UIT DE PRAKTIJK
595
Tegenstellingen, zoals overal op de we
reld en zo ook in de landbouw. Ook wat
betreft de stand der gewassen waar streeksgewijs
in Zeeland nog grote verschillen kunnen optreden.
HET LANDBOUWPROEFBEDRIJF ZEELAND
ZATERDAG 22 JULI 1961
In West Zeeuws-Viaanderen valt de opbrengst
van de karwij, gezien de stand die dit gewas deze
zomer vertoonde, wel wat tegen. Dit in tegenstel
ling met Oost Zuid-Beveland waarvan gemeld
wordt dat de karwij, die dit jaar behoorlijk vroeg
was, een zeer goede opbrengst gaf.
Het slechte weer met onweersbuien op 12 en 13
juli heeft verspreid over de provincie nogal wat
schade aan de gewassen toegebracht. De wind was
tijdens deze buien zodanig dat plaatselijk op Oost
Zuid-Beveland hooiru.iters, vlashokken en erwten-
ruiters over het veld waaiden. In West Zeeuws-
Vlaanderen liggen de graangewassen en het vlas
er momenteel verregend en verwaaid bij. Ook op
Schouwen-Duiveland hebben wind en regen huis
gehouden waardoor vele graan- en nog niet ge
trokken vlaspercelen plaatselijk geheel platgesla
gen werden.
De nu achter ons liggende natte periode, die de
grasgroei ten goede kwam, is uiteraard voor Je
andere gewassen niet zo gunstig geweest.
PELUKKIG zijn op Walcheren de vroege gras-
zaadsoorten veelal afged'orsen, zodat hier
minder nadeel van ondervonden wordt. Dit in
tegenstelling tot enkele jaren geleden toen het
dorsen algemeen nog uit 't zwad' plaats vond.
Gemiddeld lijken de opbrengsten goed te zijn. De
teelt van graszaad is arbeidsextensief. Zowel het
spuiten, maaien, dorsen als 't persen van het stro
heeft als regel door de loonwerker plaats. Het
rendement mag men dan ook niet vergelijken met
dat van bieten of aardappelen, maar meer met
dat van een graangewas. Op Walcheren worden
vrijwel alle voorkomende soorten geteeld. Engels
raaigras is echter nog steeds de meest voorkomen
de soort. De mogelijkheid van zomerzaai en de
geringe eisen die deze soort aan de grond stelt,
zijn hiervoor de belangrijkste redenen. Bovendien
is de laatste jaren de prijs gunstig geweest.
Er is reeds vlas geplukt. Dat dit machinaal
plaats vindt beschouwen we nu als normaal. De
teelt van vlas is zonder deze machines niet meer
in te denken. Het hokken en schelven is hand
werk dat zorgvuldigheid vraagt. Was het vlas bij
het plukken gelegerd dan komt het recht leggen
van de bossen, voor dat gehokt wordt, de kwaliteit
ten goede. Droog weer is dan echter gewenst.
Schelven aan de ruiter heeft tot voordeel dat het
gewas vlugger droogt en dat geen kale plekken
in de ondervrucht ontstaan.
De maaidorser zal steeds meer de zelf binder
vervangen. Coöperatie en handel stellen zich in
om in de naaste toekomst het graan losgestort te
ontvangen. Voor verschillende bedrijven is deze
ontwikkeling welkom gezien het arbeidskrachten
probleem. Daar waar nog voldoende arbeids
krachten zijn zullen arbeidsintensieve teelten in
het bouwplan moeten worden opgenomen. Dat
dit een groot aanpassingsvermogen van de boer
gaat vragen is iets dat zeker is.
AP Noord-Beveland staan door de vrij lange
droogteperiode de aardappelen over het ge-
'heel genomen wat mager in het loof. Vooral de
vroeg gepote percelen met voorgekiemd pootgoed
hadden de aardappelen, tegen dat er regen viel,
weinig kleur meer op de wangen.
Nu het gewas weer volop de beschikking over
vocht heeft, blijkt dat uit menig perceel de fut is
verdwenen, een herstel is niet meer mogelijk. Bij
een niet overmatige opbrengst zal daar vroeg ge
rooid kunnen worden. Op percelen, waar de stil
stand in groei minder langdurig was, zal een met
meer of minder doorwas gepaarde hergroei gaan
optreden. Waar de loofontwikkeling zo goed als
geen stilstand had gekend, dus bij later poten en
niet voorkiemen, kon het met deze doorwas wel
eens meevallen.
