Nationale slootreinigingsdemonstratie te Yerseke
ZEEUWS LANDBOUWBLAD
L>IET de Ridder baggersleep (machinefabriek Ridder, Ridderkerk) kan in de
lengterichting van de sloot worden gereden, wat vooral op zachte grond
een groot voordeel is. Dit werktuig wordt opzij van de trekker bevestigd en
met lieren en kabels bediend. De Ridder werkte in een sloot met veel water
en een zeer ongelijke afhangende wal. Door de hoge waterstand werd het
talud niet al te best afgewerkt, waardoor het werk geen grote indruk maakte.
In het algemeen mag echter worden gezegd dat de Ridder de meest universele
baggersleep is.
Zowel in sloten met vlakke wallen en zachte bodems als in sloten met steile
wallen en vastere bodems is deze machine goed bruikbaar. De prijs van de
machine is f2.300,
HYDRAULISCHE KRANEN
TNE normale landbouwkranen worden behalve voor allerlei laadwerkzaam-
heden gebruikt voor het hergraven van sloten. Vooral bij de lichtere
kranen valt de capaciteit bij het slootgraven in vergelijking met andere sloot-
reinigers dikwijls erg tegen. Een nadeel is ook dat het talud met de hand
moet worden bijgewerkt. Van dit soort kranen was een licht type Atlas aan
wezig (importeur Hans van Driel, Ivapel-Avezaath) en de Wehrhaan HL 700
een vrij zware kraan van fa. gebr. Weststrate tc Krabbendijke. De prijzen van
deze kranen zijn resp. plm. f 5.000,en f 12.000,
Ze werkten in sloten met veel water, waardoor het niet mogelijk was hei
werk goed te beoordelen. De capaciteit leek matig.
T\E Kornet C 1120 (Eerste Utrechtse Handelsonderneming N.V., Rhenen) is
een zware kraan die voor slootreinigingen wordt uitgerust met een
speciale brede dieplepelbak. Met deze bale is het mogelijk de beide taluds en
de bodem in één trek op profiel te brengen, zonder dat de taluds met de hand
worden bijgewerkt. De kraan is voorzien van twee flinke oliepompen," zodat
op .snelle wijze twee bewegingen tegelijk kunnen worden gemaakt.
De Kornet leverde bij het verbreden en uitdiepen van een sloot goed werk
en had een grote capaciteit. De prijs van de machine is f21.000,
VIJZELMACHINE
TNE Ritscher Friesland (Centraal Bureau, Rotterdam) heeft een 1,50 m lange
schuingeplaatste vijzel waarmee ceii behoorlijk stuk van de wal kan
worden afgenomen. In tegenstelling tot de baggerslepen en kranen kan met
de vijzelmachines d.m.v. een werprad de bagger meteen over het land worden
verdeeld, zodat het nawerk weinig of geen tijd vraagt. Dit is een belangrijk
voordeel. Het Is ook mogelijk de bagger kort op de kant te deponeren. Dit is
van belang in gebieden waar men van de verse bagger een ongunstige invloed
op de gewassen kan verwachten.
Vooral 's morgens waren de resultaten met de Friesland maar matig, omdat
de vijzel veel te veel water kreeg te verwerken en zodoende maar weinig
bagger op het land bracht. Later, toen het water weer wat was gezakt, was
het werk aanmerkelijk beter.
Do Ritscher Friesland is het meest op zijn plaats in niet te brede sloten
met tamelijk hoge wallen die moeten worden bijgewerkt.
Van niet tc brede sloten kunnen vanaf één kant (uiteraard in meerdere werk-
gangen) de bermen, de taluds en de bodem worden gemaaid. De werkbreedte
is ongeveer 1 m.
De machine maakte een solie indruk en gaf aardig werk te zien. Het mate
riaal wordt met de klepels sterk gekneusd en verkleind, zodat er betrekkelijk
weinig van overblijft. De werksnelheid was vrij laag. Op een ongelijk talud
bleek het moeilijk dc machine op de gewenste maaidiepte te houden.
