Aanplant van fruitbomen en bodemkartering
TUINBOUW
Vernieuwing blijft noodzakelijk
742
ZEEUWS LANDBOUWBEAD
]n onderstaand artikel wordt het een en ander verteld over de eisen
welke worden gesteld aan de bodem waarin we onze vruchtbomen
gaan planten. Ook moet nogmaals gewezen worden op de noodzaak om
te zorgen dat men een fruitbedrijf heeft dat „bij de tijd is".
De prijzen van appels en peren zijn dit jaar zeer hoog. Wanneer we
zien dat kroet en valappels worden verkocht tegen prijzen van ongeveer
30 cent per kg, dan zegt dat nog al wat. Daar zit het gevaar in dat de
kweker met een verouderd bedrijf zegt dat het zijn tijd nog wel zal duren
en dat hij zich in slaap laat sussen door de gang van zaken in dit jaar.
Voor de fruitkweker mag dit echter beslist geen reden zijn om de ver
nieuwing van zijn bedrijf uit te stellen, integendeel, het moet juist een
stimulans zijn om dat krachtiger aan te pakken.
We zijn er volledig van overtuigd dat in de toekomst slechts de fruit
kweker met een gezond, modern bedrijf, recht van bestaan zal hebben.
Als we zien hoe in binnen- en buitenland de vraag naar kwaliteitsfruit
is toegenomen en als we daar tegenover stellen dat in jaren met een nor
male oogst het fruit van minderwaardige kwaliteit praktisch niet te ver
kopen is, dan wordt het wel duidelijk dat de fruitkweker er voor dient
te zorgen dat hij enkel kwaliteitsfruit op de veilingen kan brengen.
In Zeeland heeft gelukkig op grote schaal vernieuwing van de be
drijven plaats gevonden, vooral in bepaalde oudere centra. Toch vinden
we overal nog percelen boomgaard die vernieuwd dienen te worden en
daarom hopen we dat ondanks de goede uitkomsten van deze oude
boomgaarden in het afgelopen jaar de betreffende telers de moed zullen
hebben om de zaak radicaal aan te pakken en te gaan vernieuwen, mis
schien maar bij gedeelten, maar toch een begin makend, want voor de
toekomst zal dat onmisbaar zijn.
We moeten toegeven dat daarvoor moed nodig is, maar de toekomst
zal leren dat het nodig is. De telers die in het verleden hebben ver
nieuwd, zitten nu goed. In de toekomst zal dat zonder meer in nog ster
kere mate nodig zijn.
HOEWEL tot op het moment dat we dit schrijven de weersomstandigheden en de temperaturen
ons aan de zomer doen denken, weten we toch maar al te goed dat het najaar is aangebroken en
dat we er weldra midden in zullen ziten en dan duurt het ook nog slechts even of het is weer winter.
De kalender wijst reeds oktober aan. In onze fruitboomgaarden begint het leeg te worden. Peren
hangen er praktisch niet meer aan de bomen en bij de appels zijn het nog slechts enkele rassen,
waarvan we dan noemen de Golden Delicious en ;le Jonathan en ook deze worden reeds druk geplukt
en opgeslagen in de koelhuizen, hetzij door de teler, hetzij door de handelaar.
De bladeren gaan reeds hun herfstkleur aannemen en er behoeft nog maar weinig te gebeuren of
ze gaan vallen.
Voor de fruitkweker betekent dit dat over enige tijd de nieuwe inplant of de vernieuwing van zijn
bedrijf de aandacht vraagt. Deze week wilden we hierover graag enkele algemene opmerkingen maken.
In de loop van de komende weken hopen we dan dieper in te gaan op de vraagstukken welke samen
hangen met de nieuwe inplant.
De laatste jaren is er in Zeeland een toenemende belangstelling voor de fruitteelt. De ongunstige
.resultaten van de landbouwbedrijven en de redelijke resultaten met de fruitteelt, zijn daar de oorzaak
van. We mogen aannemen «lat er ook dit seizoen weer nieuwe aanplant van fruitbomen zal plaats
vinden.
INZICHT NOODZAKELIJK
WANNEER men wil overgaan tot inplant is
een eerste vereiste dat men een grondig in
zicht heeft in de toestand van de bodem waarin
de bomen geplant worden. Dat wil zeggen dat
men bodemkartering moet toepassen.
Bij deze bodemkartering wordt vooral gelet op
de ondergrond, dat wil zeggen op dat gedeelte van
de bodem waarin de wortels moeten groeien. We
kunnen nog zoveel zorg besteden aan de rassen-
keuze en we kunnen nog zo tot in de perfectie
gemaehaniseerd zijn maar wanneer we bij.de aan
plant geen rekening houden met de toestand van
de grond en de eigenschappen van de fruitsoorten
die we gaan planten dan zullen we zeker niet het
resultaat behalen dat maximaal behaald kan wor
den.
Er is een tijd geweest dat men bij dit vraagstuk
niet zozeer stil stond. Men plantte vruchtbomen
neer zonder verder commentaar en het is zelfs wel
voor gekomen dat men daarvoor de grond koos
waarop landbouwgewassen het niet zo best deden
omdat men uitging van de gedachte dat fruit
bomen altijd wel groeien. De gevolgen van een
dergelijke handelwijze bleven niet uit. De fruit
kweker van 1961 kan zich niet meer permitteren
dat zijn aanplant een mislukking wordt en daarom
moet hij alle mogelijke voorzorgsmaatregelen
Hemen.
De gedachte kan naar voren komen: „Ik heb
maar een bepaald perceel grond en ik zal het er
mee moeten doen. Of deze nu goed of slecht is,
speelt voor mij geen rol". Ook in dergelijke om
standigheden is het wel degelijk van belang om
aandacht te besteden aan de toestand van de bodem
want bepaalde gebreken in de bodem kunnen soms
door ingrepen vooraf, worden verbeterd.