Zo zou de aardappeloogst dit jaar wel eens vroeg
kunnen beginnen. In de eerste plaats dus mogelijk
gemaakt door een wat vroeg afstervend gewas,
voorts met de stimulans van de goede aardappel
prijzen bij levering begin augustus, terwijl het niet
onmogelijk is (in elk geval zeker wenselijk) dat
een gewas, waarin doorwas gaat optreden, en dat
op dit ogenblik reeds een bevredigende opbrengst
heeft bereikt, vroeg wordt doodgespoten om deze
reden. En tenslotte zit de schrik van Verleden jaar
er ook nog wel in
Naarmate de mechanisatie van de aardappeloogst
voortgaat, wordt het aantrekkelijker, zelfs nood
zaak, om vroeger dan voorheen met de aardappel
oogst te beginnen. In dit licht gezien, kunnen we
er eigenlijk niet meer van onderuit om een ge
deelte van het pootgoed op een goede wijze voor
te kiemen. Liefst een gedeelte, om niet alles op
één kaart te zetten. De bereikbare opbrengst wil
in sommige jaren bij voorkiemen wel eens wat
lager zijn dan bij niet voorkiemen (hoewel er ook
jaren zijn, dat het juist andersom is).
I\E tegenstellingen in Schouwen-Duiveland zijn
dit jaar wel erg groot, getuige het feit dat
vorige week in de polder Schouwen nog diverse
erwtenpercelen met het vliegtuig en de land-
machine werden bespoten tegen aantasting door
de peulboorder, terwijl in Duiveland al enkele
percelen erwten aan de ruiter stonden In Duive
land is dan ook de erwtenoogst aan de gang en
het vlas is al overwegend getrokken.
De minder goede percelen vlas geven dit jaar
nogal wat moeilijkheden bij de oogst met de onder-
gezaaide klaver. Deze is op de mindere plekken
vrij hoog het vlas ingegroeid. Ook de droging van
dit vlas verloopt daardoor moeizaam, ruiteren is
voor dergelijk vlas wel de enig juiste methode.
De graszaadoogst, waarvan de opbrengsten niet
teleurstellend is voor een groot gedeelte achter de
rug. Opbrengstderving door slechte struktuur
komt in een gewas graszaad niet zo naar voren
als bij de andere landbouwgewassen. Gezien de
hoeveelheid organische stof die men bij een gras
zaadstoppel in de grond kan brengen en de niet
onaantrekkelijke opbrengsten op gronden met een
minder goede struktuur lijkt het opnemen van
graszaad in het bouwplan op Schouwen-Duiveland
aantrekkelijk.
Het oogsten van de zomergerst zal zich in Dui
veland op verschillende percelen ook al snel aan
dienen. De zeer warme dagen van begin juli heb
ben op de wat lichtere en droogtegevoelige gronden
het produkt te snel laten rijpen, zodat opbrengst
en korrelgrootte op deze percelen niet mee zullen
vallen.
Ook de aardappelen hebben plaatselijk veel ge
leden van de droogte en de warmte. Op vele per
celen zal men na de regens weer ernstig rekening
moeten houden met de mogelijkheid van doorwas
in de knollen.
De oogst van plantuien is de laatste weken ook
in volle gang. Men komt wel niet aan de kg-op-
brengst van vorig jaar doch wanneer de prijs wat
op peil blijft kan dit vooral voor de kleinere boe
ren nog goede ^resultaten opleveren.
Jammer dat de Rijnsburgerselecties zoveel
zaadstengels te zien geven, plaatselijk zelfs wel
zeer ernstig. Vroeg geplukt kunnen deze uien voor
een zeer groot percentage mee geleverd worden
daar d'e halsen zich in dat stadium nog vrijwel
volledig kunnen sluiten.
AOK West Zeeuws-Vlaanderen, waar met de
karwij en het graszaad alweer een deel van
de oogst geborgen is voorziet moeilijkheden voor
de vlaspercelen met lucerne als ondervrucht. Dooi
de langdurige regenperiode ziet men hier en daar
reeds enige tijd de paarse lucerne bloemen tussen
de vlaskopjes prijken, waardoor hej: oogsten wel
eens moeilijkheden kan geven.