T\E maai- en veegboot van het waterschap „De Maaskant" kan zowel worden
gebruikt voor het maaien van taluds als voor de bestrijding van water
planten op de bodem van de watergang, het zogenaamde „vegen". De maai-
balk, die bevestigd is aan een lange arm, wordt aangedreven door een 5 pk
motor die tevens dient voor de aandrijving van de schroef. Bij het vegen wordt
een groot V-vormig mes met rukken over de bodem voortbewogen. Met de
maaibalk werd een zwaar begroeid talud keurig gemaaid.
Het waterschap „De Neder Betuwe" demonstreerde' een boot van N.V.
Scheepswerf v.h. Fa. Hendriks te Dodewaard. Deze solide veegboot werkt ook
met een V-vormig mes. Dit systeem is eenvoudig en betrekkelijk goedkoop en
voldoet in het algemeen beter dan andere systemen.
In verband met het passeren van lage duikers is de boot zeer laag ge
houden. Het hoogste punt steekt slecht 47 cm boven water uit. In de water
gang waarin werd gewerkt kwam weinig bodembegroeiing voor. Ondanks dit
werd de demonstratie toch zeer gewaardeerd.
De boot was tevens uitgerust met een spuitapparatuur voor het bespuilen
van onkruid op dc taluds.
SAMENVATTING EN CONCLUSIES
Samenvattend kan worden gezegd dat het machinaal reinigen van sloten
zoals die in dit gebied voorkómen technisch mogelijk is. De goedkopere bagger
slepen, hier vertegenwoordigd door de Becfab, kunnen voor individueel ge
bruik in veel gevallen reeds een goede oplossing bieden. De duurdere bagger
slepen zijn vooral geschikt voor loonwerkers en werktuigencoöperatTes.
De dure machines, zoals de Ritscher Friesland en de Kornet kraan zijn
slechts rendabel te maken indien veel uren kunnen worden gemaakt en het
werk perfect wordt georganiseerd. Hierbij is het van belang dat een water
schap of andere belangen-gemeenschap coördinerend kan optreden. De talud
maaiers en veegboten kunnen in veel waterschappen met voordeel worden
gebruikt. De taludmaaiers kunnen ook door sommige loonwerkers lonend
worden geëxploiteerd.
Met de baggerboot van Klip kunnen onder bepaalde omstandigheden goede
resultaten worden verkregen.
Tenslotte is een woord van dank hier zeker op zijn plaats aan de demon
stranten, de landbouwers die hun land beschikbaar stelden, en allen die verder
aan de voorbereiding en uitvoering van deze demonstratie hebben mede-
Instituut voor Landbouwtechniek en Rationalisatie,
Namens do. Beoordelingscommissie,
A. VAN WIJK.
De wegkant frees van Sïnke - Rilland.
De veegboot in werking. Hydraulische kraan, speciaal voor zwaar onderhoudswerk.
C~\;P 20 oktober j.l. werd in een oud poldergebied te Yerseke een nationale
slootreinigingsdemonstratie gehouden. Deze demonstratie werd georgani
seerd door: het Landbouwschap, de Unie van waterschapsbonden, de R.L.V.D.
voor de Zeeuwse Eilanden, de Ver. voor Bedrijfsvoorlichting Oost Zuid-Beve
land, het R.L.C. voor landbouwwerktuigen en het I.L.R.
Het doel was de belangstellende een overzicht te geven van de mogelijk
heden die er thans zijn om het onderhoudswerk van de sloten machinaal uit
te voeren en het onkruid in de sloten chemisch te bestrijden.
Het terrein betrof bouwland en grasland op kleigrond van 25 tot 40 af-
slibbaar. De sloten waarin werd gedemonstreerd waren voor het merendeel
matig tot slecht onderhouden. Door de zware regenval was de waterstand in
de sloten abnormaal hoog. Dit had tot gevolg dat enkele inzenders van deel
name met hun machines afzagen.
Er werd gedemonstreerd met 3 baggerslepen, 3 hydraulische kranen, 1
vijzelmachine, 1 baggerboot, 2 taludmaaiers en 2 veegboten.
In het onderstaande volgt een nadere beschouwing van deze machines.
