KOSTPRIJS VAN MELK
IS GEDAALD
Het Hoofdbestuur van het K.N.L.C. besprak:
725
Nieuwe voorcalculatie
van het L. E.I. 1961-'
WELKE OORZAKEN LEIDEN TOT EEN
KOSTPRIJSWIJZIGING?
FINANCIËLE RESULTATEN VAN HET GEHELE BEDRIJF
ZEEUWS LANDBOUWBLAD
Het nieuwe L. E. I.-rapport
no. 376 kan worden besteld
door overmaking van 5,
op girorekening no. 4122.35
ten 7iame van het L. E. I. te
's Gravenhage.
IN de rundveehouderij zijn de laatste tijd een aantal factoren werkzaam
die de kostprijs van de melk verlagen. Deze factoren blijken thans ster
ker te zijn dan de kostenverhogende krachten die in de melkveehouderij ook
wel degelijk een rol spelen. Aldus de conclusie van het Landbouw Econo
misch Instituut in de zojuist verschenen rapporten over de kostprijzen van
melk op de weidebedrijven en de gemengde bedrijven op de zandgronden.
De arbeidskosten per gewerkt uur zijn het laatste jaar met bijna 6 ge
stegen. Hiertegenover staat echter een lagere prijs van het krachtvoer ten
opzichte van de voorcalculatie 1960/'61, terwijl de opbrengsten aan vlees
stegen hetgeen ook een daling van de kostprijs van de melk meebrengt.
Een belangrijke kostenverlagende factor is verder geweest de stijging van
de melkproduktie per ha, ten opzichte van de voorcalculatie 1960/'61. Deze
stijging zal zich naar alle waarschijnlijkheid ook in de toekomst voortzetten.
Het resultaat van bovengenoemde kostprijsverhogende en kostprijsver
lagende factoren is voor de verschillende gebieden niet gelijk, zoals uit onder
staande cijfers blijkt.
Een vergelijking van de berekende kostprijzen per 100 kg melk voor de
voorcalculatie 1960/'6i en 1961/'62 geven de volgende uitkomsten te zien (in
guldens).
Voorcalculatie
1960/61
1961/62
Verschil
Kleiweidegebied
26,05
25,80
0.25
Veenweidegeb ied
29,10
28 05
- 1,05
Overgangsgebied
26.50
26,85
0,35
Consumptiegebied
26.20
26.50
0,30
Friese Wouden
32,25
29,30
2,95
Oostelijk zandgebied
30,30
29.55
0,75
Zuidelijk zandgebied
29
27,45
1,55
gld.
gld.
gld.
gld.
Opbrengsten
49790
39860
41390
46930
Kosten
44370
38180
39450
44560
Netto-overschot
5420
1680
1940
2370
Arbeidskosten boer en ge
zinsleden (met overuren»
11390
12410
11810
11220
Arbeisdinkomen van gezin
16810
14090
13750
13590
Arbeidskosten gezinsleden
(met overuren
3660
4300
3640
3590
Arbeidsinkomen van de
boer
13150
9790
10110
10000
Beloning voor overuren van
de boer
1400
1790
1860
1290
Arbeidsinkomen boer bij
2765 arbeidsuren
11750
8000
8250
8710
VERSCHILLENDE factoren zijn te noemen bij de beantwoording van de
vraag welke de oorzaken zijn geweest van de daling van de kostprijs
in vijf en een lichte stijging in twee gebieden.
Stijging van de veebezetting per lm
Behoudens een gelijkblijven voor het consumptiegebied, is er voor de
overige gebieden een stijging van de veebezetting te constateren van circa
9°o t.o.v. de voorcalculatie 1960/61. Het verloop van de veebezetting op de
bedrijven is in de afgelopen jaren:
Melkkoeien per ha
||ET L. E. I. heeft in deze rapporten over de voorcalculaties 1961/62 ook
oriënterende berekeningen voor het jaar 1961/62 opgenomen over de
financiële resultaten van het gehele bedrijf.
