,45 «JAAR VEILING K.E.O.
in Krabbendijke
T
l
I
Tien miljoen omzet veiling Kapelle
N
850
DINGEN VAN DE WEEK
ZEEUWS LANDBOUWBLAD
ALS we dit schrijven begint er al een Sint Nico-
laas stemming te komen in ons wereldje
waarin we leven. Deze goed heiligman is onster
felijk en brengt ons in een wereld waarin wc graag
even willen „onderduiken". Dit geldt voor jong
en oud, want allemaal „geloven" we in St. Nico-
laas. Is het niet de gelegenheid waarop we reeds
lang van te voren gewacht hebben om onze waar
dering en liefde te tonen tegenoTvr hen met wie
we dagelijks omgaan? De man koopt stiekem een
cadeautje voor zijn vrouw en wederkerig is de
vrouw al lang bezig om haar man eens echt te
verrassen. Zo doen de verloofden, de vrienden, de
vriendinnen, de kennissen, de baas met zijn per
soneel, de scholen met hun leerlingen.
Allen willen we nog wel eens echt kind zijn en
Iets krijgen.
Is het ook niet heerlijk om in deze tijd van 50
megatonbommen en oorlogsrumoer, van moorden
en schandalen, zich eens terug te kunnen trekken
In de sfeer van „Sinterklaas Kapoentje"?
Wat heeft «lit nu allemaal te betekenen in deze
tuinbouwruhriek? Dit heeft ons inziens te be
tekenen, dat in de St. Nieolaastijd en de komende
feestdagen we ook mee opgenomen moeten worden
in de feestétalages van deze feestweken. Als we
zien wat de middenstand en ook de grote zaken
«loen met hun feest étalages, dan geloven we dat
we als fruit„industrie" toch nog wel aan de lage
kant zitten wat betreft, het zo aanlokkelijk aanbie
den van ons fruit, «lat men het kopen moet. We
moeten toestemmen «lat er in de grote steden
étalages te zien zijn die werkelijk af zijn. Maar er
zijn ook vele zaken, waar we «ie veie vuile kisten
en kratten niet een Inhoud zien, «lie allesbehalve
tot kopen dringt.
Men zou dit niet accepteren in een banketwinkel,
chocolaterie of iets dergelijks, w at nven soms nog
ziet in een fruit- en groentezaak.
Is dit nu alleen «Ie schuld cn de kortzichtigheid
van de betrokken winkelier of kunnen wij er ook
aan meewerken, dat er tijdens «1e feestdagen vol
doende rijp, eetbaar en goed verpakt fruit aan
wezig is? We denken b.v. aan Krabbendijke, die
elk jaar zijn bekende St. Nicolaasveiling houdt cn
ook voor zijn moeite betaald wordt. Zeeland «loet
voor de rest niet mee met een speciale veiling. Heb
ben wij hier geen fruit voor? Niemand zal dit ont
kennen. Wekenlang bereidt Krabbendijke zich voor
op deze speciale veiling. De andere grote veilingen
kannen dit zeker ook. Ligt misschien het prijsver
schil niet zo dat er toch in «leze speciale veiling
tenslotte weinig winst zit? Dit is best mogelijk,
maar is het reclame-object voor ons goede fruit
niet van groter waarde? Ad verteten doet verkopen,
zegt men. Goed, is het in mooie étalage-vorm aan
huilen van ons fruit ook geen pakkende adver
tentie?
Zou een aanbieding in klein eenmalig fust of
plastic zakje niet bevorderlijk kunnen zijn voor de
verkoop in de komende weken? Of laat men alles
aan de handel over «lie wel weet wat het meest
gevraagde is en de weg wel weet te vinden? We
twijfelen «laar geen ogenblik aan, maar zouden we
soms zelf niet te veel uit gemakzucht aan anderen
overlaten, wat eigenlijk tot onze taak behoort? Als
we soms de schitterende verpakking van buiten
landse appels van veel mindere kwaliteit zien, «ian
lijkt liet soms dat Holland juist hierin niet aan «Ie
top staat.
