De ontwikkeling van een
Plantenziektenbestrijdingsmiddel
ZEEUWS LANDBOUWBLAD
I\E Bayerfabrieken met hun vestigingen in Wuppertal, Leverkussen,
V Dormagen en Uerdingen hebben zich in de loop der jaren ont
wikkeld tot een wereldconcern met wereldreputatie.
Waar ook ter wereld, op het platteland of in de stad, in Azië, Europa,
Amerika of Australië, overal ontmoet men het bekende Bayerkruis of de
Agfaruit.
Niet minder dan 14.000 verschillende produkten zijn afkomstig van
de Farbenfabrieken Bayer in West-Duitsland, vanwaar iedere dag voor
circa 2 miljoen gulden naar welhaast -alle landen ter wereld uitgevoerd
worden. En dat terwijl deze firma wel zeer klein begonnen is. Wie de
grote fabriekscomplexen, laboratoria, kantoorgebouwen enz. in de
huidige omvang ziet, kan zich nauwelijks voorstellen, dat het bedrijf
bijna 100 jaar geleden in een washok begon.
d^cht wordt besteed als aan
land- en tuinbouw. Weer
een ander laboratorium ont
fermt zich over nematoden,
die grote schade aanrichten
aan kuituurgewassen. Ook de
onkruidvernietiging met de
middelen der chemie heeft
een eigen laboratorium. Van
zelfsprekend ontbreekt ook
niet een laboratorium dat
zich bezighoudt met de be
strijding van knaagdieren,
ratten en muizen.
SCHADELIJKE INSEKTEN
EN ZWAMZIEKTEN
WOKDEN GEKWEEKT
UELE kweken van plan-
tenziekten, schadelijke
insekten enz. in talloze
soorten staan ter beschik
king van de onderzoekers.
Men kweekt ze om ze pre
cies te leren kennen en des
te beter te kunnen vernieti
gen. Hierop wordt een nieuw
bestrijdingsmiddel in de
meest verschillende doserin
gen beproefd. Is het werk
zaam? Verdragen de planten het? Reeds bij dit
vooronderzoek vallen de meeste stoffen uit.
Luchtfoto van de Bayerfabrieken te Leverkussen waar 31.000 arbeiders
en anderen werken.
Vanaf de stichting in 1863 tot heden is het
3-mans-bedrijf uitgegroeid tot een onderneming
met 56.000 arbeiders.
Alleen al de Bayerfabriek te Leverkussen om
vat nu een oppervlakte van 2,3 km-, met meer
dan 600 gebouwen.
Bayer vervaardigt vele produkten, halfproduk-
ten of grondstoffen, zoals kleurstoffen, kunst
vezels, kunstharsen enz., artikelen voor de ge
neeskunde, filmprodukten en de meer dan 275
produkten voor land- en tuinbouw op het gebied
van plantenziektenbestrijdingsmiddelen.
I1ET onderzoekingswerk in modern uitgeruste
laboratoria, die met de nieuwste vindingen
op het gebied van de techniek zijn uitgerust, ver
langt naast grote kennis een doorzettingsvermo
gen van de onderzoekers ook zeer aanzienlijke in
vesteringskosten aan tijd en geld.
De buitenstaander kan er zich nauwelijks een
voorstelling van maken, dat de ontwikkeling van
een nieuw plantenziektenbestrijdingsmiddel mil
joenen guldens en vele jaren van moeizaam werk
kost.
Het Amerikaanse tijdschrift „Fortune" ver
strekte hierover enige tijd geleden cijfer
materiaal. Voor de ontwikkeling van één nieuw
insektendodend middel werd ca 5Va miljoen gul
den uitgegeven vóór het in de handel werd ge
bracht.
De proeven in het vrije veld en het residu-
onderzoek eisten het leeuwenaandeel van dit be
drag op.
Wat voor de Verenigde Staten geldt is in ge
wijzigde vorm ook van toepassing voor de ge
hele wereld.
HET ONDERZOEK
|N grote lijnen zullen wij de gang van zaken,
die een nieuw produkt van reageerbuis tot
verkoopbaar produkt moet afleggen, volgen.
De stof wordt samengesteld door de chemici
van het bedrijf en is aanvankelijk een grote on
bekende. Deze stof komt in het Biologisch In
stituut van de Bayerfabrieken in Leverkussen.
Hier wordt uitgemaakt of de stof kans heeft eens
als preparaat te worden toegepast, als „chemisch
wapen" tegen de vernielers van onze kuituur-
planten, legen de verwoesters en „dieven" van
onze voedingsmiddelen en tegen de vijanden van
de gezondheid van mens en dier.
De geleerden, die volgens bepaalde onderzoe
kingsmethoden werken, wijden zich telkens aan
speciale taken. Wij willen er slechts enige noe
men. Zo ziin er laboratoria voor de bestrijding
van insekten. In het ene houdt men zich slechts
met insekten bezig, die planten beschadigen, in
een ander met insekten, die schade toebrengen
aan mens en huisdier. In andere laboratoria
werkt men aan schimmelziekten bij planten,
waarbi.i aan fruitteelt en wijnbouw evenveel aan-
BEPKOEVING IN DE NATUUR
I ATEN we nu eens aannemen, dat de stof dit
voorexamen in het laboratorium heeft door
staan. Nu moet zij eerst haar werkzaamheid in
kassen, die tot het complex van het Biologisch
Instituut behoren en in het bijzonder in het vrije
veld onder natuurlijke omstandigheden, bewij
zen. Alleen al deze proeven in het vrije veld, die
op proefvelden van de onderneming worden ge
nomen, duren soms jaren.