Bij de berekening van de opbrengsten is voor de gegarandeerde produk-
ten een prijspeil aangehouden dat is afgestemd op het garantieniveau 1960
61. Voor de vrije produkten is een genormaliseerd prijspeil in rekening ge
bracht. Hieronder volgt een samenvatting van deze
FINANCIËLE RESULTATEN VAN HET GEHELE BEDRIJF
OP WEIDEBEDRIJVEN
Voorcalculatie 1961/62
GebiedenKleiweide- Veenweide- Overgangs- Consumptie-
gebied gebied gebied melkgebied
Gemiddelde oppervlakte
cultuurgrond oa. 23.ha ca. 21.ha ca. 16,50 ha ca.17,ha
1957/58
1958/59
1959/60
1960/61
1961/62
Nacalculaties
Voor
calculatie
1.11
1,12
1,17
1,22
1,26
1,35
1,38
1,46
1,52
1.55
1.56
1.58
1.63
1,65
1,67
1,17
1,17
1,20
1,28
1.32
Voor de Friese Wouden/Oostelijk zandgebied/Zuidelijk zandgebied ko
men deze cijfers neer op resp. 6920,6020,en 7820,
Klei- en veengebied
Overgangsgebied
Consumptiemelkgebied
Zandgebieden
Een stijging van de veebezetting per ha betekent in vele gevallen een
daling van de kostprijs, omdat de vaste lasten dan worden omgeslagen over
een hogere melkproduktie per ha.
TOENEMENDE MECHANISATIE
In belangrijke mate komt dit tot uitdrukking in het verloop van het aam
tal kostprijsbedrijven dat met melkmachines is gaan werken. Voor de weide
bedrijven steeg dit percentage van 48 o in 1957 58 tot 83 °/o in 1960/61; voor
de gemengde bedrijven van 19 tot 51 0 6. Mede hierdoor daalden de arbeids
uren per melkkoe doch stegen de werktuigkosten en de algemene kosten.
STIJGING VAN DE OMZET EN AANWAS RUNDVEE
Voor de gemengde zandbedrijven is door een grotere aanwas van vee een
daling van de kostprijs te berekenpn van circa ƒ0.40 per 100 kg melk. Voor
de weidebedrijven kan geen grotere aanwas worden geconstateerd ten op
zichte van de voorcalculatie 1960/61.
De omzet en aanwas rundvee is door de gestegen vleesprijzen met circa
5 "u verhoogd ten opzichte van de voorgaande voorcalculatie. Voor de weide
bedrijven betekent dit een daling van de kostprijs van de melk met circa
ƒ0,30 per 100 kg en voor de gemengde zandbedrijven een daling met ciroa
0,45 per 100 kg.
PRIJSWIJZIGINGEN
Bij een stijging van de arbeidskosten per gewerkt uur zijn er ten op
zichte van de voorcalculatie 1960/61 lagere prijzen in rekening gebracht voor
het aangekochte krachtvoer, de stikstof- en fosforzuurmeststoffen.
BETERE DOCUMENTATIEBASIS
Een gedeelte van de daling in de kostprijs van de melk voor de Friese
Wouden moet worden toegeschreven aan een verbetering van de documen-
tatiebasis. aldus het L. E. I. Zo kon het aantal deelnemende bedrijven in dit
gebied worden uitgebreid, zodat de toevallige afwijkingen minder invloed
kregen op de gemiddelde resultaten van de gehele groep bedrijven.
DE BEGROTING VAN HET K. N. L. C.
VOOR 1962.
UET Hoofdbestuur heeft de aan de komende
algemene vergadering van het K. N. L. C. ter
goedkeuring voor te leggen begroting voor het
jaar 1962 vastgesteld. Weiswaar wijst deze begro
ting een tekort aan, maar het wordt mogelijk ge
acht dit te dekken uit overschotten op voor dit
jaar geraamde uitgavenposten.