Wij zijn in staat om met een prima produkt voor
«te «lag te kunnen komen. Alleen de omlijsting ont
breekt er wel eens aan. Als men met St. Nicolaas
of Kerst of Nieuwjaar ienian«l een cadeautje geeft,
«laii gebeurt «lit in een keurige verpakking, soms
zo uitbundig, dat de verpakking wel hoofdzaak
lijkt. De inhoud kan «lan wel eens danig tegen
vallen. Denk b.v. eens aan een doosje honlions.
Meer doos en omhulsel dan bonbons. Maar toch
haalt niemand het in zijn hoofd om een afgewogen
hoeveelheid bonbons in een eenvoudig zakje aan
iemand als cadeautje aan te bieden. Valt nu echter
de inhoud en smaak ook nog mee, «tan is men dub
bel gelukkig.
Zouden we in «1e toekomst ook nog niet meer
moeten medewerken dat vooral tijdens «le komende
feestweken te moeten zorgen dat direkt te konsu-
iiioren fruit in een grote hoeveelheid te koop is
«*n direkt vanaf de veiling to betrekken is ook in
verschillende hoeveelheden en verpakkingen? Onze
aardbeien b.v. hebben de markt veroverd in «le
klein verpakking van e«»n doosje van 1\/i ons. De
chips zijn uit «ik* étalages verdwenen en de huis
vrouw neemt I of 2 «loosjes aardbeien mee voor
de maaltijd. Wie in de aardbeientijd «'en kijkje
neemt in een fruitzaak in een grote stad en komt
op een uur waarop de huisvrouw meestal haar in
kopen doet, staat versteld hoeveel van die doosjes
in korte tijd verdwijnen in de tassen.
HetzeHde gekit, al is het «ian in mindere mate,
voor onze frambozen. De stedeling is over het al
gemeen een dagjesmens en koopt in wat hij direkt
nodig heeft. D«^ aanbieding van ons fruit moet ook
hierop gericht zijn. Ken zakje of mandje met heer
lijk uitziend fruit «lat men direkt kan konsnmeren,
is zeer aanlokkelijk om te kopen. Ook los fruit
verpakt in een schone keurige krat lokt meer aan
dan fruit misschien van dezelfde kwaliteit in een
vuile kist met meermalig gebruikt papier.
Wij weten niet in hoeverre «le fruitteler of de
afzetorganisatie liier een taak hebben. We zouden
HET was op 1 november van het jaar 1916 dat er in Krabbendijke voor de eerste keer werd ge-
veild en wel een hoeveelheid uien. Het initiatief hiertoe was genomen door de landbouwvereni-
ging E. M. M.
Ds datum van 1 november 1916 wordt in verband hiermede aangehouden als de officiële oprich
tingsdatum van de veilingsvereniging in Krabbendijke, de veling die eerst de naam E. M. M. droeg,
evenals haar pleegmoeder de landbouwvereniging en later de naam K. E. O. kreeg, zijnde de afkor
tingen van Krabbendijke en Omstreken Het was onder voorzitterschap van de heer Jac. Welleman
dat het veilingschip op Krabbendijke de woelige baren in ging. Woelig zijn deze wel geweest, vooral in
de eerste twintig tot dertig jaar.
AMD AT het dus 45 jaar geleden is dat de vei-
ling in Krabbendijke werd opgericht, leek
het ons goed aandacht te besteden aan de ge
schiedenis van deze veiling, zulks aan de hand
van hetgeen de directie hierover heeft verzameld
voor de leden.
Toen in 1916 de veiling werd opgericht was,
zoals reeds gezegd, de heer Welleman voorzitter;
verder bestond het bestuur uit 15 leden waarvan
de heer J. van Gorsel vice-voorzitter was; C. Tol
lenaar secretaris en J. Frelier penningmeester.
