IS ER IN BELGIE Landbouumieu wsbrief
NOG PLAATS VOOR DE BOER
AAGLOTYL - ';a>
voor selectieve onkruidbestryding in granen en grasland!
Belgische
4 (4 liter per ha)
- POEDER (1 pak per ha)
ZATERDAG 31 APRIL 19(1
x 341
r\E laatste tijd zijn in België waarschuwende stemmen opgegaan tegen
de massale afbrokkeling van de cultuurgrond. Volgens sommigen
blijkt dit, en naar onze mening terecht, voor de landbouw in dit land
wel één der voornaamste toekomstproblemen te zijn.
De onteigeningen, die op grote schaal vanwege de openbare bestu
ren, bouwmaatschappijen enz. op de landbouw worden gedaan, vergro
ten aanzienlijk het grondtekort cn de landhonger, vooral van de jonge
boeren en werken in zeer vele gevallen, gezien grotendeels niet wordt
gewerkt in de geest van de uet van de ruilverkaveling, de versnippe
ring van onze bodem nog in de hand. Er werd zelfs becijferd, dat
wanneer de overgang van landbouwgrond naar niet-agrarische doeleinden
aan de jaarlijkse tendenz van 12.000 ha tot meer dan 13.000 ha (in
Nederland naar wij menen ca 3.500 ha? en wanneer door ontginning
van bos- en andere woeste gronden geen land kan worden bijgewonnen,
in België binnen 123 jaar geen landbouwgrond meer zal bestaan. Dit is
natuurlijk alleen maar een theoretische veronderstelling, waaruit niette
min de ernst van de huidige situatie mag blijken.
DE afbrokkeling van de Belgische landbouwgrond
is inderdaad een enorm probleem voor de
boerenstand. Tot dusver werd aan deze kwestie,
zelfs van «ie zijde van de Belgische landbouworga
nisaties, weinig aandacht geschonken. Desniet
tegenstaande wij steeds de kiesheid van dit vraag
stuk (,,ten .algemene nutte":) hebben beseft was
het toch fout vanwege de Belgische georganiseerde
landbouw geen waarschuwend geluid te laten ho-
rea. Het gaa.t hier immers om de bestaansbasis
van duizenden land- en tuinbouwersgezinnen
Wij hebben moeten wachten tot maart van dit
jaar om in het blad van de meest vooraanstaande
Belgische .boerenorganisatie een en ander over dit
„zwaar pmbleem" voor de Belgische landbouw te
lezen. Het zou ons niet verwonderen da,t de voor
naamste aamteMing daartoe de protestactie as ge
weest, op touw gezet door de gedupeerde boeren
uit de Antwerpse polders, waar momenteel, ten
behoeve var. de Antwerpse haven, aan dewelke een
zeer grote uitbreiding zal worden gegeven, massa
le onteigeningen plaats grijpen.
Maar dit nu verder to uiten beschouwing gelaten,
dient gezegd, dat bedoeld artikel toch zeer ver
dienstelijk is geweest en ia parlementaire kringen
een aetkere naklank heeft gehad. Wel vonden wij
jammer er geen cijfers in aan te treffen.
OP AL1£ PLAATSEN VOOR ALLE
DOELEINDEN
WIJ wezen hierboven op de massale onteigenóm-
gen in «de Antwerps® Polders waar vele boe
ren hun bedrijf komen te verliezen. Rechts van het
kanaal (Geant—-Temeaaaen werden tien tallen ha
Ibeste landbouwgrond en talrijke landtoouwinittoatin-
gen onteigend om,, gezien de verbreding van voor-
noerqid kanaal, onder zand te worden gespoten
(niettegenstaande in dezelfde omgeving gronden
liggen met, 'n .slechts geringe waarde voor de land
bouw De bestaande en in uitvoering zijnde auto
snelwegen Brussel—OostendeBrussel —Namen
BrusselDuitse grens,* AntwerpenLuik) namen
duizenden lia landbouw, en tuin bouwgrond in be
slag en nog steeds worden nieuwe autosnelwegen
ontworpen. Er zijn de onteigeningen voor de ver
schillende vliegvelden (vooral van Meisbroek),
voor de militaire uitrusting (talrijke basissen en
opslagplaatsen) en de huisvesting van de burgers.
De verbreiding van waterwegen Kb.v. GentTer-
neuzen,; BrusselCharleroi en in de omgeving van
Lier) en de aanleg van sportterreinen en dgl. vra
gen ook hun aandeel. Evenzo de industrialisatie:
in de ZuiderkempenTessenderlo, Het Hag-eland,
Mechefen, Bornem, het Leiedal en andere plaatsen
weiden akkers, weiden en tuinbouwgronden in
industrieparken omsehapen. Het blad, dat wij
hoger insinueerden, verhaalt van een gemeente in
de provincie Antwerpen waar men prima tuin
bouwbedrijven onteigent om de waardeloze rand
van een park te sparen.
Het is overduidelijk: de ontcigenings-
woede kent in België geen perken meer.
Terecht kunnen wij in dit verband de
vraag stellen: „Is er in dit Land nog plaats
voor de boer?"
DE OMVANG VAN DE ONTEIGENINGEN
BETREFFENDE de vermindering van de eul-
tuuroppervlakte in België weten wij, ,dat tus
sen 1929 en 1950 de .culfuuroppeïvlajkte met 70.000
ha verminderde. Tussen 1946 en 1950 verminderde
deze jaarlijks inet ca 5,000 ha; vanaf 1950 vermeer
derde steeds de tendenz. kwam vlug op __XJp0 ha
en bedroeg reeds inTS5T!fê.'17€ ha en dn 1955 12.000
ba. Jammer genoeg zijn wij niet in het toeziit van
de cijfers der laatste jaren, maar wij kiummèüf ver
moeden dat deze uitzonderlijk hoog moeten liggen.
