De klant is koning
863
WETENSWAARDGHEDEN
voor werkgevers
STICHTING „GEZONDHEIDSDIENST
VOOR DIEREN IN ZEELAND"
KORTE WENKEN
ONTVANGEN KALENDERS 1961
^arantie-^Qecfelincf
ZATKRDAG 1 9 DECEMBER 1960
's 7OMERS kan men vooral op Schouwen, Walcheren en Noord-Beveland merken dat Zeeland op
V weekeindafstand van het Roergebied ligt. Duizenden zoeken hier hun ontspanning. In het
Duitse industriegebied wonen miljoenen mensen. Naarmate de welvaart daar toeneemt, wordt er meer
geld uitgegeven aan allesbehalve aan meer voedsel. In de voedingsgewoonten zelf treedt een
verschuiving op naar meer veredelde produkten.
Na de oorlog sprak men bij onze Oosterburen van een z.g. „freszwelle" en ging als het ypre een
golf over het land van eten zoveel je maar krijgen kunt. Dit was te begrijpen na al die jaren van
gebrek. In ons land kan men er over meepraten. De landbouw produceerde voor 'n tekort. Al spoedig
was men verzadigd en kwamen andere behoeften op de voorgrond, zoals wonen en kleding. Op het
ogenblik spreekt men van een „edelfreszwelle". Er gaat een golf over het land van laten we maar
zeggenluxe-consumptie. We lazen laatst dat 14 van de Duitsers te dik is, in de regering zou alleen
Adenauer niet aan dit euvel lijden. Begrijpelijk dat men fijnproever wordt en de voedingsmiddelen zoals
aardappelen, vet en meelspijzen als eerste laat staan. Men eet al lang niet meer van het hele varken,
maar prefereert coteletten en de magere ham; de rest is niet in trek.
WANNEER we het gemiddeld te verteren inkomen nemen van een Duits arbeiders- of ambtenaars
gezin, zoals er miljoenen zijn, dan blijkt dat dit van 1950 tot 1958 toegenomen is van 305 tot 598
mark per maand, een toename dus van 95 DEZE TOENAME IS DE BOER ALS VOEDSELPRODU
CENT ECHTER NIET TEN GOEDE GEKOMEN. Aan voeding werd slechts 66 meer uitgegeven,
tegen een inkomensverhoging van 95 Aan wonen besteedde deze „familie Doorsnee", bestaande
uit man, vrouw en twee kinderen 77 meer, aan verlichting en verwarming 80 aan kleding 95
en aan persoonlijke verzorging en hygiëne 108 De uitgaven voor ontspanning, genotmiddelen en
verkeer stagen echter het meest, n.l. van ontspanning met 138%, van genotmiddelen met 145% en
van verkeer met 150%. Het is niet voor niets dat een Frans gezegde luidt: een moderne man wil
met een vrouw, 2 kinderen, 3 kamers en 4 wielen. Die vier wielen om gedurende de weekeinden, de
vrije dagen en de vakanties de stad te ontvluchten en zijn tenten op te slaan bijvoorbeeld aan de
Noordzee. Het is met onze familie Doorsnee en heus niet alleen in het Roergebied dus zo gestold, dat
steeds meer geld wordt uitgegeven voor dingen die het leven nog meer kunnen veraangenamen, zoals
televisie, boeken, tijdschriften, schoonheidsmiddelen, drank en rookwaren, naarmate de welvaart stijgt.
WAT nu de verschuiving in de voedingsgewoonten betreft: men heeft eens nagegaan, dat zo'n
doorsnee gezin van man, vrouw en 2 kinderen per maand inkoopt en welke verschuiving hierin
ten opzichte van 1950 is opgetreden.
Eerst volgen de hoeveelheden in 1958 per maand in kg: vis 1.5 kg, olie en andere plantaardige vetten
0.8' kg, melk 31 1. brood en bakkerij waren 24 kg, aardappelen 30 kg, kruidenierswaren 6.7 kg, boter
1.5 kg, groente 14 kg. eieren 56 stuks, kaas 1.9 kg. fruit 17 kg, vlees en vleeswaren 11 kg.
Ten opzichte van 1950 was dit voor deze verschillende voedingsmiddelen in procenten minder
of méér vis 8 olie en andere plantaardige vetten 10 melk 14 brood en bakke-
rijprodukten —17%, aardappelen —27%, kruidenierswaren —29%, boter +13%, groente 26%,
eieren 40 kaas +,47 fruit 49 vlees en vleeswaren 51%.
WAARSCHIJNLIJK door een verkeerde voorstelling over de voedingswaarde van melk is het gebruik
hiervan dus teruggelopen. Onder de drijfveren die aanleiding geven tot deze veranderde con
sumptiegewoonten kent men behalve de drang naar „beter willen leven" en „evenveel willen doen als
een ander doet" ook de „angst voor het dik worden".
