Modernisering van het Landbouwonderwijs bij de
R. M. IS. te Schoondijke
Termijnhandel in aardappelen, ja of neen?
M1
323
VOORBARIG OPTIMISME
ZATKRDAG 23 APRIL 1960
IN het vorige artikel werd
naast een uiteenzetting over
de totstandkoming van de thans
in Nederland bestaande termijn-
markt voor aardappelen aan de
hand van een voorbeeld een in-
(ii)
druk gegeven van de bedoeling
van de termijnhandel in het al
gemeen. Getracht werd duidelijk
te maken dat het doen van zaken
op <fe termijnmarkt iets anders
is dan het eenvoudig kopen of
verkopen met afname respec
tievelijk leveling op een later
tijdstip. De belangrijke functie
van de termijnmarkt is het bie
den van de mogelijkheid om
prijsrisico grotendeels te dekken.
IN de „Provinciale Zeeuwse Courant" van woens
dag 20 april komt een artikel voor, waarin een
overzicht wordt gegeven over de stand van de ge
wassen op de Zeeuwse bedrijven. Dit artikel, dat
op een zeer belangrijke plaats is gepubliceerd
de voorpagina ademt een uitermate optimisti
sche geest. Praktisch alle gewassen staan er prach-
tig voor en de Zeeuwse boer gaat een best jaar
tegemoet.
Wij willen hierbij twee opmerkingen plaatsen.
Allereerst moeten wij onze waardering uitspreken
over de wijze, waarop ons belangrijkste Zeeuwse
dagblad steeds aandacht besteed aan het agrari
sche nieuws. Er wordt in den lande van de zijde
van de Landbouworganisaties veelvuldig geklaagd
over de te geringe belangstelling, die de dag
bladpers voor de landbouwproblemen aan de dag
legt. Wij hebben claar in Zeeland, juist door de
alhier verschijnende dagbladen, geen klagen over.
Daarvoor en mede voor de goede medewerking en
verstandhouding tussen de dagbladpers en het
landbouwbedrijfsleven, zijn wy dankbaar.
Na dit uitdrukkelijk voorop te hebben gesteld,
moeten wij in de tweede plaats opmerken, dat het
vermelde artikel sterk de indruk wekt, dat die
genen, die de P. Z. Crt over de stand van zaken op
de Zeeuwse landbouwbedrijven hebben voorge
licht, of niet met het boerenbedrijf op de hoogte
zijn öf van een wat lichtvaardig, voorbarig opti
misme zijn vervuld. Het is namelijk half april vol
slagen onmogelijk een wijs woord te zeggen over
de eventuele uitkomsten. Veel te veel onzekere
factoren kunnen nog een beslissende rol gaan
spelen. Het enige wat men kan constateren is het
zelfde als de man, die meedoet aan een auto-rallye
en die na 1/3 zonder straf punten te hebben afge-~"
legd, zegt: Ziezo het begin is goed, nu .met alle
moed verder.
Zo is de situatie op het ogenblik in de akker -
bouwsector in Zeeland. De gewassen staan er nu
goed by. Wanneer in de komende vier a vijf maan
den het weer gunstig blijft, ziekten en plagen niet
toeslaan, nachtvorsten en hagelbuien uitblijven
enz., dan kan het een goed jaar worden. Maar
juist al deze factoren liggen volkomen in de toe
komst verborgen. En omdat zij zo onzeker zijn en
teleurstellingen veelvuldig in het verleden voor
kwamen, is de boer een voorzichtig man geworden,
die pas aan het einde van een jaar zegt: het was
een goed jaar. Maar er zich wel voor hoedt in
april van een voorbarig optimisme blijk te geven.
