De toekomstige ontwikkeling
van de tuinbouw
AFZETMOEILIJKHEDEN
VOOR KLEINFRUIT
197
TUINBOUW
DINGEN VAN DE WEEK
ZATERDAG 5 MAART 1960
1WE hebben reeds enkele weken in ons archief een persbericht naar aanleiding van de me-
morie van antwoord aan de Eerste Kamer bij de Landbouwbegroting 1960.
Ten aanzien van de toekomstige ontwikkeling in de tuinbouw maakt minister mr. V. G. M.
Marijnen daarin opmerkingen welke waard zijn om gelezen en overdacht te worden door een
ieder die met de tuinbouw heeft te maken.
De minister zegt daarin dat vooral de toekomstige afzetmogelijkheden de verdere ontwik
keling in de tuinbouw zullen bepalen. Deze worden in het algemeen gunstig beoordeeld. De
voortgaande verhoging van het welvaartspeil en de bevolkingstoename in West-Europa blij
ken weliswaar van weinig invloed te zijn op de omvang van het verbruik van groenten en
fruit maar doet de consumptie van de fijne tuinbouwprodukten en de betere kwaliteiten toe
nemen.
DIJ de sierteeltprodukten blijkt de grotere wel-
vaart zonder meer tot een grotere vraag te
leiden. Bij verdergaande liberalisering van het
handelsverkeer zijn met name voor die produk-
ten waarnaar internationaal vraag bestaat en die
in Nederland tegen goede kwaliteit, tegen con
currerende prijzen en in perioden van relatieve
schaarste kunnen worden voortgebracht, de
perspectieven gunstig.
Met name betreft dat snijbloemen, bloembol
len, fijne groenten en goede kwaliteiten fruit.
Uiteraard moet, aldus de minister, voorbehoud
worden gemaakt voor de eventualiteit van ern
stige verstoring in de conjunktuur. De conse
quenties van het hier geschetst perspectief voor
het vestigings- en teeltbeleid zijn in het algemeen
niet moeilijk te trekken. Een uitbreiding van de
teelt van de thans veel gevraagde produktenkan
volgens de minister verantwoord worden geacht.
Ten opzichte van de teelt van zwakke produkteil
moet grote voorzichtigheid worden betracht.
TEELTBEHEERSING
TEN aanzien van de vraag of de bewindsman
in de toekomst zijn goedkeuring moet blij
ven hechten aan een straffe teeltbeheersing,
moet zeker worden overwogen of bij het beëindi
gen hiervan plotseling een sterke uitbreiding van
de produktie moet worden verwacht en in hoe
verre de markt in staat zal zijn deze op te ne
men. Moeilijkheden zijn volgens de minister stel
lig te verwachten bij de grove groenten welke
gemakkelijk op landbouwbedrijven kunnen wor
den geteeld. Verder verwacht de minister ook
moeilijkheden bij de snijbloemen, welke in ver
warmde kassen, waarin thans groenten worden
geteeld, zonder verdere investering kunnen wor
den aangeplant en snel in produktie worden ge
bracht. Ook in andere sectoren van de tuinbouw
kunnen bedrijven, welke onder minder gunstige
omstandigheden moeten werken in toenemende
mate moeilijkheden gaan ondervinden, omdat
areaaluitbreiding een druk op de prijzen en de
rendementen zal uitoefenen. De minister zal zich
over dit moeilijke vraagstuk in de komende
maanden beraden en hoopt in overleg met het
bedrijfsleven na ernstige afweging van de voor-
en nadelen tot een beslissing te kunnen komen.
AOK de kwestie van de hoog oplopende prij-
V zen van het teeltrecht en de moeilijkheden
bij de procentuele uitbreiding zullen daarbij in
beschouwing worden genomen.
