Vestigingseisen in de tuinbouw
HEÏ vraagstuk van de vestigingseisen in de tuinbouw is op het ogenblik
in ons land volop in discussie. Deze week heeft de hoofdafdeling van
het Landbouwschap daar ook over gesproken. Wat het resultaat van deze
besprekingen is geweest, kunnen we op dit moment nog niet zeggen, maar
het ligt wel voor de hand dat men ook in die vergadering tot de conclusie
gekomen zal zijn dat een stelsel van vestigingseisen voor de Nederlandse
tuinbouw niet gemist kan worden.
TUINBOUW
VOORWAARDEN
ERKENNING TUINDER
DINGEN VAN DE WEEK
ZATERDAG 19 MAART 1 9 6 t
.Kr*
Het gesprek over de vestigingseisen in de tuinbouw is op gang gekomen
naar aanleiding van een S.E.R.-advies waarin met zeer grote meerderheid
aan de regering wordt geadviseerd geen vestigingseisen vast te stellen voor
de tuinbouw.
|\IT advies is voor het Nederlandse tuinbouw-
u beleid van groot belang. De huidige vesti
gingsregeling voor de tuinbouw, waarop de tuin
bouwteeltregeling steunt, zal uiterlijk 31 december
1D61 ophouden te bestaan. De voormalige minis
ter van Landbouw, Visserij en Voedselvoorzie
ning heeft een Voorontwerp Landbouwvestigings-
wet laten maken welke voor de tuinbouw in de
plaats zou moeten komen van de verordening
van het Produktschap Groenten en Fruit waarop
thans de vestigingseisen zijn gebaseerd. Over dit
Voorontwerp van wet heeft de minister advies
gevraagd aan de S.E.R. en het is de S.E.R. ge
weest welke dus met een grote meerderheid de
minister heeft gadviseerd geen vestigingseisen
vast te stellen.
Hiertegen nu is de Nederlandse tuinbouw in
het geweer gekomen.
AM toegelaten te worden tot een tak van tuin-
bouw is nodig dat men voldoet aan de ter
zake gestelde eisen. Welke zijn deze eisen en wat
zijn de mogelijkheden om erkend te worden? We
willen trachten in dit artikel hierop in het kort
een antwoord te geven.
GROENTETEELT
ALLEREERST is er de mogelijkheid om te
worden erkend als groenteteler. Deze erken
ning is vereist voor de teelt van groenten en
fruit onder glas en in de volle grond. Geen erken
ning is nodig voor de teelt van asperges, aard
beien in de open grond, zaaiuien, plant- en
pootuien, zilveruien, sjalotten, t koolrapen, wit
lofwortelen en tuinbouw! stam)doperwten.
Verder is in bijzondere gevallen de mogelijk
heid aanwezig om zonder erkenning te telen
vroege aardappelen zonder nacultuur, rode peen
voor veevoeder en thans is er ook de mogelijk
heid om op contract voor de industrie bonen en
spinazie te telen. Ook daarvoor behoeft men
geen erkenning te hebben.
FRUITTEELT
UERDER is er een erkenning vereist voor de
fruitteelt. Dat is de z.g. erkenning als be-
drijfsgenoot B. Wanneer men voor het eerst een
boomgaard inplant dan is een aanplantvergun-
ning vereist. Wanneer men eenmaal erkend is
dan is. voor uitbreiding van de oppervlakte fruit
teelt geen vergunning meer nodig.
Geen erkenning is voorts nodig voor de teelt
van frambozen, bramen, noten, kastanjes, Ameri
kaanse blauwe bessen, bosbessen en mispels.
Verder is ook vrij het telen van fruit voor
eigen of gezinsverbruik, het telen tot een opper
vlakte van 10 are, waarvan ten hoogste 5 are
bessen. Tenslotte is ook vastgesteld dat rode bes
sen, witte bessen, zwarte bessen en kruisbessen
mogen worden geteeld tot elke gewenste opper
vlakte, mits men is erkend als groenteteler of
als fruitteler.
ERKENNINGSEISEN
J\E erkenningseisen zijn vrijwel gelijk. Als minï-
mumeis geldt zowel voor de fruitteelt als
voor de groenteteelt dat men in het bezit moet zijn
van het diploma van een Algemene Tuinbouw-
eursus met als hoofdvak de tak van tuinbouw
waarin men erkend wil worden. Verder moet men
tenminste 5 jaar onafgebroken hebben gewerkt in
een of meer groenteteelt-, resp. fruitteelt-bedrijven.
Naarmate het diploma dat men bezit, belang
rijker is, wordt genoegen genomen met een kor
tere praktijktijd.
De erkenningseisen worden vastgesteld door
het Produktschap voor Groenten en Fruit. Als
men in aanmerking wenst te komen voor een
erkenning kan men zich het beste in verbinding
stellen met het kantoor van de Provinciale Voed-
selcommissaris voor Zeeland, Grote Markt 24 te
Goes.
