Het rooien van suikerbieten
5.
594
(T
2a.
Korte wenken
ZEEUWS LANDBOUWBLAD
DE laatste jaren zijn er belangrijke ontwikkelingen op het gebied van de mechanisatie van het
rooien van bieten. Het volledig met de hand rooien komt nog wel voor, maar wordt steeds min
der toegepast. Als oorzaak hiervan kunnen genoemd worden de steeds hogere arbeidslonen en het
mindere aanbod van arbeidskrachten.
In plaats hiervan wordt meer en meer machinaal gerooid, hetzij gelicht met een lichter en verder
handwerk of volledig machinaal gerooid. Dit kan zowel met eigen machines als door een loonwerker
geschieden. Dat hierbij diverse methoden gevolgd kunnen worden is begrijpelijk. Enkele hiervan zul
len vermeld worden. Elke landbouwer zal echter voor zichzelf uit moeten maken welke methode
voor hem het meest geschikt is, dus uiteindelijk het voordeligst. Dit hangt ten nauwste samen met
de bedrijfsvoering, dus mede de oppervlakte bieten en het aanbod van arbeidskrachten en trek
kracht.
yVER het algemeen moet men rekening houden met 15 rooibare dagen per campagne. Dit is
mede afhankelijk van de grondsoort. Om een rooimachine rendabel te maken zal er een be
paalde oppervlakte bieten mee gerooid moeten worden. Mogelijk dat bij berekening blijkt dat de be
nodigde oppervlakte bieten te groot is voor het bedrijf. Dan kan het zijn dat van een andere machine
uitgegaan moet worden. De andere voordelen moeten ruimschoots tegen de meerdere kosten op
wegen.
Bij geen voldoende aanbod van arbeid of een te kleine oppervlakte bieten voor een bepaalde
machine is men aangewezen op de loonwerker of de kombinatie of koöperatie.
MOGELIJKHEDEN OM BIETEN TE ROOIEN
a. volledig handwerk;
b. bieten lichten, verder handwerk;
c. bieten volledig machinaal rooien.
Kosten: Uiteraard zullen de kosten van bedrijf
tot bedrijf kunnen verschillen.
a. Volledig handwerk, inclusief laden ƒ450,
inclusief sociale lasten.
b. Lichter (prijs ƒ600,afschrijving 10 rente
2,7 ®4), onderhoud 1.3 °o, totaal 14% 84,—
aan jaarkosten.
Kosten van lichten in loonwerk ƒ45,per
ha. Afgerond moeten er dus 2 ha gelicht worden
om een eigen lichter rendabel te maken ten op
zichte van het loonwerk.
Het verdere handwerk kost inclusief laden en
sociale lasten 365,— per ha.
ENIGE METHODEN VOOR HET MACHINAAL
ROOIEN VAN BIETEN
1. DOOIEN op dwarszwaden, bijv. met Stoll of
Hilleshög.
Bij het rooien nodig 1 trekker voor de rooi
machine met 2 man, waarvan 1 op de trekker
en 1 op de rooimachine.
Bij het laden nodig 1 trekker en 2 man be
nodigd voor laden en lossen van 1 ha 2Vz dag
voor 1 km transportafstand.
De capaciteit van de rooimachine per werk
dag van 9 uur bedraagt in dat geval 1 ha;
loof op dwarszwaden.
2a. DOOIEN op naastrijdende wagen, bijv. met
Vicon-Steketee.
Benodigd 3 trekkers, waarvan 1 voor de rooi
machine, 1 voor de naastrijdende wagen en 1
voor transport, en 3 man, waarvan 1 op de
trekker voor de rooimachine, 1 op de trekker
voor de naastrijdende wagen en 1 op de trek
ker voor het transport en lossen van de wagen
op de stortplaats.
Capaciteit rooimachine per werkdag van 9
uur: 1 ha; lo-of verwaarloosd.
2b. DOOIEN op naastrijdende wagen, bijv. met
Peter Standen Cont.
Zie als bij 2a eveneens 3 trekkers 3 man.
Capaciteit rooimachine per werkdag van 9
uur: 1 ha; loof op dwarszwaden.