We mogen er dus van uit gaan dat het nood
zakelijk is, volkomen op de hoogte te zijn met de
toestand van de bodem waarin we gaan planten
en daarom laten we bodemkartering toepassen.
Indien dit nog niet is aangevraagd dient dat wel
op zeer korte termijn te gebeuren want de tijd
dringt.
ONDERZOEK BODEMPROFIEL
DODEMKARTERING komt in het kort neer op
het in kaart brengen van het betreffende per
ceel door middel van profielonderzoek tracht de
bodemkarteerder te weten te komen uit welke
lagen het bodemprofiel is opgebouwd. Met behulp
van een grondboor worden op verschillende plaat
sen in het perceel gaten geboord tot een diepte van
1.25 m onder het maaiveld. De zwaarte van de
grond wordt bekeken, de dikte van grondlagen, de
diepte van de storende lagen, de structuur van de
ondergrond, de waterhuishouding, kortom alles wat
van invloed kan zijn op de groei en de stand van
de vruchtbomen.
Door middel van de bodemkartering komen we
dus achter de blijvende eigenschappen van de
bodem en op grond hiervan kunnen we een ver
antwoord plantschema samenstellen.
Voor vruchtbomen is vooral een ongestoord pro
fiel van enorme betekenis. Wanneer daar wat aan
ontbreekt kunnen we vooraf soms een grondbe
werking toepassen om dat wel te verkrijgen.
De resultaten van het onderzoek worden ver
zameld op een zgn. bodemkaart en deze wordt
aan de eigenaar van het perceel toegezonden met
aanwijzingen omtrent soort en rassenkeuze, plant-
afstanden enz.
De bodemkartering kost wat geld maar we
moeten dit beschouwen als de kost die uitgaat
voor de baat en de moderne fruitkweker kan
dit niet meer missen. Ifet is misplaatste zuinig
heid wanneer men denkt het geld van de bodem
kartering te kunnen uitsparen. Het is heel goed
mogelijk dat men na ontvangst van het advies
van de bodemkarteerder, zijn oorspronkelijke
plannen moet wijzigen, maar dat kan dan ten
minste nog gebeuren. Het is heel goed mogelijk
dat men bericht krijgt dat een perceel dat men
voor peren had bestemd, enkel maar voor appels
geschikt blijkt te zijn. Het kan best gebeuren
dat een ander perceel waarop men appels op
onderstam type M 1 X had willen planten, daar
voor niet geschikt blijkt te zijn en dat het beter
is onderstam M 11 te nemen, We. noemen zo
maar enkele dingen. Er zijn verschillende mo
gelijkheden.
GRONDBEWERKING
WE denken in dit verband ook aan de grond
bewerking die misschien uitgevoerd moet
worden om tot een zo goed mogelijk geheel te
komen. Bepaalde omstandigheden van de grond
kunnen de oorzaak zijn van stagnatie in de groei.
Wanneer er storende lagen in de grond voor komen
zullen de wortels hiervan de hinder ondervinden
en dat heeft weer zijn invloed op de algemene toe
stand van de boom.
De laatste tijd is het woelen meer en meer naar
voren gekomen. Hierdoor worden kleilagen ge
broken. Alvorens dit toe te passen moet men ech
ter wel goed weten of er geen brokken mee ge
maakt kunnen Worden. Dat geldt ook voor het
diepploegen dat op sommige percelen goede resul
taten kan geven.
In voorgaande jaren zijn in onze provincie wel
goede resultaten bereikt met het door elkaar ploe
gen van een grofzandige ondergrond met de slib-
houdende bouwvoor. Hierdoor nam zowel de groei
als de vruchtbaarheid toe en de kans op vocht-
gebrek is op deze gronden veel minder geworden.
Het is een nog al dure bewerking van de grond
maar voor alle grondbewerking welke nodig is
voor de aanplant van fruitbomen geldt dat ze niet
gauw te duur is en dat nalaten er van soms meer
geld kan kosten.
WATERHUISHOUDING
WE hebben nog niet gesproken over het belang
van een goede waterhuishouding om een
goed resultaat te verkrijgen op het fruitbedrijf.
De grond mag niet te droog zijn, maar een natte
bodem kan ook funest zijn, denk maar eens aan
de schade welke het vorig jaar ontstond tengevolge
van.de regen.
Wanneer men eenmaal heeft ingeplant is het
erg moeilijk daarin nog veranderingen aan te bren
gen. Ook de waterhuishouding verdient dus vooraf
de aandacht.
In het rapport van de bodemkarteerder zal
meestal ook wel een opmerking voorkomen over
de manier waarop het perceel gedraineerd behoort
te worden. Ook willen we wijzen op het belang van
het openhouden van de afvoersloten voor het
water.
Op heel wat percelen mankeert daar veel aan en
de gevolgen blijven vooral in een regenperiode
niet uit.
Wanneer we het geheel samenvatten
dan gaan we er van uit dat het absoluut
noodzakelijk is dat we bodemkartering
toepassen alvorens over te gaan tot de
aanplant van fruitbomen.
Indien daarin wordt geadviseerd tot
bepaalde grondbewerking dienen deze
beslist te worden uitgevoerd. Vooral is
dan ook belangrijk dat dit plaats vindt
bij droog weer op droog land. Hierdoor
wordt de structuur van de grond gunstig
beïnvloed. De tijd dat de teler zich kon
veroorloven „op hoop van zegen' zijn
vruchtbomen aan de grond toe te ver
trouwen, is voorbij. Er is vakmanschap
nodig om fruitkweker te zijn en ook
hierbij geldt dat een goed begin het
halve werk is.