Men is namelijk (terecht) van mening dat het
stelsel van vestigingseisen voor de tuinbouw' één
van de pijlers is waarop het gehele Nederlandse
tuinbouwbeleid rust. In het kader van het tuin-
bouwbeleid wordt met een stelsel van erkennings
eisen nagestreefd het verhogen van de weer
standskracht van de tuinbouw. De toelating tot
het beoefenen van enige tak van tuinbouw wordt
namelijk gebonden aan eisen van vakbekwaam
heid. In een ander artikel in deze rubriek geven
we hierover een nadere uiteenzetting.
Verder worden z.g. gelegenheidstelers uitgeslo
ten en dat' voorkomt economisch niet verant
woorde schokken in. de produktie.
Het is bekend dat onze Nederlandse tuinbouw
in zeer grote mate afhankelijk is van de export
van haar produkten. Om onze plaats op de ex
portmarkten te kunnen behouden zal het meer
dan ooit nodig zijn dat de uiterste aandacht
wordt geschonken aan de kwaliteit der uit te
voeren produkten. De eis dat zij die de tuinbouw
beoefenen ook de vereiste bekwaamheid daartoe
zullen bezitten, is een waarborg voor het berei
ken van een zo goed mogelijk resultaat.
ACHTER DE MARKT LOPEN
IN een nota van de hoofdafdeling tuinbouw
van 't Landbouwschap over deze zaak wordt
ook uitvoerig ingegaan op het voorkomen van
economisch niet verantwoorde schokken in de
produktie door het uitsluiten van niet erkende
gelegenheidstelers. Een van de factoren die on
gunstig inwerken op de prijsvorming van een
groot aantal tuinbouwprodukten, is het achter
de markt aan lopen. Dit is een verschijnsel dat
we ook in Zeeland maar al te goed kennen. Het
komt voor in de landbouw maar zeker ook in de
tuinbouw. We denken dan maar aan produkten
als uien en bonen.
In positieve zin betekent het achter de markt
aan lopen dat een groot aantal personen een pro
dukt gaat telen, dat het vorig seizoen goede prij
zen opbracht. In negatieve zin kan het betekenen
dat een groot aantal personen zich afwendt van
een produkt dat slechte prijzen opbracht. Men
gaat dan andere produkten telen. Aangezien de
teelt van een aantal tuinbouwprodukten zoals
bijv. vollegronds groenten geen speciale bedrijfs-
outillage vergen, bestaat het gevaar dat na een
jaar van goede prijzen personen die normaal
geen tuinbouw beoefenen, toch bepaalde tuin
bouwprodukten gaan telen.
Dit heeft tot gevolg dat er een overproduktie
komt met alle nadelige gevolgen van dien. Het
zijn dan vooral die gelegenheidstelers die mede
de oorzaak zijn, dat de door regelmatige telers
bijeengebrachte fondsen om een bodem in de
markt te leggen, worden uitgeput. Te grote
schokken, op deze wijze in de produktie teweeg
gebracht, vormen een bedreiging voor het be
staan van een aantal tuinbouwbedrijven en
tevens voor het instandhouden van prijsbederf
werende regelingen zoals de minimumprijsrege
ling van het Centraal Bureau van de Tuinbouw
veilingen.
DEZE gevaren kunnen tot een minimum wor
den beperkt wanneer de teelt is gebonden
aan een erkenning, aldus de nota van het Land
bouwschap.
Door de erkenning immers heeft men de zeker
heid dat slechts zij zich zullen bezig houden met
de teelt van bepaalde produkten die zich daar
toe bewust hebben voorbereid.
Het Landbouwschap merkt naar aanleiding
van dit alles nog op dat aan het hanteren van
erkenningseisen ook in de tuinbouw, het be
hoefte element vreemd is. Ieder die voldoet
aan de te stellen minimum eisen, wordt tot de
teelt toegelaten. Bij het hanteren van erken
ningseisen is het niet ter zake doende of 100
dan wel 1000 personen aan de eisen voldoen.
Wanneer men getoond heeft door een ge
richte opleiding in ernst beoefenaar van een
bepaalde tak van tuinbouw te willen worden,
dan dient men toegelaten te worden, onge
acht de vraag of er behoefte is aan meer tuin
ders.
Het zal wel duidelijk zijn dat hetgeen we
hier schreven enkel betrekking heeft op de
WANNEER we op de kalender kijken, dan zien
wc dat; het weer al half maart geweest is.
Het voorjaar gaat zich aankondigen. We zien on
we horen dit aan de dierenwereld. Allerwege zien
we deze hun natuurlijke drang volgen en ze treffen
hun voorbereidingen voor het stichten van een
nieuw gezin, opdat de instandhouding van hun
soort verzekerd zij.