S. ROOIEN in bunker, bijv. Peter Standen.
Prijs rooimachine 4750,
Jaarkosten 855,
Kosten loonwerk per ha
1 trekk. 1x9 t.u. 9 t.u. a ƒ3,
2 man 2x9 m.u. 18 m.u. a ƒ2,50
kanten rooien10 m.u. a 2,50
Benodigd 2 trekkers, waarvan 1 voor de rooi
machine en 1 voor de wagen voor transport,
en 3 man waarvan 1 op de trekker voor de
rooimachine, 1 op de trekker voor het trans
port en 1 voor het lossen van de wagen op de
stortplaats.
Capaciteit rooimachine per werkdag van 9
uur: 0,90 ha; loof verwaarloosd.
OONWERKER rooien in bunker, bijv. Stoll
met Unfmog-trekker.
1 trekker voor transport naar verhard ge
deelte, 1 man op de trekker en 1 man voor
het lossen.
Capaciteit rooimachine per werkdag van 9
uur: 1 ha; loof op dwarszwaden.
IOONWERKER rooien op langszwaden en
tevens de bieten Iaden, bijv. met Moreau
rooimachine en Nolle bietenlader.
Bij het laden: 4 trekkers voor transport, 4
man voor transport en 2 man voor lossen.
Capaciteit bietenrooier 2 ha en bietenlader 3
ha per dag van 9 uur werken; loof op langs
zwaden.
4 trekk. 4 x
3
6 man 6 x
3
9 t.u. 36 t.u.:
12 t.u. 3,—
9 m.u. 54 m.u.:
18 m.u. 2,50
kosten van loonwerk voor het rooien
kosten van loonwerk voor het laden
ZOALS reeds vermeld zijn er buiten deze
methode diverse andere methoden van
rooien mogelijk. Ook met bovengenoemde machi
nes kunnen nog andere methoden gevolgd wor
den. Deze zijn dan niet te vinden in het rooien
maar in het verdere transport van de bieten.
Wil men de bieten machinaal rooien, dan dient
goed overwogen te worden wat uiteindelijk de
voordeligste wijze zal zijn. Vele punten dienen bij
het overwegen betrokken te worden, o.a. de ar
beid- en trekkrachtvoorziening, de oppervlakte
bieten, de loonwerker die 1 of 2 man meebrengt,
de mogelijkheid van kombinatie of koöperatie, de
financiering.
Tevens is een belangrijk punt dat er met een
eigen rooier ieder te werken uur benut kan wor
den en bij afstoten van arbeid dus inschakelen
DE werkgroep van tie Vereniging voor
Bedrijfsvoorlichting VVest-Zuid-Beve-
land, werkgroep Bedrijfseconomie heeft het
resultaat van een aantal besprekingen, ge
wijd aan het rooien van suikerbieten, gepu
bliceerd. Wij ontlenen hieraan nevenstaande
gegevens.
RED.
KOSTEN
UOOR de machines is uitgegaan van 18 van
de vervangingswaarde als jaarkosten. Per ha
is dit afhankelijk van het aantal te rooien ha.
De kosten van een trekkeruur zijn gesteld op
ƒ3,De kosten van een manuur zijn gesteld op
2,50.
De kosten van de arbeid en de trekkers zijn om
gerekend per ha:
1 Prijs rooimachine 7685,
Jaarkosten 1543,
Rooien
1 trekk. 1 x 9 t.u. 9 t.u. 3,— 27,—
2 man 2x9 m.u. 18 m.u. a ƒ2,50 45,
kanten rooien: 10 m.u. a ƒ2,50 25,—
transport
1 trekk. 1 x 22'fi t.u. 22'/2 t.u. 3,— 67,50
2 man 2 x 22 Va m.u. 45 m.u. a ƒ2.50 112,50
277,—
3 trekk. 3x9 t.u. 27 t.u. f3— 81,
3 man 3x9 m.u. 27 m.u. a ƒ2,50 67,50
kanten rooien: 10 m.u. a ƒ2,50 25,
173,50
QL Prijs rooimachine ƒ6100,
Jaarkosten 1098,
3 trekk. 3x9 t.u. 27 t.u. f3,— 81,—
3 man 3x9 m.u. 27 m.u. a ƒ2,50 67,50
kanten rooien10 m.u. a 2,50 25,
173,50
Q Prijs rooimachine 8850,
Jaarkosten 1593,
2 trekk. 2 x 10 t.u. 20 t.u. a ƒ3.60,—
3 man 3 x 10 m.u. 30 m.u. ƒ2,50 75,
kanten rooien 10 m.u. a ƒ2,50 25,—
160,—
375,—
27.—
45,—
25,—
472,-
36,—
45,—
275,-
90,—
446,—
van loonwerker, andere werkzaamheden plaats
kunnen vinden.
