DRAINAGE,
voorwaarde voor mechanisatie
KORTE WENKEN
ZATERDAG 1# SEPTEMBER lf>90
647
Btttfcn maken «le kosten ruimschwols goed
J^E krantenlezer, die zich niet beperkt tot het nieuws alleen, maar ook kennis neemt van de
beschouwingen daarover, zal zich bewust zijn van de geweldige ontwikkeling op allerlei ge
bied, welke zich momenteel bezig is te voltrekken.
De industrieële productie breidt zich voortdurend uit en wordt geperfectioneerd door automa
tisering. liet verkeer blijft zich ontwikkelen en vermindert de afstanden.
Onderontwikkelde gebieden worden ontwikkeld, perfectionering van atoomcentrales zal indus
trievestiging onafhankelijk van bestaande energiebronnen mogelijk maken. De gevolgen van een
en ander worden op sociaa-1 en politiek terrein nog moeilijk verwerkt, doch ook hier is ontwik
keling gaande, getuige de jongste verdragen voor Europese samenwerking. Men behoett geen pro
feet te zijn om te voorspellen dat deze ontwikkeling zich voort zal zetten en dat ieder mens,
iedere producent en iedere gemeenschap zich in de toekomst meer en meer geconfronteerd zal zien
met een grotere omgeving, ja met de gehele wereld.
Ook de landbouw, speciaal de Nederlandse landbouw, zal naar middelen dienen om te zien om
zich in het raam van een grotere gemeenschap en van toenemende concurrentie te handhaven. De
ter beschikking staande middelen van rationalisatie en mechanisatie zullen hiervoor ten volle
benut moeten worden.
met een nauwkeurigheid, die het handwerk eve
naart of voorbij streeft.
Uitvoering van drainage is in de cultuurtechniek
een wel zeer sprekend voorbeeld van perfecte me
chanisatie.
Alede hierdoor wordt thans in Neder
land dan ook het overgrote deel van de
drainagewerkzaamheden uitgevoerd zon
der financiële bijdrage van de overheid.
Deze werkzaamheden, die een eerste
voorwaarde zijn voor de verdere mecha
nisatie van de Nederlandse landbouw, in
het bijzonder voor de akkerbouw, be
horen momenteel dan ook volledig tot
de verantwoordelijkheden van de indi
viduele ondernemer.
De ervaringen in de afgelopen jaren
hebben overtuigend bewezen, dat de
baicn ruimschoots tegen de kosten op
wegen.
Dit artikel moge voor vele grondgebruikers aan
leiding zijn om de toestand op hun bedrijf nog
eens te beschouwen in het licht van de mogelijk
heden van nu en de noodzakelijkheden van de toe
komst.
N.V. „GRONTMÏJ", DE BILT.
MECHANISATIE IS GEEN ZAAK VAN
MACHINES ALLEEN
MOG al te vaak beschouwt men de mechanisa
tie als een zaak van machines alleen. Dit is
zij echter niet, want bij de overwegingen van aan
schaffing van machines, dient men tevens zijn
aandacht te wijden aan de voor-waarden, waar
onder deze efficiënt werken.
Aanleg van goede landbouwwegen, vorming van
rationele kavels en een goede bodem-toestand voor
de machine zijn hier van groot belang. Zij vormen
het fundament, waarop de machine moet werken
en zonder goed fundament kan geen machine zijn
werk goed verrichten Deze overwegingen tellen
steeds zwaarder als men ze beschouwt in het per
spectief van de toekomst, zoals die boven uiteen
gezet werd en die zal leiden tot toepassing van
zwaardere machines en vervoer in grotere massa.
BEZWAREN VAN WATEROVERLAST
MAAST de juiste afmetingen van de percelen
voor efficiënte bewerking met machines speelt
de begaanbaarheid een grote rol, in het najaar bij
de oogst van aardappelen en bieten, in het voor
jaar bij de grondbewerking. Overmaat van water
vermindert de draagkracht van de grond en ver
slechtert de voorwaarden voor goede krachtover
brenging van de trekkerwielen. Juist als men door
spoorvorming veel trekkracht nodig heeft, is de
trekker het minst in staat zijn volle trekkracht uit
te oefenen. Deze verminderde draagkracht leidt tot
kleinere vrachten en dus duurder transport, in het
uiterste geval zelfs tot totale onbegaanbaarheid van
het terrein, zoals velen deze natte nazomer meer
tot hun schade bij de aardappeloogst ondervinden.
