DINGEN VAN DE WEEK
Het tegengaan van stip bij appels
H1
123
TUINBOUW
ONTWIKKELINGSDAG
KLEINFRUIT IN KAPELLE
0
BODEMMOEHEID BIJ NIEUWE
FBUIT AANPLANT
RASSENKEUZE EN VEREDELING
VAN TUINBOUWGEWASSEN
ZATERDAG 11 FEBRUARI 1061
HE korte vorstperiode is voorbij en werd gevolgd door veel neerslag die de voordelen van de vorst
weer hebben gereduceerd. Het is buitengewoon nat en dit belemmert wel erg onze werkzaam
heden. Wie onze fruitcentra doorkruist komt wel tot de conclusie dat er straks in een korte tijd nog
veel zal moeten gebeuren. De snoei op de grote bedrijven met weinig vakmensen begint zorgelijk ie
worden. Elke dag zou men moeten kunnen benutten om op tijd klaar te komen. Het personeels
vraagstuk wordt ook in de fruitteelt niet alleen in de zomer maar ook in de winter urgent.
De snoei is de grondslag voor de oogst en kan nu eenmaal niet machinaal geschieden. In de land
bouw is er ook het arbeidersprobleem maar daar is men in staat om veel werkzaamheden machinaal
te verrichten, uitzonderingen als het natte najaar 1960 niet meegeteld. De snoei is handenarbeid, even
als het dunnen en de pluk. Daar moet men een vaste kern voor hebben met het bezwaar van onren
dabele uren en dagen. Maar dit is altijd beter dan dat men helemaal overhoop ligt met zijn werk. Hoe
«lit te regelen is moet ieder voor zichzelf uitzoeken en hangt van allerlei omstandigheden af. Gemak
kelijker ligt het bij de kleinere bedrijven die met gehele inzet van eigen kracht of meewerkende zoons
en met wat losse hulp het kunnen klaarspelen. Zij kunnen het zich ook veroorloven hun bedrijf wat
intensiever te leiden dan hun grotere collega's. Het arbeidersvraagstuk wordt wel een probleem met
de verkorte werkweek in het verschiet. Problemen zijn er echter om opgelost te worden en ook hier
zal wellicht een oplossing voor gevonden worden.
VOOR elke ondernemer is het de taak om het
werk zo goed mogelijk te doen en zich aan
de omstandigheden aanpassen.
Het bedrijf verwaarlozen of alleen het aller-
nodigste er aan te doen zal blijken de duurste
methode' te zijn. Tracht de snoei goed en doel
matig te eindigen en strooi op tijd uw kunstmest.
Thans is er een algemene neiging om meer stik
stof te strooien. Doe dit niet luk-raak maar toets
eerst uw grond .of die in staat is de hogere gift
te verwerken.' Grondanalyses, organische mest en
een goede waterhuishouding- kunnen u als belang
rijke factoren bij het nemen van l>eslissingeii daar
bij helpen.
HET is ook nu de tijd om de V.B.C.-bespuiting uit
te voeren. Elke goede dag moet hiervoor wor
den benut. Speciaal «le kleinfruitgewassen moeten
vlug gespoten worden. Met name de zwarte bessen
die al aan het uitlopen zijn. Vorig jaar heeft men
het verschil kunnen zien tussen bespoten en on
bespoten percelen. Ook voor de pruimen is een
V.B.C.-bespuiting zeer aan te bevelen en moet
ook vroeg gebeuren; vooral de Urli Lak ton gaat
vroeg uitbotten. De framboos is ook zeer dank
baar voor een winterbespuiting, maar wacht er
zeker niet te lang mee. De bramen moeten spoedig
van onder hun dek, anders treedt er schade op.
Men ziet soms uitlopers die er vanaf november al
onder liggen, wat verkeerd is. Alleen als «Ie tempe
ratuur beneden de 6 graden komt is er reden om
af te «lekken. De frambozen kan men aan gaan
hinden maar top ze nog niet in, er kan nog stevige
vorst optreden.
CR A AG willen wij op deze plaats een opwekking
schrijven tot het bezoeken van de ontwikke
lingsdag voor de kleinfruitteelt welke op vrijdag
24 februari a.s. zal worden gehouden in de gebou
wen van de veiling in Kapelle.
De ontwikkelingsdag is bedoeld voor alle klein-
fruitkwekers en hen <3ie daar belangstelling voor
hebben, uit geheel de provincie.
Vanaf 's morgens 9 uur is er een expositie van
benodigdheden voor het tuinbouwbedrijf. Daar zul
len de verschillende machines te zien zijn welke
geschikt zijn voor het kleinfruitbedrijf maar ook
zullen de handelaren in meststoffen en bestrij
dingsmiddelen niet op het appèl ontbreken evenmin
als de voorlichtings- en onderzoekinstituten op het
gebied van de kleinfruitteelt.
