i
AFSLUITING HARINGVLIET
1
r
Voorbereidende werkzaamheden
Geografische ligging van
de afsluitdam door het
Haringvliet
PLAN AFSLUITING
HARINGVLIET
Z. L. M.-excursie Delta-werken
ZATERDAG IS JUNI 1960
465
V».
TN juli 1956 gaf de Minister van Verkeer en Waterstaat na overleg
met de Vaste Commissie voor de Tweede Kamer opdracht tot het
uitvoeren van voorbereidende werken voor de bouw van de uit
wateringssluizen in de toekomstige afsluitdam door het Haringvliet.
Het verstrekken van deze opdracht was gegrond op de overtuiging,
dat uitstel van deze zeer grote en urgente werken niet langer verant
woord zou zijn. De uitvoering van deze werken in een wijde zeearm
was en is nog in hoge mate gebonden aan de jaargetijden, waarin werk
baar weer kan worden verwacht. Bovendien deed zich de moeilijkheid
voor, dat gewerkt moest worden op een punt waar men, ondanks een
zo gunstig mogelijk gekozen situatie, ook in het werkseizoen vrij
frequent onwerkbare dagen moest verwachten als gevolg van on
gunstige weersomstandigheden.
Het totale werk van de afsluiting van het Ha
ringvliet omvat de bouw van een complex uit
wateringssluizen (een enorm kunstwerk van on
geveer 1 km lengte), een scheepvaartsluis en het
eigenlijke dijkslichaam. De totale tijdsduur voor
de aanleg van deze gezamenlijke werken wordt
begroot op ca. 12 jaren.
Als eerste voorbereidende werk, werd reeds in
de jaren 1955 en 1956 een werkhaven aangelegd,
onmiddellijk ten westen van het stadje Hellevoet-
sluis. Deze haven is 370 m lang en 200 m breed.
Bij de opzet ervan werd rekening gehouden met
de aanleg van opslagterreinen voor materialen,
die beschikbaar moeten zijn bij de aanleg van de
dijken en de bouw van de sluizen; de aangevoerde
of opgeslagen materialen kunnen hier worden
overgeladen in werkschepen, die het naar de
plaats van verwerking zullen transporteren.
De oppervlakte van de haven bedraagt 12.5 ha,
de waliengte 1000 m en de oppervlakte van het
opslagterrein 13 ha, tezamen ongeveer gelijk aan
de oppervlakte van het stadje HellevoetsluLs.
De haven, waarvan de kosten 4.000.000 be
dragen, dient tevens als thuishaven voor de werk-
vloot van de aannemers. Hierbij moet ook wor
den gedacht aan het veilig meren van schepen in
geval van storm, ijsgang of indien om andere
redenen het werk geen doorgang zal kunnen vin
den. Aan de oostzijde is bovendien een z.g. „zate"
geprojecteerd, waarop de benodigde zinkstukken
en kraagstukken van rijshout kunnen worden
samengesteld.
Als eerste onderdeel van de uitvoering van de
afsluiting van het Haringvliet werd begonnen met
het leggen van een bezinking met zinkstukken op
dat gedeelte van de bodem waar de ringdijk voor
de bouwput van de uitwateringssluizen zou wor
den aangelegd. Het aanbrengen van deze zink
stukken op de bodem van het Haringvliet, die uit
zand bestaat, was nodig om uitschuring van de
bodem zoveel mogelijk te voorkomen. Door de
aanleg van de bouwput werd namelijk het door
stromingsprofiel van het Haringvliet vernauwd,
waardoor grotere stroomsnelheden optraden.
Door deze grotere stroomsnelheden zouden, in
dien daartegen geen voorzieningen werden getrof
fen, belangrijke hoeveelheden zand worden mee
gevoerd, waardoor de stabiliteit van de ringdijk
in gevaar zou kunnen komen.
Met dit eerste zinkwerk is in juli 1956 begonnen.
DE dam door het Haringvliet is geprojecteerd,
uitgaande van een punt ten westen van Hel-
levoetsluis, loodrecht op de kust van Voorne. aan
sluitend op een uitloper van de natuurlijke kust
verdediging, de duinen, oostelijk van het Kwak-
jeswater, welk natuurreservaat aan de kust van
Rockanje gelukkig kan worden ontzien.