Veilingmeester was de heer J. Krijger, afslager
H. Fonteine en controleur J. A. Rijnberg.
De heer Tollenaar was tevens administrateur
van de vereniging. Als lokaliteit werd gebruik ge
maakt van het pakstation van de heer Krijger
aan de Noordweg. Dit gebouw bestaat nu niet
meer maar was gelegen tegenover de toegang tot
het tegenwoordige veilingterrein.
De eerste veiling was een succes en voor de be
trokkenen een stimulans om voort te gaan. Eind
1916 kon het bestuur reeds een goed slot melden
van 3.622,17'/2. Een bezwaar was dat de beschik-
liier een gedegen onderzoek voor moeten instellen
«'n proefnemingen moeten nemen.
Wel weten we dat we in «ie komende weken er
goed aan zullen doen te zorgen dat er fruit te koop
is dat geschikt is om de étalages en «le feesttafels
te versieren en te zorgen dat smaak en kwaliteit
overeenkomstig is met de omlijsting.
Wanneer liet feest is en men ontvangt gasten,
ziet men niet op een dubbeltje. Daar is het nu een
maal feest voor.
Dit dubbeltje kan tenslotte «le teler incasseren
«mi de feestvreugde van een goede maaltijd met
een goed dessert verhogen.
Meestal is «le maaitijd goed, maar het dessert
wat eigen fruit betreft niet aanlokkelijk. Vaak
neemt men daarom maar een zuidvrucht of een
buitenlander" die tenminste nog kleur heeft.
Dit kan anders. Wc hebben goed fruit en wat
men zelf niet graag of helemaal niet eet, moet men
ook een ander niet voorzetten.
We hopen «lat in «ie komende weken op alle
speciale veilingen prima fruit wordt aangevoerd,
de moeite van d«' telers ruimschoots wordt beloond
en dit een stimulans mag zijn opdat meerderen
hieraan gaan medewerken. Niet alleen in de feest
weken, maar het gehele jaar door. Dat ook het
prijsverschil tussen goed en minder goed of slecht
fruit groter mag zijn dan soms wel eens het geval
is in een jaar zoals dit. Het slechte is toch nog
«luur en waarom al «lic rompslomp? Vergeet niet
dat er na «lit jaar weer een ander jaar komt!
Tot volgende week.
bare lokaliteit niet aan de gestelde eisen voldeed
en aangemoedigd door de gunstige resultaten iq
1916 werd besloten over te gaan tot de aankoop
van een gemet bouwgrond met het doel hierop
een veilinggebouw te stichten.
Op zaterdag 10 november 1917 had de opening
van het nieuwe veilinggebouw plaats. In verband
met de veilplicht van de produkten en de grote
vraag voor export (het was oorlog) bedroeg de
geldelijke omzet in 1917 reeds ƒ917.210,77. In 1918
en 1919 waren er nog omzetten van ƒ418.000,—
en 307.000,hoofdzakelijk afkomstig van het
veilen van aardappelen en uien. Hierdoor kon
toen de veilingexploitatie nóg sluitend worden
gehouden.
MOEILIJKHEDEN EN OMMEKEER.
IN de jaren 1920 tot 1940 ging het echter moei-
lijk. De veiling leed een armoedig en nood
lijdend bestaan. De omzetten schommelden tus
sen 32.000,en 115.000,per jaar. Verschei
dene jaren was de veiling slechts 6 tot 8 weken
in bedrijf. De baten waren onvoldoende om de
lopende kosten te dekken. Rente en aflossing
drukten als een zware last op de bestuursleden.
Deze waren namelijk persoonlijk verantwoordelijk
voor eventuele tekorten. De leden hadden geen
aansprakelijkheid. Meerdere malen werd er dan
ook gesproken over liquidatie van de vereniging.
Er werd echter stand gehouden. In 1939 kwam
er reeds enige verandering en de oorlogsomstan
digheden in 1940 brachten een totale ommekeer.
Voor veel produkten v/as de veilplicht -Ingesteld.
Steeds meer appels en peren werden aangeboden
om in Krabbendijke te veilen, want de fruit
kwekers uit dit gebied behoefden nu geen voor
keur meer te hebben voor Goes, Amsterdam en
Utrecht.