Vooral in de vogelwereld is dit prachtig om te
bekijken. Het zoeken en kiezen van een partner,
het gezamenlijk bouwen van een nest. Straks het
leggen der eitjes door het vrouwtje, daarna het
broeden en vervolgens het grootbrengen van de
jongen. Ja, de boer en de tuinder kan veel waar
nemen in de natuur waarin hij dagelijks leeft en
werkt. Laat ons altijd proberen oni daar een open
oog voor te hebben, ondanks de vele zorgen, welke
we rond ons hoofd hebben. We kunnen ook als
mensen nog wel iets van de dieren leren. Ondanks
de zorgen, die de dieren ook zullen hebben, gaan
ze rustig voort en zingen reeds van 's morgens
vroeg hun hoogste lied. Zij zingen terwijl wij vaak
nog ongenietbaar zijn, zeker als het eens een beetje
tegenzit, wat vooral in het voorjaar zo gemakkelijk
kan gebeuren wanneer we alles te gelijk willen
doen en het werk ons maar niet vlug genoeg gaat.
Ja, vooral voor de tuinder gaan de zorgen straks
weer komen. Niet alleen in de vogel- en dieren
wereld komt in het voorjaar het nieuwe leven, dat
komt er ook in de parasietenwereld.
Ze worden daar ook weer wakker en straks zul
len ze bij miljoenen hun aanvallen doen op onze
cultures. Ofschoon ze zeer klein zijn, soms bijna
onzichtbaar, toch zijn ze machtig, zodat pessimis
ten onder de geleerden durven beweren dat er een
kans is dat eens de mens door de parasieten zal
worden opgegeten. Wij delen dit standpunt niet,
maar we weten wel dat we deze vijanden van onze
fruitteelt en tuinbouw in het algemeen, niet moe
ten onderschatten. We hebben deze winter als het
goed is, er aandacht aan besteed op welke wijze
wü het meest doeltreffend onze vijanden zouden
kunnen te lijf gaan.
Onze machines zijn grondig nagezien of ver
nieuwd. We kunnen de aanvat afwachten of moge
lijk zelf in de aanval gaan. De eerste klap in dezen
is zeker meer dan een daalder waard. Zo gaan we
met vertrouwen en blijdschap het voorjaar tege
moet. We hebben de vorige week de biddag voor
het gewas gevierd. We hebben gebeden tot onze
Hemelse Vader die het leven en de wasdom, het
voedsel en de kleding wil schenken aan al zijn
kinderen, of hij ook ons wil helpen. Tegelijk be
denken we dan echter dat wij zelf meestal zo heel
weinig vertrouwen en geloof bezitten, dat we dik
wijls opstandig en grommend door het leven gaan.
Beschamend is dan het voorbeeld van de natuur
dat' we rondom ons zien. Het voorbeeld van de
vogels waarin alles zingt uit dankbaarheid voor
het blijde, ontwakende nieuwe voorjaarsleven. Dat
wc daar iets van mogen leren.
Tot de volgende week.
erkenningseisen. Met de teeltregeling heeft dat
alles niets te maken. Voor het bestaan van de
erkenningsregeling is het bestaan van de
teeltregeling van geen belang.
Er is alleen dit verband tussen beide rege
lingen dat een teel! regeling gemakkelijker uit
voerbaar is indien men hef teeltrecht kan toe
bedelen aan erkende bedrijfsgenoten.
HET TUINBOUWBELEID
TENSLOTTE willen we vermelden wat het
Landbouwschap heeft opgemerkt over de er
kenningseisen in verband met het tuinbouw
beleid.
Het tuinbouwbeleid is gericht op een redelijke
bestaansmogelijkheid voor werkers op het sociaal
en economisch verantwoorde bedrijf.
In zijn uitwerking verschilt het tuinbouwbeleid
in ons land aanzienlijk met het landbouwbeleid
in enge zin.
Een actieve markt- en prijspolitiek van de
overheid, zoals bij sommige landbouwprodukten,
kent de tuinbouw niet. Door de produktschappen
wordt een beleid gevoerd dat gericht is op het
behouden van een zekere stabiliteit in de om
vang van de produktie. Verder is het tuinbouw
beleid gericht op opvoeren van de kwaliteit van
de produktie door onderwijs, onderzoek en voor
lichting en door vergroting van weerstandskracht
en produktiviteit.
Er zou over dit vraagstuk van de erkennings
eisen in de tuinbouw nog heel wat te zeggen zijn,
We hopen echter u een algemeen inzicht te
hebben gegeven in de zaak waarom het gaat eti
zodra meer nieuws hierover bekend is hopen we
er zeker op terug te komen.
Als erkende tuinders hebben we zeker groot
belang bij dit alles en moeten we de verdere
ontwikkeling met belangstelling volgen. Daarbij
vertrouwend op onze organisatie die ook ill
dezen zal doen wat gedaan kan worden om eeïl
zo goed mogelijk resultaat te bereiken, ia het
belang van de gehele Nederlandse tuinbouw.