Ook dient bedacht te worden dat het gebruik
maken van de diensten van sen loonwerker deze
een deel van de organisatie wegneemt, met name
de financiering en exploitatie van het werktuig.
Voor een eigeri bietenrooimachine moet wsl een
bepaalde oppervlakte bieten te rooien zijn wil hij
rendabel zijn op het bedrijf.
Ieder voor zich zal dus uit moeten maken, welke
methode van rooien het bsst past in zijn bedrijfs
voering. Hierbij is het wenselijk niet van één jaar
uit te gaan maar het over meerdere jaren te be
kijken, daar er bij gebruik van eigen machines
grote investeringen gepaard kunnen gaan. Moge
lijk dat niet alleen geïnvesteerd moet worden in
de rooimachine, maar tevens in wagens om een
goede afvoer te verzekeren.
/N laat gezaaide stambonen kan tijdens nat
winderig weer de vetvlekkenziekte veel
schade doen. Bespuit vatbare rassen tijdig met
koperbevattende middelen. Bestrijding tegen vlek-
kenziekte moet plaats hebben met zinkbevattende
middelen, zodra het gewas zich gaat sluiten.
Komen beid,e ziekten voor dan is het beter om een
middel te nemen, dat zowel koper als zink bevat.
Er is groot verschil tussen de rassen in ziektevat
baarheid. Raadpleeg de rassenlijst.
DENT U niet tevreden over het resultaat van
de tot nu toe verbouwde nagewassen, pro
beer het dan eens met Alexandrijnse klaver. Voor
een goede opbrengst is uitzaaien vóór 5 augustus
noodzakelijk. Het gewas kan aangetast worden
door de bladrandkever. Vooral na erwten is deze
vreetgrage kever te verwachten. Kontroleer vanaf
de opkomst regelmatig de plantjes op het voor
komen van vretsrij.
~pEN gewasdat met zorg en moeite geteeld is,
K*» kan in een natte periode in enkele dagen
waardeloos worden door kleurbederf en doordat
schot optreedt. Door op de ruiters een plastikzeil
aan te brengen van V/z x V/z m kunt U dit voor
komen. Om afwaaien tegen te gaan, moet met een
touwtje het plastik aan de poten van de ruiters
bevestigd worden.
PLASTIK is in de landbouw voor verschillen
de doeleinden ie gebruiken. Als afdekmiddel
voor ingekuilde produkten heeft het reeds een
vaste plaats veroverd. Maar ook bij afscherming
tegen vorst en inregenen van tijdelijk opgeslagen
produkten, heeft het waarde. Kent U de plastik
schuilhut? Deze niet dure hut beschermt uw per
soneel afdoende tegen regen en koude in het open
veld.
yERSLETEN grasland is te beschouwen als
een mislukt akkerbouwgewas. Het geeft nog
geen halve opbrengst. Laat dit grasland nü frezen
en zaai er na niet te diep ploegen stoppelknollen
in. U krijgt dan een prima opbrengst. Is het per
ceel voor uw bedrijf als grasland onmisbaar, dan
kunt U het a.s. voorjaar weer direkt terug in
grasland leggen.
IpLK gewas is in jeugdstadium buitengewoon
■L* dankbaar voor een kali- en superbemesting.
Dit geldt ook voor karwei en graszaad, dat nu
van onder de dekvrucht vrij komt. De wortelont
wikkeling wordt gestimuleerd, wat straks de op:
brengst ten goede komt. Zonodig moet ook een
lichte stikstofbemesting worden gegeven.
yLAS ruiter en vraagt beslist meer werk dan
schelven. Er zijn echter ook verschillende
voordelen. Het kan enkele dagen vroeger gebeu
ren dan schelven, dus minder weerrisiko. Geen
kale plekken wanneer graszaad of klaver als on
dervrucht gezaaid zijn en minder schimmel, om
dat hst vlas sneller droogt. Bij aanhoudend slecht
weer kunnen de ruiters van het perceel verwijderd
worden en kan de grondbewerking normaal door
gaan.
GLADDE banden geven niet alleen bij uw auto
aanleiding tot slippen, maar ook gladde ban
den aan de trekker veroorzaakt gemakkelijk slip
pen en verlaagt de prestatie. Het is nu nog mooi
tijd om de banden van een nieuw loopvlalc te doen
voorzien. Komen straks moeilijke omstandigheden
dan bent U weer gesteld.