GEEN AARDBEIEN MEER IN CHIPS
ALLEMAAL zijn we opgegroeid bij de aard-
beienchip. Zo lang we aardbeien telen, heb
ben we deze, zeker voor de fabriek, aangevoerd
in chips. Alleen de laa.tste jaren hebben we onze
kwaliteiten vroege aardbeienrassen aangevoerd
in doosjes, maar overigens, alles in chips. Nu
zagen we echter op de kleinfruitdag in Kapelle
in de stand van het I.B.V.T. dat die aardbeien
chip nergens goed voor is. Ze heeft voor derf zet
van aardbeien enkel maar nadelen en dan in
het bijzonder ten aanzien van het behoud van
de kwaliteit. Beschadigde vruchten zijn bij ge
bruik van de chip schering en inslag. Het gaat
er echter naar uitzien dat onze oude vertrouwde
aardbeienchip heeft afgedaan. Reeds eerder la
zen we dat de veiling in Venlo de chip voor aard
beien had afgeschaft. Op de kleinfruitdag in Ka
pelle deelde ir. Van Hennik mede dat de veiling
„Kapelle-Biezlelinge en Omgeving" te Kapelle
heeft besloten ook geen chips voor aardbeien
meer te gebruiken. Deze worden vaarwel gezegd
en er wordt voor de aardbeien overgeschakeld op
kratjes. Een modernisering van het aardbeien
fust dat ongetwijfeld de kwaliteit ten goede zal
komen. Zonder twijfel is het een belangrijk be
sluit van de Kapelse veiling, dat hopelijk nage
volgd zal worden door de andere Zeeuwse veilin
gen.
De onzekerheden over het tempo van de vrij
making- van de handel op de Euromarkt en de
mogelijke repercussies van een groter aanbod
op de markten van derde landen, nopen de
minister tot grote voorzichtigheid, hoe gaarne
hij ook met een zekere spontaniteit aan de
vraag naar meer vrijheid zou willen tegemoet
komen.
Grotere vrijheid brengt grotere risico's mee,
die slechts gedragen kunnen worden door mo
dern toegeruste, krachtige bedrijven. Verbete
ring van de produktieomstandigheden in de
structureel moeilijke gebieden wordt dan een
nog dwingender noodzaak.
TL" INBOUWVESTIGIN G
DIJ de behandeling van de Landbouwbegroting
1960 in de Eerste Kamer heeft de minister
meegedeeld dat zijn departement reeds sedert
verscheidene jaren een studie maakt van dè ves-
tigingsfaktoren voor de tuinbouw. Thans wordt
in het bijzonder studie gemaakt van het Delta
gebied het noorden van ons land en Noord-Hol
land. Aandacht wordt daarbij o.m. geschonken
aan geschiktheid van de bodem en klimaa,t.
Bij het verkrijgen van de grond stuit de tuin
der vaak op de moeilijkheid dat hij de door hem
gezochte beste kwaliteit grond voor de vastge
stelde prijs niet kan kopen.
De minister is voornemens, vooruit
lopend op een definitieve oordeelsvor-
IN verband met de beschikbare plaatsruimte moet
het overzicht van deze week zeer beperkt blij
ven. Op één ding zouden we echter nog wel gratig
de aandacht willen vestigen en wel op het feit dat
de meeste van onze Zeeuwse veilingen in de ko
mende tijd hun jaarvergadering zullen houden. We
hopen dat elke Zeeuwse tuinder er van overtuigd
zal zijn dat de veiling een verlengstuk is van zijn
bedrijf en een zeer onmisbaar verlengstuk. Omdat
dit zo is Jiopen we ook dat de Zeeuwse veilingleden
in de komende tijd de vergadering van hun veiling
zullen bezoeken om kennis te nemen van de gang
van zaken daar.
Dikwijls komt het voor dat de belangstelling on
voldoende is. Soms, als er b.v. een bestuursver-.
kiezing is, zien we een „verkeerde" belangstelling.
Tegen beide symptomen zouden we willen waar
schuwen. Vele Zeeuwse veilingleden zijn nog niet
voldoende doordrongen van de kracht welke ze als
gezamenlijke leden kunnen ontwikkelen in hun
veilingorganisatie. Het „scharrelen" en „eigen
zaakjes opknappen" zit velen zo in het bloed dat
ze hun veiling enkel maar zien als een noodzakelijk
iets, waar je nu eenmaal niet van buiten kunt.
Er is alles aan gelegen dat de veilingen bij de
tijd zijn. Dat er snel en bovenal efficiënt gewerkt
wordt. Het is ons afzetorgaan en het is de veiling
die er voor heeft te zorgen dat onze produkten
prima verzorgd worden afgeleverd. Laten we als
Zeeuwse telers ons vertrouwen stellen in het
bestuur van de veiling waar we bij zijn aangesloten.
Laat echter ook elk veilingbestuur terdege besef
fen de verantwoordelijkheid welke het heeft tegen
over de leden.
Daarom, Zeeuwse veilingleden, gaat naar de
jaarvergadering van uw veiling en stelt u op de
hoogte van de zaken die daar aan de orde komen.