BAGGERSLEPEN
tvE Becfab (Handelsonderneming Vavee, Capelle a/d IJssel) is in ons land de
meest verkochte baggersleep. Het is een goedkoop werktuig dat weinig
onderhoud vraagt, een grote capaciteit heeft en voor het onderhoud van veel
typen sloten geschikt is. Een nadeel is, dat met de trekker steeds haaks op de
sloot voor- en achteruit moet worden gereden. Op zachte grond kan daar
door de grasmat ernstig worden beschadigd. De Becfab werkte in een sloot
met een goed gesloten graskant en leverde hier, zonder dat de kant was voor-
gesnedeh, behoorlijk werk. Voor een gladde afwerking is echter het voor
snijden van de kant meestal wel nodig. De prijs van de Becfab ligt, afhanke
lijk van de uitvoering, tussen f 745,en f 1.000,
BAGGERBOOT
"DIJ de baggerboot van de fa. Joh. Klip te Lekkerkerk, wordt de bagger uit
de baggerbak via een zuigbuis door een pomp opgezogen en met een
werprad op een brede strook over het land verdeeld. De boot wordt voort
bewogen door een lier die evenals de pomp en het werprad door een zware
motor wordt aangedreven. Het talud wordt met deze machine niet bijgewerkt.
De boot, die werkte in een sloot met veel bagger, maakte een goede indruk.
De grote massa bagger werd regelmatig over de gehele breedte van het aan
grenzende perceel (ruim 20 m) verdeeld.
Deze boot is geschikt voor het uitbaggeren van watergangen met voldoende
water en niet te zware begroeiing. De slootbreedte moet op de waterspiegel
minstens 1,50 m zijn. Een voordeel is dat weinig hinder van afrasteringen,
bomen en slootkruisingen wordt ondervonden. De machine is niet in de handel
maar wordt door de fabrikant zelf geëxploiteerd.
TALUDMAAIERS EN VEEGBOTEN
TVE taïudmaaier van Wissekcrke werkt opzij van de trekker en wordt met
hefcilinders bediend. Op deze wijze kan de gewenste hoogte van de
maaibalk en de snij hoek gemakkelijk en snel worden ingesteld. Ook het hef
fen en neerklappen van de maaibalk kan vlug gebeuren. Dit is vooral van be
lang als langs de watergang bomen voorkomen.
Inplaats van de maaibalk kan aan het raam een taludhark worden be
vestigd. Het talud kan dus in tweë werkgangen worden gemaaid en schoon-
geharkt.
Zowel met de maaibalk als met de hark werd prima werk geleverd. Ver
stoppingen kwamen weinig voor. Behalve het gemaaide gras en riet werd met
de hark ook het losliggende vuil op de bodem van de sloot goed op de wal
gebracht. Al met al maakte de combinatie van Wissekerke ook op deze de
monstratie een uitstekende indruk. De prijs van de taludmaaier is f3.590—,
die van de taludhark f 2.550,
uvOOR het Centraal Bureau werd de Lupat, een nieuwe Engelse taludmaaier,
gedemonstreerd. Deze machine werkt opzij van de trekker. Het mecha
nisme bestaat uit een as met scharnierende klepels (systeem maaikneuzer) die
rechtstreeks door een hydromotor wordt aangedreven. Deze motor wordt ge
voed door een oliepomp op de trekker. Het maaimechanisme is bevestigd aan
een geknikte arm die hydraulisch wordt bediend. De machine heeft een groot
bereik en kan zowel vlak als onder een grote hoek met het maaiveld werken.
TNE Hayette (Fa. A. Hayette, Slootdorp) wordt evenals de Beclaf recht achter
de trekker bevestigd en heeft dus ook hetzelfde bezwaar van het heen en
weer rijden met de trekker. Deze baggersleep is speciaal geschikt voor het op
profiel brengen van sterk ingezakte sloten. De constructie is zodanig, dat de
helling van het talud en de hoeveelheid die van het talud wordt afgenomen
goed kan worden geregeld. Met de Hayette werd een sloot met ingezakte
wallen weer keurig op profiel gebracht, terwijl een grote capaciteit werd be
reikt. Voor dit zware werk is een trekker van 40 tot 50 pk nodig.
De prijs van de Hayette is f 1.800,
