Z.L.M. vraagt AANDACHT
voor het PLATTELAND
■sp
D'
ZATERDAG tl JANUARI 1H1
47
IJ ET welzijn van de plattelandsbevolking dreigt door de huidige
snelle ontwikkeling op economisch en maatschappelijk
gebied ernstig in gevaar te komen. Tot nu toe is er van een
„plattelandsbeleid" te weinig sprake geweest. De vele problemen
die zich op het platteland voordoen, vragen om voortdurende
aandacht van de overheid. Aldus het begeleidend schrijven van
de nota van de Zeeuwse Landbouw Maatschappij aan Gedepu
teerde Staten van onze provincie. Deze nota besteedt onder het
hoofd „Enige gegevens betreffende de plattelandsontwikkeling in
Zeeland", aandacht aan de feitelijke ontwikkeling in onze
provincie.
Reeds geruime tijd ondervindt het verschijnsel der verdwijnende
dorpen een ruime belangstelling.
Het onderzoek en de uitgebreide diskussie hebben geleerd, dat
aan het verschijnsel der verdwijnende dorpen de grote sociale en
ckonomische veranderingen der laatste decennia ten grondslag
liggen. Zowel de wijzigingen, die zich in de landbouw hebben
voorgedaan, als de opkomst van de industrie na de oorlog zijn
hierbij als oorzaak te noemen. Tevens treedt er een steeds voort
gaande ontwikkeling op in de sociale verhoudingen.
De gevolgen uiten zich in concentratie van de bevolking binnen
de streek en in een vertrek van de bevolking naar elders. De
landarbeider en middenstand volgen deze concentratiebcweging,
waardoor het kleine dorp een steeds minder aantrekkelijk milieu
krijgt.
Het funktieverlies van de kleine dorpen zal dan ook verder
toenemen. De bevolking gaat steeds hogere en veclsoortiger eisen
stellen en het moderne verkeer biedt de mogelijkheden zich op
die plaatsen te richten, die de meeste keus bieden en waar de
beste voorzieningen aanwezig zijn.
wm
Aan het College van Gedeputeerde Staten
van Zeeland,
Ah dij plein 6,
MIDDELBURG.
HET Bestuur der Zeeuwse Landbouw Maatschappij moge hierbij
uw aandacht vragen voor het volgende.
Het welzijn der agrarische bevolking heeft in he* verleden steeds
onze voortdurende aandacht gehad, waarhij, in verband met de nauwe
samenhang met andere bevolkingsgroepen ten plattelande, steeds de
ontwikkeling van het gehele platteland in onze beschouwingen werd
betrokken.
Nu het platteland door verandering in het agrarisch bedrijf en
de snelle opkomst der industrie in de laatste tientallen jaren grote
struktuur wijziging en ondergaat, hebben de landbouwmaat schappij en,
verenigd in het Koninklijk Nederlands Landbouw-Comitê, mede naar
aanleiding van haar congres „De toekomst van het plattelandin
oktober 1959, de wenselijkheid uitgesproken deze plattelandsontwikke
ling aan een nadere beschouwing te onderwerpen.
Het Bestuur der Zeeuwse Landbouw Maatschappij heeft hiertoe
de beschikbare gegevens van de provincie Zeeland in haar vergade
ringen aan de orde gesteld.
>E gevolgtrekkingen, die zij meende te mogen maken, waren van
dien aard dat zij zich heeft beraden omtrent maatregelen, die
voor een harmonische opbouw van het platteland noodzakelijk moeten
worden geacht.
Hierbij heeft zij zjch georiënteerd ten aanzien van de standpunten,
die met betrekking tot dit plattelandsbeleid in de loop der tijd van
verschillende zijden naar voren zijn gekomen.
Zij meent dat, mede in acht genomen de omstandigheden en
bestaande verhoudingen op het Zeeuwse platteland, een aantal aan
bevelingen zijn te formuleren, die voor de ontwikkeling van de leef
baarheid van het platteland van essentiëel belang zijn. Hierbij zijn
voorzieningen, die tot de minimale eisen voor onze huidige samen
leving moeten worden gerekend.
a ANGEZIEN het Bestuur van oordeel is dat van een plattelands-
■ZI beleid tot nu toe weinig sprake is geweest, meent zij haar
standpunt hieromtrent ter kennis te moeten brengen van uw college,
met het verzoek in uw beleid ruime aandacht te schenken aan de in
de bijlage vermelde aanbevelingen ten aanzien van het te voeren
plattelandsbeleid.
