Boerenbedrijf in Zeeuwseh-Vlaanderen
459
Vierkante silo's gemaakt van hout of hardboard
Bewaring ep zolders of vloeren
LANDBOUWPRIJSINDXXCITFERS
APRIL 1961
KORTE WENKEN
ZATERDAG 10 JUNI 1961
IF buitenwand bestaat uit houten balken waartegen hout of hardboard is bevestigd. Op de hoeken
zijn extra verstevigingen aangebracht en tussen de wanden trekstangen. De droogvloer van het
graan bestaat uit een schuine gazen vloer waaronder de lucht wordt geperst. Hiervoor wordt gebruik
gemaakt van een axiaalventilator met een capaciteit van 250 a 300 m^ lucht per uur per m2 vloer
oppervlak bij een tegendruk van 55 mm w.k.
Een silo van 5 x 5 m en een hoogte van 4,80 m, met inbegrip van ventilator van 600,kost
2.600,—.
De totale inhoud van deze silo bedraagt 80 ton. De investering kost dus 3cent per kilogram.
Hier overheen komen dan nog de kosten van een vijzel ol transportband.
De resultaten met deze
silo zijn vrij gunstig. We
gaan ervan uit dat het hier
zuiver gaat om bewaring,
dus om het graan goed te
houden, en niet om in te
drogen. Wel zal enige dro
ging plaatsvinden doch dit
hangt veel af van de lucht-
vochtigheidstoestand van
de geventileerde lucht.
Bij deze methode treedt
tijdens het ventileren prak
tisch geen temperatuurs-
verhoging op van de aan
gevoerde lucht. Indien met
lucht geventileerd wordt
die kouder is dan de graan-
temperatuur, dan zal deze
lucht enige warmte op
nemen waardoor het ook
meer vocht kan bevatten.
Grote verschillen in vocht
gehalten komen bij deze
silo's niet voor, hoewel er
meestal nog een verschil
van 2 vocht voorkomt
tussen de onderste en bo
venste laag.
Indien men veel vocht
heeft, bijvoorbeeld 20 of
meer, dan moet de eerste
weken continu geventileerd
worden. Gebeurt dit niet,
dan zal er reuk aan het
graan komen. De verschil
len tussen de onderste en
bovenste laag zullen bij
continuventilatie tijdelijk
groter worden. Indien
daarna alleen geventileerd
wordt met lucht die kou
der is dan het graan, en die een gunstige relatieve
luchtvochtigheid heeft, dan zal er een drogend
effect optreden.
Bij deze bewaarmethode met koude lucht is de
kans gering dat men graan met een te laag vocht
gehalte gaat afleveren. Omlopen is bij deze metho
de niet noodzakelijk, hoewel het nooit verkeerd is.
Eventuele stortplekken zullen daardoor verdwijnen.
Het aantal uren dat in deze silo's geventileerd
moet worden hangt af van het vochtgehalte van
het graan en van de lucht.
Silo's voor het drogen van graan.
Het inbrengen van het graan maakt een extra
voorziening nodig, bijvoorbeeld een vijzel of jacobs-
ladder. De prijs van een vijzel varieert van 800,
tot 1.200,per stuk, dit is afhankelijk van de
lengte en de capaciteit. De prijs van een jacobs-
ladder varieert van 2.000,— tot 2.600,afhan
kelijk van lengte (10—14 m) en capaciteit 15
ton).
Bij gebruik van een transportband treden vaak
stortplekken op. Het graan is op die plekken min
der goed houdbaar.
WANNEER het draagvermogen van een zolder
het toelaat, dan kan hierop zeer goed graan
bewaard worden.
Een zolder van bijvoorbeeld 13 m lengte en 5*/2
m breedte, kan in twee aparte ruimten worden ver
deeld van 6x5% m met in het midden een gang
van bijvoorbeeld 1 m breed. In deze middengang
wordt de ventilator zo opgesteld, dat beide gedeel
ten gemakkelijk apart belucht kunnen worden.
Met het oog op het draagvermogen van de zolder
is een maximale storthoogte van 2 m verantwoord.
De inhoud bedraagt 100 ton.
De totale kosten bedragen hier 2.500,met
inbegrip van ventilator, hoofdkanalen, lattenroos-
ters en te bouwen muur.
De resultaten met deze bewaring waren zeer
gunstig. Tarwe met een vochtgehalte van 20 kon
hier in 1959 vrij gemakkelijk teruggebracht worden
tot 15 a 16
Het aantal draai-uren was in vergelijking met
de vorige systemen maar gering. De zeer gunstige
resultaten kunnen we hier toeschrijven aan de lage
storthoogte en de drogende werking van de lucht.
Op bestaande vloeren kan over het algemeen
met nog minder kosten worden volstaan dan op
zolders. De ruimte die men nodig heeft is vrij groot
of de storthoogte moet opgevoerd worden. Het
effect zal dan hetzelfde zijn als in de hardboard
silo's.
Graanbewaring op het eigen bedrijf eist extra
aandacht van de boer en kan niet aan anderen
worden overgelaten.
Het droge jaar 1959 was ideaal om graan te be
waren en zelfs om in te drogen; het vroeg weinig
aandacht. De natuur hielp de boer mee. Het jaar
1960 daarentegen was het tegenovergestelde, het
bewaren eiste dubbel aandacht. Duidelijk komt dit
naar voren in ons onderzoek over 1959 en I960:
De boer stelt zich voornamelijk in op het drogend
effect en in mindere mate op het conditionerend
effect van koelen. Dit laatste is juist in ongunstige
jaren van groot belang. Velen zijn nog de mening
toegedaan dat niet geventileerd kan worden wan
neer het weer niet te best is, en er geen zon is.