Voor de aardappeltelende boer biedt de termijn
markt in aardappelen de gelegenheid om het prijs
risico, dat hij met zijn voorraad aardappelen al
of niet reeds gerooid loopt, voor een groot deel
te ontgaan. Als hij op een zeker moment een partij
tegen een aantrekkelijke prijs op de termijnmarkt
voor een bepaalde, nog ver in het verschiet lig
gende, leveringsmaand heeft verkocht, moet hij
deze partij van de termijnmarkt terugkopen, als hij
naderhand in werkelijkheid zijn aardappelen op de
normale wijze verkoopt. Zat er een dalende tendens
in het prijsverloop op de effectieve en op de ter
mijnmarkt. dan kan hij een tegenvaller (verlies)
op zijn voorraad goed maken met een winst uit
het verkopen en vervolgens terugkopen op de ter
mijnmarkt. Een stijgend prijsverloop geeft aan
leiding tot een ontstaan van een omgekeerde si
tuatie: tegenover een buitenkansje bij de werke
lijke vérkoop staat een verliespost, omdat op de
termijnmarkt de verkochte aardappelen nu duur
der moeten worden teruggekocht.
MEN zou de functie van de termijnmarkt voor
de aardappelteler ook aldus kunnen zien, dat
deze hem de mogelijkheid geeft om ongeveer te
bepalen, welke prijs zij voor zijn aardappelen zal
ontvangen.
Uit het voorgaande moge het grote belang en
de noodzakelijkheid van een evenwijdigheid in de
prijsschommelingen op de effectieve en op de ter
mijnmarkt. Gewacht dient dus te worden tegen
verstoringen van de parallelliteit in de prijs
beweging op beide markten.
Herhaald moge echter worden, dat de werke
lijke levering niet in de bedoeling behoort te lig
gen, als op de termijnmarkt wordt verkocht. Wie
de termijnmarkt als een normale leveringsmarkt
gebruikt, maakt eigenlijk misbruik van de ter
mijnmarkt.
Het laat zich ook gemakkelijk verstaan, dat als
vele telers er een gewoonte van zouden maken om
hun aardappels op de termijnmarkt te verkopen
en op die aardappelen te „blijven zitten" en moei
lijkheden zouden ontstaan. Op de effectieve markt
zouden grote hoeveelheden aardappelen worden
geblokkeerd en op de termijnmarkt zouden deze
partijen voortdurend boven de markt hangen.
Nu is het eigenaardige van de termijnmarkt, dat
ofschoon dc werkelijke levering eigenlijk niet be
hoort plaats te hebben, deze levering toch moge
lijk moet zijn en goed geregeld dient te zijn voor
het geval, dat bij uitzondering wel levering plaats
heeft. Via deze leveringsmogelijkheid ontstaat n.f»
de noodzakelijke band tussen de normale werke
lijke markt en de termijnmarkt en dus ook tus
sen de normale werkelijke markt en de termijn
markt en dus ook tussen de prijsbeweging op deze
beidé markten. Zou de leveringsmogelijkheid niet
bestaan, dan zou de termijnhandel met recht ont
aarden in de windhandel waarvoor hij thans al
ten onrechte wordt uitgekreten.
PRIJSRISICO VERLEGD
Wü is het prachtig, dat aardappeltelers en -han-
delaren hun prijsrisico nagenoeg kwijt
kunnen raken, maar dan is het natuurlijk nodig,
dat er mensen zijn, die dit risico over willen nemen.
Hier komt men op het moeilijke onderwerp van de
speculatie en de termijnhandel. Moeilijk, omdat op
dit punt zo gemakkelijk voedsel kan worden ge
geven aan misverstand en omdat volksmenners
hier kans krijgen zich uit te leven. De noodzaak
van de aanwezigheid van mensen, die het risico
van aan verandering onderhevige prijzen willen,
dragen, is duidelijk. De begrippen speculant en
speculatie hebben vaak een ongunstige Inhoud,
maar niet ontkend kan worden, dat de speculanten
op de termijnmarkt nuttig werk kunnen doen. Op
zichzelf is iemand niet te veroordelen omdat hij.
tracht te profiteren van zijn inzichten in de toel
komstige marktsituatie. De speculanten zullen wel
een zekere deskundigheid in de aardappel handel
moeten bezitten, maar ze behoeven beslist niet be
drijfsmatig de aardappelhandel uit te oefenen.
