BIJLAGE ZEEUWS LAND-B OU W BLAD
c. Het met kapitaal deelnemen aan de activiteiten van particuliere onder
nemingen.
De commissie is van mening dat door de bundeling van boerenmiddeien een
mogelijkheid aanwezig is voor kapitaaldeelname van voldoende omvang
in particuliere verwerkingsindustrieën, of om als producent meer bij de
afzet en verwerking betrokken te worden. Een voorbeeld van een dergelijke
vorm is de C.M.C. (Coöperatieve Melk-Centrale), waarbij de aandelen in
handen van coöperatieve afzetorganisaties zijn. Een tweede voorbeeld is
de Bauernfabrike in de Duitse suikerindustrie. Hoewel deze industrieën
gewone commerciële aandelen uitgeven, zijn deze geheel of grotendeels in
handen van de boeren.
d. Het onderzoek naar nieuwe aanwendingsmogelijkheden en betere verwer
kingsmethoden.
.Wij kunnen hierbij denken aan een uitbreiding van het aantal vormen,
waarin men het produkt na be- of verwerking kan gebruiken. Bij voor
beeld het gebruik van aardappelen in allerlei bewerkte vorm en het ge
bruik van suiker met zijn bijprodukten. Wij kunnen hierbij ook denken'
aan de uitbreiding van de aanwendingsmogelijkheden van bestanddelen van
akkerbouwprodukten als grondstof voor verschillende industrieën in het
bijzonder de chemische. Hoewel aan een en ander wel aandacht wordt be
steed (denk aan aardappelmeel-, maisverwerkende en suikerindustrie) moet
men bedenken dat fundamenteel onderzoek meestal zeer kostbaar is. Voor
zover bekend, wordt dit dan ook slechts op beperkte'schaal gedaan. Alleen
de zeer grote industriële ondernemingen in ons land besteden aan dit
onderdeel veel aandacht. Een groot probleem is dat de individuele boer
in het algemeen minder bereid is om in de lióge kosten voor dit onderzoek
bij te dragen, daar van te voren niet vast staat dat ook resultaten bereikt
worden, die economisch te realiseren zijn. Ook hier zal naar de mening
van de commissie alleen bundeling van krachten resultaten afwerpen. Men
zal de zij het aanvankelijk wellicht zeer hoge kosten niet onover-
komenlijk mogen en moeten blijven voorstellen, doch juist de cirkel moeten
doorbreken.
Vermeldenswaardig is dat de Amerikanen, die met grote overschotten wor
stelen, enige jaren geleden met een groots opgezet programma van onder
zoek naar nieuwe en betere verwerkings- en aanwendingsmogelijkheden
van agrarische produkten zijn gestart.
Die zogenaamde utilisation research, gefinancierd door overheid en ver
werkende industrie samen, zou volgens landbouwwereldnieuws van 24 sep
tember 1963 reeds belangrijke resultaten hebben opgeleverd.
Het verbruik van aardappelen in allerlei bewerkte vormen dient gestimuleerd
te worden.
e. Het samengaan van verwerkingsbedrijven.
Door concentratie kan dikwijls" worden bereikt dat de verwerking goed
koper kan gebeuren, waardoor hogere prijzen kunnen worden uitbetaald
en de nodige investeringen kunnen worden gedaan. Bovendien kan de
research beter worden opgezet en kunnen de risico's bij de ontwikkeling
van nieuwe produkten beter worden gedragen. Verder kan beter een eigen
verkoopapparaat in stand worden gehouden, terwijl tenslotte meer moge
lijkheden ontstaan neven activiteiten, die geen direct verband houden met
het hoofddoel, te verrichten. De commissie is van mening dat hierdoor de
positie aanzienlijk kan worden versterkt.
De commissie stelt zich hierbij de vraag of de ontwikkeling van onze
coöperatieve instellingen tot nu toe zich niet te eenzijdig heeft ontwikkeld,
namelijk het tot waarde maken van een bepaald produkt. Deze concentratie
zou dan niet alleen in de richting van het samengaan van bedrijven, die op
een en hetzelfde produkt zijn ingesteld, gezocht moeten worden. Juist door
samenwerking van ongelijksoortige bedrijven kan dikwijls het draagvlak
aanzienlijk verbreed worden.
II. 3. MARKTONDERZOEK, ONPERSOONLIJKE RECLAME EN RECLAME
VOOR EEN BEPAALD MERK
TATAAR de mening van de commissie zal een goed opgezet marktonderzoek
een onmisbare schakel zijn bij het bevorderen van de afzet van onze
landbouwprodukten.
Dit marktonderzoek zal in twee richtingen moeten gaan, namelijk het
zoeken van nieuwe afzetgebieden en het nagaan van de consumptiegewoonten
en de wensen, die er onder de consumenten bestaan.
De vorige minister van Landbouw heeft een poging gedaan om een insti
tuut voor marktonderzoek te stichten. Het voorstel was wat betreft de finan
ciering op fifty-fifty basis tussen overheid en bedrijfsleven te regelen. Het
plan is uiteindelijk afgesprongen op een verschil van mening met de produkt-
schappen.
Vooral met het oog op het feit dat vele van onze akkerbouwprodukten
Versterken van de bestaande verwerkingscoöperaties.
worden geëxporteerd, zal gecoördineerd marktonderzoek noodzakelijk zijn,
waarbij de commissie in de eerste plaats aan de produkten aardappelen, erw
ten, brouwgerst, stambonen, blauwmaanzaad, karwij en uien denkt.
SAMENHANGEND met het marktonderzoek meent de commissie dat boven-
dien het voeren van onpersoonlijke reclame voor onze produkten de
grootst mogelijke aandacht verdient.
Voor onze zuivel- en tuinbouwprodukten wordt reeds heel wat onper
soonlijke reclame gevoerd, terwijl ook voor zaaizaad en pootgoed en peul
vruchten wel aan reclame gedaan wordt. Deze activiteiten staan echter alle
los van elkaar.
De commissie meent dat het voeren van deze reclame veel meer ge
coördineerd zou dienen te worden, waarbij de financiering door de gezamen
lijke afzetorganisaties zou dienen te gebeuren.
Alleen bij samenwerking is hèt financieringsvraagstuk van marktonderzoek
en reclame op te lossen, waarbij het samenbundelen van de afzet, zoals in
het voorgaande betoogd, een eerste vereiste is. Meer en meer geraakt men
ervan overtuigd dat ook de reclame voor een bepaald merk ervan uitgaande
dat de kwaliteit eerste klas is van zeer grote betekenis is -voor een regel
matige afname en voor groeiende belangstelling van de consument voor het
produkt. Men denke aan de reclame in de sigarettenindustrie.
TJOEWEL de reclame op verschillende manieren gevoerd kan worden, wil
de commissie hier speciaal wijzen op de mogelijkheid, via tentoonstel
lingen, de aandacht te vestigen op onze produkten. Met het oog op de nood
zaak van export van een gedeelte van onze akkerbouwprodukten verdienen
vooral de buitenlandse tentoonstellingen de volle belangstelling, waarbij de
overheid mede een taak heeft. In het verleden waren wij als Nederlanders
met onze landbouwprodukten op alle belangrijke internationale tentoonstel
lingen aanwezig. Het buitenland heeft echter de laatste tijd op dit punt niet
stilgezeten en stelt voor dit doel grote bedragen beschikbaar. De indruk be
staat dat de bereidheid van Nederlandse zijde om met deze toenemende be
langstelling uit andere landed rekening te houden wel eens ontbreekt.
Verhoging: mengpereentage tarwe mogelijk.