Ten onrechte wordt aan het gebruik van melk vetaanzetting geweten, terwijl het de vetvormende
stoffen bij uitstek, zoals meel, vetten en suiker in het dieet juist zo uitnemend kan vervangen, juist
omdat melk zo'n volledig voedsel is. Daarbij is het licht verteerbaar en indien goed geserveerd zeer
smakelijk. Onbekend maakt echter onbemind. Gekoelde melk en de zogenaamde „milkshakes" smaken
voortreffelijk. Het is blijkbaar nog onvoldoende bekend, want de verkoopplaatsen zijn nog met een
lantaarntje te zoe"ken, althans hier in Nederland. Wel is het bekend, dat in het huishoudboekje van
de gemiddelde Amerikaanse huisvrouw een steeds groter wordende post is uitgetrokken voor ijs in
allerlei vormen, zoals ijstaart, als toespijs. Men vergete echter niet dat de toegevoegde waarde door de
bereiding van deze lekkernijen de waarde van de in het produkt verwerkte zuivel verre te boven gaat.
De agrarische producent profiteert dus maar in geringe mate ook van deze post op het huishoudboekje
van de huisvrouw.
HOEWEL boter ook vet is, heeft het bij onze oosterburen blijkbaar een goede naam; meer wellicht
nog dan bij ons Nederlanders. Tekenend voor deze opvatting is de volgende anecdote. Toen eens
een Duits voetbalelftal een vriendschappelijke wedstrijd speelde in Nederland, werd later wel zeer
onvriendschappelijke kritiek geuit op het feit dat de heren de broodjes aan de koffietafel hadden
moeten smeren met margarine in plaats van met „echte" boter. Spelen juist hierbij misschien gevoe
lens van „boter eten omdat men het zo goed heeft dat men dit kan doen" als sociaal prestige een rol?
Bovendien zal de overweging dat „echte" boter als natuurprodukt zo gezond is. bij een stadsbevol
king zeker wel weerklank vinden. In ieder geval is men in plaats van olie en andere plantaardige
vetten, boter gaan gebruiken.
VERANDERDE consumptiegewoonten vragen ook de aandacht van de agrarische producent. Hij dient
evengoed als de fabrikant zijn produktie waar mogelijk blijvend te richten op de vraag. In de
fabriek is het produktieplan echter meestal gemakkelijker en sneller om te buigen dan op het boeren
bedrijf.
Ondanks de voor de land- en tuinbouw typische moeilijkheden in dit opzicht ziet men allerwege dat
men het produktieplan aanpast aan de huidige vraag van de consument. Dit is bijvoorbeeld te zien aan
de in recente tijden toegenomen omvang van de fruitteelt en de kippenhouderij in sommige delen van
ons land.
De noodzaak hiertoe wordt, meen ik, door bovenstaande cijfers nog eens onderstreept en ik geloof
ook dat we niet mogen nalaten om ons de behoeften van de verwende consument steeds duidelijk voor
ogen te houden.
Het gaat in de land- en tuinbouw behalve om de konkurrentie met producenten uit andere landen
vooral ook om de konkurrentie met de verbruiks- en GENOTMIDDELENINDUSTRIE en wel om de
portemonnaie van de consument. Daarbij uitgaande van de gedachte dat de klant koning is wat betreft
het produkt dat hij wenst te kopen en daarvan bovendien de beste kwaliteit en verzorging verlangt.
L. v. d. H.
INLEVERING LOONBOEKEN
EN ZEGELBLADEN IN BEGIN 1961.
I\E werkgevers in de agrarische bedrijven worden
erop geattendeerd, dat in de eerste weken van
1961 door de districtsagenten weer de gebruikelijke
zittingen worden gehouden voor het in ontvangst
nemen van:
a. het loonboek over 1960;
b. de zegelbladen van het Bedrijfspensioenfonds
voor de Landbouw over het 4e kwartaal 1960
(het 4e kwartaal telt 14 zaterdagen, zodat voor
hen, die daarin onafgebroken zijn werkzaam
geweest, 14 weken premie dient te worden
voldaan) en eventueel over voorafgaande kwar
talen.
Aan de werkgevers wordt dringend geadviseerd
bovengenoemde bescheiden tijdig in gereedheid te
brengen en in te leveren op de zitting, waarvoor een
oproep wordt ontvangen. Door dit te doen bespaart
men niet alleen de uitvoeringsorganen extra werk,
doch dient men bovendien zijn eigen belang.
Het immers altijd voordeel deze zaken in
eens té kunnen afdoen, terwijl voorts ter zitting
de gelegenheid bestaat persoonlijk nadere toelich
ting te verstrekken.
Tenslotte wordt er nog op gewezen, dat ook van
de werkgevers, die de premie voor het Bedrijfspen
sioenfonds voor de Landbouw voldoen door af
schrijving van hun rekening bij de .boerenleenbank
verwacht wordt, dat de volledig ipgevulde, doch
onbeplakte zegelbladen op de zitting wordén inge
leverd.
HET bestuur van de „Stichting Gezondheids
dienst voor Dieren in Zeeland" nodigt de aan
gesloten veehouders uit tot bijwoning van
de jaarlijkse ALGEMENE VERGADERING, welke
gehouden zal worden op vrijdag 16 december I960
te 1.30 uur in „De Prins van Oranje" te Goes.