DOKTERS HEBBEN HET LAATSTE WOORD
TEGELIJKERTIJD volgt dan de meest ge
vreesde controleonderzoek van de sub
stantie op toxische giftige) neveninvloeden voor
de mens. Deze controle wordt uitgeoefend door
ervaren artsen en specialisten van het Hy
giënisch Laboratorium van de fabriek in Elber-
feld en aansluitend door de medische deskun
digen van de Geneeskundige- en Gezondheids
dienst. Zij waken er over, dat geen middel in de
handel wordt gebracht, dat voor de verbruiker
gevaarlijk of schadelijk is. Deze vakmensen ba
kenen het toepassingsterrein van het proef-
preparaat af. Zij stellen ook de voorzorgsmaat
regelen vast, waarop gelet dient te worden bij
opslag, transport en gebruik. Hoeveel van deze
veelbelovende werkstoffen komen terug met de
aantekening „Niet vrijgegeven!" Weer eens wordt
bij geleerden, die tot nu toe
reeds aan het proefpreparaat
hebben gewerkt, de hoop de
bodem ingeslagensoms blijkt
zelfs het werk van jaren
teve.rgeefs te zijn geweest.
WAT BLIJFT
VAN DE WERK STOF
ACHTER OP GROENTE
EN FRUIT?
NIET minder streng is het
residu-onderzoek. Wat
blijft er van het werkzame
bestanddeel na de behande
ling in en op groente, fruit en
welk ander geoogst produkt
achter? Wat neemt de mens
bij konsumering aan werk-
stofresten op? Worden deze
door het lichaam afgeschei
den of daarin opgehoopt? De
antwoordeii op deze vragen
zijn beslissend voor het in
gebruik nemen van het mid
del.
(T)E chemische ziekte- en onkruidbestrij-
J-J ding heeft in de naoorlogse jaren een
ontzagwekkende omvang aangenomen.
Jaarlijks worden duizenden kilo's van deze
bestrijdingsmiddelen in vloeibare poeder- of
stuif vorm in de boomgaarden of op de
akkers verspoten of verstoven. Dit alles
kost de ondernemer geld, veel geld zelfs.
De boer of tuinder, die deze kosten voor
een doelmatige bestrijding maakt, dient er
dan ook zeker van te zijn dat deze middelen
aan het gestelde doel beantwoorden.
Op uitnodiging van Agro-Chemie te Arn
hem, die de alleenvertegenwoordiging voor
Nederland van de bekende Farben-fabrie
ken Bayer AG West-Duitsland voor de
plantenziekten bestrijdingsmiddelen heeft,
konden wij ons ter plaatse een indruk van
de gang van zaken bij dit onderzoekings
werk verkrijgen.
Tijdens dit bezoek kwam zeer duidelijk
tot uiting de lange weg en de hoge kosten
die aan het volledig onderzoek worden be
steed voordat een produkt voor de handel
vrijgegeven kan worden. In bijgaand ar
tikel geven wij hierover enige bijzonderhe
den.
DE KARDINALE VRAAG
J\E belangrijkste vraag is: heeft de verbruiker
bij herhaaldelijke opname van plantaardige
voedingsstoffen, die met plantenziektenbestrij-
dingsmiddeien weiden behandeld, nadelen voor
de gezondheid, te vrezen? De Bayer-onderzoekers.
namen de bestudering van dit vraagstuk reeds
jaren geleden op zich. Als eerste Duitse indu
striële onderneming richtten de Farbenfabiïken
Bayer in het jaar 1953 in het Biologisch Instituut
een laboratorium in, dai, zich uitsluitend met
residu-vraagstukken bezighoudt. Tot op heden
bestaan in vele landen nog wettelijke bepalingen,
die iets zeggen over de toegestane overblijfselen
van bestrijdingsmiddelen in het gewas. Het La-,
boratorium richt zich bij haar werkzaamheden
derhalve naar het enige land van de wereld, dat
de hoogst toelaatbare werkstofresten wettelijk
vastlegt, naar de Miller-Bill van de Verenigde
Staven van Noord-Amerika.
Met biologische, chemische en fysische me
thodes probeert men in het residu-laboratorium
licht te werpen op de óp en in de geoogste pro
dukten aanwezige residu's. Daarbij maakt men
ook gebruik van de modernste detektives van de
wetenschapradioactieve isotopen, die ook de
geringste resten van het werkzame bestanddeel
nog opsporen. Als indicator gedragen zij zich als
de beste detective, die men zich wensen kan. Het
te beproeven middel wordt radioactief gemaakt
en op de proefobjecten toegepast. Na verloop van
tijd is het mogelijk precies na te gaan hoeveel
van het middel nog in het object aanv/ezig is,
hoeveel ervan ontleedt en waar het zich op dat
moment bevindt.
EEN PRIJS UIT DE LOTERIJ
I1ET is met een prijs uit de loterij te vergelij-
ken als het middel alle controles passeert.
Zó zelden wordt een stof tot een verkoopprodukt.
Zoals uit de. ervaring gedurende tientallen jaren
van de onderzoekingen bij Bayer blijkt, komt
slechts één op de duizend onderzochte stoffen
over de vele hinderpalen van de controles heen.
En ook dan is de stof nog niet geschikt voor de
praktijk. Het laboratorium van het Biologisch
Instituut moet dan nog uitzoeken hoe het werk
zame bestanddeel geformuleerd moet worden en
welke draag- of vulstoffen in de praktijk de beste
resultaten geven.
Zie verder volgende pagina
Uitzaaien van graan in één der kassen van het Biologisch Instituut
te Leverkussen ter beproeving van een zaadontsmettingsmiddeL