Ook om andere redenen is wateroverlast in het
perceel schadelijk. Niet alleen zijn natte perioden
meer gevoelig voor uitvriezen, ze zijn ook kouder
en kunnen in het voorjaar latei bewerkt en inge
zaaid worden, hetgeen bezwaren van onkruidbe-
strijding en vergroting van risico's medebrengt.
De plantenwortel vindt in dergelijke percelen na
melijk niet tijdig het gewenste volume- waarin
water en lucht in de juiste verhouding voor een
goede groei aanwezig zijn.
ONTHEFFING VAN WATEROVERLAST
DEN moderne bedrijfsvoering zal er op gericht
zijn deze nadelen van wateroverlast zoveel
mogelijk op te heffen en te zorgen voor een goede
afwatering, waardoor een voldoend laag slootpeil
gehandhaafd kan worden. Voor een vlotte afvoer
van het water is ook het tijdig reinigen van- de
sloten noodzakelijk. Nietminder gewenst is een
vlotte waterafvoer uit het perceel zelf naar de
sloot, door het aanbrengen van drainages.
Greppels zijn als verouderd te beschouwen, niet
alleen omdat zij deze functie minder efficiënt ver
richten, doch bovenal omdat zij het land te zeer
in stroken delen, die een efficiënt gebruik van ma
chines verhinderen. Bovendien veroorzaken ze no
deloos landverlies en bevorderen de groei en ver
spreiding van onkruid. Door aanleg van goede bui
zendrainages zijn bovendien perceelsvergrotingen
toe te passen, waardoor beter gebruik van machi
nes mogelijk wordt. We dienen deze drainage dan
ook volledig in het licht van de maatregelen te
zien, die nodig zijn voor de doorvoering van de zo
noodzakelijke mechanisatie van de landbouw, ter
handhaving van onze concurrentiepositie in de
grotere gemeenschappen, waarin wij als klein land
ons meer en meer gaan oplossen.
TAAK VAN DE ONDERNEMER
UELE gebieden van Nederland zijn probleem-
gebieden. Ingrijpende maatregelen zijn er no
dig, die veel geld kosten. De middelen die daar
voor ter beschikking staan, zijn beperkt in ver
houding tot de behoefte zodat er tientallen jaren
zullen verstrijken aleer de specifieke moeilijk
heden van die gebieden door uitvoering van wer
ken en sanering opgeheven zijn. In vele gevallen
zijn de voorwaarden <?chter gunstig, zodat de "boer
zelf verbetering kan aanbrengen, die rendabel zijn.
Gelukkig geschiedt dit ook.
De volledige mechanisering van drainagewerk
zaamheden maken de uitvoering ervan in korte
tijd mogelijk, ook in de wintertijd en onder de hui
dige natte omstandigheden. De bestaande Neder
landse machines vervangen de arbeid van circa
25 man geschoolde draineerders. Het werk geschiedt
VOOR vele gronden is stalmest onmisbaar en
niet te vervangen. Behalve de er in aan
wezige meststoffen, heeft stalmest nog het voor
deel dat het de org. stof en struktuur van de
grond op een beter peil brengt. Ploeg de uitge
reden mest direkt, onder, maar zorg dat. dit vooral
niet te diep gebeurt.
ANDANKS vele waarschuwingen komen door
de toenemende mechanisatie ook in deland-
bouw steeds meer ongelukken voor. Denk bij het
werken met de vaak grote machines om de vei
ligheid van uw medemens. Scherm alle gevaar
lijke delen af, kijk goed uit en wees ook vooral
niet roekeloos.
OP verschillende bedrijven zijn nog een groot
aantal sloten. Het. dempen hiervan is uit
oogpunt van bedrijfsvereenvoudiging en mecha
nisatie een werk dat zich dubbel en dwars be
taalt. Maak eens een praatje met een deskundige
en u zult merken dat er door de moderne drai
nagemethoden meer mogelijkheden zijn dan u
aachc.