Deze expositie wordt gehouden in een van de
veilinghallen en zal zodanig worden opgezet dat
er volop ruimte voor alle deelnemers en bezoekers
is.
iM half twee begint de middagvergadering.
Deze wordt gehouden in een gedeelte van de
veilinghallen dat verwarmd kan worden. Dan wor
den de lezingen gehouden.
Na het openingswoord van de heer J. Burger
Fzn te Wemeldinge spreekt de heer L. Goede-
gebure te Kapelle, chef van de proeftuin voor
kleinfruit over „Een beschouwing over het klein-
fruit rassensortiment" en „Snoeimethodiek van
bessenteelt aan draad".
Na hem komt de heer P. Goddrie aan het woord.
Deze is als deskundige voor de onkruidbestrijding
verbonden aan het Proefstation voor de fruitteelt
te Wilhelminadorp. Hij spreekt over onkruidbe
strijding in de kleinfruitteelt.
Na de pauze spreekt Ir. J. D. Gerritse, rijkstuin-
bouwconsulent te Geldermalsen over de ontwikke
ling van de glas-aardbeienteelt in de Bommeler-
waard en behandeldt ook de mogelijke prespec-
tieven op dat gebied voor Zeeland.
Zonder twijfel zal veel wetenswaardigs te horen
zijn en daarom mogen we ook een ieder die met
de teelt van kleinfruit heeft te maken wel opwek
ken om deze ontwikkelingsdag bij te wonen.
HE telers van glasaardbeien zullen terdege op
moeten letten op een te sterke bladontvvikke-
lïng. Een paar dagen te laat met de oogst en men
zit naast de hoge prijzen.
De teelt van glasaardbeien breidt zich uit en er
is veel belangstelling voor. Een teelt die veel werk
en intensieve verzorging vraagt en hetgeen zeker
geen gemakkelijke opgaaf is. Zo zit een ieder,
welke tak van tuinbouw hij ook heeft, weer mid
den in de cultuurzorgen.
WANNEER het dan eenmaal geoogst en gebor-
gen is staat men nog voor teleurstellingen.
31 en ziet dit aan het bewaarfruit dat voor velen
een bittere teleurstelling is geworden. Peren «lie
bruin verkleurd zijn in gasbewaring. Jonathan met
soms tot de helft gereduceerd door stip en zacht.
Goudreinette met scald en de Delicious met gloe-
sossporum met daarbij nog lage prijzen. Dit alles
werkt geen optimistische stemming in de hand.
Men leest nogal eens van bevredigende prijzen
maar de middenprijs van het geoogste fruit zal
zeker niet hoog liggen. En van wat op «le mest
vaalt terecht komt is zeker niet alles tweederangs
fruit. De slechte houdbaarheid werkt eveneens niet
mee. Vele hetlrijven zullen dan ook haast geen
winst boeken; misschien zelfs met verlies werken.
Evenwel is er een toenemende belangstelling voor
fruit- en groenteteelt en met «leze ontwikkeling de
belangstelling voor het tuinbouvvonderwijs toege-f
nomen.
IN «1e j.l. vergadering van de Tuinbouw Com
missie is «lit onderwijs een belangrijk punt op
de agenda geweest en ter kennis gebracht van het
Dagelijks Bestuur. Verschillende mogelijkheden in
onze provincie zullen bekeken worden om te
trachten het tuinbouwonderwijs nog efficiënter te
«loen werken.
Wij hebben hier en daar een greep en een wenk
gegeven uit ons gewone dagelijkse leven.
Gezien ook «le teleurstelling inet het restant voor
oogst 1960 zal dit jaar niet zo'n aangename her
innering achterlaten. Maar men vergeet gelukkig
weer spoedig, te meer nu oogst 1961 weer nadert.
Onze sneeuwklokjes bloeien al weer en getuigen
van de lente die komen gaat, die ons weer de
levenslust zal geven om verder te gaan.
Tot «le volgende week.
IN de afgelopen zomer is in «1e consulentschap-
pen Geldermalsen, Kesteren, Utrecht en Zut-
phen een enquête gehouden naar liet optreden van
büdemmoeheidsverschijnselen. In «1e gevallen waar
bodemmoeheid voorkwam werden aaltjesmonsters
onderzocht.
De indruk, «lat bij «le herinplant van fruit bodem
moeheid veel voorkomt, werd bevestigd. In het
grootste aantal gevallen werd een minder goetle
hergroei geconstateerd. Van de werkelijke geval
len van bodemmoeheid bleek slechts 30 door
aaltjes veroorzaakt te worden.
Zeer duidelijk kwam naar voren dat enkele jaren
wachten met «Ie herinplant na het rooien geen zin
heeft. Men krijgt zelfs de indruk, dat de hergroei
minder wordt naarmate men langer wacht. De
verklaring moet waarschijnlijk worden gezocht in
«le verslechteftng van «le struktuur van de grond
door de teelt van akkerbouwgewassen. Ook werd
geconstateerd, dat er een verschil in gevoeligheid
voor bodemmoehéid bestaat tassen <le verschillen
de appelonderstammen. A!d«is in «le Mededelingen
van «le Direkteur van de Tuinbouw, januari 1961.
