2
B IJ L A G E ZEEUWS LANDBOU W BLAD
L KOSTPRIJSBEREKENINGEN EN GARANT1EBELEID
ft LS basis van het garantiebelc-id in de landbouw worden de
kostprijsberekeningen gehanteerd. Zoals algemeen bekend is,
staat deze methode de laatste tijd in het middelpunt van de belang
stelling.
De commissie staat op het standpunt dat, wanneer men uitgaat
van het belang van een gericht landbouwbeleid, waarbij onver
brekelijk een prijsbeleid hoort, men niet zonder cijfers kan werken.
De overheid zal willen beschikken over cijfers om haar beslissin
gen te nemen en de landbouw zal over cijfers dienen te beschikken
om het regeringsbeleid te kunnen beoordelen en om voorstellen te
doen.
[Verder is de commissie zich bewust dat voor het opstellen van
deze cijfers (de kostprijzen) bepaalde afspraken noodzakelijk zijn
en blijven. Er bestaat geen enig juiste en werkelijke kostprijs.
iVoor welke kostprijsberekening dan ook, men zal steeds dienen
uit te gaan van een aantal uitgangspunten.
Een gevaar bij het omringen van de kostprijsberekeningen met
steeds meer vaststaande uitgangspunten en strakke richtlijnen be
staat echter hierin dat men van de werkelijke situatie afwijkt.
In het algemeen hebben wij in Nederland te veel de neiging tot
perfectioneren. Dit geldt ook bij de berekening van de kostprijzen.
Deze worden dan steeds scherper gesteld, met lage garantieprijzen.
De prijzen wisselen ieder jaar en de gewone boer kan het niet
meer volgen, daar het systeem te technisch wordt.
Wanneer men bij voorbeeld het argument van het efficiënt werken
hanteert en men gaat achteraf een aantal kostprijsbedrijven buiten
het gemiddelde houden, dan werkt dit een zekere willekeur in de
hand en gaat men de kostprijs doelbewust in een bepaalde richting
beïnvloeden. De commissie is dan ook van mening dat het be
drijfsleven bij de keuze van de kostprijsbedrijven ook in de toe
komst zeer nauw betrokken zal moeten blijven. De met behulp
van de vastgestelde richtlijnen aangewezen bedrijven zullen vol
ledig geadministreerd moeten worden. De boer moet echter
volkomen verantwoordelijk blijven. Het moet dan ook niet mogelijk
zijn dat men acjiteraf zegt: het bedrijf is niet goed gevoerd, met
als gevolg dat met een dergelijk bedrijf geen rekening wordt
gehouden.
Het toekomstige landbouwbedrijf wordt steeds kapitaal,sintensiever.
NORMALISERING
/*\OK door het normaliseren van allerlei gegevens dreigt een verschil te
ontstaan tussen de cijfers van de kostprijsberekeningen en de werkelijk
heid. Zo gaat men bij de opbrengsten, kosten en dergelijke steeds meer de
nadruk leggen op een toekomstige ontwikkeling onder genormaliseerde om
standigheden, waarbij minder de werkelijke gemiddelden over de laatste jaren
een rol spelen. De risicofactor kan hierbij te veel uitgesloten worden. De
commissie wil hier wel uitdrukkelijk wijzen op hetgeen we in 1959 en 1960
gezien hebben in de praktijk. Zo bleek dat ook het risico van de kwaliteit
van een gegarandeerd produkt als tarwe tot gevolg kan hebben dat men in
werkelijkheid aanzienlijk beneden de garantieprijs blijft.
Bij de kostprijsberekeningen zal men naar de mening van de commissie
meer dan tot nu toe rekening dienen te houden met het feit dat de landbouw
een tijd meemaakt, waarin de verhoudingen zich dienen te wijzigen.
In een snel tempo groeien we naar een totaal andere bedrijfsvoering. Grote
aantallen landarbeiders verdwijnen uit de landbouw; de landarbeidersstand
veroudert in een steeds sneller tempo. Het is duidelijk dat we in de land
bouw binnen zeer korte tijd met belangrijk minder mensen en een steeds
toenemende mechanisering van het werk voor de opgaaf staan weer een even
wicht te bereiken. Hierbij moet dan tevens nog een oplossing gezocht worden
voor het feit dat het werk met minder moeite kan gebeuren, dat de arbeids
tijd verkort moet worden en de beloning hoger dient te zijn.
Het zal hiervoor nodig zijn dat het landbouwbeleid daarop
gericht wordt dat het landbouwbedrijfsleven dit tempo
kan bijhouden en ook financieel nog voldoende krachtig
blijft.
Volgens de commissie houdt het nu toegepaste systeem
onvoldoende rekening met deze ontwikkeling. Door het
normaliseren van b.v. de werktuigkosten komen risico's
van miskopen en het noodzakelijk vlugger afschrijven van
werktuigen, die in technisch opzicht reeds verouderd zijn
voordat zij uit een oogpunt van rendement afgeschreven
zijn, zeer onvoldoende tot uitdrukking in de kostprijsbe
rekeningen. Met de reserveringen, die noodzakelijk zijn
Zorg dient aan de kwaliteit besteed te worden.
voor een snelle aanpassing en modernisering van het be
drijf is onvoldoende rekening gehouden.
KAPITAALS-INTENSIEF
JJET toekomstige landbouwbedrijf wordt steeds kapitaalintensiever, waarbij
de investeringen en afschrijvingen steeds groter worden. De commissie
vraagt zich af of een jonge boer, die op dit moment een bedrijf begint, uiter
aard aangepast aan de huidige en toekomstige eisen, die men aan de bedrijfs
voering moet stellen, uitgaande van het thans geldende systeem van kost
prijsberekeningen, financieel de zaak rond kan krijgen. Zij is van mening dat
het landbouwbeleid zodanig moet zijn dat deze jonge boer zijn bedrijf toch
rendabel kan opzetten.
FINANCIERING
TSTAT betreft de financiering meent de commissie dat ook intern de boeren-
stand hieraan de grootst mogelijke aandacht dient te besteden, waarbij
aanpassing aan de gewijzigde omstandigheden dient plaats te hebben. Men
dient zich in eigen kring bewust te zijn dat ook op dit gebied de inzichten
dienen te veranderen. Voor zover dit verantwoord is, zal men meer gebruik
dienen te maken van de verschillende financieringsmoeeliikheden.
VRI JE PRODUKTEN
TNE commissie is van mening dat het feit dat de prijsontwikkeling van de
niet gegarandeerde produkten een steeds dalende tendens vertoont, zelfs
tot een peil dat beneden de kostprijs ligt, de positie van de akkerbouw
bedrijven aanzienlijk verzwakt heeft. Zou deze ontwikkeling zich in de toe
komst voortzetten, -dan zullen er enige belangrijke maatregelen genomen
moeten worden. De vraag zal dan ook onder ogen gezien moeten worden of
vergroting van het gegarandeerde vlak mogelijk is. Bij het garantiebeleid
zelve zal zeker ook met deze tendenz rekening gehouden dienen te worden.
Hoewel de commissie niet ontkent dat er een zeker verband tussen produktie
en afzetmogelijkheden moet bestaan, wil de commissie toch wijzen op het
grote gevaar van kwantumbeperking van de gegarandeerde produkten. De
mogelijkheden om de produktie te beperken zijn vrijwel niet aanwezig, door
het feit dat men geen mogelijkheden heeft in de richting van de vrije pro
dukten.
Gebundeld aanbod van grondstoffen of deelname op zekere basis ten aanzien
van het novivlasprocédé kon niet tot stand komen.