Het is geen verloren tijd.
Tot de volgende week.
ming over de koopprijsbeheersing van
landbouwgronden, een wijziging te be
vorderen van het Koninklijk Besluit,
houdende algemene regelen als bedoeld
in artikel 6 van de Wet op de vervreem
ding van landbouwgronden, om het
kapitalisatie-percentage voor tuinbouw-
gronden te verlagen. Een dergelijke
wijziging zou een verhoging van de kost
prijs mogelijk maken. Dit vraagstuk is
thans ook bij het bestuur van onze
organisatie in studie. Zodra hierover
meer bekend is, hopen wc er op terug
te komen.
niet teveel uitbreiden bij de teelt van kleinfruit, TJ ziet dat
er afzetmoeilijkheden zullen komen, wees daarom nuchter en
leg uzelf beperkingen op". Met deze woorden besloot de heer Gijs-
berts, medewerker van het Centraal Bureau van de Tuinbouwveilin
gen, zijn rede over de afzetmogelijkheden van aardbeien, frambozen,
bessen en bramen.
TEN aanzien van de aardbei-
en verwachtte de heer
Gijsberts dat het kan gaan
spannen in de komende jaren
ten aanzien van de afzet.
Na een inzinking omstreeks
1955 is het areaal de laatste ja
ren regelmatig toegenomen. Op
het ogenblik zitten we in ons
land aan een produktie van 27,8
miljoen kg. In Engeland steeg
de produktie van 31 miljoen kg
in 1955 tot 36 miljoen kg het af
gelopen jaar. West-Duitsland
heeft een bijzonder grote toena
me van de produktie van aard
beien en wel van ongeveer 10
miljoen kg in 1952 tot 25,3 mil
joen kg het afgelopen jaar.
Zeer belangrijk is ook de toe
name van de produktie in Bul
garije. Dit jaar verwacht men
in dit land een oogst van 48
miljoen kg. Amerika heeft reeds
enkele jaren met grote afzet
moeilijkheden bij aardbeien te
kampen omdat de produktie zo
groot is geworden. Tegenover
de grote toename van de pro
duktie welke er is en nog te
verwachten is, staat geen noe
menswaardige te verwachten
vergroting van de vraag. Het
gevolg is dat met een dalend
prijspeil rekening gehouden
moet worden.
IVE produktie van frambozen
beweegt zich ook in stij
gende lijn. In 1955 werden in
ons land nog geen 3 miljoen kg
frambozen geteeld, het afgelo
pen jaar 6,8 miljoen kg. Zeer
belangrijk is de toename van de
frambozenproduktie in Schot
land n.I. van 6,7 miljoen kg in
1955 tot 15 miljoen kg het afge
lopen jaar. Amerika heeft reeds
een overproduktie van frambo
zen. In Frankrijk breidt de
teelt zich uit. Rond 90 van de
frambozen worden afgenomen
door de industrie. Op een ster
ke toename van de vraag van
die kant behoeft niet te worden
gerekend, integendeel met na
me voor de frambozen op sap is
er in het bijzonder in Engeland
een groter wordende concur
rentie van Schotland.
DE bramenteelt breidt zich
ook weer uit en de concur
rentie neemt toe, vooral door
bramen uit Ierland en Zuid-
Afrika, welke goedkoop aange
boden worden op de Engelse
markt, onze voornaamste afne
mer van bramen op sap.
TEN aanzien van de rode
bessen is de situatie waar
schijnlijk nog het minst ongun
stig omdat de uitbreiding hier
niet zulke grote omvang heeft
aangenomen, terwijl er volgens
de heer Gijsberts, zeker op de
binnenlandse markt nog wel
afzetmogelijkheden zijn voor
een vers produkt. Uitbreiding
van de vraag voor de industrie
is niet te verwachten.
BIJ de zwarte bessen zijn er
zeker ook kansen voor af
zetmoeilijkheden in de komen
de jaren omdat er in vrijwel
alle produktiegebieden sprake
is van een grote uitbreiding van
het areaal, terwijl niet gere
kend mag worden op toeneming
van de vraag. Ook hier is dus
dè kans op lagere prijzen in de
toekomst zeker aanwezig en
een waarschuwing tegen verde
re uitbreiding van de teelt op
haar plaats, aldus de heer Gijs
berts, die besloot met er op
te wijzen dat het een gevaar
lijke politiek is, wanneer te
sterke uitbreiding van de klein-
fruitteelt plaats vindt.