CINDS lange tijd neemt men aan dat stip bij
appels samenhangt met enige minerale be
standdelen in de cellen, die deze nadelige afwijking
in het vruchtvlies vormen. Een goede bestrijding
was tot nu toe niet mogelijk. Wel heeft men her
haaldelijk boriumbespuitingen als remedie aange
wezen, terwijl er toch in vele gevallen geen resul
taten mee werden verkregen. Dit kan voor een «leel
worden toegeschreven aan het feit, «lat stip veel
lijkt op het zgn. „inwendig kurk", dat men wèl
met borium kan bestrijden.
MEER GEGEVENS
I\E laatste jaren zijn er echter betreffende het
stip de volgende belangrijke feiten bekend ge
worden;
1. Het stip wordt bevorderd door een overmaat
aan kalium en ook aan magnesium.
2. In weefsels met stip bevindt zich minder cal
cium dan in weefsels zonder stip, terwijl de
gezonde minder citroenzuur bevatten dan de
afwijkende.
3. Bij de rassen Golden Delicious, Stalking en
Cortland vindt men in de vruchten voor de
K Mg
Nadat de vruchten gedurende 14 dagen waren be
waard bij 18° C, werden ze grondig bekeken. De
resultaten waren ate volgt:
verhouding:
Ca
de waarden 18, 30 en
4.
5.
50; in dezelfde volgorde vertonen deze rassen
een toenemende gevoeligheid voor stip.
Door het bespuiten van vruchten met citroen-,
wijnsteen- of oxaalzuur kan men het stipver-
schijnsel opwekken; door deze zuren wordt de
pectine van de middenlamellen der celwanden
opgelost en verdwijnt ook het Ca.
Door bespuitingen met KNO3 of Mg(NO.?)-2
stijgt het gehalte aan oxaalzuur of aan citroen
zuur in plantaardige weefsels en deze bespui
tingen bevorderen juist het optreden van stip
(zie 1).
PROEF
IJITGAANDE van deze gegevens werd een proef
genomen met de rassen James Grieve en
Cortland, in een boomgaard die in de voorafgaan
de jaren gekenmerkt werd door veel stip in de
vruchten. Bespuitingen van de bomen werden uit
gevoerd met verschillende Ca-zouten en wel: pri
mair Ca-fosfaat, Ca-acetaat en Ca-nitraat in
waterige oplossingen van 0,1 en 1,0 Behalve
door het bespuiten van de vruchten aan de boom,
werden deze oplossingen ook toegediend door het
onderdompelen van reeds geplukte vruchten.
RESULTATEN
IET primaire Ca-fosfaat gaf geen duidelijk
resultaat. Met Ca-acetaat nam het stip bij deze
twee rassen iets af, maar het fraaist waren de
resultaten na een bespuiting met Ca-nitraat
kalksalpeter). Zowel bij 0,1% als bij 1,0%
werd het stip geheel tegengegaan of, als er een
begin aanwezig was, werd de verdere vorming
tegengehouden. Het beste werkte de oplossing van
1 Belangrijk is ook de waarneming dat de Ca-
zouten geen of slechts een zeer gering effect had
den, wanneer reeds een stipvorming van enige be
tekenis aanwezig was, voordat de bespuitingen
werden uitgevoerd. De Ca-zouten bleken niet meer
door te dringen tot deze cellen, vermoedelijk door
dat er zich vetachtige stoffen gingen afzetten.
OOK ELDERS
APMERKELIJK is het ook dat in 1960 op nog
twee andere plaatsen in de wereld, namelijk
in Australië en Nieuw-Zeeland, zeer goede resul
taten werden behaald met de bespuiting met Ca-
zouten, waaronder ook 1 Ca(N'03>2.
Al is het nog niet mogelijk de achtergrond van
het stip volledig op te helderen, toch is het zeker
dat men met Ca-bespuitingen, die tijdig worden
uitgevoerd, dit probleem grotendeels de baas kan
worden.
(Ontleend aan Landbouwdocumentatie nr. 17.
Buchtoh, G. Entstehung und Verhinderung der
Stippigkeit bei Apfeln.)
HET Instituut voor de Veredeling van Tuin-
bouwgewassen houdt op 27 en 28 februari
a.s. voor de 3e keer binnen enkele maanden een
bijeenkomst over de rassekeuze en de veredeling
van tuinbouwgewassen. Deze derde bijeenkomst,
die georganiseerd wordt in samenwerking met het
Proefstation voor de Groenten- en Fruitteelt onder
Glas, is gewijd aan de veredeling van sla voor de
teelt onder glas.
Programma's zijn verkrijgbaar bij het Instituut
voor de Veredeling van Tuinbouwgewassen, Post
bus 16 te Wageningen.