De grasgroei zal door de regen weer wel op gang
komen, vooral waar nog wat N. meststof werd
bijgestrooid.
Met het van het veld ruimen van de eerste ge
wassen kunnen de draineermachines ook aan het
werk.
Het is nu de tijd om de tekortkomingen of fou
ten in het drainagesysteem bij te werken. Afge
lopen najaar en winter en eigenlijk tot in de zomer
hebben we kunnen zien waar de waterafvoer niet
in orde is. Het is zaak om de geconstateerde ont
wateringsgebreken zo spoedig mogelijk te verhel
pen. Vaak wordt zoiets zo gemakkelijk uitgesteld,
vooral als de grond weer droog bewerkt kan wor
den.
Bedenk echter bijtijds dat water thuis hoort op
een visgrond en niet op een perceel landbouw
grond.
II ET graszaad is ook op Oost Zuid-Bevelaml
vrijwel geheel afgedorsen en de opbrengst
belooft, gezien de bruto 'gedorsen hoeveelheden,
'goed te zijn. Van de andere produkten als vlas,
erwten en zomergerst kan niet gezegd worden dat
ze vroeg zijn. Het eerste vlas is nog wel onder dro
ge omstandigheden geplukt. Laten we hopen dat
dat ook het overig vlas van 4 zijden geplukt kan
worden, en niet, zoals het thans er naar uitziet,
van één of van twéé zijden.
De eerste erwten zijn reeds gemaaid en gerui-
terd. Op vele percelen blijven ze echter nog vrij
lang groen, door de kamillen die dit voorjaar door
de slechte struktuur een grote kans gekregen
hebben. Het is bovendien wederom gebleken dat
deze kamillen in een wat groter stadium zeer
moeilijk te bestrijden zijn.
Plaatselijk worden reeds Bintjes gerooid, de op
brengst is goed. Sommige percelen zijn echter door
de warme dagen van 1 en 2 juli behoorlijk in groei
geremd. De mogelijkheden om te verkopen zijn op
dit moment voor goede percelen goed. Men hoort
prijzen noemen van ƒ2250,per ha met al het
werk voor de koper tot prijzen van even boven de
ƒ3000,waarbij dan al het werk tot en met ge
leverd op de vrachtauto voor rekening van de ver
koper is.
En zo gaat het weer verder met de oogst. Dit
weekend zullen waarschijnlijk de eerste maaidor
sers wel in de zomergerst beginnen te draaien,
en kunnen dan de eerste resultaten van maaidor
sers met graantank en de daarop aansluitende af
voer bekeken worden.
70ALS elk jaar brachten we ook dit jaar een
bezoek aan het proefbedrijf Zeeland, gelegen
aan de grote weg GoesNoord-Beveland. Door
het proefbedrijf moest zelfs aan deze weg nog een
stukje van het bedrijf /orden geofferd.
Elke landbouwer, die de tijd verstaat, moet zo'n
bezoek brengen in de maand juli, want er is daar
voor ieder van ons wat te leren.
Het proefbedrijf, dat er als altijd weer keurig
bijligt en waar de heer Wiskerke, altijd bereid,
zijn onderhoudend praatje houdt over het wel en
wee van zijn talrijke produkten. De honderden
proeven, met veel zorg genomen, geven ons altijd
wat mee en de paar uurtjes hier doorgebracht
worden altijd betaald. De meeste boeren hebben
tegenwoordig geen tijd. Iedereen komt tijd te
kort, want we leven in een gehaaste wereld. Maar
toch moeten we proberen ons zelf te leven en
niet te laten leven.
Het vlas staat er van 't jaar mooi voor en het
verschil in de rassen, die er staan, is niet groot.
We zouden de nieuwe selectie uit de Wiera de
voorkeur geven, doch zeker zijn we er nog niet
van. Het vlas greeit hier niet dikwijls zo mooi,
omdat het geen groot perceel is en de stukken
van vorig jaar niet ver van elkaar kunnen liggen.