Een groot probleem was het beschikbaar stel
len van fust voor de telers. De veiling had het
niet. Daarom werd er met de veiling Goes een
contract afgesloten om dit vraagstuk op te los
sen. Na afloop van dit contract (in 1943) besloot
het bestuur op eigen kracht verder te gaan. Er
kwamen steeds grotere aanvoeren van fruit, steeds
meer kleinfruit werd er aangevoerd en in de win
termaanden gaven uien en peen het nodige werk.
In verband met zijn leeftijd trok de heer Tolle
naar zich terug als administrateur en in zijn
plaats werd per 1 januari 1943 de heer A. Dom
misse benoemd tot boekhouder-kassier. Hij is
thans direkteur van deze veiling, een post waarop
hij werd benoemd toen in 1959 de direkteur de
heer S. G. Nooteboom zich enkel ging bezig hou
den met zijn werk als direkteur van de veiling in
Goes.
(Zie ver«ier volgende pagina, 1ste kolom;)
T JORIGE week vrijdag was het voor de veilingsvereniging „Kapelle-Biezelinge en Omgeving'' te Ka-
pelle een bijzondere dag. Toen passeerde^de omzet van deze veiling namelijk, het recordbedrag
van tien miljoen gulden. Een niet alledaagse gebeurtenis dus en de dagelijkse gang van zaken werd
er dan ook een ogenblik voor onderbroken.
Bij die gelegenheid richtte veilingdirecteur A. C. de Klerk zich tot handelaren en telers die aanwezig
waren bij de verkoop en hij wees op het heugelijke feit dat had plaats gevonden. De hondelaar die het
bedrag van tien miljoen gulden vol maakte, was de heer C. A. van Oosten te Krabbendijke; deze kreeg
een kist sigaren en voor de andere aanwezigen was er een sigaar en een consumptie. In de geschiedenis
van de veiling in Kapelle is het nog maar één keer voorgekomen dat de omzet boven de tien miljoen
gulden uit kwam. Dat was in het boekjaar 1957'58, toen er werd geveild voor een bedrag van 11,4
miljoen gulden.
Op het ogenblik is het boekjaar van de veiling Kapelle ruim zeven maanden oud en er kan dus nog
heel wat gebeuren in de komende vijf maanden. De mogelijkheid zit er-in dat een record bereikt zal
worden.
J-JBT vorig boekjaar werd geveild voor een bedrag van 7,8 miljoen gulden. Het bedrag van dit jaar
steekt er dus wel zeer gunstig bovenuit. Als oorzaken van deze hoge omzet noemde de heer de
Klerk het feit dat er steeds hoge prijzen zijn betaald, zowel voor de goede kwaliteiten appels en peren
als voor het industrie-fruit.
Verder noemde de heer de Klerk als zijnde zeer belangrijk het feit dat er de laatste jaren een sterke
uitbreiding van de fruitteelt heeft plaats gevonden in Kapelle-Biezelinge en Omgeving. In de jaren
19451950 werd er 400 ha boomgaard aangeplant in het gebied van de veiling Kapelle. Na 1950 zijn
er nog enkele honderden hectaren aangeplant en verder zijn de meeste oude boomgaarden in dit gebied
gerooid en opnieuw ingeplant. Daarbij werden steeds de nieuwste inzichten gevolgd en het gevolg hier
van is dat er voortdurend een groot aanbod is van eerste kwaliteit fruit van de zgn. moderne rassen.
Elk jaar wordt de aanvoer van fruit op de veiling in Kapelle groter en het eind is er nog lang niet in
zicht, want er zijn nog veel bedrijven die in produktie gaan komen. Deze groei heeft ook in belangrijke
mate bijgedragen tot de omzetvergroting.
Het is te begrijpen dat er vreugde was bij de veiling Kapelle over het bereiken van deze belangrijke mijl
paal, waardoor weer een keer werd bewezen hoe belangrijk dit Zeeuwse fruitgebied is.