De dam sluit dan het diepste gedeelte van het
Haringvliet af, het Rak van Scheelhoek, om daar
na enigszins in zuid-oostelijke richting haaks op
de stroomrichting van het Haringvliet af te bui
gen en aansluiting te geven op de uitwaterings
sluizen, een aaneengesloten kunstwerk met 16
openingen, elk 60 m breed.
De dam zet zich daarna in dezelfde richting
voort; wordt plaatselijk verbreed door de aanleg
van 2 werkterreinen ter weerszijde en wordt ver
volgens onderbroken door een scheepvaartsluis
met bijbehorende voorhavens.
Daarna buigt de dam met een ruime bocht in
de westelijke richting af en bereikt de oever van
het eiland Goeree tussen de havens van Goeree en
Stellendam, westelijk van de Plaat van Scheel
hoek.
DE afsluitdam is zo ver mogelijk westelijk van
Hellevoetsluis geprojecteerd, opdat een zo
groot mogelijke lengte van de bestaande water
keringen, binnen de afsluiting zal vallen. Voorts
is het gewenst bet Voorns Kanaal binnen de af
sluitdam te houden, mede ter bestrijding van het
zoutwaterbezwaar op het eiland Voorne en Put
ten, dat door dit Voorns Kanaal wordt doorsneden.
Uitvoerige studies, waarbij onder meer gebruik
werd gemaakt van 5 golfhoogtemeters, maakten
het duidelijk, dat er in een lijn in oostelijke rich
ting lopende over de Kwade Hoek bij Goeree een
vrij duidelijke overgang was van onrustig naar
rustiger water, naarmate men zich verder van de
zeemond terugtrok. Op grond hiervan is men
gekomen tot het huidige project.
coedereeoe
HET vlaggeschip m.s. Erasmus" van de Spido Havendienst te Rot
terdam zal op respectievelijk woensdag 22 juni, donderdag 23 juni
en vrijdag 24 juni voor de leden en huisgenoten van de Z. L. M. dag
tochten naar de Delta-werken in het Haringvliet maken. Dinsdag 21
juni zal de tocht gemaakt worden met de iets kleinere „Regentesse-
plaat".
Wij geven hierbij enige bijzonderheden over het ma. „Erasmus",
HET schip heeft een lengte van 64.31 m, een breedte van 9J3 m en
een accomodatie van 600 personen. Op het uitermate ruime
zonnedek, zijn 4 plastic reddingssloepen geplaatst. Vanaf het sloepen-
dek komt men aan de achterzijde langs twee trappen en via een wa
rande-dek in de grote salon. Het warande-dek is ruim en overdekt en
biedt zitgelegenheid in de open lucht bij minder gunstige weersom
standigheden of bij teveel zon.
De grote zaal heeft een lengte van 40 m bij een breedte van ruim
8 m en behoort gezien haar afmetingen tot de grootste zalen aan
boord van Nederlandse schepen. Zij heeft in normale opstelling een
accommodatie voor 250 personen. Ofschoon zeer ruim, is zij door
haar meubilering, beschildering en stoffering gezellig. Tegen de voor
wand der grote salon bevindt zich de bar.
Op het hoofddek treft men nog aan de voorzaal en de tuinkamer.
De tuinkamer is een kleinere intieme ruimte, gemeubileerd met pitriet-
meubelen en rijkelijk voorzien van bloemen en planten. Onder het
hoofddek bevindt zich een grote dinerzaal, welke door de patrijspoor
ten een sterk scheepskarakterdraagt. De kleuren van wanden en
vloer zijn hier heel licht gehouden. Het schip beschikt over een ruime
garderobe, terwijl dames- en herentoiletten in ruime mate aanwezig
zijn.
Over het gehele schip zijn luidsprekers aangebracht, welke zijn aan
gesloten op een centrale uitzendpost.
Opvallend mogen wel genoemd worden de originele kleurencombi
naties. Door een samenspel van tinten in beschilderinggordijnen,
meubilering en vloerbedekking is een bijzonder goede sfeer geschapen,
welke reeds dadelijk bij het betreden van het vaartuig prettig aandoet.