Tevens moge zij het Provinciaal Bestuur verzoeken bij de centrale
overheid te willen aandringen op meer aandacht voor deze platte
landsproblemen. Een grotere coördinatie van de reeds bestaande
alctiviteitenzowel op provinciaal als landelijk niveau, wordt van groot
belang geacht.
jtET Bestuur der Zeeuwse Landbouw Maatschappij zou het zeer
op prijs stellen in ieder overleg betreffende problemen, samen
hangende met het plattelandsbeleid, nauw te worden betrokken.
Het in de bijlage vermelde standpunt ten aanzien van het platte
landsbeleid zal ter kennis worden gebracht van dc leden der Provin
ciale Staten.
Tevens zullen deze stukken ter kennisneming worden toegezonden
aan het Economisch-Technologisch Instituut en de Stichting voor
Maatschappelijk en Cultureel Werk in de provincie, teneinde ons ver
zoek om een positief plattelandsbeleid aan deze instellingen kenbaar
te maken.
Namens het Dagelijks Bestuur der Z.L.M.
Ir M. A. GEUZE, Voorzitter
Mr J. F. G. SCHLINGEMANN, Sekretaris
BESTAANSBRONN'EN
Boerderijen verplaatsing uit de dorpskom naar het veld-
Opvallend is dat, hoewel Zeeland met zijn vcrtrekoverschot
als probleemgebied wordt aangemerkt, onze provincie slechts
zeiden in de diskussie rondom deze problemen van de ontvolking
van het platteland wordt betrokken.
Het is van groot belang, dat ook in Zeeland de noodzaak van
oen meer systematische benadering van bovengenoemde pro
blemen, waaruit een positief plattelandsbeleid kan voortvloeien,
nader onder ogen wordt gezien.
Teneinde een juist inzicht in dc feitelijke situatie in Zeeland
mogelijk te maken, geeft de nota een aantal gegevens.
J)E landbouw is nog steeds als één van de belangrijkste bestaansbronnen
aan te merken. Doer de snelle wijzigingen in de struktuur van het land
bouwbedrijf voltrekt zich een daling in de arbeidsbezetting en het arbeids
aanbod. Deze ontwikke^ng zal hopelijk minder snel dan tot nu toe, een
verdere teruggang van het inwonertal be
vorderen.
De tuinbouw laat een belangrijke ontwik
keling zien in onze provincie. De omstandig
heden voor de tuinbouw zullen in de toe
komst naar zich laat aanzien een belangrijke
verbetering ondergaan. Een verder terug
lopen van inwonertal in enkele plattelands
gemeenten zal daardoor waarschijnlijk kun
nen worden tegengegaan.
De rekreatie in de provincie Zeeland ont
wikkelt zich snel. Hierdoor is het mogelijk
dat voornamelijk in de kuststrook de dorpen
een redelijk voorzieningenniveau kunnen
handhaven.
De ontwikkeling van het aantal industriële
bedrijven en het aantal in deze bedrijven
werkzamen beweegt zich in opgaande lijn.
De pogingen voor spreiding der industriële
vestigingen resulteerde voor Zeeland in het
aanwijzen van vier kernen. Deze maatrege
len schijnen tot nu toe bevredigende resul
taten at' te werpen. De mogelijkheden voor
industriële bedrijven van kleinere omvang
op het platteland zijn beperkt.
(Zie verder volgende pagina.).
AP deze en volgende
pagina's ontlenen
wij de belangrijkste pas
sages en conclusies van
de nota door het Be
stuur der Z.L.M. aan
het College van Gede
puteerde Staten van
Zeeland aangeboden. De
aanbevelingen die in
deze nota worden ge
daan ten einde voor
Zeeland tot een positief
plattelandsbeleid te ko
men, zijn volledig opge
nomen. Belangstellen
den die van de gehele
nota willen kennis
nemen, kunnen deze op
het secretariaat aan
vragen.