Er moet onder vrij slechte omstandigheden voor
al bij hoge vochtgehalten van het graan wel
degelijk geventileerd worden om bederf tegen te
gaan (zie tabel 1).
Graan met bijvoorbeeld 19 correspondeert met
een relatieve vochtigheid van 85 Een lucht met
een lagere R. V. dan 85 is dus te gebruiken. Bij
niet ventileren is het graan met 19 vocht en
15° C ongeveer 20 dagen houdbaar. Is de tempe
ratuur teruggebracht op 10° C, dan is het 8 dagen
langer houdbaar. Wij konden dan ook duidelijk
constateren dat in dit najaar in de bewaarruimten
waar ongeveer 20 dagen achter elkaar niet geven
tileerd werd „reuk" aan het graan voorkwam.
Wanneer er slechts enkele uren per maand ge
ventileerd werd en dat is voor graan met een
vochtgehalte van 18 a 19 absoluut te weinig
dan bleef de „reuk" aanwezig.
Verder bleek dat vochtgehalten boven de 20
bijvoorbeeld 23 in 3 a 4 weken terugliep tot
20%. Hoe lager echter het vochtgehalte, hoe lang
zamer de indroging plaatsvindt. Ook bleek dat de
storthoogte van groot belang is. Bij lage stort
hoogte kan men wel degelijk indrogen.
Wanneer graanbewaring op het eigen bedrijf
wordt toegepast, is een regelmatige en eenvoudige
controle op het vochtgehalte van zeer groot belang.
Voor het meten van de temperatuur is het abso
luut noodzakelijk om de beschikking te hebben
over twee goede thermometers. Eén voor het meten
van de buitentemperatuur en één voor het meten
van de graantemperatuur.
Wil men gebruik maken van een drogend effect
van de buitenlucht dan is ook een eenvoudige
luchtvochtigheidsmeter nodig.
Genoemde eenvoudige hulpmiddelen zijn zonder
meer noodzakelijke bij de graanbewaring op het
eigen bedrijf waarbij met koude lucht geventileerd
wordt.
Ir. W. J. SCHOLTENS.
J. BOLLAND (specialist boerderij bouw).
K. MALCORPS (rayonassistent).
DOLGENS mededeling van het Centraal Bureau
voor de Statistiek bleven in april de land
bouwprijsindexcijfers (basis 1949/'50—1952/'53
100), vergeleken bij de voorgaande maand, onge
wijzigd. Het algemeen landbouwprijsindexcijfer
bedroeg 99 tegen 93 in april 1960.
Het groepsindexcijfer voor akkerbouwproducten
bleef op 106 bij lichte prijsstijgingen voor de gra
nen en een iets lagere prijs voor consumptieaard
appelen. Het was 17 punten lager dan dat van ver
leden jaar.
Het groepsindexcijfer voor de kostenfactoren
bedroeg wederom 145, slechts 1 punt lager dan
vorig jaar.
/N verschillende percelen bieten komen wel
enkele planten voor met mangaangebrek,
zonder dat dit tot een lagere opbrengst leidt. Als
regel is een bespuiting tegen mangaantekort pas
verantwoord wanneer het gebreksverschijnsel vrij
ernstig optreedt en de bieten achterblijven in
groei, wat veelal het geval is op kalkrijke percelen
met een hoog organisch stofgehalte.
tt r ANN EER en/of het bespuiten van uw erw-
W tengewas tegen de erwtepeulboorder of
wormstekigheid nodig zal zijn valt nog niet te
voorspellen. De vroege rassen van konservendop-
erwten behoeven lang niet altijd bespoten te wor
den. Let op de kleine grauwe vlindertjes, die bij
stil zacht weer in de namiddag boven de erwten
vliegen. Wanneer de eerste rupsjes in de vroege
percelen worden gevonden, ontvangt u direkt een
waarschuwing
OM bij het spuiten van erwten rijschade zo
veel mogelijk te voorkomen, kunt u voorop
de trekker twee torpedo's vlak vóór de wielen
plaatsen. Ook het leggen van rijbanen is een goede
methode, die betrekkelijk weinig tijd vraagt maar
wel tijdig moet gebeuren. Bij een zwaar gewas
erwten gaan de opzij gedrukte erwten in de rug
gemakkelijk rotten. Een bespuiting met het vlieg
tuig kan in erwten uitstekend plaats vinden
T/OOfi het gemengdbedrijf is het vaak moei-
V lijk om te voorkomen, dat ofwel de akker
bouw, ofwel de veehouderij-sektor in de verdruk
king komt. Hebt u het te druk, laat dan één of
meer werkzaamheden door een loonwerker ver
richten om op deze wijze de handen vrij te heb
ben voor het werk in de andere tak van het be
drijf. Door een goede verdeling is het mogelijk
van beide bedrijfsonderdelen een goed resultaat te
behalen
tt7EERR1SIKO bij het hooien is te beperken
yy door het hooi zo snel mogelijk droog ie
maken. Direkt na het maaien moet het gras
spreid worden. Door elke dag tweemaal te schud
den wordt het drogen zeer bevorderd. Het is nodig
het hooi iedere avond op wiersen te brengen ter
bescherming tegen dauw of lichte regen.