Het Hoofdbestuur heeft echter gemeend nu reeds
te moeten besluiten om voor het jaar 1963 een
verhoging van de contributie-afdracht van de aan
gesloten provinciale organisaties door te voeren.
WIJZIGINGEN IN DE STATUTEN
VAN HET K.N.L.C.
A An de komende algemene vergadering zal een
aantal statutenwijzigingen ter goedkeuring
worden voorgelegd, waarover het Hoofdbestuur,
zich onlangs heeft uitgesproken. Mogelijke statu
taire moeiijkheden in verband met de overdracht
van Rijkslandbouw scholen aan het K. N. L. C. zul
len uit de weg worden geruimd. De huidige be
palingen inzake de zittingsduur van onder-voor-
zitter en derde dagelijks bestuurslid zullen deels
gewijzigd, deels verduidelijkt worden. Tenslotte
zal uniformiteit gebracht worden in de benaming
van de verschillende organen van het K. N. L. C.
door een aantal commissies, voortaan afdelingen
te noemen.
HET MELKPRIJSBELEID VOOR 1961 1962.
MAAR aanleiding van een voorstel van Over-
ijsselse landbouworganisaties tot herverdeling
van op basis van een gemiddelde kostprijsgaran
tie beschikbaar komende garantiegelden, heeft het
Hoofdbestuur uitvoerig beraadslaagd over de
mogelijkheid tot wederinvoering van een differen
tiatie in de melkprijsgarantie naar gebieden. Op
grond van de haast onoverkomenlijke praktische
bezwaren en van meer principiële bezwaren, ver
band houdende met de methodiek van kostprijs
berekening, sprak het hoofdbestuur zich met grote
meerderheid uit tegen het aanbrengen van een
regionale differentiatie in de melkprijsgarantie.
Het Hoofdbestuur hield de mogelijkheden om langs
een andere weg de duur producerende gebieden
tegemoet te komen nog in beraad.
Het Hoofdbestuur betuigde zijn instemming met
het voorstel om een verdere scheiding tussen de
binnenlandse en de buitenlandse markt voor zuivel-
produkten aan te brengen door het leggen van een
produktieheffing op kaas.
DE ANTIBIOTICA IN HET MENGVOEDER.
UET Hoofdbestuur heeft een bespreking gewijd
aan bepaalde moeilijkheden bij de namens
landbouworganisaties uitgevoerde mengvocdercon-
tröle ten aanzien van de opname van antibiotica in
mengvoeders. Mede naar aanleiding van publicaties
in de landbouwbladen heeft het Hoofdbestuur ge
meend nadrukkelijk zijn vertrouwen uit te moeten
spreken in bestuur en directie van de Stichting
C. L. O.-controle, die waakt over samenstelling en
kwaliteit van door coöperatie bereid en verhandeld
mengvoeder.
DE B EERIJFSFINANCIERING IN DE
IJSELMEERPOLDERS.
UET grote instemming heeft het Hoofdbestuur
kennis genomen van het rapport van een
werkgroep van het Landbouwschap over de be-
drijfsfinanciering bij uitgifte in erfpacht en eigen
dom van IJsselmeergronden. Gezien de omstandig
heid, dat de financiering van de bedrijven in de
nieuwe polders een steesd groter knelpunt begint
te worden, acht het Hoofdbestuur het noodzakelijk,
dat zo spoedig mogelijk uitvoering wordt gegeven
aan de aanbevelingen, die in het genoemde rapport
worden gedaan.
DE ALGEMENE VERGADERING 1961.
HE algemene vergadering van het K. N. L. C. zal
.op 14 november 1961 te Utrecht worden ge
houden. In het openbare middag gedeelte zal do
heer ir. J. W, Wellen, directeur-generaal van do
Landbouw, een inleiding houden over de ontwikke
ling van de voorlichting in land- en tuinbouw.