, dan is dat een veel
groter schadepost dan wanneer (hans enige beper
king plaats moet hebben.
Wanneer u thans de monsternemer waarschuwt,
is de uitslag, zeker voor zover het onderzoek op
bietecysteaaltje betreft, op tijd in uw bezit. Alleen
onderzoek op bietecysteaaltje heeft plaats aan het
Instituut voor - Rationele S-uikerproduktie te Ber
gen op Zoorn. Bij volledig aaltjesonderzoek wordt
het monster onderzocht op het Bedrijfslaborato-
rium voor Grond- en Gewasonderzoek te Ooster
beek.
Ook in ander opzicht kan een goede vruchtwis
seling belangrijk zijn. Bepaalde insektenschade
treedt in sterkere mate op bij een verkeerde
vruchtwisseling, b.v. thripsaan tasting in vlas na
erwten en omgekeerd.
Wanneer bieten naast bieten worden verbouwd,
kan het bietekevertje veel last veroorzaken. Hoe
wel er thans veel bestrijdingsmiddelen ter be
schikking staan, kan een bestrijding niet afdoen
de blijken te zijn. In elk geval brengt het extra
kosten met zich" mee.
Verder dient de vruchtwisseling zodanig te zijn
dat diep en middendiep wortelende gewassen
elkaar zoveel mogelijk afwisselen en de organische
stofvoorziening van de grond op peil kan blijven
door teelt van groenbemestüigsgewassen.
De menselijke verhoudingen zijn dikwijls een sta-i'
gezamenlijk aanschaffen van werktuigen of het insehah
werker. Op vele bedrijven zal voor de duurdere werkt ij
toch heel wat voordeliger zijn dan het INDIVIDUE]