HOE EN WAARIN WORDT GEHANDELD
AMD AT men op de termijnmarkt in een bepaald
artikel echter kan kopen en verkopen zonder
maar iets af te weten van het bewuste artikel, kan
(Zie verder pagina 325)
DE huidige direkteur ir. J. Roest ziet zijn streven naar ver
nieuwing en modernisering door de ingebruikneming van
deze twee nieuwe vleugels met succes bekroond.
Mogelijkheden zijn nu geschapen om aan de steeds hogere
eisen die zowel de praktijk als de onderwijs-technische kant
aan het landbouwonderwijs stelt, te voldoen.
In de linkervleugel is een prachtige schoolzaal verrezen om
dé leerlingen door lezingen, films en dia's de nodige voorlichting
te geven, terwijl deze zaal tevens gebruikt kan worden voor het
houden van vergaderingen, het voeren van discussies en om
zich op deze wijze te kunnen voorbereiden op de praktijk van
het organisatieleven.
Tegen de verbindingsgang van de vleugel en het hoofdgebouw
zijn de eigen kamers gelegen voor de vast aan de school ver
bonden leraren en de grote leraarskamer voor de andere on
derwij skr achten
IN de rechter nieuwgebouwde vleugel is een groot zeer mo-
dern geoutilleerd praktijklokaal ingericht waarin de ver
schillende .motoren, trekkers, compressorinstallatie de vele
andere praktijkwerktuigen én reparatiehulpmiddelen een plaats
gevonden hebben.
Naast het theoretische onderwijs kan ook aan de praktische
kant de nodige aandacht gewijd worden.
Een gelukkige bijkomende omstandigheid voor de leerlingen
is wel dat ook de cursisten van de „praktijk
school" van dit praktijklokaal gebruik maken.
Hierdoor zijn de leerlingen in een bevoorrechte
positie t.a.v. vele andere landbouwscholen, omdat
zij van een groot aantal landbouwmachines,
test- en reparatie-apparatuur in de praktijk
kunnen kennis nemen. Een modern ingericht
waslokaal completeert deze nieuwe vleugel.
De nieuwe linkervleugel van het schoolgebouw van de R.M.L.S. te Schoondijke. Een
kijkje op de sehoolzaal
ET het vernielden van deze enkele feiten
willen wij deze keer volstaan. Over de ver
dere vernieuwingen die ook het oude gebouw
ondergaan heeft, zoals de gemoderniseerde prak
ticumlokalen. de vergrote tekenkamer enz.
hopen wij volgende keer terug te komen.
De gemoderniseerde R. M. L. S. te Schoondijke
u r
zal nu nog beter aan het doel beantwoorden, dat
de direkteur Ir. J. Roest zich stelt. n.l. het geven
van effektief landbouwonderwijs dat op de
praktijk is gebaseerd. Een leerling die deze school
met het einddiploma in zijn zak verlaat, zijn de
begrippen, kennis, inzicht en zelfstandig oordelen
bijgebracht en hij zal zijn weg in deze wereld
waarin hij geplaatst wordt zeker kunnen vinden.
B.
VOORLICHTING zonder onderwijs is zaaien op de rotsen.
Dit door de vroegere direkteur van de R. M. L. S. te
Schoondijke zo vaak gebruikte gezegde, kwam ons in gedachten
toen wij in de gelegenheid werden gesteld de twee nieuw ge
bouwde vleugels te bezichtigen.
Modernisering, een woord dat men steeds meer tegenkomt,
moet ook op het landbouwonderwijs toegepast worden, wil dit
met zijn tijd meegaan en niet achter blijven.