DE kantjes er bij langs lopen, wekt bij u mis
schien een minder goede gedachte op. Het
is evenwel goed werk extra aandacht te schen
ken aan de perceèlskanten. Vandaaruit komen
vele wortelonkruiden het perceel Op. Ploeg de
kanten af en bewerk ze goed met egge of kultiva-
tor.
DE meeste akkerbouwbedrijven hebben drin
gend behoefte aan org. stof in de grond. Op
dergelijke bedrijven zou men de bietenkoppen
voor veevoer of voor verkoop kunnen bestem
men, maar het blad onderploegen. Is de grond
voldoende droog en ligt het blad mooi op rijen,
dan kan men met een schijfkouter aan de hef-
inrichting van de trekker het blad mooi van de
koppen afsnijden.
Een ander punt, dat de aandacht verdient, is de breuk, welke bij het
transport en verwerken van aarden buizen optreedt. 4 a 5 materiaalverlies
is geen uitzondering. Bij toepassing van plastic komt breuk praktisch niet
•voor. Mocht het zich evenwel in een enkel geval voordoen, dan is koppeling
van de breukeinden zeer eenvoudig door gebruik te maken van een mof van
12 cm lengte.
GOEDE VERWACHTINGEN
DEN nauwkeurige voorspelling van de uiteindelijke prijs van plastic buizen,
wanneer massale produktie en aflevering meer gestabiliseerd zijn, is
'moeilijk. Een verdere prijsverlaging staat evenwel vast.
De kosten van het leggen zijn niet minder belangrijk. Deze kunnen o.a.
worden gedrukt door een nauwere drainsieuf te graven. De eerste machine
op dit gebied, n.l. van de firma Barth te 's-Gravendeel, heeft in samenwerking
met de Grontmij onlangs zijn eerste km's>plasiic drain op deze wijze gelegd.
In plaats van een sleuf van 1820 cm breed, graaft deze een sleuf van slechts
7 cm. Hierin kan de machine zowel buizen van 4 cm als van 5 cm buiten-
diameter leggen. Bij een dergelijke sleuf breedte is één baal turfmolm vol
doende voor het afdekken van 100 m drain.
Het geringere grondverzet, het gemakkelijker dichtschuiven van de sleuf
en de grotere rijsnelheid leiden tot een belangrijke prijsverlaging per meter
drain.
In dit verband kan tevens de aandacht worden gevestigd op een glasvezel-
produkt, dat niet duurder is dan turfmolm en in plaats daarvan als afdek
materiaal kan worden gebruikt.
Tevens moet hierbij worden vermeld, dat nog te vaak afdekmateriaal wordt
toegepast op gronden met een goede structuur, waar het ons inziens over
bodig kan worden geacht. Ook door het weglaten van turfmolm kan ge
middeld de kostprijs van drainage in ons land nog verder worden gedrukt.
Hier komt nog bij, dat bij een snel lopende machine, vooral als deze een
smalle sleuf graaft, het tempo van het strooien van de turfmolm wel eens
bepalend kan zijn voor de prestatie per uur.
Momenteel wordt plastic drainbuis geleverd in stukken van 6 meter lengte
met een buitendiameter van 4 cm. Deze doorsnede wordt in verband met de
gladheid van het materiaal voldoende geacht.
jjAMEN VATTEND kunnen we zeggen, dat de toepassing
van de drainage met plastic huizen op praktijkschaal een
feit is geworden, doch dat de ontwikkeling in de richting van
een verdere prijsverlaging nog in volle gang is.
Thans reeds 'ligt het prijsniveau bij toepassing van de
machine met een smalle sleuf (7 cm) beneden de kostprijs
van de traditionele methode met aarden huizen, hoewel
plaatselijke omstandigheden hierbij uiteraard een belangrijke
rol spelen.
We verwachten, dat door deze nieuwe ontwikkeling de
drainage zowel in Nederland als daarbuiten in nog hoger
tempo zal worden uitgevoerd met als einddoel verbetering
van het rendement in land- en tuinbouw.
GRONTMIJ, DE BI'LT.