De aardappels, die er gepoot zijn, laten mooie
zien (bij de gekeurde), hoe vroeger gerooid, hoe
zuiverder! Dus liever wat minder opbrengst doch
betere kwaliteit. Toch zijn er bij de E's nog tegen
vallers, hoewel veel minder dan bij de C's, wat
niet best verklaarbaar is. Ze zijn toch heel wat
ogen gepasseerd en nog getest, hoe is dat toch
nog mogelijk. De voorgekiemde staan er beter
voor dan de niet-voorgekiemöe. Voor pootgoed is
dat natuurlijk nog meer nodig dan voor consump
tie. Bij de nieuwe rassen is er nog geen ster bij
gekomen die aardappelziekte vrij is. De Patrones
en de Extase zijn de beste, waarvan de laatste
meer beloofd dan de eerste.
Op het gewassenperceel, waar elk jaar op het
zelfde stuk de zelfde gewassen worden gezaaid
bieten, aardappels, erwten, vlas en gerst kun
nen we na drie jaar wel iets van achteruitgang
zien, maar toch nog geen duidelijke.
Van de zomergerstrassen zijn er ook enige nieu
we opgenomen. Daarvan laat de Bock een mooi
gewas zien, dat straks zal moeten bewijzen tegen
de Delta, de Minerva en Balder op tf kunnen. In
de gerst komt dit jaar nogal gele roest voor. We
zagen dat er tegenwoordig vlugger een ras in de
rassenlijst wordt opgenomen dan vroeger, daar
deze soms nog niet helemaal uitgemendeld zijn.
De onkruidbestrijding in de gerst liet mooie ver
schillen zien. Men heeft de wiedmachine in de
hak niet meer nodig wanneer we geregeld met het
goede middel spuiten. Al lijkt het er wel eens op,
dat de beschadiging in 't voorjaar belangrijk is,
het valt later altijd mee als het maar vroeg ge
beurt.
Bij de zomertarwerassen zijn weer enkele nieu
we veel belovende rassen bij. Naast de zomer-
tarwe stond de Capelle d'Esprez, die een zeer
goede indruk maakt en -een goede opbrengst be
looft. In sommige wintertarwe is knap meeldauw
dit jaar.
Het aardappelkweekveld van de nieuwe variëtei
ten is altijd een mooi gezicht. Elk jaar komen er
nieuwe bij en gaan er oude af. Een veelbelovende
variëteit wil na een paar goede jaren ineens niet
meer mee en valt af. Vele teleurstellingen zijn het
deel van de aardappelkwekers. Hij moet een Jobs
geduld hebben om dit werk voort te zetten.
De erwten staan er zeer goed bij en beloven
goed; er is veel stro gegroeid, wat we nooit heb
ben durven hopen. De Prébetox-bespuitingen
gaven een best resultaat. Er is een nieuwe schok
ker nog onder nummerdie zeer zeker de boot zal
halen. Een mooi stevig ras met veel volle peulen
bezet. De gezaaide Alaska (N.-Amerika) gaf hier
maar een matig gewasje, dat nu reeds dood is, en
voorzeker hier geen ingang zal vinden. Er staan
ook mooie gele rassen, waarin Duitsland trek
schijnt te hebben. We zijn benieuwd hoe deze
zich tegenover de groene kunnen houden in kwan
titeit er. prijs.
De suikerbieten staan er best voor, we gaan
langzaam aan naar de eenkiemige rassen toe,
waardoor de werkzaamheden in het voorjaar be
langrijk kunnen worden bekort. De zaaitijden: 15
maart, 25 maart en 15 april, duiden aan dat „hoe
vroeger, hoe beter'' bij suikerbieten opgaat, wan
neer de grond maar geschikt is.
Blauwmaanzaadrassen waren reeds uitgebloeid.
Het nieuwe ras Felix zal wel geen concurrent
worden van onze oude rassen Emmaöloem en No
bel, de bolletjes zijn te klein en te fijn.
Een walkantbespuiting met Delapon remde de
grasgroei zó goed af, dat er niet meer ^gemaaid
hoeft te worden. De stambonen, de laatste van de
vele produkten die wij hier willen noemen, heb
ben het voorjaar niet mee gehad, ze lagen te
droog en kwamen te dun op.
Zo kwamen we aan het eind van onze excursie,
we hadden de dertien hectare doorkruist en be
keken en een mooie indruk gekregen van het ge
heel. We raden alle landbouwer^ aan: neemt eens
een paar uurtjes voor dit mooie bedrijf, het is de
moeite waard.
De bedrijfsleider Wiskerke met zijn personeel
de pluim van de week