Onder meer wordt door de Direkteur een over
zicht van de werkzaamheden in het afgelopen jaar
gegeven terwijl dr. K. G. Robijns over de Aviaire
Tuberculose in Zeeland een inleiding zal houden.
C^OEK het niet te veel in de diepte wat dit
<=<j jaar zeer in het bijzonder voor het ploegen
geldt. Wanneer u kleigrond onder ongunstige om-
standigheden moet ploegen, ploeg dan zo ondiep
mogelijk. Er wordt d v niet méér grond bedorven
dan hoog nodig is en de vorst kan op de geploegde
sneden goed inwerken. Vooral op verreden bie-
tenland dient u dit ter harte te nemen.
1
TN verschillende koelcellen en kuilen zitten
1 aardappelen, die zonder behandeling niet tot
maart-april bewaard kunnen worden. Nu is het
de tijd om deze aardappelen met een kiemrem-
mingsmiddel te behandelen. In de koelcel kan dit
middel met de ventilator in de partij worden ge
blazen. üe aardappelen, die in de kuil zitten, moe
ten worden omgezet en dan behandeld. Deze be
handeling kan ook met het nieuwe systeem van
doorblazen gebeuren.
VVJATER hebt u tegenwoordig wel bij de hand
VV om te gebruiken bij natontsmetting van
aardappelen tegen Rhizoctonia of lak-
schurft. Proeven bewezen, dat ontsmetting de op
brengst verhoogt, wanneer het pootgoed door
deze schimmel is aangetast. Bovendien wordt de
selektie bij pootgoedverbouw bemoeilijkt. Talm
dus niet langer meer, maar doe het nu.
OF u een juiste keuze hebt gemaakt, is meest
al achteraf pas te zeggen. Maar vóór u het
perceel uitstoelend Roodzwenkgras omploegt,
waarvoor u de vrijheid kreeg, dient u toch even
te rekenen. Daarbij moet bedacht worden, dat de
kosten van bemesting en onkruidbestrijding reeds
gemaakt zijn. Voor het andergewas komen daar
dan het ploegen, zaaiklaar maken en zaaizaad nog
bij. Ook de ontwikkeling van het gewas móet u
erbij betrekken.
KOPPEN en blad voeren heeft nu weinig zin
meer. Het blad begint te rotten en is dit
najaar ernstig besmeurd met grond. Alleen kop
pen voeren gaat uitstekend en is een goed en
goedkoop voer. Ga dus onverwijld over op koppen
hakkenwaardoor het transport van het land
eveneens aanmerkelijk vergemakkelijkt wordt.
'LIET bietenblad, dat u voor voederdoeleinden
I t niet nodig hebt, kan zonder bezwaar hetzij
met of zonder kop op het land achterblijven. Dit
blad is een prima groenbemester. Het is echter
wel nodig om de dikke zwaden uit te spreiden
over het land, omdat u anders in het opvolgende
gewas banen krijgt. Dwarsover ploegen werkt
ook de verdeling in de hancl.
TWEE maandelijkse kalender van de E. N. C.
K. Vlaardingen.
ASSURANTIE maatschappij „De Zeven Pro-
vinciën" N.V.
DE Firma D. J. van der Have te Kapelle met
een 2-maandelijkse kalender speciaal ge-^
richt op hun internationale relaties in de sui
kerbietenteelt. Met mooie foto's.
MAANDKALENDER van de Eerste Rotter-
I" damsche Mij van Verzekering.
(Adv.)
„Heden een ei is beter
dan morgen een hen."
Oude Nederlandse spreekwijze.
Om zeker te zijn van dat ei.en van de gegaran-i
deerde 124 andere eieren gedurende de eerste 12
maanden, moet U HY-LINE kuikens kopen.
Die 125 eieren zijn het minimum waar U op rekenen
kunt, dank zij de volgende
die de eerste 12 maanden 90 0leefbaarheid en
125 eieren garandeert:
1. 90 leefbaarheid tot 6 maanden leeftijd.
Is de uitval tot 6 maanden hoger dan 10
van het aantal gekochte Hy-Line kuikens,
dan wordt per hennekuiken, dat meer, uit
valt, 2,25 contant terugbetaald.
2. Een leggarantie van 125 eieren per gemid
deld aanwezige hen tot 12 maanden leeftijd.
Bij niet behalen van deze produktie wordt
het tekort aan eieren vergoed op basis van
10 cent per ei, tot een maximum van de
aanschaffingsprijs van de kuikens. Deze
vergoeding vindt plaats in de vorm van
herlevering van de kuikens.
3. 90 B/« leefbaarheid van 6 tot 12 maanden
leeftijd.
Als basis geldt hier het aantal dieren, dat
op 6 en 12 maanden aanwezig is. Bij een
hogere uitval dan 10 wordt het aantal
meer uitgevallen dieren gratis als ééndags-
kuiken herleverd.
Koop heden HY-LINE
om van morgen af uit de zorg te zijn.'