Waar ligt de limiet? De levens ruimte v-oor de Bel
gische boerenstand wordt met hef jaar kleiner.
Bedenke men maar alleen de aanleg van een auto
snelweg en welke tol de landbouw hieraan moet
betalen, dl. .ongeveer S ha per lam of de bedrijfs-
gnootte van een doorsnee Belgische boerderij per
km:!
Een inkrimping van de cultuurgrond op een
zulkdlanage schaal schept enorme sociale proble
men Dat dringt echter maar moeizaam door tot
de Belgische burgerij'en zelfs un parlementaire
kringen vormt men zich daar maar blijkbaar moei
lijk een gedacht over. Daarenboven mag men de
gevaren niet onderschatten, die hierdoor rijzen
voor wat aangaat de voedselvoorziening, de land-
bouwwerktuigemndustrie, de zuivelnijverheid, de
loonbedrijven, de agro-chemiische industrie en dgl.
Wij menen, dat uit dit oogpunt dit kleine -landje,
België, wel eens zijn eigen krachten zou kunnen
overschatten en dat de landbouw recht heeft op de
bekommernis in de eerste plaats van de overhead,
maar naast dit van de ganse gemeenschap.
EN HOE WORDT ONTEIGEND
r EN Belgisch kamerlid, de heer Van
den Eyode. schreef hieromtrent
enige tijd geleden het volgende: De ont
eigeningen geschieden in de meeste ge
vallen te laattijdig. Landbouwers moe
ten op korte termijn het land laten
liggen. En de methode?
Het is mij wel bekend, aldus het
Kamerlid, dat bij de onteigening van
gronden in de streek van Brussel, de
aankoopcommissaris eigenmachtig de ver
goeding bepaalt en niet wil praten met
de deskundige aangesteld door de eige
naar. Bij het eerste bezwaar antwoordt
hij kortweg: zoveel en geen cent meer.,
enzBetrouwbare deskundigen hebben
ons, aldus hetzelfde Kamerlid, verzekerd,
dat witloofkwekers in de streek van Die-
gem. bij de uitbetaalde vergoeding geld
moesten bijleggen om zich opnieuw te
kunnen instellen en hun toestand was
minder goed dan vroeger. Sommigen heb
ben verloren bij de onteigeningen.
IS COMPENSATIE MOGELIJK?
ER is, blijkens het voorgaande, een groot ver-
schil tussen het grondbeleid in Nederland en
België. Wij hebben /de indruk -dat de Nederlandse
regering en agrarische overheidsinstanties grote
zorg besteden aan de uitbreiding van de cultuur-
gwid. Er zijn daar niet alleen de ingrijpende cul-
tuutteehmsche maatregelen maar daarenboven de
massale iandaanwinst door inpolderingen en dgl.
België heeft geen landaanwinst te doen, maar
wel zijn er hier nog duizenden ha landbouwgrond
waar de produktivïteit aanzienlijk gedrukt wordt
door wateroverlast, hetzij regelmatig, hetzij bij
periodenanderzijds zijn er evenveel ha'land bouw-
gr.Qi?id waar regelmatig of bij perioden verdroging
optreedt.
Er zijn to.v. duizenden ha waterzieke gronden in
rile ilJzerstreek, evenveel in de vallei van de Nete,
in het Land van Waas (de Durme), in de Dender
streek enz. Naast bet feit dat hiervoor zeer lioge
toedragen zullen nodig zijn om tot de vruchtbaar-
making te komen (en die zijn helaas van de rege
ring niet fe krijgen li, zal er in dit land ook moe
ten gezorgd worden voor een degelijke reorgani
satie van ide toesturen die zich met de waterhuis-
houdkunde inlaten.. En voor wanneer dit?
Middelerwijl 'want wachten kan lang duren,
zegge® ze in Vlaanderen i heeft een Belgische
volksvertegenwoordiger een wetsvoorstel inge
diend. waarmede hij in de eerste plaats beoogt,
een zeker .toezicht van de minister van Landbouw
mogelijk te maken, wanneer een onteigening wordt
ontworpen van gronden die deel uitmaken van een
land- en t mintoouwbedrijf.Een afgevaardigde van
de minister zou op de hoogte worden gesteld van
de voorgestelde vergoedingen. Hij kan de deskun
digen en de partijen heipen en inlichten..
Wij t wij telen er echter tenzeerste aan of dit,
overigens zeer logische wetsontwerp, ooit kans
'krijgt in openbare zitting besproken te worden.
Er zullen intussen wel andere dingen om het
hoekje komen kijken
O NZE Belgische Landbouwbrief-
schrajvcr behandelt ie zijn bij
drage van deze maand bet zeer
ernstige probleem van de onteige
ningen in België.
Dat dit probleem voor de Belgi
sche Landbouw inderdaad zeer
zwaar is moge uit het volgende
blijken.
In de Antwerpse Polders: Lillo,
Zandvliet, Bereódrecbt verdwijnen
een 60-taJ landbouwbedrijven. terwijl
er 4Q te klein worden om als pol-
derbedrijven nog rendabel te zijn.
Meer dan 2000 ha beste poldergrond
wordt aan de landbouw onttrokken.
En zo zijn er vele soortgelijke ge
vallen Ook de prijsbepaling der
gronden schijnt verre van ideaal te
zijn.
(Adv.)
V